Aπό το άλογο στο όνειρο κι από το όνειρο στη ρήξη
34 χρόνια αυτοοργάνωσης, ελεύθερης έκφρασης, πολιτικής και καλλιτεχνικής δράσης στεγάστηκαν σε κατειλημμένο έδαφος εντός του Βιολογικού τμήματος του ΑΠΘ, από το 1987 μέχρι και την τελευταία μέρα του 2021. Τα εγκαίνια του τότε νεόδμητου κτηρίου, έρχονται σύντομα αντιμέτωπα με τις ανησυχίες, τις επιθυμίες και τις αρνήσεις των τότε φοιτητών και αγωνιζόμενων κομματιών της κοινωνίας, με επιτομή το σύνθημα «πέρα από τη λογική, υπάρχει και το όνειρο» (https://www.alerta.gr/archives/24005). Ένα σύνθημα που συμπύκνωσε το συλλογικό όραμα μετουσιώνοντας το στην κατάληψη του 9ου ορόφου, σε ένα εγχείρημα που έδινε χώρο να ευδοκιμήσουν έμπρακτα έννοιες όπως η συντροφικότητα και η αλληλεγγύη, από τα μέσα του Νοέμβρη μέχρι το τέλος του ‘87.
Οι συντροφικές σχέσεις, οι δράσεις και τα δρώμενα που γεννήθηκαν και έλαβαν χώρα στην κατάληψη του 9ου, ψάχνουν εκ νέου έδαφος που να τα χωράει. Έτσι, στις αρχές του ‘88 καταλαμβάνεται μια «εν αναμονή» αξιοποίησης αίθουσα, δηλαδή γεμάτη μπάζα, στο ισόγειο το κτηρίου. Η νέα κατάληψη είναι αυτή που παρέμεινε ζωντανή για 34 χρόνια, μαχόμενη διαχρονικά τις εναλλασσόμενες πρυτανείες, κοσμητείες και πολιτικές εξουσίες που συντελούν την αποστείρωση του πανεπιστημίου με γνώμονα τις καπιταλιστικές τους βλέψεις.
Το «Στέκι στο Βιολογικό» αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τον ασυμβίβαστο κόσμο που αντιστέκεται μέχρι σήμερα στο κυρίαρχο αφήγημα και το μικροαστικό και μίζερο πρότυπο ζωής, αντιπροτείνοντας συλλογικές ενέργειες, με βάση την οριζοντιότητας και τον αντιεμπορευματισμό. Το Στέκι έχοντας ως δομικό χαρακτηριστικό την πολυμορφία, κατάφερε να συμπεριλάβει και να αντανακλάσει αγώνες εντός κι εκτός πανεπιστημίου, από την άρνηση στράτευσης και την οικολογία, μέχρι και τις αντιστάσεις φοιτητικών πολιτικών ομάδων και συλλογικοτήτων της πόλης. Πραγμάτωσε παράλληλα κάτι εξίσου σημαντικό: την από κοινού αυτοβελτίωση και τον χρωματισμό της κάθε μέρας, μέσω της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, της αυτοδιαχείρισης κυλικείων και βιβλιοπωλείων, αλλά κυρίως μέσω της εδραίωσης του κατειλημμένου χώρου, απ’ όπου πέρασαν ποικίλες D.I.Y. μορφές τέχνης κι έγιναν επί τρεις δεκαετίες διαφόρων ειδών συναυλίες πάντοτε χωρίς αντίτιμο.
Όλα τα παραπάνω συναποτελούν προϋπόθεση για τη ριζοσπαστικοποίηση της σκέψης και της δράσης. Κάτι που επιβεβαιώθηκε από το χρόνο, με απόδειξη τις δομές, ομάδες και συλλογικότητες που το διατηρούσαν κατειλημμένο δίνοντάς του ζωή. Από την Εναλλακτική Ομάδα Βιολογικού, που κατέλαβε αρχικά το χώρο στο πολιτικό περιεχόμενο και τις ενέργειες του Στεκιού μέχρι την εκκένωση του, από το λόγο και την πράξη, από τα κείμενα και τις εκδηλώσεις, φαίνεται πως μέχρι να πέσουν τα ντουβάρια, οι συνειδήσεις θωρακίστηκαν.
Με το άνοιγμα των πανεπιστημίων το 2021 έγινε φανερό πως το Στέκι βρισκόταν στο στόχαστρο της εξουσίας -μάλιστα ως πρώτη προτεραιότητα- ώστε το νέο έτος να φέρει πιο αποστειρωμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Τα γεγονότα προ της εκκένωσης με τα λόγια του Στεκιού:
«Την Πέμπτη 18 Νοέμβρη 2021, παρατηρήσαμε κάποιες «αλλαγές» εντός του κτηρίου του Βιολογικού και συγκεκριμένα στο χώρο του φουαγιέ, με την τοποθέτηση γυψοσανίδων που απέκλειαν το μισό χώρο, αφήνοντας ένα διάδρομο μεταξύ των δύο εισόδων του κτηρίου. Μάλιστα είχαν το θράσος να αφήσουν κάποια ευδιάκριτα σημάδια σε τοίχους, περιλαμβάνοντας τοίχο του στεκιού και προμηνύοντας την κατεδάφισή τους. Μετά από σχετική έρευνα στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του προγράμματος Διαύγεια (διαφάνεια στο κράτος), διαπιστώσαμε ότι στις 16 Σεπτέμβρη 2021, ανατέθηκε σε εργολαβία, έργο ύψους 1.320.600,00 ευρώ, με θέμα: “ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΧΩΡΩΝ ΙΣΟΓΕΙΟΥ ΚΤΗΡΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΗΣ Σ.Θ.Ε. (Σχολή Θετικών Επιστημών, γειτονικό κτήριο)». Το χρονοδιάγραμμα τους προβλέπει ότι το συγκεκριμένο έργο πρέπει να παραδοθεί σε διάστημα 16 μηνών από την ανάρτηση – υπογραφή της συμφωνίας κι από τα σχέδια τους φαίνεται ξεκάθαρα ότι προορίζουν για «αίθουσα αναμονής» το χώρο του στεκιού, κάτι «άκρως απαραίτητο” άλλωστε για τη λειτουργία της σχολής.»(https://www.alerta.gr/archives/23527)
Εξάλλου, πέρα από τις μεθοδεύσεις και τις υλικές προετοιμασίες για την εκκένωση, το Στέκι είχε από νωρίς στοχοποιηθεί κεντρικά δια στόματος υφυπουργού Συρίγου με ανοιχτές δηλώσεις περί «λουκέτου στο τελευταίο στέκι αναρχικών στο ΑΠΘ». Έτσι το επικοινωνιακό προσκήνιο προετοιμάζεται για την εκκένωση του Στεκιού παραμονή πρωτοχρονιάς και οι πολιτικοί και ακαδημαϊκοί πατέρες τρίβουν ήδη τα ματωμένα χέρια τους. Στο μεταξύ, οι αντιστάσεις σταδιακά συλλογικοποιούνται και ο αλληλέγγυος κόσμος συσπειρώνεται. Πορείες, κείμενα και πανό σε όλη την Ευρώπη στέλνουν το μήνυμα «Στέκι στο Βιολογικό κατάληψη για πάντα», ενώ παράλληλα καλείται εβδομάδα αλληλεγγύης (10-17 Γενάρη).
Τίποτα δεν τέλειωσε…
Η εκκένωση του Στεκιού στο Βιολογικό στις 31/12/2021 φέρνει άμεσα απαντήσεις αλληλεγγύης λίγες μόλις ώρες μετά: «Αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την εμπρηστική επίθεση στο κτίριο της κατασκευαστικής εταιρείας Πράξις, στην οδό Κρώμνης 49 στην Καλαμαριά λίγο πριν την αλλαγή του χρόνου. Η Πράξις, είναι η εργολαβική εταιρία που ανέλαβε τις εργασίες κατεδάφισης της κατάληψης. Θα χτυπάμε κάθε έναν ξεχωριστά που συνοδοιπορεί με την καταστολή απέναντι στα απελευθερωμένα εδάφη και τον κόσμο του αγώνα.» (https://www.athens.indymedia.org/post/1616228/). Ο κόσμος συσπειρώνεται και ξεκινούν αντανακλαστικά πρώτες δράσεις-πορείες αλληλεγγύης μετά την εκκένωση σε όλη την Ελλάδα. Ωστόσο, καλείται και πανελλαδική πορεία στις 15/1/2022 και με τον ερχομό της ήδη προγραμματισμένης εβδομάδας αλληλεγγύης, καταλαμβάνεται νέος χώρος εντός του πανεπιστημίου, συγκεκριμένα ένα κτίριο πίσω απ’ το Χημικό ΑΠΘ: «Σήμερα 10/01 βρισκόμαστε ανάμεσα σε νέους τοίχους στο κτήριο πίσω από το Χημικό ΑΠΘ (παρκινγκ). Το είπαμε και θα το ξαναπούμε πως οι αγώνες μας δεν εκκενώνονται και καμία καταστολή δεν μπορεί να μας σταματήσει από το να τρυπώνουμε παντού. Το Στέκι στο Βιολογικό ήταν και θα είναι κατάληψη για πάντα» (https://www.athens.indymedia.org/post/1616332/).
Η εξουσία ωστόσο, συνεχίζει το αποστειρωτικό και κατασταλτικό της έργο, διαθέτοντας ούτως ή άλλως τα νομικά και θεσμικά εργαλεία: νόμος 4777 και κατάργηση του ασύλου, πράγμα που αποδεικνύεται από την πανελλήνια μέρα εισβολής μπάτσων στα πανεπιστήμια, με ΟΠΚΕ και 6 συλλήψεις στην ΑΣΟΕΕ και εκκένωση της νέας κατάληψης στο Χημικό ΑΠΘ με 15 συλλήψεις στις 12/01. Το ίδιο πρωί, ως απάντηση της εκκένωσης της κατάληψης στο Χημικό, καταλαμβάνεται η Κοσμητεία της ΣΘΕ, ο χώρος όπου επισφραγίζονται τα κατασταλτικά σχέδια.
Ανταπόκριση από τους δρόμους της Θεσσαλονίκης
Η πανελλαδική πορεία ήταν καλεσμένη στη 13:00 και ξεκίνησε στις 14:00 με 1.500 άτομα περίπου και έκανε την διαδρομή: Καμάρα, Εγνατία, Εθνικής Αμύνης, Τσιμισκή, Δραγούμη, Αγίου Δημητρίου, Ιασωνίδου, Καμάρα. Από την αρχή υπήρχαν σωροί ματάδων σε σχηματισμό κορδόνι δεξιά, αριστερά και πίσω από το σώμα της πορείας, με εμφανέστατη παρουσία ασφαλιτών, μηχανές και μηχανάκια να ακολουθούν και να κλείνουν τους παράλληλους και τα στενά του κέντρου. Το κλίμα τρομοκρατίας, κορυφωνόταν απ’ τους εκκωφαντικούς ήχους του ελικοπτέρου που επόπτευε από ψηλά για τυχόν επιθέσεις ιπτάμενων αναρχικών. Παρ’ όλα αυτά ο παλμός υπήρξε δυναμικός, με συνθήματα υπεράσπισης των καταλήψεων, ενάντια στα κράτη, τους μπάτσους κι ό,τι άλλο εξουσιαστικό τσακίζει τις ζωές μας.
Η πορεία έφτασε στον προορισμό της, όπου και έγινε η πρώτη σύγκρουση με τους παρατεταγμένους μπάτσους που έκλειναν με κλούβες και μια αύρα το δρόμο για τα πανεπιστήμια. Κόσμος συνέχισε να συγκρούεται μέχρι τη Ροτόντα και διασχίζοντας τη Φιλίππου τελικά, ανέβηκε στην Ολύμπου, όπου το πανό άνοιξε ξανά ως το πάρκο εργατικού αγώνα, πάνω από τη Ρωμαϊκή Αγορά. Εκεί οι μπάτσοι αναχαιτίστηκαν, αφού δέχτηκαν ξανά επίθεση και στήθηκαν οδοφράγματα. Μερίδα των εξεγερμένων, συνέχισε να κινείται προς τα δυτικά, με σύσσωμη την ΕΛ.ΑΣ να κυνηγάει και να συλλαμβάνει οποιοδήποτε έμπαινε στο δρόμο της καταδίωξης. Τα αποτελέσματα αυτής: 27 συλλήψεις.
Τις δύο επόμενες ημέρες 16-17/01 αλληλέγγυος κόσμος με τους συλληφθέντες του Σαββάτου, συγκεντρώθηκε απ’ το πρωί στα δικαστήρια με συνθήματα και πανό, ως ελάχιστη ένδειξη ηθικής και πολιτικής στήριξης. Το νομικό υποστύλωμα της εξουσίας, αιμοβόροι δικαστικοί και εισαγγελείς, αποφάνθηκαν τη μοίρα των συλληφθέντων: 26 συλλήψεις με πλημμεληματικό κατηγορητήριο και 1 με κακουργηματικό, όπου και επιβλήθηκε απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και μηνιαίο παρόν σε Α.Τ. Με τη λήξη του αυτόφωρου και την απελευθέρωση των συλληφθέντων, ξεκίνησε πορεία από τα δικαστήρια μέχρι την πρυτανεία του ΑΠΘ, όπου οι συνωμοσίες συνεχίζουν να υφαίνονται μέχρι την ανατροπή του υπάρχοντος…
ΟΥΤΕ 34 ΟΥΤΕ 100
ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΑ ΔΙΩΚΟΜΕΝΑ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΓΕΜΑΤΑ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ
ΕΝΑΝΤΙΑ Σ’ ΕΝΑ ΜΕΛΛΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΘΛΙΨΗΣ