Η εξάπλωση των φασιστικών ιδεολογημάτων, όπως αυτά εκφράζονται από τη ναζιστική συμμορία της ΧΑ, έχει προσβάλει πολυεπίπεδα τον δημόσιο χώρο. Μόνο τα τελευταία χρόνια οι μικρές και μεγάλες πράξεις αντιφασιστικής κατεύθυνσης αποτελούν ένα ανάχωμα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, και εμποδίζουν τη μετατροπή της κοινωνίας σε ένα νέο ολοκληρωτικό καθεστώς ρατσισμού και μισαλλοδοξίας.
Τον Ιούλιο του 2016, βουλευτής των νεοναζί συμμετείχε επίσημα σε πολιτιστικές εκδηλώσεις ορεινού χωριού (με πληθυσμό να κυμαίνεται από 20 τον χειμώνα έως 400 το καλοκαίρι) της Στερεάς Ελλάδας. Εκείνη τη στιγμή δεν υπήρξαν αντιδράσεις, πράγμα που οφείλεται σε αιτίες όπως η μη ανακοινωμένη παρουσία των φασιστών (κατά την προσφιλή τους μέθοδο) και η συγκυριακή απουσία ταξικά συνειδητοποιημένων χωριανών. Επίσης, έκδηλη ήταν η τυπολατρία στην αστική νομιμότητα των «επισήμων» φορέων του τόπου.
Από τη γνωστοποίηση του γεγονότος, μερίδα χωριανών τέθηκε σε εγρήγορση η οποία διοχετεύθηκε με σειρά δράσεων. Αρχικά (Σεπτέμβρης ‘16), μοιράστηκε κείμενο σε όλο το χωριό το οποίο τιτλοφορούταν «Στο χωριό μας χωράνε όλοι εκτός από τους χιτλερικούς». Το κείμενο, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Δεν είναι επιτρεπτό, ακόμα και στα πλαίσια της νομιμότητας, να καλούνται οι ναζί σε δημόσιες εκδηλώσεις. […] Οφείλουμε να μην παρέχουμε πρόσφορο έδαφος σε κανέναν νοσταλγό του χίτλερ και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. […] θέλουμε ένα χωριό -και κατ’ επέκταση έναν κόσμο- αγαπημένο, ειρηνικό, ανεκτικό και αδελφωμένο. Αυτοί που μας υποβαθμίζουν τη ζωή δεν είναι ο μετανάστης ή οποιοσδήποτε διαφορετικός. Καλούμε κάθε προοδευτικό, δημοκρατικά σκεπτόμενο άνθρωπο του χωριού να τους απομονώσει. Καμία ανοχή στους νεοναζί και τους υποστηρικτές τους». Ακολουθήσε παρέμβαση στον πολιτιστικό σύλλογο του χωριού, όπου δηλώθηκε ξεκάθαρα ότι εμφανίσεις φασιστών δεν θα γίνονται ανεκτές.
Το ακόλουθο καλοκαίρι διοργανώθηκε προβολή ντοκυμαντέρ (Φασισμός Α.Ε – Α. Χατζηστεφάνου) στην πλατεία του χωριού, όπου υπήρξε πρωτοφανής αστυνομική καταστολή. Σε έναν τόπο που δεν είχε αντικρίσει ποτέ διψήφιο αριθμό μπάτσων (ίσως μόνο κατά τον εμφύλιο ή τη χούντα) κινητοποιήθηκε η μισή αστυνομική δύναμη του νομού, διανύοντας μια απόσταση 60 km από τη βάση της. Δεκαπέντε ένστολοι και ισάριθμοι με πολιτική περιβολή στρατοπέδευσαν περιμετρικά της ολιγάριθμης ομάδας που πραγματοποιούσε την προβολή. Αποδείχθηκε ξανά το πόσο ενοχλεί ο αντιφασισμός και τα προτάγματά του την καθεστηκυία τάξη, καθώς και η αγαστή συνεργασία αστυνομίας και νεοναζί.
Την ημέρα των επίσημων πολιτιστικών εκδηλώσεων που ακολούθησαν, ως αποτέλεσμα των σχηματισθέντων συσχετισμών στο χώρο του χωριού, οι νεοναζί δεν τόλμησαν να εμφανισθούν επιβεβαιώνοντας τη δειλία τους. Πιθανή παρουσία τους ήταν έτοιμη να απαντηθεί αναλόγως.
Την επόμενη χρονιά πραγματοποιήθηκε θεατρική παράσταση (Μάμμα Τόνι – ομάδα πείραγμα) και έκθεση βιβλίου με τα ίδια αντιφασιστικά χαρακτηριστικά.
Αν θεωρηθούν τα εκλογικά ποσοστά συγκριτικό μέγεθος, η ΧΑ είχε μια πτώση του 9.1% σε όλο αυτό το διάστημα (από 16% στις εθνικές του 2015 σε 6.9% στις περιφερειακές του 2019).
Συμπερασματικά, ουσιαστικός παράγοντας επιτυχίας αντιφασιστικής δράσης είναι η ακηδεμόνευτη, αντιθεσμική και αυτοοργανωμένη φύση της. Τα καμένα μαρτυρικά χωριά, και ο αλύγιστος αγώνας των ανταρτών ενάντια στους φασίστες δεν πρέπει να λησμονούνται. Στις πόλεις, τα χωριά, τους χώρους δουλειάς, τα γήπεδα και παντού, είναι καθήκον όλων να μην αφεθεί σπιθαμή γης στα νεοναζιστικά σκουπίδια.
Υ.Γ: Στα μέσα της χρονιάς που ακολούθησε το αρχικό συμβάν, άτομα που δεν είχαν καμία σχέση με το χωριό αφήσαν απλήρωτη τη διαμονή τους στον ξενοδόχο που φιλοξένησε και τάισε τους ναζί. Ήταν μια δίκαιη και πολιτικά ορθή πράξη.
Γκιώνης Πλάης
