Η εφημερίδα δρόμου Άπατρις διοργάνωσε σε Αθήνα και Πάτρα εκδηλώσεις/συζητήσεις σχετικά με το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα, ένα θέμα που δεν θα μπορούσε παρά να βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού για όλους μας.
Αθήνα 28-29.11.2015
Στα τέλη Νοέμβρη, η συντακτική ομάδα της εφημερίδας στην περιοχή της Αθήνας πήρε την πρωτοβουλία να διοργανώσει διήμερη εκδήλωση «με και για τους πρόσφυγες» στο Αυτοδιαχειριζόμενο Ελεύθερο Θέατρο Εμπρός. Οι θεματικές των δύο αυτών ημερών εναρμονίζονταν με τον τίτλο, καθώς η πρώτη μέρα ήταν ένα βήμα για να μιλήσουν οι ίδιοι άνθρωποι που καταφτάνουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες στη χώρα, ενώ η δεύτερη ένας τόπος συνάντησης ομάδων, συλλογικοτήτων και πρωτοβουλιών που δραστηριοποιούνται στο κομμάτι της έμπρακτης αλληλεγγύης σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Συγκεκριμένα, τη συζήτηση άνοιξε η εισήγηση της Σ.Ο. Αθήνας επάνω στην θεματική του διημέρου, η οποία προσπάθησε να φωτίσει κυρίως τα αίτια δημιουργίας των μεταναστευτικών ροών, την κατάσταση που επικρατεί στις χώρες από τις οποίες φεύγουν, με έμφαση στην Συριακή κρίση που αυτή τη χρονική στιγμή είναι στο επίκεντρο. Ποια τα χαρακτηριστικά της εν λόγω κρίσης, ποιοι κερδίζουν από αυτήν, ποια είναι η κοινωνικοταξική σύνθεση των πληθυσμών που φεύγουν αλλά και τι προηγήθηκε από αυτή ήταν μερικά από τα ερωτήματα που τέθηκαν προς συζήτηση και προβληματισμό. Φυσικά, από τα ζητήματα δεν θα μπορούσε να λείπει η στάση της Ε.Ε. και το κλείσιμο των συνόρων.
Με τα θέματα, λοιπόν, να έχουν πέσει στο τραπέζι, παρόλο που το ακροατήριο ήταν περιορισμένο, τον λόγο πήραν πρόσφυγες και μετανάστες από διάφορες περιοχές του Αφγανιστάν που έδωσαν το δικό τους στίγμα στην εκδήλωση. Μίλησαν άτομα που είναι χρόνια στην Ελλάδα, που έζησαν τον ξεριζωμό παραπάνω από μια φορές, πέρα από το Αφγανιστάν και στο Ιράν, που βίωσαν τον ρατσισμό, την εκμετάλλευση και την περιθωριοποίηση σε κάθε σημείο του πολυετούς ταξιδιού τους, που μπλέχτηκαν σε δαιδαλώδεις νομικές διαδικασίες αιτήσεων ασύλου και που προσπάθησαν να βρουν στέγη και δουλειά εδώ. Επίσης, μίλησαν άτομα που μόλις έχουν περάσει τα σύνορα, που υπέστησαν αρκετές κακουχίες στη διαδρομή από τα ελληνικά νησιά, στην πρωτεύουσα, από εκεί στα βόρεια σύνορα της χώρας και πάλι πίσω, αλλά που μέσα από όλα αυτά ήρθαν σε επαφή με εγχειρήματα αλληλεγγύης και ανθρώπους πρόθυμους να βοηθήσουν.
Οι ιστορίες αυτές έδωσαν την σκυτάλη στην δεύτερη μέρα, όπου στο χώρο βρέθηκαν τα εγχειρήματα αλληλεγγύης και μαζί με αυτά πολύς κόσμος για να παρακολουθήσει και να συμμετέχει στη συζήτηση. Την κουβέντα άνοιξε η κατάληψη στέγης μεταναστών και προσφύγων Νοταρά 26 που, μαζί με την αυτοοργανωμένη πρωτοβουλία αλληλεγγύης σε πρόσφυγες και μετανάστες Δερβενίων 56, μετέφεραν την εικόνα και τις εμπειρίες τόσο από τους ανθρώπους που μένουν στην κατάληψη, τις δυσκολίες του εγχειρήματος αλλά και το πλήθος κόσμου που το έχει πλαισιώσει, όσο και από δράσεις που γίνονται στην πλατεία Βικτωρίας και την στελέχωση σε ανθρώπινο και υλικό δυναμικό ομάδας που δραστηριοποιείται στη Λέσβο.
Ο λόγος έπειτα μεταφέρθηκε από τα εγχειρήματα του κέντρου της Αθήνας σε ομάδες που δρουν στα νησιά της Χίου και της Λέσβου. Συγκεκριμένα μίλησε σύντροφος από την πρώην κατάληψη κήπου Χίου, ο οποίος έβαλε πολύ έντονα τα ζητήματα των ΜΚΟ που σε συνεργασία με τους κρατικούς θεσμούς δραστηριοποιούνται στο νησί, τη στάση της τοπικής κοινωνίας αλλά και τις αδυναμίες του αγωνιζόμενου κόσμου να αντεπεξέλθει στις περιστάσεις.
Από την Λέσβο υπήρξε τηλεφωνική και διαδικτυακή επικοινωνία με συντρόφους από δομές αλληλεγγύης και την λεσβιακή πρωτοβουλία αλληλεγγύης σε πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι, αφού συνέθεσαν την εικόνα που επικρατεί αυτή τη στιγμή στη Λέσβο, έβαλαν θέματα συντονισμού δράσεων των αυτοοργανωμένων ομάδων που βρίσκονται στο νησί. Με αφορμή τις τοποθετήσεις αυτές, θίχτηκαν ζητήματα άμεσης, συλλογικής και συντονισμένης παρέμβασης σε κρίσιμες καταστάσεις, όπως τα ναυάγια και οι πνιγμοί, όπου η πολυτέλεια του χρόνου δεν υπάρχει και η αυτάρκεια και αυτοτέλεια των αυτοοργανωμένων δομών είναι περιορισμένη.
Μετά τις παρεμβάσεις αυτές η κουβέντα γύρισε και πάλι στο πεδίο της Αθήνας, αλλά αυτή τη φορά σε περιφερειακές κινήσεις. Συγκεκριμένα, μίλησαν σύντροφοι από την κατάληψη αλληλέγγυων σε πρόσφυγες και μετανάστες «Λυόμενα Ιλισίων» καθώς και από την ανοιχτή συνέλευση κατοίκων Μπραχαμίου, ομάδες που με αφορμή την μαζική απεργία πείνας των Σύριων στην πλατεία Συντάγματος περίπου ένα χρόνο πριν, στέγασαν πρόσφυγες στις δομές τους. Αντίστοιχη εμπειρία μετέφερε το αυτοδιαχειριζόμενο στέκι Γαλατσίου «Στέγαστρο», που κινητοποιήθηκε με δυναμικές παρεμβάσεις στο στάδιο του Παλαί για το διάστημα που διέμεναν πρόσφυγες και μετανάστες. Κλείνοντας το κομμάτι των εγχειρημάτων, έγινε ενημέρωση για την υπόθεση των κρατουμένων στο κέντρο κράτησης γυναικών στο Ελληνικό από ομάδα που τρέχει για τα ζητήματα αυτά.
Στο τελευταίο μέρος της εκδήλωσης έγινε συζήτηση με συντρόφισσα από την Γαλλία ενόψει του προσφυγικού ζητήματος εκεί, αλλά και την κατάσταση μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι στις 13/11.
Πάτρα 19.12.2015
Εκδήλωση με αντίστοιχη θεματική, «προσφυγική κρίση και Ευρώπη φρούριο» διοργανώθηκε από τη συντακτική ομάδα Πάτρας στην κατάληψη Παραρτήματος με αρκετά μεγάλη προσέλευση κόσμου. Η συζήτηση κινήθηκε στην ίδια λογική, με τοποθετήσεις παρουσίασης από εγχειρήματα αλληλεγγύης, όπως η κατάληψη στέγης Νοταρά και η αυτοοργανωμένη πρωτοβουλία αλληλεγγύης Δερβενίων, αλλά και παρεμβάσεις από δομές της Λέσβου, της Χίου και συντρόφων από την Ειδομένη.
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ήταν η εισήγηση που έγινε με γνώμονα τις ιδιαιτερότητες της περιοχής της Πάτρας, το λιμάνι της οποίας τα προηγούμενα χρόνια αποτέλεσε βασικό κόμβο στις διαδρομές των μεταναστών και προσφύγων και κύριο σημείο εξόδου τους από τη χώρα για τη συνορεύουσα Ιταλία. Συγκεκριμένα έγινε μια προσπάθεια ιστορικής αναδρομής του μεταναστευτικού ζητήματος από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μέχρι περίπου το ’08. Τι κατάσταση επικράτησε στην περιοχή, τι πρωτοβουλίες/δομές αλληλεγγύης αναδείχθηκαν και πώς συνέβαλαν, ο καταυλισμός των μεταναστών και προσφύγων που στήθηκε στην περιοχή και πώς μέσα σε αυτόν οργανώθηκαν οι ίδιοι, οι συνέπειες και η καταστολή για τους ίδιους τους μετανάστες και τον αλληλέγγυο κόσμο. Αυτοί είναι ορισμένοι από τους άξονες που συζητήθηκαν μαζί, και κυρίως, με το γίνεται σήμερα, ποια είναι η κατάσταση και αν έχουμε σαν χώρος τις δυνατότητες να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.