Με αφορμή μια απεργία πείνας

Οι νόμοι φτιάχνονται για τους κυρίαρχους από τους κυρίαρχους, και για τη διαχείριση των υποτελών τους

Δεν έχουμε αυταπάτες ότι οι νόμοι τους μας εξυπηρετούν. Ίσως αυτό που μας προσφέρουν είναι μια καλύτερη ποιότητα ζωής, αλλά και αυτό είναι ένα ελάχιστο προπύργιο για τις ζωές μας, που έχει προκύψει μέσα από την πάλη των τάξεων από θυσίες και διεκδικήσεις. Οι νόμοι, που ίσως να μας προστατεύουν, είναι μια υποχώρηση των κυρίαρχων σε ό,τι αφορά τους κυριαρχούμενους, που κερδήθηκε (ακόμα και με αίμα). Διαφορετικά η δράση τους πάνω μας θα ήταν ισοπεδωτική, μην έχετε αμφιβολία. Έτσι λοιπόν οι νόμοι φτιάχνονται με τέτοιον τρόπο ώστε να εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους οι κυρίαρχοι, και ταυτόχρονα να ελαχιστοποιούν τις αντιδράσεις των υποτελών τους.

Ακόμα οι νόμοι πρέπει με κάποιον τρόπο να επιβάλλονται, δηλαδή να υπάρχει ένα κόστος για όσους παρεκκλίνουν από αυτούς. Ένα κύριο μέσο του κράτους που επιβάλλει τους νόμους είναι η αστυνομία, και κατά περίπτωση ο στρατός, δηλαδή τα σώματα με δικαίωμα έννομης βίας.

Αν λοιπόν οι νόμοι που το κράτος θεσπίζει δεν τηρούνται ούτε από αυτό το ίδιο, τότε φτάνουμε σε ένα οριακό σημείο όπου κυλάμε προς τον απόλυτο ολοκληρωτισμό, όπου πλέον το ένδυμα του νόμου έχει αφαιρεθεί, και παραμένει γυμνή η βία του κράτους που επιβάλλει τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης χωρίς την δικαιολογία/κάλυψη των νόμων.

Ρυθμιστής της ζωής το κράτος και οι νόμοι του

Ο πολιτισμός και ο τρόπος με τον οποίο έχει εξελιχθεί (κυρίως σε ό,τι αφορά τη συγκρότηση σε κοινωνίες) έχει την αυταπάτη ότι έχει βρει μια συνταγή πιο ήπια για να επιλύει τις διαφορές των ανθρώπων. Μάλιστα φτάνει στο σημείο να λέει πως όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στον νόμο. Ίσως η βία να μην είναι τόσο άμεση ή τόσο εμφανής σε σχέση με το παρελθόν (π.χ. δημόσια εκτέλεση), αλλά θεωρώ πως στο σήμερα είναι διάχυτη με αποτέλεσμα να είναι και λιγότερο αντιληπτή. Όμως το άθροισμά της είναι αντίστοιχο με εκείνο του παρελθόντος: ακόμα υπάρχουν επιβολές, εξόντωση, καταπίεση, πόλεμοι, θάνατος. Ίσως να μην είναι τόσο εμφανής (ειδικά στον δυτικό κόσμο) αλλά η βία υπάρχει, μια βία με ταξικό πρόσημο. Η βία των κυρίαρχων (ειδικά στον δυτικό κόσμο) πλέον είναι αργή, εξουθενωτική, μεθοδική, κρυμμένη και εκλεπτυσμένη, όμως είναι πάντα εκεί και ο στόχος της παραμένει η πειθάρχηση και υπακοή των μαζών.

Δύο σημειώσεις έχω εδώ: η πρώτη αφορά την υποτιθέμενη ισότητά μας (ισονομία) απέναντι στους νόμους. Ένα απλό (αλλά και λαϊκιστικό) παράδειγμα των καιρών μας έχει να κάνει με την επιβολή προστίμων ίδιων για όλους (π.χ. 300 ευρώ) άρα όλοι ίσοι απέναντι στους νόμους, σωστά; Λάθος, αφού η αντιστοιχία με τον μισθό θα έπρεπε να είναι το μέτρο, που θα τηρούσε την ισονομία [από τον καθένα ζητάμε σύμφωνα με τον πλούτο του, και στον καθένα δίνουμε ανάλογα με τη φτώχεια του, θα ήταν συνοπτικά μια ιδανική συνθήκη].

Η δεύτερη σημείωση αφορά την υποτιθέμενη ηπιότητα της τιμωρίας για την παρέκκλιση από τον νόμο: η απώλεια της ελευθερίας, η αργή βία, η εξόντωση των εργαζομένων, η καταστολή με νέες «έξυπνες» αστυνομικές ομάδες, οι βασανισμοί πίσω από κλειστές πόρτες, και, ίσως το αποκορύφωμα, οι πόλεμοι που μαίνονται στον αναπτυσσόμενο κόσμο (και όχι μόνο) που δεν υποτάσσεται στον φονταμενταλισμό της «ελεύθερης» αγοράς, όλα αυτά είναι Βία. Η βία δεν άλλαξε, ο τρόπος της άλλαξε, έγινε πιο πονηρός, πιο στοχευμένος, πιο συγκαλυμμένος. Η βία απλώθηκε, αφού προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν τις αντιδράσεις μεγιστοποιώντας την επιβολή.

Η απεργία πείνας ως ένα οριακό σημείο

Δεν έχω καμία όρεξη να υποστηρίξω το κράτος και τους νόμους του, αλλά κατανοώ πως, σε περιπτώσεις, οι νόμοι του θεσμοθετούν τις νίκες της πάλης από τα κάτω. Είναι ένα ελάχιστο ανάχωμα στην εκμετάλλευση που μας επιβάλλουν, ταυτόχρονα όμως συγκαλύπτουν και νομιμοποιούν τα σχέδιά τους. Ακόμα, οι αντιφάσεις του κράτους δεν μπορούν αναίσχυντα να διαιωνίζονται χωρίς επιπτώσεις. Δηλαδή το να μην μεταφέρουν έναν κρατούμενο συμφωνά με δικό τους νόμο στον τόπο που προβλέπει ο νόμος τους, είναι μια αντίφαση που αποκαλύπτει την αλαζονεία της δύναμης που κατέχουν. Αν η ασυδοσία τους φτάνει στο σημείο να μην τηρούν τους νόμους τους, η επέκταση και γενίκευση του φαινομένου σίγουρα θα έχει τραγικές επιπτώσεις πάνω μας. Μοιάζει με ένα πείραμα σε σχέση με τα όριά μας. Για να μην μιλήσουμε με ένα μόνο παράδειγμα, τον τελευταίο καιρό η υποχώρησή των κατεκτημένων δικαιωμάτων μας έχει επιταχυνθεί. Δηλαδή με συγκάλυψη την πανδημία επεκτείνουν την επίθεσή τους στην τάξη μας. Δύναμη όμως δεν έχει μόνο το σύμπλεγμα κεφαλαίου-κράτους, έχουμε και εμείς.

Ένας κρατούμενος είναι δεσμευμένος από το κράτος χάνοντας την ελευθερία του, εμείς παλεύουμε να μην γίνει εντελώς αόρατος. Το ότι καταδικάστηκε για κάποιες πράξεις δεν σημαίνει πως τον υποβιβάζουμε σε κατώτερο άνθρωπο, οι «άνθρωποι» που κάνουν τέτοιους διαχωρισμούς είναι απλά, και ας μην μασάμε τα λόγια μας, Ναζί. Η απομάκρυνση των καταδικασμένων από το κοινωνικό σύνολο και το κρύψιμό τους πίσω από τοίχους δεν σημαίνει πως το κράτος μπορεί να έχει απεριόριστη εξουσία πάνω τους [για την ανισότητα της μεταχείρισης των κρατουμένων και του νομικού συστήματος όταν αυτοί περάσουν τον φράκτη αντιστοιχεί ολόκληρο διδακτορικό, αλλά ας αρκεστούμε στο ότι, Ναι, κοιτά και ιδεολογίες και ταξικές καταβολές].

Ένας κρατούμενος βρίσκεται σε μία κατάσταση αποκλεισμού, δεν διαθέτει άλλο τρόπο διεκδίκησης από το να κάνει την αυτοθυσία και να βάλει το σώμα του μπροστά: δεν μπορεί να κατεβεί στον δρόμο να διεκδικήσει (δημοκρατικό δικαίωμα), δεν μπορεί να συνδικαλιστεί, δεν μπορεί να ψηφίσει, να αποφασίσει για τη ζωή του σε μεγάλο βαθμό. Αυτά είναι κομμάτι της τιμωρίας που του επιβλήθηκε, όμως όταν αυτή την κατάσταση αποκλεισμού το κράτος την εκμεταλλεύεται και αυθαιρετεί πάνω του, πώς θα εκφράσει αυτή την αδικία πίσω από κλειστές πόρτες και ψηλούς τοίχους; Πώς θα εμφανιστεί αφού ουσιαστικά λίγο ή πολύ έχει καταδικαστεί να είναι αόρατος. Όταν τα νομικά περιθώρια εξαντληθούν, δεν έχει κανένα άλλο τρόπο να εκφράσει την αδικία που υφίσταται, παρά μόνο μέσω της απεργίας πείνας.

Το παμπόνηρο κράτος όμως έχει εφεύρει έναν τρόπο, την υποχρεωτική σίτιση, για να μπορεί να αποκλείσει τους κρατούμενούς του και από αυτό το ύστατο μέσο διεκδίκησης. Όμως οι άνθρωποι του πολιτισμένου κόσμου που πιστευούν στην αυτοδιάθεση των ανθρώπινων ζωών, και δεν θεωρούν πως οι καταδικασμένοι υποβιβάζονται σε όντα κατώτερα, αποφάσισαν να βάλουν έναν φραγμό σε αυτή την εφεύρεση.

Η διακήρυξη της Μάλτας [1] προφυλάσσει τους ανθρώπους από αυτό τον βασανισμό της αφαίρεσης της αυτοδιάθεσής τους. Ακόμα βάζει έναν φραγμό στη δημιουργία βασανιστών. Αυτοί που διακηρύττουν πως προφυλάσσουν την ανθρώπινη ζωή, ας το σκεφτόντουσαν πριν φτάσουμε σε οριακό σημείο, που αρχίζουν να σκέφτονται την υποχρεωτική σίτιση. Το ψέμα της διαφύλαξης της ζωής λέγεται μόνο και μόνο για να μπορούν να στερήσουν από έναν άνθρωπο το ύστατο μέσο διεκδίκησης του δίκιου του, αφού έχει στερηθεί ή αποκλειστεί από όλα τα άλλα δικαιώματα διεκδίκησης.

Αντί επιλόγου

Αν το κράτος δεν μπορεί να κρατήσει την υπόσχεσή του να διαμεσολαβεί τις ανθρώπινες σχέσεις, αν δεν μπορεί να εφαρμόσει έστω και έναν υποτιθέμενο «πολιτισμένο» τρόπο επίλυσής των διαφορών μας ή τιμωρίας των παραβατών, έχουν πλέον εξευτελιστεί και οι τελευταίες δικαιολογίες για την ύπαρξή του. Μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας και χωρίς διαμεσολαβητές. Το κράτος μπορεί να μας αδειάσει τη γωνιά, και αποδεδειγμένα ξέρουμε να λύνουμε τα προβλήματά μας μόνοι μας, με επικοινωνία και οργάνωση στη βάση, εξυπηρετώντας επιτέλους τα συμφέροντα της τάξης μας. Αλλά αυτό φοβούνται, ότι ίσως πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας.

Ας μας αδειάσουν τη γωνιά και οι εκμεταλλευτές βρικόλακες που, για να μας πίνουν το αίμα, χρειάζονται τη διαμεσολάβηση του κράτους, για να παράγει εκμεταλλευόμενους και να επιβάλει τις ορέξεις των κυρίαρχων πάνω μας. Μπορούμε και μόνοι μας να διαχειριστούμε τον πλούτο και τις δημιουργικές μας δυνάμεις – δεν τους χρειαζόμαστε.

Ήρθε η ώρα ακόμα και οι υποστηρικτές του κοινωνικού συμβολαίου να το πάρουν απόφαση, ότι το κράτος θέλει να υπερασπιστεί τις ζωές μας μόνο στον βαθμό που θα μπορούν οι υποστηρικτές του να μας εκμεταλλεύονται.

Το ήδη εξευτελισμένο νομικό σύστημα ξευτελίζεται ακόμα πιο πολύ (ειδικά το τελευταίο διάστημα). Ο βασιλιάς, γυμνός πλέον, μας ραπίζει με το σκήπτρο του πιο χυδαία από ποτέ. Ένα ερώτημα που πλανιέται είναι πόσο θα αντέξουν οι εξευτελισμένες μάζες των εκμεταλλευόμενων, και να είστε σίγουροι πως αυτοί έχουν προετοιμαστεί για το ξέσπασμά μας. Εμείς πρέπει να ετοιμαστούμε τώρα! Να ετοιμαστούμε για να πάρουμε όλοι μαζί τις κραυγές μας και να τις κάνουμε τραγούδι.

Τέρης Τρυπιτέρης