Όλα εμείς τα υποκείμενα που ζούμε στην πόλη, που ασφυκτιούμε στα γκρίζα στενά της, ενώ άλλοτε ανασαίνουμε με ευφορία στιγμές αλληλεγγύης, όλα εμείς που παλεύουμε για την επιβίωση χωρίς να ξεχνάμε τον διπλανό, τη διπλανή μας, όλα εμείς που αγωνιούμε να καταλάβουμε την ουσία της ζωής και να αποκρυπτογραφήσουμε την υφή της, που αδημονούμε να προσπελάσουμε τα βουνά και να χαθούμε σε θάλασσες, που χαιρόμαστε με κάθε νέο βλαστάρι που φυτρώνει, που συγκινούμαστε με το πρώτο φτερούγισμα ενός σπουργιτιού, πώς γίνεται να μένουμε αμέτοχα απέναντι στο έγκλημα που διαπράχθηκε τούτο το καλοκαίρι, στην καταστροφή που επιτελείται εντέχνως μπροστά μας;
Οι φωτιές που κατέκαψαν τα πάντα στο πέρασμά τους θα μπορούσαν να είχαν αναχαιτιστεί εξαρχής με τα μέσα που διαθέτει το ελληνικό κράτος σε συνδυασμό ενδεχομένως με τη συμβολή άλλων κρατών. Αυτό που συνέβη όμως είναι παντελώς διαφορετικό. Ο κρατικός μηχανισμός, σε αγαστή συνεργασία με τα μμε, προέταξε την φαινομενική ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής έναντι της διαφύλαξης του φυσικού πλούτου (δέντρα, ζώα) και των ανθρώπινων περιουσιών (σπίτια, χώροι εργασίας, χώροι αναψυχής) σε ένα επικοινωνιακό παιχνίδι «ανωτερότητας» συγκριτικά με την προηγούμενη κυβέρνηση και την τότε διαχείριση της πυρκαγιάς στο Μάτι. Επομένως στη βάση του πρόκειται για έναν πόλεμο, άκρως επιθετικό, απέναντι σε κάθε μορφή ζωής.
Η καταστροφή που επιτελέσθηκε είναι ξεκάθαρα απόρροια της εγκληματικής διαχείρισης από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η απουσία μέτρων πρόληψης εν όψει των επικείμενων τότε ακραίων καιρικών συνθηκών, καθώς και η σπασμωδική και άστοχη διαχείριση των πυρκαγιών διαπιστώνεται από τα γεγονότα αυτά καθαυτά. Αντί να ενισχυθεί η πυροσβεστική υπηρεσία με τεχνογνωσία, μέσα, ανθρώπινο δυναμικό, αντί να δημιουργηθούν ή να διατηρηθούν οι ήδη υπάρχουσες αντιπυρικές ζώνες σε περιοχές με επικινδυνότητα και αντί να επιστρατευτεί κάθε δυνατό μέσο την ώρα της πύρινης λαίλαπας, οι οικονομικοί πόροι διατίθενται αδιάλειπτα σε άλλους τομείς, όπως είναι η εθνική άμυνα, η πολιτική προστασία, η αστυνομία. Παρακολουθήσαμε όλοι την ανεπιτυχή διαχείριση την ώρα των πυρκαγιών στην βόρεια Εύβοια, την Αττική, την Πελοπόννησο, τα νησιά και σε τόσες άλλες περιοχές, ώστε να απολέσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη από πάνω της το δυνητικό βάρος της μαζικής απώλειας ανθρώπινων ζωών, όπως τραγικά συνέβη στο Μάτι το καλοκαίρι του 2018 επί κυβέρνησης Σύριζα.
Παρ’ όλα αυτά, υπήρξαν τρεις νεκροί εξαιτίας των φετινών πυρκαγιών : ένας εθελοντής πυροσβέστης στην Αττική, ένας χειριστής μηχανήματος το οποίο έπεσε σε γκρεμό ενώ επιχειρούσε στη φωτιά της Φωκίδας και ένας ακόμη άνθρωπος στην Αττική που κατέληξε μέρες μετά από σοβαρά και εκτεταμένα εγκαύματα.
Οι υπεύθυνοι και οι ηθικοί αυτουργοί άραγε κοιμούνται νηφάλια το βράδυ, μέσα στ’ αποκαΐδια; Όμως, επιτρέψτε μου μια διόρθωση: δεν είναι αυτοί που στην κυριολεξία κοιμούνται μέσα σε στάχτες, αλλά τόσοι άνθρωποι που είδαν το σπιτικό τους και τον τόπο τους να καίγεται• αυτοί είναι που ανάσαναν στάχτη και έμειναν με την ανασφάλεια της επιβίωσης, και ένα δάσος που ψάχνει ν’ αναγεννηθεί – αν φυσικά το αφήσουν, τα επόμενα χρόνια.
Ένα ακόμη ερώτημα που δημιουργείται αναπόφευκτα είναι το αν οι ιθύνοντες οδεύουν προς μια ευρύτερη εξαθλίωση –οικονομική, ψυχική, ατομική, κοινωνική– του πληθυσμού που πλήχθηκε άμεσα από την φωτιά. Η καταστροφή του φυσικού πλούτου, των πόρων που εξασφαλίζουν μια μορφή αυτάρκειας, καθώς και η ανάσα ζωής που συντελεί στην ψυχική υγεία, καθιστά τον πληθυσμό πιο ευάλωτο και εκτεθειμένο προς κάθε λογής εκμετάλλευση και έλεγχο.
Βέβαια, αν διαβάσουμε τα γεγονότα, μένει και κάτι ακόμα, ένα αφήγημα πιο ελπιδοφόρο. Αυτό είναι η συσπείρωση των κατοίκων, η άρνηση υποταγής σε ανούσιες και ιδιοτελείς κρατικές εντολές εκκένωσης των χωριών, η δύναμη της συνάντησης, η αξία της αλληλεγγύης. Από την περίθαλψη ζώων, την συνδρομή στην κατάσβεση εστιών φωτιάς, τη συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης, την παραχώρηση χώρων διαμονής στους πληγέντες, το μαγειρεμένο φαγητό, τη δημιουργία μετώπων αντίστασης και συνελεύσεων τόσο των άμεσα πληττόμενων κατοίκων, αλλά και εκτός των πληγεισών περιοχών.
Επίσης δεν γίνεται να μην αναφερθεί ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης μετά τις φωτιές του φετινού καλοκαιριού. Υπήρχαν φυσικά και άλλα αίτια που πυροδότησαν αυτόν τον ανασχηματισμό, όπως η –εξίσου ανεπιτυχής– διαχείριση της πανδημίας από την covid-19, η διατήρηση διαφόρων εσωκομματικών ισορροπιών και άλλα. Καθοριστική σημασία όμως είχαν οι καταστροφικές πυρκαγιές, όπως άλλωστε συνέβη και το 2018 μετά την τραγωδία στο Μάτι, τις οποίες ακολούθησε ο ανασχηματισμός της τότε κυβέρνησης Σύριζα.
Τώρα είναι πια φθινόπωρο, σχεδόν χειμώνας. Πρόσφατα η ισχυρή καταιγίδα έπληξε τις περιοχές όπου οι ρίζες των δέντρων δεν συγκρατούν πια το χώμα και τη βροχή, που αντί να θρέψει, παρασέρνει ό,τι βρει στο πέρασμά της και καταστρέφει τους κόπους των ανθρώπων. Και αν τούτο το κείμενο σας φαίνεται ανθρωποκεντρικό, τουναντίον• στο ισοζύγιο της σκέψης μου η φύση συνάδει με την ανθρώπινη παρουσία.
Μένει να δούμε τα επόμενα χρόνια πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση και τι είδους διαχείριση θα γίνει στις περιοχές που πλήχθηκαν από τις πυρκαγιές. Έως τότε, όμως, δε σημαίνει ότι ξεχνάμε ή ότι πρέπει να μένουμε αμέτοχοι. Συσπείρωση σε συνελεύσεις γειτονιάς, δράσεις αλληλεγγύης, αυτοοργάνωση, πολύπλευρη ενημέρωση, αποχή από τις εκλογές και προπάντων καμία εμπιστοσύνη στον κρατικό μηχανισμό.
Αντιπύρ
Φωτιά στο κατεστημένο
