1. Εξέγερση στο Καζακστάν
Το σαββατοκύριακο 1 με 2 του Γενάρη, με αφορμή μεγάλες αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου, οι απλοί άνθρωποι του Καζακστάν (αρχικά στην πετρελαϊκή πόλη του Ζαναόνεν και στο οικονομικό κέντρο της χώρας το Αλμάτι και γρήγορα σε άλλες πόλεις και περιοχές) βγήκαν στους δρόμους με τον καθιερωμένο τρόπο διεκδίκησης τους για να διαμαρτυρηθούν για αυτή την αλλαγή των τιμών. Συνοπτικά ο συνηθισμένος τρόπος διεκδίκησης εκεί, είναι η παραμονή στην κεντρική πλατεία μιας πόλης, μέχρι την εμφάνιση των δημάρχων ώστε να διαπραγματευτούν τα αιτήματα των συγκεντρωμένων. Οι δήμαρχοι όμως, αυτή τη φορά δεν κατέβηκαν να τους συναντήσουν [1]. Στις 4 Ιανουαρίου οι αρχές του Καζακστάν ακύρωσαν εν μέσω αντιδράσεων την αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου για τα αυτοκίνητα (μετά την αύξηση η τιμή πήγε στα 0.26 ενώ αρχικά ήταν 0.12). Παρόλα αυτά, οι διαδηλωτές παρέμεναν ανένδοτοι, καθώς η αλλαγή αυτή της τιμής μπορεί να διευθετούσε την αρχική της αύξηση, όμως τα αιτήματα, είχαν υπερβεί απλώς την τιμή του φυσικού αερίου και έπαιρναν ευρύτερα χαρακτηριστικά [2].
Αφού λοιπόν παρέμειναν στο δρόμο, η απάντηση από το κράτος ήταν η καταστολή: στην πόλη Αλμάτι δεκάδες διμοιρίες ΜΑΤ παρατάχθηκαν απέναντι σε πάνω από 5000 διαδηλωτές [3] οι οποίες επιτέθηκαν στους συγκεντρωμένους. Καθώς οι συγκρούσεις παίρναν βίαιη τροπή, με ανταλλαγή πυρών μεταξύ σωμάτων ασφάλειας και διαδηλωτών, η παρέμβαση των γειτονικών χωρών άρχισε να μοιάζει πιθανή. Έγινε πραγματικότητα, μετά την παραίτηση της κυβέρνησης [5 Γενάρη] και παρά αυτή η ένταση δεν έπεσε. Στα ηνία της χώρας, έμεινε ο πρόεδρος της Κάσιμ- Γιομάρτ Τοκάγεφ, ο οποίος έχει ήδη κηρύξει την χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και ενεργοποιήσει τον μηχανισμό του ΟΣΣΑ (Οργανισμού του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας συμμαχίας πρώην σοβιετικών δημοκρατιών υπό την ηγεσία της Ρωσίας). Ταυτόχρονα (μαθαίνοντας ίσως από την αραβική άνοιξη), το ίντερνετ σε όλη χώρα δεν λειτουργούσε. Με τη βοήθεια των Ρώσων αδελφών στρατιωτών και της ντόπιας αστυνομίας και στρατού, η εξέγερση κατεστάλη. Η στρατιωτική επέμβαση αρχίζει από το Αλμάτι στις 5 του Γενάρη και επεκτείνεται σε όλη τη χώρα. Την Τρίτη 11 Ιανουαρίου του 2022 ο απολογισμός των συλλήψεων ήταν σχεδόν 10.000 [4] (ενδεικτικά ο πληθυσμός του Καζακστάν είναι 19 εκ. άνθρωποι [wiki]). Η κατάσταση έχει ήδη ομαλοποιηθεί από τις 7 [5] σύμφωνα με ανακοίνωση του προέδρου. Λίγες μέρες μετά τα στρατεύματα της συμμαχίας, κυρίως ρώσικα, αρχίζουν την αποχώρηση τους [στις 13]. Νωρίτερα στις 6 Ιανουαρίου αυτή ήταν η στρατιωτική δύναμη που αναπτύχθηκε στο έδαφος της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας με επίκεντρο το Αλμάτι. Τέλος, στο μαύρο απολογισμό προσθέτονται περισσότεροι από χίλιοι τραυματίες στις διαδηλώσεις και τις ταραχές. Από ρώσικες πηγές μαθαίνουμε ότι έχουμε 164 νεκρούς, χωρίς όμως να έχει επιβεβαιωθεί από τα μέσα του Καζακστάν. Το σίγουρο είναι ότι οι συμπλοκές αυτές αποτέλεσαν το πιο αιματηρό ξέσπασμα βίας των τελευταίων 30 χρόνων στη χώρα. [6]
Το βασικό ερώτημα, που μάλλον φέρνει και σε αμηχανία το ανταγωνιστικό κίνημα σε όλο τον κόσμο, είναι η σύνθεση των εξεγερμένων σε συνδυασμό με τη απουσία άμεσης συμμετοχής οργανωμένων δομών είτε αριστερών είτε αναρχικών στην παρακίνηση ή οργάνωση των εξεγέρσεων. Μοιάζει σαν μια αυθόρμητη εξέγερση, που οι οργανωμένοι στο ανταγωνιστικό κίνημα δεν μπόρεσαν να την προσεγγίσουν, έτσι αναδεικνύεται και μια απόσταση αυτών με το κοινωνικό σύνολο (ή μέρος για να είμαστε πιο ακριβείς), ίσως ως ένα δεινό των καιρών μας.
Ακόμα πολλά λέγονται για την παρακίνηση των εξεγερμένων από ξένο δάκτυλο και συγκεκριμένα μια συντονισμένη υπόγεια επίθεση με χρώμα τζιχαντιστικό. Ο κ. Τοκάγεφ υποστήριξε ότι τζιχαντιστές από γειτονικές χώρες και από το Αφγανιστάν, καθώς και από τη Μέση Ανατολή, ενεπλάκησαν στις ταραχές [7]. Ίσως αυτό θέλει να δικαιολογήσει την επέμβαση των Ρώσων ή μπορεί να κρύβει και μια αλήθεια μέσα του. Αν κρύβει μια αλήθεια, τότε θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί τα αυθόρμητα κινήματα ή τα κινήματα από τα κάτω του καιρού μας, βρίσκουν πιο προσφιλείς τις αντιδραστικές ιδέες περί εθνικισμού, εσωστρέφειας και θρησκευτικού φανατισμού. Ίσως ακόμα να παρακινούνται και από τέτοιες ιδέες. Εμείς δεν θα πρέπει να επηρεάσουμε τα κινήματα και αν όχι να τα επηρεάσουμε να τα παρακινήσουμε, να τα στρέψουμε σε δημιουργικές ιδέες αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Να ξεσκονίσουμε τα μέσα μας, χωρίς όμως να λαϊκίζουμε ή να περιδινιζόμαστε, αιχμάλωτοι μιας καθαρότητας των ιδεών μας μέσα στην εσωστρέφεια της ομάδας μας. Μάλλον θα πρέπει να είμαστε επάξιοι κοινωνοί και ρήτορες των ιδεών μας. Αν έχουμε δίκιο (που έχουμε), τις ιδέες μας θα πρέπει να μάθουμε να τις επικοινωνούμε.
Όπως και να έχει οι καταπιεσμένοι του Καζακστάν εξεγέρθηκαν για να βελτιώσουν τη ζωή τους. Χρέος των οργανωμένων στο ανταγωνιστικό κίνημα, είναι να δώσουν λύσεις και μέσα για να το επιτευχθεί αυτό, είτε θεωρητικά είτε πρακτικά˙ αν είναι εντελώς αποπροσανατολισμένοι, μάλλον χρέος τους είναι να δείξουν το δρόμο, να κουβεντιάσουν, να μάθουν, ακόμα και να συγκρουστούν αν χρειαστεί. Έτσι η λαϊκή οργή, η γνώση και εμπειρία των οργανωμένων θα συνδυαστούν για να μπορέσει να φανεί ξανά μια επαναστατική προοπτική. Χωρίς κοινωνικό ρίζωμα, οι οργανωμένοι είναι καταδικασμένοι στο περιθώριο και οι εξεγερμένοι είναι καταδικασμένοι στην καταστολή ή στην παράδοση σε αντιδραστικά ιδεολογήματα. Με τον συνδυασμός των δύο, δηλαδή όταν η θεωρία ενώνεται με την πράξη εμφανίζεται και η επαναστατική προοπτική.
[1] https://thepressproject.gr/paraitithike-i-kyvernisi-tou-kazakstan-ypo-to-varos-ton-laikon-antidraseon/ [2] https://thepressproject.gr/to-kazakstan-kai-i-kataktisi-tis-kentrikis-asias/ [3] https://thepressproject.gr/paraitithike-i-kyvernisi-tou-kazakstan-ypo-to-varos-ton-laikon-antidraseon/ [4] https://thepressproject.gr/schedon-10-000-syllipseis-sto-kazakstan-paramenoun-ta-xena-stratevmata/ [5] https://thepressproject.gr/telos-sti-thiriodia-sto-kazakstan-anakoinose-o-proedros-meta-apo-dekades-nekrous-kai-travmaties/ [6] https://thepressproject.gr/ypo-elegcho-i-katastasi-sto-kazakstan-symfona-me-tin-epitropi-ethnikis-asfaleias-schedon-8-000-syllipseis/ [7] https://thepressproject.gr/to-kazakstan-kai-i-kataktisi-tis-kentrikis-asias-meros-v/συνέντευξη αναρχικού από το Καζακστάν [ENG]
2. Μαζικές παραιτήσεις στις ΗΠΑ
Στοιχεία από το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας στις ΗΠΑ, δείχνουν για πρώτη φορά ένα κύμα παραιτήσεων τον Ιούλιο του 2021( παραιτήθηκαν 4 εκατομμύρια εργαζόμενοι), οι οποίες συνεχίστηκαν μέχρι το τέλος του 2021. Το ιστορικό ρεκόρ καταγράφηκε το Νοέμβριο με 4,5 εκατ. εργαζομένων να παραιτούνται με προθυμία από τις δουλειές τους, ενώ τους προηγούμενους μήνες αυξάνονταν σταδιακά τα νούμερα των υποβαλλόμενων παραιτήσεων. Εδώ βέβαια, προκύπτει το εύλογο ερώτημα του γιατί οι εργαζόμενοι παραιτούνται μαζικά, τη στιγμή μάλιστα που ο οικονομικός τομέας φαίνεται να πλήττεται παγκοσμίως;
Πολλοί είναι οι λόγοι που εξηγούν ένα πολύπλοκο φαινόμενο, αλλά ας περιοριστούμε σε κάποιους άξιους αναφοράς:
Αρχικά ένας βασικός αλλά τετριμμένος λόγος, είναι οι δυσκολίες με την πανδημία, πολλοί πρώην εργαζόμενοι έμεναν σπίτι, είτε για να προσέχουν κάποιο νοσούντα, είτε τα παιδιά που δεν πήγαιναν σχολείο, είτε από τον φόβο ότι θα κολλήσουν.
Πέρα από αυτό, ένα μεγάλο ποσοστό των παραιτήσεων, πραγματοποιήθηκε σε κλάδους που είναι πολύ εκτεθειμένοι την περίοδο της πανδημίας, όπως κλάδοι αναψυχής, σε χώρους εστίασης και παροχής στέγασης και στα καταστήματα λιανικής πώλησης.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί ότι περίπου ένα 5%, για την ακρίβεια 4,8 εκατομμύρια είπαν ότι δε θέλουν να προσληφθούν αυτή την περίοδο. Και σε αυτές τις λέξεις βρίσκεται η απάντηση για το κύμα της Μεγάλης Παραίτησης. Αυτοί οι κλάδοι στους οποίους παρατηρείται η “επανάσταση” των μαζικών παραιτήσεων, προσλαμβάνουν ανειδίκευτους εργάτες, προσφέροντας τον κατώτατο μισθό για μια εργασία που απαιτεί πολλές ώρες σωματικού μόχθου με τους υπαλλήλους να έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τη συλλογική δύναμη που έχουν ώστε να μπορούν να κάνουν διαπραγματεύσεις προς όφελός τους.»
Βέβαια το φαινόμενο δεν σταματά στις σκατένιες δουλειές (Shit Jobs κατά David Greaber) αλλά επεκτείνεται και σε καλοπληρωμένες δουλειές, που έχουν πραγματικά επιβαρυνθεί τον τελευταίο καιρό ή έχουν εντατικοποιηθεί όπως εργαζόμενοι στον υγειονομικό τομέα ή προγραμματιστές σε χώρους πληροφορικής που βρίσκονται στα πρόθυρα του burn out.
Μοιάζει σαν οι εργαζόμενοι να ανακαλύπτουν ξανά την δύναμη που έχουν να πιέσουν τους εργοδότες, ενώ οι τρόποι διεκδίκησης δεν έχουν αλλάξει πολύ, αφού και οι τρόποι εκμετάλλευσης αντίστοιχα δεν έχουν αλλάξει. Μια ευχή δίνουμε, άντε και στα δικά μας.
Για παραπάνω μελέτη:
https://www.efsyn.gr/kosmos/boreia-ameriki/326651_i-megali-paraitisi-kai-oi-apergies-stis-ipa
https://www.capital.gr/bloomberg-view/3595860/i-megali-paraitisi
3. Οι δέκα πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη διπλασίασαν την περιουσία τους μέσα στην πανδημία
Και όσο με την πανδημία εμείς η «πλέμπα» περνάμε τα πάνδεινα, οι πλούσιοι αυξάνουν τα πλούτη τους. Στις 17 Ιανουαρίου 2022 η Oxfam δημοσίευσε μια έκθεση με τίτλο «Inequality Kills» («Η ανισότητα σκοτώνει») το πόρισμα ήταν το εξής: «Η ενίσχυση των οικονομικών ανισοτήτων, των φυλετικών ανισοτήτων, των ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων και μεταξύ κρατών, καταστρέφουν τον κόσμο μας», λες και δεν το ξέραμε θα πεις. Βέβαια άλλο να το λένε κάποιοι ρομαντικοί αναρχικοί ή κάποιοι συνειδητοποιημένοι προλετάριοι, και άλλο να το βλέπεις τεκμηριωμένο με αριθμούς.
Συγκεκριμένα ο Ίλον Μασκ, επικεφαλής της Tesla, ο Τζεφ Μπέζος της Amazon, ο Μπερνάρ Αρνό της LVHM, ο Μπιλ Γκέιτς της Microsoft, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ της Facebook, o Γουόρεν Μπάφετ της Berkshire Hathaway και ο Λάρι Έλισον της Oracle είναι μεταξύ της δεκάδας των πλουσιότερων ανθρώπων που είχαν τη χαρά να διπλασιάσουν την περιουσία τους.
Και για να μην ξεχνάμε το κράτος και τους μηχανισμούς του «Οι κεντρικές τράπεζες έριχναν εκατομμύρια επί εκατομμυρίων δολαρίων στις αγορές για να σώσουν την οικονομία, πολλά από τα οποία κατέληξαν στις τσέπες των δισεκατομμυριούχων».
Βέβαια εμείς οι από κάτω το χαβάς μας, συνεχίζουμε ανενόχλητοι τον κανιβαλισμό μεταξύ μας και διαιωνίζουμε τους διαχωρισμούς που μας επιβάλουν, για να μπορούν να πλουτίζουν μερικοί λίγοι. Καιρός είναι να πυκνώσουμε τις σχέσεις μας, να έρθουμε κοντά και να αυξήσουμε τις προλεταριακές μας εμπειρίες, τις εμπειρίες εκμετάλλευσης, να άρουμε τα όρια που επιβάλλουν στη ζωή μας, για να πλουτίζουμε όλοι και όχι λίγοι, για να μην πεινάμε, για να μην πεθαίνουμε από έλλειψη βασικών παροχών. Βασικά, για όλους τους λόγους του κόσμου.
