Ανομία, άδεια μπουκάλια μπύρας, λίγο πετρέλαιο και κείμενα αντιεξουσιαστών. Ενδείξεις περιθωρίου. Αρκούν. Συνθέτουν το μιντιακό κάδρο της καταστολής των καταλήψεων. Αλλά μέσα στις γειτονιές των «σπιτιών» μας, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Τον τελευταίο μήνα είδαμε να εκτυλίσσεται ακόμη ένα κατασταλτικό επεισόδιο ενάντια στις καταλήψεις. Για ακόμη μία φορά εκκενώθηκαν καταλήψεις, πολιτικές ή μη, σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, που προς στιγμή τουλάχιστον φαίνεται να έχουν «κοπάσει». Βέβαια, ο πόλεμος ενάντια στις καταλήψεις έχει και παρελθόν και μέλλον. Παρελθόν από τις πολλές εκκενώσεις, όπως οι καταλήψεις στέγης προσφύγων και μεταναστών στη Θεσσαλονίκη το περασμένο καλοκαίρι, και μέλλον μετά τις απειλές και τους κλασικούς διαγωνισμούς που τις συνοδεύουν για πανεπιστημιακά κτήρια σε Βόλο (κατάληψη Τερμίτα) και Χανιά (κατάληψη Ρόζα Νέρα). Η εκκένωση της Βίλας Ζωγράφου, της κατάληψη μεταναστών και προσφύγων στην Αλκιβιάδου 31, η εισβολή στο στέκι του Αγρίνιο, καταστροφές και εκκενώσεις χώρων που διέμεναν μετανάστες και πρόσφυγες σε νησιά και στη Θεσσαλονίκη μας καλούν να απαντήσουμε όπως μας αναλογεί.
Για να κατανοήσουμε την καταστολή των καταλήψεων αλλά και τη σύνδεση του με την κρίση και τους πλειστηριασμούς θα ανατρέξουμε σε διάφορα ζητήματα που ανοίγει η λύση της κατάληψης για να στεγάσει τις επιθυμίες μας.
Τι είναι οι καταλήψεις;
Οι καταληψίες συνήθως επιλέγουν κτήρια εγκαταλελειμμένα, από το δημόσιο ή από ιδιώτες κληρονόμους και τα καταλαμβάνουν για λόγους πολιτικούς ή επιβίωσης (καταλήψεις στέγης). Από μόνη της αυτή η κίνηση δηλώνει πολλά. Δηλώνει ότι, δεν θα ζήσει ο καθένας μόνος του σε άθλιες συνθήκες με τα χρέη και τη μιζέρια να τον κυνηγούν, αλλά αντιλαμβανόμενος τα ζητήματα συλλογικά δρα σε αυτή την κατεύθυνση. Η επιβίωση ή η καλυτέρευση των όρων που ζούμε και αγωνιζόμαστε, παίρνει σάρκα και οστά, μέσα σε συγκεκριμένο χώρο με δομημένο τρόπο λειτουργίας.
Όσον αφορά τη λειτουργία, τα κτήρια τα διαχειρίζονται οι άνθρωποι που δρούνε μέσα σε αυτά, λειτουργώντας οριζόντια, χωρίς αρχηγούς και ιεραρχία. Αντιλαμβανόμαστε δηλαδή σε καθημερινά ζητήματα που προκύπτουν τη σημασία της συλλογικής δουλειάς που έρχεται σε αντιπαράθεση με ό,τι ξέρουμε για την επίλυση των προβλημάτων μας από τους «από πάνω», και κάνουμε τη θεωρία πράξη ζώντας οριζόντια και χωρίς ιεραρχία, όχι σε ένα αφηρημένο μέλλον, αλλά στο δύσκολο παρόν.
Γιατί το κράτος μάχεται να τις πάρει;
Το κράτος, μέσω της καταστολής συμπεριφέρεται με επεκτατικούς όρους. Κάθε χώρος που το κράτος θεωρεί ότι δεν του ανήκει, ακόμη και ο δημόσιος όπως για παράδειγμα σε διαδηλώσεις, επιχειρείται με βία να παρθεί πίσω από τον κόσμο που βρίσκεται σε αυτόν.
Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι πολλαπλοί. Αφενός, λόγω της διάδρασης των καταληψιών με την εκάστοτε γειτονιά, σε δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά στην καθημερινότητα των γειτόνων. Εδώ έρχονται η κρίση, οι πλειστηριασμοί, οι ακονισμένοι κόφτες της ΔΕΗ, οι τιμές στα σούπερ μάρκετ και ακόμη πολλά καθημερινά προβλήματα. Οι καταλήψεις δείχνουν έναν νέο δρόμο που πολλοί άνθρωποι αδυνατούσαν μέχρι πρότινος να σκεφτούν. Δηλαδή, να καταλάβουμε σπίτια, να μην πληρώνουμε ρεύμα και νερό, να απαλλοτριώνουμε προϊόντα από τα σούπερ μάρκετ, να ζούμε με αλληλεγγύη και να ξεπεράσουμε συλλογικά τα ζητήματα αναγκών, πολιτικών και καθημερινών. Ο δεύτερος άξονας είναι αυτός της κοινότητας αγώνα. Δηλαδή μία κατάληψη αλλάζει σημαντικά τους συσχετισμούς δυνάμεων σε μία γειτονιά. Δημιουργεί κλίμα και καταστάσεις σε κατευθύνσεις αγώνα. Ο κίνδυνος για δημιουργία γειτονιών εχθρικών προς το κράτος, ή τα συμφέροντα των αφεντικών, δημιουργεί αλυσιδωτές αντιδράσεις όσον αφορά και τις κοινότητες αγώνα αλλά και το αντίπαλο στρατόπεδο αυτών. Η γενίκευση τέτοιων πρακτικών στον αστικό ιστό, θα δημιουργούσε άγνωστες συνέπειες για το καθεστώς. Αυτό υπολογίζεται ψηλά στη λίστα των κατασταλτικών επιλογών του κράτους.
Αφετέρου, η κατάληψη ενοχλεί και μπαίνει εμπόδιο στα σχέδια κράτους, αφεντικών ή παρακράτους (με παραδείγματα όπως η Βίλα Αμαλίας και ο ρόλος της στον αντιφασιστικό αγώνα πέριξ της πλατείας Αγίου Παντελεήμονα ή πιο περίπλοκα οι επιθέσεις στην κατάληψη της Στρόυγκας που επιβάλλουν ουσιαστικά τα συμφέροντα Μελισσανίδη). Υπάρχει δηλαδή μία εστία αγώνα που δημιουργεί ή συντηρεί συνθήκες αρνητικές για τα πλάνα των «από πάνω» και πρέπει να εξαλειφθεί, πολλές φορές με ανυπολόγιστο κόστος για το καθεστώς.
Πώς απαντάμε πριν καν μας ρωτήσουν;
Ως κομμάτια της κοινωνίας που θέλουμε να ζούμε συλλογικά και με συντροφικούς όρους, είναι μέλημα μας να δημιουργούμε και στιγμές και κοινότητες αγώνα σε όσα περισσότερα πεδία του δημόσιου λόγου και χώρου μπορούμε. Οι καταλήψεις συμβάλουν σίγουρα σε αυτόν τον σκοπό, δημιουργώντας μία νέα συνθήκη για τη γειτονιά που δείχνει τον δρόμο μας. Αυτό, θα πρέπει να κρατά τα μέλη της κοινότητας, είτε αυτοί είναι γείτονες, αγωνιστές, μετανάστες, αναρχικοί καθώς και τους ίδιους τους καταληψίες σε εγρήγορση ως προς την αποτροπή της επιχείρησης των μπάτσων. Μία δυνατή κοινότητα αγώνα γύρω από ένα κατειλημμένο κτήριο είναι πιο δύσκολο να χτυπηθεί από μία κοινότητα χωρίς μεγάλη δυναμική. Παρόλα αυτά, επειδή το κράτος μπορεί να θεωρήσει ότι έχει τη δύναμη να το κάνει, πρέπει εξαρχής να είμαστε έτοιμοι να αποτελέσουμε πολιτικό αλλά και υλικό κόστος στον αντίπαλο, μέσω των μετέπειτα δράσεων. Τέλος, επειδή οι κοινότητες, μπορούν να μεταναστεύουν, μέλημα μας να είναι η εύρεση νέων κτηρίων δομών, εάν δεν μπορούμε να επανακαταλάβουμε τις παλιές, ώστε να δημιουργήσουμε ισχυρούς δεσμούς αγώνα. Να γίνει κατανοητό ότι όποια κατάληψη καταστέλλεται θα γίνεται με κόστος, ή δεν θα γίνεται καθόλου.
καρόσι