Συμπληρώνεται ένας χρόνος από την αρχή της πανδημίας και από την τελευταία περίοδο που τα πανεπιστήμια λειτουργούσαν απρόσκοπτα. Οι φυσικοί χώροι τους είναι άδειοι, η τηλεκπαίδευση έχει αντικαταστήσει τις διαλέξεις και τη δια ζώσης λειτουργία, οι βιβλιοθήκες είναι κλειστές. Εστίες και λέσχες κρατούνται ανοιχτές με αγώνα, καθώς οικότροφοι πολλών εστιών εκδιώκονται από τις κατοικίες τους και η παροχή σίτισης υπολειτουργεί, ενώ μεγάλο μέρος του φοιτητικού πληθυσμού έχει εξαναγκαστεί οικονομικά να αφήσει τον τόπο σπουδών. Στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο σημειώνεται μια συνολική επίθεση του κεφαλαίου με υποτίμηση της ζωής και της εργασίας, ενώ το κράτος θέτει την κοινωνική ζωή υπό ασφυκτική επιτήρηση και έλεγχο, αστυνομεύοντας κάθε πτυχή της. Το εκπαιδευτικό νομοσχέδιο έρχεται εν μέσω όλων αυτών, σε σύμπνοια με τα νομοσχέδια για το εργασιακό και το ασφαλιστικό που προηγήθηκαν, και ως ακόμα μια απόδειξη ότι η δεξιά διακυβέρνηση μένει διαχρονικά πιστή στην εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης ατζέντας στον ελλαδικό χώρο, για την υλοποίηση της οποίας θεωρεί ότι βρίσκει πρόσφορο πεδίο αυτή τη στιγμή. Επιχειρεί την αναδιάρθρωση της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος και των ελληνικών πανεπιστημίων, εγκαθιδρύοντας ταυτόχρονα ένα καθεστώς επιτήρησης και ελέγχου εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Η κύρια αφήγηση που χρησιμοποιείται είναι διαχρονικά σταθερή: τα Πανεπιστήμια «πάσχουν από ανομία την οποία θα θεραπεύσει η παρουσία της αστυνομίας, και από αιώνιους φοιτητές που θα θεραπεύσουν οι διαγραφές». Η λέξη κλειδί της νεοφιλελεύθερης ατζέντας στα Πανεπιστήμια, όμως, τις τελευταίες δεκαετίες είναι η «αναδιάρθρωση» (του εκπαιδευτικού συστήματος, των ΑΕΙ, των σπουδών) η οποία κινείται προς την κατεύθυνση της Συνθήκης της Μπολόνια (1999) και προς τo μεγάλο άνοιγμα της εκπαίδευσης στην αγορά και το επιχειρηματικό κεφάλαιο. Σε αυτό το πνεύμα το παρόν νομοσχέδιο ακολουθεί κατά γράμμα τους προηγούμενους «Νόμους Πλαίσια» -όπως αποκαλούνται για να μη θίγουν το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ- που πέρασαν και δεν πέρασαν, πάντως έμειναν στα χαρτιά.
Τι περιλαμβάνει- Κεντρικά σημεία
Πυλώνας 1 -Μείωση εισακτέων μέσω αλλαγών στον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια και μέσω επιβολής ορίων φοίτησης
1.1 Θέσπιση ελάχιστης βάσης εισαγωγής από τα ίδια τα ιδρύματα
1.2 Αλλαγές στο μηχανογραφικό (λιγότερες επιλογές- 2ο μηχανογραφικό για δημόσια ΙΕΚ)
1.3 Όριο φοίτησης σπουδών
Προωθούν ανοιχτά έναν κόφτη στις εισαγωγές στα Πανεπιστήμια με στόχο τον έλεγχο της ροής του μαθητικού πληθυσμού προς την τριτοβάθμια και την ανακατεύθυνση όσων «περιττεύουν» είτε σε ιδιωτικά κολλέγια και πάσης φύσεως εκπαιδευτήρια είτε σε δημόσια ΙΕΚ. Παράλληλα με τη θέσπιση του κόφτη, θεσπίζονται με άλλες διατάξεις δωράκια στους κολλεγιάρχες και τους επιχειρηματίες της εκπαίδευσης, με την εξίσωση των πτυχίων των κολλεγίων με τα αντίστοιχα των ΑΕΙ για οικονομολόγους και μηχανικούς –που θα ακολουθήσει και σε άλλους κλάδους– ενώ προβλέπονται και νέες διατάξεις που διευκολύνουν την ίδρυση Κολλεγίων, Ιδιωτικών ΙΕΚ, Κέντρων Δια Βίου Μάθησης κ.ο.κ.[i] Αυτές οι κινήσεις εξασφαλίζουν στα κολλέγια την πελατεία τους και την πρόσβαση στα αντίστοιχα εργασιακά πεδία και επαγγελματικά δικαιώματα –και οικονομικές απολαβές– για όσους και όσες κοπούν από τις ελάχιστες βάσεις εισαγωγής αλλά θα διαθέτουν το απαιτούμενο οικονομικό και κοινωνικό κεφάλαιο. Ο κόφτης πρόκειται πρακτικά να λειτουργήσει ως ταξικό φίλτρο στην πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, περιφράσσοντας τα πανεπιστήμια για τα φτωχά κοινωνικά στρώματα. Οι μαθήτ(ρι)ες ΕΠΑΛ και νυχτερινών σχολείων αποκλείονται στην πράξη, καθώς οι προβλέψεις για αυτόν τον κόσμο είναι ελάχιστες. Όσες και όσοι μαθητ(ρι)ες δεν διαθέτουν το απαιτούμενο κεφάλαιο για τα κολλέγια, καθοδηγούνται να καταθέσουν μηχανογραφικό για τα δημόσια ΙΕΚ, και αποκλείονται τόσο από την επιστημονική και ακαδημαϊκή γνώση όσο και από αντίστοιχες εργασίες. Για όσες και όσους δεν λειτουργήσει ο κόφτης και περάσουν στο πανεπιστήμιο, το φιλτράρισμα εφαρμόζεται από τα αυστηρά όρια φοίτησης σε συνδυασμό με την εντατικοποίηση των σπουδών –κληρονομιά των νόμων Γιαννάκου και Διαμαντοπούλου για την τριτοβάθμια– που έχουν καταστήσει εξουθενωτική την παράλληλη συνθήκη εργασίας και σπουδών.
Ζητούμενο του σχεδιασμού είναι ρητά η «αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη». Αυτή η ελαφρά αφηρημένη φράση που χρησιμοποιείται στην παρουσίαση του νομοσχεδίου από το υπουργείο είναι πλήρης νοήματος, καθώς περιγράφει την προδιαγεγραμμένη συρρίκνωση και απαξίωση των πανεπιστημίων, που προκύπτει από το προκαλούμενο από τον κόφτη κλείσιμο τμημάτων και σχολών χωρίς εισακτέους, και τις συνεπαγόμενες συγχωνεύσεις. Πολλά ακαδημαϊκά ιδρύματα, κυρίως της περιφέρειας –και όχι τα κεντρικά που προτιμώνται από τις ελίτ– υποβαθμίζονται σοβαρά με αυτό τον τρόπο, ολόκληρες σχολές ή ακόμα και ιδρύματα διακινδυνεύουν με κλείσιμο. Μάλιστα, για να μην αφεθεί τίποτα στην τύχη, η αναδιάταξη του χάρτη ξεκινά άμεσα, καθώς ο νέος ακαδημαϊκός χάρτης θα είναι το νέο μηχανογραφικό που θα κατατεθεί φέτος από τις/τους υποψήφιες/ους, και θα έχει καταρτιστεί από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης [ii], και σε αυτό έχει ήδη ανακοινωθεί ότι κάποια τμήματα θα απουσιάζουν. Η τεχνητή υποβάθμιση δημιουργεί αφορμές για περαιτέρω σύνδεση με το ιδιωτικό κεφάλαιο και την αγορά προς εξεύρεση οικονομικών πόρων. Άλλωστε, μόλις μια βδομάδα μετά την ψήφιση του παρόντος νομοσχεδίου, η Κεραμέως –μάλλον σε βιάση να τα τακτοποιήσει όλα με τα ΑΕΙ κλειστά, ώστε με την επαναλειτουργία να είναι τετελεσμένα– ανακοίνωσε ότι επίκειται νέος «Νόμος Πλαίσιο» για τα ΑΕΙ που περιλαμβάνει αλλαγές στη διοικητική διάρθρωση, στα προγράμματα σπουδών, στη διαδικασία συγκρότησης εκλεκτορικών, και την έρευνα, που θεσμοθετεί τη δυνατότητα σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα[iii], ενώ ήδη υπάρχει κυβερνητικός σχεδιασμός για ίδρυση ξεχωριστών προγραμμάτων τριετών σπουδών εντός των ΑΕΙ.[iv] Φαίνεται, λοιπόν, ότι με ταχείς ρυθμούς δρομολογείται η κατάργηση –χωρίς αναθεώρηση– του περίφημου άρθρου 16 για την παιδεία μέσα από παραθυράκια, είτε αυτά αφορούν τη σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, είτε την επιβολή διδάκτρων στο ήδη υπάρχον δημόσιο, την κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων και των κοινωνικών παροχών, όπως η σίτιση και η στέγαση. Συγκροτείται το Πανεπιστήμιο-επιχείρηση και το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο, σχήματα στα οποία η παραγωγή γνώσης και έρευνας και τα παρεχόμενα επιστημονικά αντικείμενα είναι κομμένα και ραμμένα στα μέτρα και τα κριτήρια της αγοράς, και η προσβασιμότητα είναι ατομική υπόθεση εξαρτώμενη από την ατομική διαθεσιμότητα πόρων.
Πυλώνας 2- «Ενίσχυση της ασφάλειας των Πανεπιστημίων και της ακαδημαϊκής (αν)ελευθερίας»
Θέτουν 3 άξονες ενίσχυσης της «ασφάλειας», προειδοποιώντας κυνικά τα ιδρύματα ότι η άρνηση συμμόρφωσης θα επιφέρει τιμωρητικές επιπτώσεις στην ετήσια επιχορήγηση.
2.1 Περαιτέρω μέτρα ασφαλείας: ελεγχόμενη είσοδος στα ΑΕΙ και σύσταση δομών
Θεσπίζεται ελεγχόμενη είσοδος-έξοδος στα ΑΕΙ, ελεγχόμενη πρόσβαση σε επιμέρους χώρους τους – προφανώς και στη χρήση των χώρων τους, μέτρα επιτήρησης-παρακολούθησης. Εγκαθιδρύει τη σύσταση ολόκληρου μηχανισμού εντός των ΑΕΙ που θα αφορά στην ασφάλεια και την πολιτική προστασία («Μονάδα ασφαλείας και πολιτικής προστασίας» που υπάγεται στον αρμόδιο αντιπρύτανη), προκειμένου να ελέγχει την εφαρμογή του σχεδίου ασφαλείας και τη φύλαξη, σύσταση «Επιτροπής ασφαλείας και πολιτικής προστασίας» σε κάθε ΑΕΙ για την κατάρτιση του σχεδίου ασφαλείας με συμμετοχή της ΟΠΠΙ.
2.2 Σύσταση της ΟΠΠΙ (ειδικής αστυνομικής Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος) σε συνεργασία με το Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη
Θα αποτελείται από μπάτσους και ειδικούς φρουρούς, που θα δίνουν αναφορά, θα εκτελούν εντολές και θα λογοδοτούν ιεραρχικά στην αστυνομία και το Υπουργείο Προ.Πο, αλλά θα συνεργάζονται σε διάφορα θέματα με τον αρμόδιο αντιπρύτανη. Στα καθήκοντα τους περιλαμβάνονται η πρόληψη- αντιμετώπιση-καταστολή αξιόποινων πράξεων, τα προανακριτικά καθήκοντα, οι περιπολίες, η στελέχωση και λειτουργία κέντρων λήψης σημάτων σε συνεργασία με το προσωπικό των ΑΕΙ. Ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί αν θα φέρουν οπλισμό και τι είδους.
2.3 Ενίσχυση διατάξεων πειθαρχικού δικαίου
Θεσπίζεται η εγκαθίδρυση πλαισίου πειθαρχικού δικαίου άνωθεν και έξωθεν από τα πανεπιστήμια και τη διοίκησή τους, το οποίο περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα πειθαρχικών παραπτωμάτων που κυμαίνονται από την αντιγραφή στις εξετάσεις, τη λογοκλοπή κ.α., την καταστροφή της περιουσίας του ιδρύματος (που μπορεί να σημαίνει από αφισοκόλληση μέχρι γκράφιτι, συνθήματα ή οποιαδήποτε παρέμβαση στο χώρο μπορεί αυθαίρετα να οριστεί ως «καταστροφή»), την «παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας του ιδρύματος και των μονομελών ή συλλογικών του οργάνων» (φωτογραφίζοντας ουσιαστικά τις φοιτητικές παρεμβάσεις σε πρυτανείες και συγκλήτους, και γενικά τις δράσεις φοιτητικών συλλόγων και οποιεσδήποτε δυναμικές κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις σε πανεπιστήμια), μέχρι τη χρήση και διακίνηση ουσιών και την τέλεση οποιουδήποτε «πλημμελήματος ή κακουργήματος εντός των ΑΕΙ». Οι προβλεπόμενες ποινές κυμαίνονται από την απλή επίπληξη, στην απαγόρευση συμμετοχής σε εξεταστικές, στη στέρηση της φοιτητικής ιδιότητας για κάποιο διάστημα, μέχρι την οριστική διαγραφή από το πανεπιστήμιο.
Ακόμα και με τροποποιήσεις στον υπάρχοντα σχεδιασμό, το 2ο σκέλος του νομοσχεδίου στοχεύει με ακρίβεια στον περιορισμό των δυνατοτήτων πολιτικής έκφρασης, και στην ποινικοποίηση της ριζοσπαστικής συλλογικής δράσης στο πανεπιστημιακό πλαίσιο. Στοχοποιείται φωτογραφικά οποιαδήποτε μορφή δράσης και διαμαρτυρίας εντός των ακαδημαϊκών χώρων, από την πολιτική αφίσα μέχρι τα συνθήματα στους τοίχους, τις μικροφωνικές, τις καταλήψεις και τα στέκια, μέχρι τις παρεμβάσεις και τις δράσεις των φοιτητικών συλλόγων. Οι διατάξεις δημιουργούν ένα αστυνομικό πλαίσιο πρόληψης-παρέμβασης-καταστολής και πειθαρχικής τιμωρίας, που επιχειρεί να καταστήσει το Πανεπιστήμιο έναν χώρο υπό καθεστώς συνεχούς επιτήρησης, ελεγχόμενο και αποστειρωμένο. Μέσα από τον μηχανισμό «ασφαλείας» επιχειρείται τόσο η μόνιμη καταστολή του φοιτητικού κινήματος –και φυσικά των αντιδράσεων που προκύπτουν στο ίδιο το νομοσχέδιο– και πειθάρχηση των φοιτητ(ρι)ών, όσο και η εκκαθάριση των χώρων από πολιτικές και κινηματικές διαδικασίες που στεγάζονται εκεί. Η εγκαθίδρυση των πανεπιστημιόμπατσων της Ο.Π.Π.Ι. ως ξεχωριστού σώματος ασφαλείας που υπάγεται στο Υπ. Προ. Πο. –θίγοντας το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ και αναγκάζοντας ακόμα και συντηρητικούς πρυτάνεις να διατυπώνουν ενστάσεις[v]– δεν εξυπηρετεί μόνο τον παραπάνω σκοπό, τον οποίο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει εξίσου κι ένα σώμα σεκιουριτάδων που θα έδιναν αναφορά στις πανεπιστημιακές διοικήσεις. Έρχεται να αποδώσει τον χώρο του Πανεπιστημίου στους μπάτσους, δημιουργώντας ένα νέο πλαίσιο ασυδοσίας για τους ίδιους.
Η απευθείας απόδοση στην αστυνομία έχει μια σημασία, γιατί απαλλάσσει από την «καυτή πατάτα» και το δυνητικό πολιτικό κόστος της κατάλυσης του «ασύλου» κάθε αντιδραστική –και μη– πρυτανεία, και ταυτόχρονα προωθεί άνετα την απόδοση του συνόλου του δημόσιου χώρου στους μπάτσους. Η κυβερνητική και κρατική ατζέντα του δόγματος «τάξης και ασφάλειας» περνάει μέσα από την αστυνομική διαχείριση των χώρων που διαχρονικά βρίσκουν εύφορο έδαφος για να ανθίσουν οι κοινωνικές αντιστάσεις. Για να είναι αποτελεσματική η διαχείριση πρέπει οι χώροι αυτοί, που γίνονται παραδοσιακά αντιληπτοί από τη δεξιά ως προνομιακοί τόποι των κινημάτων, να μεταβληθούν βίαια σε τόπους που κάνουν κουμάντο οι μπάτσοι, και τα εν δυνάμει «ταραχοποιά στοιχεία» να πειθαρχηθούν. Κι αυτό γιατί η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, η πολιτική έκφραση και η συλλογική δράση εντός του Πανεπιστημίου, ουδέποτε αφορούσαν μόνο τον πανεπιστημιακό χώρο, αλλά έβρισκαν τις επεκτάσεις και τις γειώσεις τους στο ευρύτερο κοινωνικό πεδίο. Οι διεκδικήσεις, οι διαμαρτυρίες, οι κινητοποιήσεις, καθώς και οι συλλογικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα εντός των πανεπιστημιακών χώρων συνδέονται και βρίσκονται σε μια διαρκή δυναμική αλληλεπίδραση με το ευρύτερο ανταγωνιστικό κίνημα και με τις κοινωνικές αντιστάσεις. Ας θυμηθούμε τον Μάη του ’68, το Πολυτεχνείο του ‘73, το πώς λειτούργησαν οι κατειλημμένες σχολές και Πανεπιστήμια στην εξέγερση του 2008 και μέχρι σήμερα, και είναι προφανές σε τι αναφέρεται όλη η ρητορική περί «ανομίας» και «αιώνιων» στα Πανεπιστήμια.
Αντί συμπερασμάτων: Αν η δημοκρατία είναι εμπόδιο – στο διάολο και η δημοκρατία
(Η υπόθεση C-792/20, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και η παράκαμψη του άρθρου 16)
Δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει η τρέχουσα επιχείρηση στο πεδίο της εκπαίδευσης, όχι μόνο γιατί αποτελεί διακαή πόθο των νεοφιλελέδων σε κάθε ευκαιρία τουλάχιστον από το 2006, αλλά και γιατί βήματα για την υλοποίησή της γίνονταν φανερά προτού καν ο κορωνοϊός καταστήσει τη συνθήκη τόσο ευνοϊκή για κράτος και κεφάλαιο. Ήδη τον Ιανουάριο του 2020, η υπουργός παιδείας Κεραμέως συνόδεψε τον πρωθυπουργό στις ΗΠΑ, με σκοπό τη σύναψη συναντήσεων με φορείς της εκπαίδευσης στην Αμερική.[vi] Η Καθημερινή, τον Φλεβάρη του 2020, αναφερόταν στη συνεργασία μεταξύ αμερικάνικων και ελληνικών πανεπιστημίων: «Το Harvard έρχεται στην Ελλάδα» με αφορμή τη διάθεση συνεργασίας στη δημιουργία ενός μάστερ πάνω στο προσφυγικό και τις μεταναστευτικές ροές. Σύμφωνα με την κ. Κεραμέως, το υπουργείο δεσμεύτηκε «να μεριμνήσει για να αρθούν, ή να περιοριστούν, οι γραφειοκρατικές καθυστερήσεις που αποτελούν βραχνά για τους ξένους φοιτητές, και να βοηθήσει τα ΑΕΙ στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν τις συνεργασίες τους με πανεπιστήμια του εξωτερικού».
Τον Μάρτη του 2020, θα επισκέπτονταν την Ελλάδα 28 Αμερικάνικα ΑΕΙ, κάποια από αυτά γνωστά, και αρκετά άγνωστα. Όπως είχε αναφέρει και η Κεραμέως: «Μεγάλο είναι το ενδιαφέρον των ελληνικών Πανεπιστημίων για την ίδρυση και λειτουργία αγγλόφωνων τμημάτων για ξένους φοιτητές, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, με δίδακτρα». Ο κορωνοϊός άλλαξε αυτά τα σχέδια και αντί αυτού έγινε μια τηλεδιάσκεψη τον Ιούνη του 2020.[vii]
Παράλληλα, μια πολύ σημαντική υπόθεση τελεσιδίκησε τον Οκτώβρη του 2020 ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το κράτος της Ουγγαρίας.[viii] Μέχρι και τότε ίσχυε ο κανόνας ότι η Ε.Ε. είναι αναρμόδια σε ζητήματα παιδείας, αντίστοιχα με ό,τι συμβαίνει σχετικά με τα ζητήματα εθνικής άμυνας των κρατών-μελών. Το κάθε κράτος μπορούσε να αναπτύσσει τη δική του στρατηγική, και να νομοθετεί χωρίς κάποια απόφαση να εμπλέκει κάποιον φορέα της Ε.Ε. Με την απόφαση αυτή η Ε.Ε. έχει λόγο, και απαιτεί την εναρμόνιση των κρατών-μελών με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, και τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ε.Ε. και στην εκπαίδευση.
Αυτή η απόφαση δίνει αυτή τη στιγμή ώθηση στην ταξική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη και στα θέματα της παιδείας, καθώς η τελευταία συνταγματική αναθεώρηση άφησε απ’ έξω το άρθρο 16, το οποίο απαγορεύει τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα. «Έγκριτοι», φιλελέδες συνταγματολόγοι, λοιπόν, έχουν πέσει με τα μούτρα στη δουλειά για να παρακάμψουν τη ρητή αντίθεση στη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων του αρ.16, πατώντας στην ερμηνεία ενός άλλου άρθρου, του αρ.28. Εκεί ορίζεται ότι οι διεθνείς συμβάσεις «υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του εσωτερικού ελληνικού δικαίου». Με αυτόν το συνταγματικό ελιγμό, ανοίγει το πεδίο διακρατικών συμφωνιών, όπου πανεπιστήμια άλλων χωρών-μελών της Ε.Ε. θα μπορούν να ανοίγουν παράρτημα στην Ελλάδα. Η ισοτιμία των πτυχίων με την παράκαμψη οποιουδήποτε φορέα πιστοποίησης θα ανοίξει διάπλατα την πόρτα για την είσοδο επενδυτών και στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό μαζί με το εγχείρημα δημιουργίας φορέων υβριδικού τύπου μεταξύ ιδιωτικής επιχείρησης και δημοσίου θα παρακάμψει, κατά τη γνώμη τους, οποιαδήποτε πρόνοια του πεισματάρικου άρθρου 16 για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Συνοψίζοντας, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η ολική αποδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προχωρά βάσει σχεδίου, ούτε το ότι η συγκυρία της πανδημίας τους λύνει τα χέρια. Για πρώτη φορά από την εποχή του Κοντογιαννόπουλου το 1990, οι φοιτητικές διεκδικήσεις δεν μετουσιώνονται σε δράσεις εντός των πανεπιστημιακών χώρων, καταλήψεις διαρκείας και παρακώλυση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του πανεπιστημίου, αλλά αντιθέτως τα πανεπιστήμια έχουν γίνει έρημοι τόποι με την επανεκκίνηση της ομαλής λειτουργίας τους να μεταφέρεται το νωρίτερο το Σεπτέμβρη του 2021.
Οι νεοφιλελεύθεροι καθοδηγητές αυτής της πολιτικής έχουν καθίσει εδώ και καιρό να δημιουργήσουν ένα εντελώς νέο περιβάλλον στα πανεπιστήμια. Η επιβολή του δόγματός τους θα επιδιωχθεί ακόμη και με την ωμή βία, κάτι που δείχνει η ζέση με την οποία θέλουν να πρωτοτυπήσουν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με την δημιουργία Α.Τ. εντός των πανεπιστημιακών χώρων.
Όμως όλες αυτές οι διεργασίες (ξανα)φέρνουν την εκπαίδευση και το Πανεπιστήμιο στο προσκήνιο του πεδίου του ταξικού και κοινωνικού ανταγωνισμού. Μπορεί τα πανεπιστήμια να είναι χώροι αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας, αλλά η φύση της αποστολής τους δημιουργεί μία αντινομία στην οποία έχουν πατήσει πάμπολλες ανατρεπτικές κινήσεις στον ρου της ιστορίας. Κάθε αγώνας που δόθηκε στο παρελθόν και κάθε κοινωνική μνήμη έχουν την παρακαταθήκη τους στο σήμερα. Ο αυταρχισμός και η αλαζονεία των Κεραμέως-Χρυσοχοϊδη να έρχονται όλο και πιο έντονα σε ευθεία ρήξη με τη νεολαία θέτοντάς την απέναντί τους, θα εκπυρσοκροτήσει τελικά.
Shosanna & Anarres
Υποσημειώσεις:
[ii] Πρόκειται για την ίδια «αρχή» που αποφασίζει για τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ βάσει της αξιολόγησής τους, η οποία συστάθηκε πριν ένα χρόνο από την παρούσα κυβέρνηση, με μνεία από την πρώτη της συνεδρίαση για τον σημαντικό ρόλο που πρόκειται να παίξει στην «αναβάθμιση» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
[v] Ο πρώην πρύτανης του ΕΚΠΑ (και πρώην υπουργός δικαιοσύνης επί Σημίτη) Μ. Σταθόπουλος έχει θέσει δημόσια ζήτημα συνταγματικότητας των διατάξεων για σύσταση της ΟΠΠΙ σε σχέση με το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων, ενώ άλλοι έχουν διατυπώσει δημοσίως ανησυχία για «επόμενο Γρηγορόπουλο».
