Στις απαρχές του το πανεπιστήμιο, ως θεσμός, απευθυνόταν στα υψηλά στρώματα της κοινωνίας. Με την εγκαθίδρυση του καπιταλισμού, όπου γεννήθηκε η ανάγκη για εμπορευματοποίηση της γνώσης, παρατηρούμε τη συνεχή αναπροσαρμογή του στις ανάγκες του ίδιου του Κεφαλαίου.
Το άνοιγμα του πανεπιστημίου στις ευρύτερες λαϊκές μάζες παρουσιάστηκε στην Ελλάδα, αργοπορημένα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, στην εποχή της αφθονίας και της κοινωνικής ανέλιξης, στα μέσα της δεκαετίας του ‘60, τότε που το «αμέρικαν ντριμ» έγινε και επίσημα εγχώριο προϊόν.
Από νομοσχέδιο σε νομοσχέδιο και από κυβέρνηση σε κυβέρνηση (Αρσένης, Γιαννάκου κ.λπ.) φτάνουμε στο σήμερα στον νόμο Διαμαντοπούλου και στο σχέδιο «Αθηνά».
Το σχέδιο προβλέπει την κατάργηση 20 τμημάτων ΑΕΙ και 77 τμημάτων ΤΕΙ. Πολλά από αυτά τα τμήματα θα συμπτυχθούν με άλλα παρόμοιου περιεχομένου, ανάλογα με τις ακαδημαϊκές, οικονομικές και γεωγραφικές ιδιαιτερότητες του τόπου που εδρεύουν. Η εγκύκλιος του υπουργείου αναφέρει χαρακτηριστικά ότι αυτό το σχέδιο έχει σκοπό να προασπίσει τα εθνικά και οικονομικά συμφέροντα της χώρας. Αυτά είναι παραμύθια για παιδιά!
Μπορεί να μας λένε κατάμουτρα ότι το πανεπιστήμιο υπάρχει για να ικανοποίει εθνικές-οικονομικές ανάγκες αλλά εμείς γνωρίζουμε καλά ότι οι δικές μας ανάγκες δεν έχουν καμία σχέση με αυτά. Η κριτική μας δεν θα σταθεί στη σύμπτυξη ή κατάργηση των σχολών αυτή καθ’ εαυτή, αλλά στον σκοπό που εξυπηρετεί αυτή η πολιτική.
Οι σχολές και οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της ψευδούς ανάπτυξης των προηγούμενων ετών, καταρρέουν πλέον στα πλαίσια της ευρύτερης λιτότητας. Τα αρμόδια υπουργεία, ακολουθώντας την πάγια επικοινωνιακή πολιτική σε παρόμοιες μεταρρυθμίσεις, αδυνατούν να αποσαφηνίσουν το ερώτημα που προκύπτει σχετικά με τη μοίρα των εργαζομένων αυτών, αφήνοντας τα ποσοστά ανεργίας να δίνουν την απάντηση.
Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το πανεπιστήμιο που ευαγγελίζονται δεν μας αφορά!
Αυτό που η έρευνά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ανάγκες των κεφαλαιοκρατών (επιχειρηματίες, πολυεθνικές, κράτη και κυβερνήσεις), συγκεκριμένα το πανεπιστήμιο Κρήτης έχει πολύχρονη συνεργασία με το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε. και ένα συνονθύλευμα ιδιωτών.
Σε μία έρευνα που στηρίζεται στην άμισθη δουλειά προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών, την ώρα που τα αφεντικά-καθηγητές τους λαμβάνουν υπέρογκες χρηματοδοτήσεις για αυτή, πολλές φορές μέσω αδιαφανών διαδικασιών.
Εκτός του ότι παράγει εργαζόμενους, στα πλαίσια της κατάρτισης, μέσω της παροχής συγκεκριμένης γνώσης για εξειδικευμένο τομέα παραγωγής, εγκαθιδρύει και μια συγκεκριμένη ιδεολογία. Μια ιδεολογία μπάστακα από τα πρώτα μας χρόνια στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Βασισμένη στην τυφλή υπακοή και πειθαρχία στον καθηγητή-τιμωρό, στην εξέταση των ατομικών επιδόσεων κατά τη διάρκεια και στο τέλος του «παραγωγικού εξαμήνου», στη σύγκριση αυτών των επιδόσεων με άλλων «καλύτερων» ή «χειρότερων» μαθητών-φοιτητών, στις επιβραβεύσεις και ποινές με βάση την αποδοτικότητα, στα αυστηρά ωράρια και διαλείμματα.
Προάγοντας πάντα τον ατομισμό και την ανταγωνιστικότητα, μέσω της ιεραρχίας και της πειθαρχίας. Θεμελιώνοντας αυτές τις σάπιες αξίες στη συνείδηση και την κουλτούρα του ατόμου, αυτό οδηγείται σ’ ένα κυνήγι τίτλων, πτυχίων και άλλων προσωπικών «καταξιώσεων», αδιαφορώντας για τη γνώση, κυνηγώντας όμως την πιστοποίησή της. Βάζοντας πλέον την ανάγκη για οικονομικό-κοινωνική ανέλιξη σε πρώτο πλάνο, και κρίνοντας τις συλλογικές και κοινωνικές ανάγκες ως δευτερεύουσας σημασίας, είναι ένα έτοιμο, πειθήνιο και πειθαρχημένο, αναλώσιμο εργαλείο στα χέρια των αυριανών του αφεντικών.
Το πανεπιστήμιο που εμείς επιθυμούμε, το πανεπιστήμιο που εμείς ευαγγελιζόμαστε αφορά μόνο τη γνώση και τα υποκείμενά της.
Στη σημερινή κοινωνία, δεδομένου του οικονομικού συστήματος και του μηχανισμού που επιβάλλει, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προτείνουμε και να αγωνιζόμαστε για «βελτιωτικές αλλαγές». Οι άμεσοί μας στόχοι αφορούν το διοικητικό κομμάτι και τις παροχές σε φοιτητές και εργαζόμενους. Μοναδικό όργανο λήψης αποφάσεων να είναι η γενική συνέλευση εργαζόμενων, φοιτητών, καθηγητών με ισότιμο λόγο και αντιιεραρχική δομή. Οι σχέσεις μεταξύ φοιτητών-καθηγητών να μην είναι ούτε πελατειακές ούτε εξάρτησης, αλλά να υπηρετούν την εκπαιδευτική διαδικασία. Η κάλυψη των πρώτων αναγκών του φοιτητή σε στέγαση, σίτιση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, μεταφορές, διανομή συγγραμμάτων να καλύπτονται από το κράτος. Αντίστοιχη μέριμνα να υπάρχει και για τους εργαζόμενους σε αυτό. Σε περίπτωση που το κράτος αδυνατεί, ή τουλάχιστον ισχυρίζεται ότι αδυνατεί, να καλύψει αυτές τις ανάγκες, φοιτητές, εργαζόμενοι και όσα υγιή κομμάτια έχουν απομείνει στον κλάδο των καθηγητών, να παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Ωστόσο, σε μια ιδανική κοινωνία το πανεπιστήμιο έτσι όπως το έχουμε γνωρίσει ενδεχομένως να είναι και άχρηστο. Τα παραπάνω θα θεωρούνται δεδομένα ενώ η χρήση υλικοτεχνικών υποδομών και η διάδοση οποιασδήποτε γνώσης θα είναι ελεύθερη. Η έρευνα θα εστιάζεται στην κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και αναζητήσεων.
Σε μία πραγματικότητα όπου οι δομές της θα υπηρετούν το κοινωνικό σύνολο, αντίστοιχα θα λειτουργεί και το «νέο πανεπιστήμιο». Η γνώση δεν θα θεωρείται προνόμιο αλλά δημόσιο αγαθό και ο επιστήμονας δεν θα θεωρείται μέρος κάποιας ελίτ αλλά θα είναι ίσος με τον χειρωνάκτη.
Ενώ ο καπιταλισμός, ένα τόσο απάνθρωπο οικονομικό σύστημα, χρειάζεται την κουλτούρα του ατομισμού, του ανταγωνισμού, της κατανάλωσης και της μιζέριας για να επιβιώσει, η αταξική κοινωνία και το «νέο πανεπιστήμιο», όπως και όλες οι δομές αυτής της κοινωνίας, θα πραγματώνουν την κουλτούρα της ισότητας, της αλληλεγγύης και της συλλογικής ζωής.
Να είμαστε ρεαλιστές, να διεκδικούμε το αδύνατο
αυτόνομη συλλογικότητα “directiva απο τα κάτω”
http://directiva.espivblogs.net/
