Μικρές-μεγάλες νίκες
Νίκη για τους κατοίκους που υπερασπίζονταν έμπρακτα το δάσος και το βουνό στο Νυμφαίο Φλώρινας ενάντια στην τοποθέτηση ανεμογεννητριών στη θέση «Αετοράχη», καθώς η εταιρεία αποχώρησε.
Νικηφόρα μάχη και στον αγώνα για τη σωτηρία των Αγράφων, όπου απορρίφθηκε η τροποποίηση της αδειοδότησης δύο αιολικών σταθμών στη Νιάλα και το Βοϊδολίβαδο, για την τοποθέτηση συνολικά 21 ανεμογεννητριών ύψους μέχρι 166 μ. και διαμέτρου ρότορα μέχρι 136 μ. Ταυτόχρονα κράτος και εταιρείες, επιδιώκοντας την καταστολή και τον εκφοβισμό όσων αγωνίζονται, έχουν ξεκινήσει σειρά διώξεων: 4 άτομα διώκονται για τη συμμετοχή τους σε κινητοποιήσεις ενάντια στην παραχώρηση εκτάσεων για την τοποθέτηση ανεμογεννητριών στα Άγραφα, ενώ τουλάχιστον άλλα 17 έχουν κληθεί για ανάλογες καταθέσεις.
Μια μικρή θεσμική νίκη και στον Άρδακτο Ρεθύμνου, όπου το δικαστήριο έκανε δεκτά τα ασφαλιστικά μέτρα ενάντια στην τοποθέτηση τριών ανεμογεννητριών πολύ κοντά στον οικισμό.
«Επιτελική» επίθεση στη φύση
Απάτητο (βουνό), η λέξη απάτητο ήταν ανέκαθεν συνυφασμένη με το βουνό και την άγρια φύση. Στη σημερινή εποχή βέβαια τα πράγματα είναι λιγάκι διαφορετικά, καθώς το κυνήγι της ανάπτυξης και των επενδύσεων θέλει να πατήσει σε κάθε μέρος του πλανήτη. Τη στιγμή που η υπεράσπιση των ορεινών όγκων και η εναντίωση στα αιολικά πάρκα έχουν πλέον εξαπλωθεί σε όλη την ελληνική επικράτεια, η θεσμοθέτηση μέσω του προγράμματος «Απάτητα Βουνά» της μη καταπάτησης 6 μόνο βουνών (από τα δεκάδες)1, δεν αποτελεί παρά δήλωση πως όλα τα υπόλοιπα βουνά της Ελλάδας είναι προς εκμετάλλευση.
Το κράτος, προκειμένου να αποπροσανατολίσει από τα πλάνα του, διακινεί με αλαζονεία τη συγκεκριμένη νομοθέτηση υποτιμώντας τη νοημοσύνη μας, επισημαίνοντας στον τύπο πως η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θεσμοθετεί περιοχές άνευ δρόμων. Το ελληνικό κράτος υιοθετώντας την εργαλειοθήκη της ΕΕ για την πράσινη συμφωνία ενσωματώνει την προστασία περιοχών μέσω της απαγόρευσης διάνοιξης δρόμων, παραδεχόμενο ουσιαστικά ότι η διάνοιξη δρόμων είναι επιβλαβής για τη φύση.
Η Ελλάδα θα είναι ίσως και η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θα έχει ανεμογεννήτριες (με τους ανάλογους δρόμους) σε περιοχές Natura, με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 2021. Το δίκτυο Νatura 2000 –που ξεκίνησε το 1979 και σήμερα είναι σχεδόν πλήρες– έχει ως στόχο να αποφεύγονται δραστηριότητες που θα μπορούσαν να ενοχλήσουν σοβαρά κάποια είδη ή να καταστρέψουν τους βιότοπους για τους οποίους χαρακτηρίζεται μια περιοχή.
Η θεσμοθέτηση προστασίας για 6 από τα 590 βουνά που βρίσκονται στον ελλαδικό χώρο συνιστά ταυτόχρονα ομολογία ότι τα οδικά έργα και οι ανεμογεννήτριες καταστρέφουν τους οικοτόπους. Επιπλέον, με την άνευ περιορισμών διάνοιξη δρόμων και κατασκευή ανεμογεννητριών αναιρείται στην πράξη η προστασία των περιοχών Natura, που καλύπτουν το 27,9 % του ελλαδικού χώρου –συμπεριλαμβάνοντας ενδεχομένως τα περισσότερα από τα 590 βουνά.
Προπαραμονές Χριστουγέννων, εν κρυπτώ, καταργήθηκαν με ΦΕΚ επτά φορείς διαχείρισης περιοχών του δικτύου NATURA 2000 (Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας, Εθνικό Πάρκο Σχοινιά- Μαραθώνα, Υμηττού και ΝΑ Αττικής, Δέλτα Έβρου και Σαμοθράκης, Εθνικό Πάρκο δάσους Δαδιάς- Λευκίμης- Σουφλίου, Εθνικά Πάρκα Βόρειας Πίνδου, Τζουμέρκων, Άγραφων, κοιλάδας Αχελώου και Μετεώρων, Εθνικός Δρυμός Ολύμπου). Οι αρμοδιότητες των φορέων μεταφέρθηκαν στον νεοσύστατο Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) υπό κεντρική-κυβερνητική διοίκηση, που πρόκειται προφανώς να αποτελέσει το μέσο διαχείρισης αυτών των περιοχών για τη διευκόλυνση της διάθεσής τους προς επενδύσεις και επιχειρηματικά πλάνα. Αυτή η νομοθέτηση, όπως όλες οι αντιδραστικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιούνται για τη διευκόλυνση των εφαρμογών της νεοφιλελεύθερης «αναπτυξιακής» πολιτικής, διευκολύνει μια σειρά αποφάσεων που απειλούν πολλές –υποτιθέμενα προστατευόμενες– περιοχές NATURA 2000, πανελλαδικά, με εγκατάσταση γιγάντιων ΒΑΠΕ. Πρόκειται για αποφάσεις που αφήνουν τους εργολάβους και τις εταιρείες των ΒΑΠΕ να κάνουν ασύδοτα πάρτυ εις βάρος της φύσης, όπως η πρόσφατη αδειοδότηση για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην οροσειρά της Θρυπτής Ιεράπετρας στην Κρήτη, και η έγκριση της τροποποίησης της άδειας στον Καφηρέα και το όρος Όχη στη Ν. Εύβοια, που προβλέπει την εγκατάσταση συστοιχίας 18 αιολικών σταθμών (στον δήμο Καρύστου που βρίσκονται οι περιοχές έχουν συνολικά αδειοδοτηθεί 670 ανεμογεννήτριες!!).
Φαίνεται, λοιπόν, πώς ο χαρακτηρισμός των «Απάτητων Βουνών» θεσπίστηκε για την αντιστάθμιση των εντυπώσεων από τους δείκτες της εφαρμοζόμενης περιβαλλοντικής πολιτικής.
Στις θάλασσες
Σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα οι σεισμικές έρευνες για υδρογονάνθρακες στις περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης αναστέλλονται. Η ισχύουσα σύμβαση παραχώρησης των οικοπέδων προβλέπει την ολοκλήρωση των ερευνών μέχρι τον Οκτώβρη του 2022. Η κοινοπραξία των εταιρειών Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ ανακοίνωσε στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων ότι κατά την περίοδο Γενάρη-Φλεβάρη 2022 δεν θα διενεργηθούν οι προγραμματισμένες έρευνες, κίνηση η οποία μπορεί να ερμηνευθεί ως προσωρινό πάγωμα. Ακόμα κι αν αυτή η εξέλιξη μοιάζει αισιόδοξη, την ίδια στιγμή τα ΕΛΠΕ και η Total Energies προχωρούν κρυφά σε σεισμικές έρευνες στις θαλάσσιες περιοχές του Κυπαρισσιακού κόλπου και στα δυτικά της Κέρκυρας.2 Αξιοσημείωτο ότι ο Κυπαρισσιακός προστατεύεται με ΠΔ από το 2018 ως –μεταξύ άλλων– σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας της Caretta Caretta στη Μεσόγειο. Παρά την όποια φημολογία και το ευρύτερο –γεωπολιτικό και ενεργειακό– σκηνικό, οι επιδιώξεις των πετρελαϊκών συμφερόντων δεν σταματούν.
Το τελευταίο τραγούδι της φάλαινας
Επικοινωνιακό σόου εντυπώσεων στήθηκε πάνω στη νεαρή φάλαινα ζιφιό που βγήκε σε αβαθή νερά στον Άλιμο: Εθελοντισμός, κάμερες, φροντίδα χωρίς τις απαραίτητες γνώσεις, πόζες, τραγούδι και σέλφι με το ετοιμοθάνατο ζώο. Κατόπιν εορτής, κυρίαρχη Μ.Κ.Ο. που δραστηριοποιείται στην προστασία της θαλάσσιας ζωής, κατήγγειλε ότι οι χειρισμοί και οι ιατρικές παρεμβάσεις που έγιναν ήταν ακατάλληλες και περισσότερο βασάνισαν παρά ανακούφισαν την κατάστασή του ζιφιού.3
Οι ίδιοι μηχανισμοί που ευθύνονται για τον αφανισμό αυτών των ζώων έστησαν πανηγύρι με σέλφι πάνω στην ετοιμοθάνατη φάλαινα, σκηνοθετώντας τη μίνι ελληνική βερσιόν του “Free Willy”. Η ψευδαίσθηση που δημιούργησαν δεν κράτησε, καθώς λίγες μέρες μετά βρέθηκε το νεκρό της σώμα κοντά στη Σαλαμίνα –όπου είχε προσπαθήσει να ξαναβγεί στα ρηχά, αλλά απωθήθηκε.
Πριν από περίπου μια δεκαετία δεκάδες φάλαινες ζιφιοί εκβράζονταν νεκρές στα παράλια του Ιονίου. Για εκείνους τους μαζικούς θανάτους είχαν επισήμως ενοχοποιηθεί ασκήσεις του ιταλικού πολεμικού ναυτικού. Οι εκκωφαντικοί ήχοι που παράγονται μέσα στη θάλασσα αναγκάζουν τα ζώα να αναδύονται απότομα από μεγάλα βάθη, προκαλώντας τους εμβολές και παθολογικά συμπτώματα παρόμοια με τη «νόσο των δυτών». Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση των ερευνών για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων. Χαρακτηριστικοί είναι οι μαζικοί εκβρασμοί ζιφιών που παρατηρούνται σε δυτικές παραλίες της Κέρκυρας ενόσω διενεργούνται οι σεισμικές έρευνες.
Στο Ιόνιο ο ήλιος παιχνιδίζει στην επιφάνεια των γαλαζοπράσινων νερών. Κάτω από αυτή την επιφάνεια κρύβεται ο θάνατος, καθώς οι εκρήξεις των ερευνών μετατρέπουν τα βάθη της θάλασσας σε εμπόλεμη ζώνη. Το κράτος και τα ΕΛΠΕ ευθύνονται για τη μαζική δολοφονία, όχι μόνο των ζιφιών, αλλά για τη διακινδύνευση του συνόλου της θαλάσσιας ζωής στο Ιόνιο πέλαγος. Αν ο κόσμος συνεχίσει να σιωπά μπροστά στη λεηλασία της φύσης, θα μείνει μόνο ένα άσμα πένθιμο να θυμίζει αυτό που κάποτε είχε ζωή.
Οικολογική εξέγερση στη Σερβία
Οι μαζικές αντιδράσεις πολιτών ενάντια στα εξορυκτικά σχέδια της πολυεθνικής μεταλλευτικής εταιρίας Rio Tinto είχαν ως αποτέλεσμα την άτακτη οπισθοχώρηση επενδυτών και κυβέρνησης, μετά από τις μαζικές πορείες διαμαρτυρίας τους δύο τελευταίους μήνες σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Σερβίας. Η αγγλο-αυστραλιανή πολυεθνική επιδίωκε την εξόρυξη κοιτασμάτων λιθίου, αξίας 2.5 δις ευρώ, στην περιοχή Γιάνταρ της δυτικής Σερβίας. Η περιβαλλοντική καταστροφή λόγω των εξορυκτικών δραστηριοτήτων θα κατάστρεφε την καθημερινότητα των κατοίκων, αλλά και την παραγωγή της αμιγώς αγροτικής περιοχής. Οι διαδηλώσεις, που άρχισαν να παίρνουν αντικυβερνητικά χαρακτηριστικά, θορύβησαν τόσο την κυβέρνηση, που οδηγήθηκε σε αναστροφή καταργώντας το χωροταξικό σχέδιο εξόρυξης και επεξεργασίας, και ακυρώνοντας όλες τις διοικητικές άδειες, πράξεις και αποφάσεις.
1 Στα «Απάτητα Βουνά» εντάσσονται τα εξής: Λευκά Όρη, Σάος, Σμόλικας, Τύμφη, Ταΰγετος, όρος Χατζή. Αυτά αντιπροσωπεύουν το 1% των ορεινών όγκων στον ελλαδικό χώρο,με τα πρώτα πέντε να περιλαμβάνουν εκτάσεις πάνω από 50 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το Όρος Χατζή να είναι πολύ μικρότερης έκτασης, αλλά να αποτελεί μέρος του νομού που εκλέγεται ο Σκρέκας. bit.ly/3JwVa7s
