Ο Σαρωνικός, ένας κλειστός κόλπος με ζεστά νερά, ιδανικός για μπάνιο, με όμορφα τοπία στην ακτογραμμή του και πλούσιο οικοσύστημα, εδώ και δεκαετίες έχει δεχτεί ασταμάτητα κάθε είδους επιβάρυνση και μόλυνση από τις βιομηχανικές, λιμενικές, πετρελαϊκές, ναυπηγοεπισκευαστικές μονάδες που εγκαταστάθηκαν και επεκτάθηκαν σταδιακά στις ακτές του, εξαντλημένος παράλληλα από την υπερεντατική αλίευση.
Η βιομηχανική ανάπτυξη, με αφετηρία τις περιοχές του Πειραιά έναν αιώνα πίσω, συνδυάστηκε με την αποβολή κάθε είδους αποβλήτων στη θάλασσα, από εργοστάσια όπως αυτά του Μποδοσάκη στη Δραπετσώνα (Λιπάσματα, γυαλάδικο), το τσιμεντάδικο (παλαιότερα ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ, σήμερα LAFARGE) και τις μονάδες κατεργασίας δέρματος (τα βρωμερά ταμπάκικα). Αντίστοιχη υπήρξε η επιμόλυνση από τα εργοστάσια στον βιομηχανικό άξονα Σκαραμαγκά-Ασπρόπυργου-Ελευσίνας, με ναυπηγεία, χαλυβουργίες, τσιμεντάδικα, βιομηχανίες πετρελαίου, διυλιστήρια.
Εξίσου μεγάλη επιβάρυνση έχει αθροίσει η διαρκής μεγέθυνση του λιμανιού του Πειραιά, με αύξηση των θαλάσσιων μετακινήσεων τουριστών προς τα νησιά, με τον ελλιμενισμό κρουαζιερόπλοιων, με κατακόρυφη αύξηση των φορτηγών πλοίων μετά τη μετατροπή του σε διαμετακομιστικό κέντρο (κύρια ευρωπαϊκή πύλη εμπορευματοκιβωτίων) και την αντίστοιχη αύξηση των δεξαμενών και δεξαμενόπλοιων ανεφοδιασμού με καύσιμα των εμπορικών και φορτηγών πλοίων.
Παράλληλα, το κράτος και οι αρμόδιες υπηρεσίες του αποφάσισαν για χρόνια τα απόβλητα της διογκούμενης μεγαλούπολης να χύνονται ανεξέλεγκτα και πάλι στο Σαρωνικό. Ενώ ακόμα και μετά τα μέσα της δεκαετία του ΄90, που φτιάχτηκε η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στην Ψυτάλλεια, μεγάλος όγκος λυματολάσπης αποβαλλόταν στη θάλασσα λόγω διαρκών υπερχειλίσεων. Σήμερα όλο και περισσότερες περιοχές της συνεχώς διευρυνόμενης Αττικής συνδέονται με το δίκτυο της εδώ και καιρό υπερκορεσμένης μονάδας στην Ψυτάλλεια.
Πλάι σε όλα αυτά, την τελευταία διετία ξεκίνησε η λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας πετρελαϊκών κατάλοιπων πλοίων OILONE του Μελισσανίδη στη Δραπετσώνα, που θέλει να επεκταθεί και στην αποθήκευση και εμπορία καυσίμων (ανεφοδιασμός πλοίων από δεξαμενές).
Η βύθιση, λοιπόν, του δεξαμενόπλοιου ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ -της εταιρείας FOS Petroleum, του Θ. Κουντούρη, με έδρα το Πέραμα- και η πετρελαιοκηλίδα που απλώθηκε από τη Σαλαμίνα μέχρι το Σούνιο και ολόκληρο τον Σαρωνικό, με ανυπολόγιστες ακόμα συνέπειες σε βάθος τουλάχιστον μίας δεκαετίας, δεν ήταν «ατύχημα». Είναι η κορυφή του παγόβουνου αντίστοιχων «ατυχημάτων» μικρότερης κλίμακας, προδιαγεγραμμένο συμβάν και εικόνα από το ζοφερό μέλλον που μας επιφυλάσσουν τα οικονομικά και πολιτικά αφεντικά, η περιβόητη «ανάπτυξη» και οι «επενδύσεις» με τα οποία μας πιπιλίζουν τα αυτιά: Επιθετικότερη λεηλασία και καταστροφή της φύσης, εντατικότερη εκμετάλλευση των εργαζομένων.
Κατεύθυνση που αποτυπώνεται με τον πλέον ανάγλυφο τρόπο στην Ειδική Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ) που έχουν επιβάλει το εφοπλιστικό, πετρελαϊκό, εμπορικό και τουριστικό κεφάλαιο, από το λιμάνι του Πειραιά, τη Δραπετσώνα, το Κερατσίνι και το Πέραμα μέχρι τον Ασπρόπυργο, την Ελευσίνα και το Θριάσιο: Θαλάσσιες μεταφορές εμπορευμάτων και τουριστών, προβλήτες-σταθμοί εμπορευματοκιβωτίων (COSCO) και αυτοκινήτων, εφοδιαστικές αλυσίδες (logistics), ναυπηγοεπισκευή, πετρελαιοβιομηχανία (όπως τα ΕΛ.ΠΕ. συνιδιοκτησίας Λάτση και ελληνικού κράτους), δεξαμενές και δεξαμενόπλοια καυσίμων (όπως το σαπιοκάραβο Αγία Ζώνη ΙΙ), επεξεργασία πετρελαϊκών κατάλοιπων πλοίων (μονάδα SLOPS Μελισσανίδη), επεξεργασία των λυμάτων όλου του λεκανοπεδίου Αττικής (μονάδα Ψυτάλλειας).
Το εγχώριο εφοπλιστικό κεφάλαιο, από καταβολής του σύγχρονου ελληνικού κράτους, αποτελεί έναν από τους κύριους τομείς καπιταλιστικής ανάπτυξης και κερδοφορίας. Κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως σε στόλο και χωρητικότητα. Παρά τα δυσθεώρητα κέρδη του -τα οποία κατά την περίοδο της «κρίσης» αυξήθηκαν κατακόρυφα- δεν πληρώνει ούτε ένα ευρώ φορολογία. Έχει επιβάλει εργασιακές συνθήκες γαλέρας, εντατικών ρυθμών χαμηλά αμειβόμενης εργασίας. Πραγματοποιεί εκτεταμένο λαθρεμπόριο καυσίμων που εντελώς «τυχαία» διαφεύγει των κρατικών ελεγκτικών μηχανισμών. Συνεχίζει να αξιοποιεί σαπιοκάραβα όπως αυτό που βυθίστηκε, τα οποία επίσης «τυχαία» παίρνουν πιστοποιήσεις αξιοπλοΐας από την αρμόδια διεύθυνση επιθεώρησης πλοίων του υπουργείου ναυτιλίας. Διευρύνει το πεδίο θεσμικής και κοινωνικής επιρροής του, με την απόκτηση δήμων (όπως στην περίπτωση του Πειραιά με τη δημοτική αρχή Μώραλη που είναι υπάλληλος του Μαρινάκη), Ποδοσφαιρικών Α.Ε. και τη δημιουργία ιδιωτικών στρατών οπαδών-μπράβων. Και βέβαια, όλες οι κυβερνήσεις (είτε η σημερινή αριστερή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με το ακροδεξιό δεκανίκι των ΑΝΕΛ, είτε οι προηγούμενες του κεντρώου ΠΑΣΟΚ και της δεξιάς ΝΔ), προσφέρουν σε όλα τα επίπεδα γη και ύδωρ στους εφοπλιστές. Με τη σταθερή υποστήριξη -μαφιόζικη, κοινοβουλευτική και συνδικαλιστική όπως το λακέδικο σωματείο τους Άγιος Νικόλαος στο Πέραμα- των νεοναζί της χ.α. Οι κρατικοί διαχειριστές, άλλοι με κύρια μέθοδο την καταστολή κι άλλοι με τη συναίνεση, όλοι τους όμως με εργαλείο την εξαπάτηση και πάντα στο όνομα της «εθνικής σωτηρίας και ευημερίας», εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό: Τη διαιώνιση και μεγέθυνση των προνομίων της οικονομικής και πολιτικής ελίτ, πάντα σε βάρος των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων και φυσικά της φύσης.
Αντίστοιχα δεδομένα ισχύουν και για την πετρελαιοβιομηχανία. Τα ΕΛ.ΠΕ., με κύριους μετόχους τον όμιλο Λάτση (45,5%) και το ελληνικό κράτος (35,5%), αποτελούν κύριο τροφοδότη των δεξαμενόπλοιων όπως το ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ και σημείωσαν αύξηση των καθαρών κερδών τους κατά 107,4% στο πρώτο εξάμηνο του 2017. Ενώ αποτελούν τη βιομηχανία με τα περισσότερα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» (από εκρήξεις στις δεξαμενές τους), τα οποία με τη συνδρομή των εκάστοτε υπουργών και των media φροντίζουν πάντα να εξαφανίζονται στη σιωπή και τη λήθη. Αν συνυπολογίσουμε την οριοθέτηση θαλάσσιων κρατικών οικοπέδων τα τελευταία χρόνια (Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες – ΑΟΖ) και τη δραστηριοποίηση πολυεθνικών πετρελαϊκών κολοσσών σε γεωτρήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο Αιγαίο και το Ιόνιο, γίνεται αντιληπτό ότι η εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης των «θαλάσσιων πόρων» κάνει πιο πιθανό το ενδεχόμενο μιας πολύ μεγαλύτερης κλίμακας θαλάσσιας ρύπανσης.
Δεν αρκεί συνεπώς να αναρωτιόμαστε, έτσι όπως θέτουν αποπροσανατολιστικά τις ερωτήσεις τα ΜΜΕ: Πώς είχε πάρει πιστοποιητικό αξιοπλοΐας το σαπιοκάραβο Αγία Ζώνη ΙΙ; Πώς είχε μόνο 2 αντί για 12 άτομα προσωπικό και τον καπετάνιο να λείπει; Πώς και πόσο έγκαιρα αντέδρασε η πλοιοκτήτρια εταιρεία και οι κρατικές υπηρεσίες (υπουργείο ναυτιλίας, λιμενικό κλπ);
Το κράτος έχει όντως συνέχεια, όπως με έμφαση έχουν δηλώσει οι σημερινοί κυβερνητικοί εταίροι, όπως δηλώνουν όλοι οι επίδοξοι διαχειριστές του. Γιατί το ίδιο το κράτος, πέρα από τις πολιτειακές παραλλαγές του (αστική δημοκρατία, δικτατορικά καθεστώτα, φασισμός, υπαρκτός σοσιαλισμός) είναι το πραγματικό κόμμα της άρχουσας τάξης. Γι’ αυτό και οι εκάστοτε κυβερνήσεις νομοθετούν σύμφωνα με τις επιταγές του κεφαλαίου -είτε για λογαριασμό συγκεκριμένων επιχειρηματικών μερίδων είτε για την εύρυθμη λειτουργία και συσσώρευση του καπιταλιστικού συστήματος στο σύνολό του- ενώ οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι φτιαγμένοι και εκπαιδευμένοι να κάνουν τα στραβά ματιά και να μην παρακωλύουν τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, ακόμα και σε σαπιοκάραβα όπως το Αγία Ζώνη ΙΙ, το οποίο ήταν μονοπύθμενο, και λόγω παλαιότητας είχε «μπαλωθεί» αρκετές φορές στο παρελθόν.
Αντίστοιχα, δεν προκαλεί εντύπωση η απόλυτη σιγή των δημοτικών αρχών των παράκτιων δήμων Κερατσινίου-Δραπετσώνας και Περάματος. Η σιωπή τους είναι αποτέλεσμα της αγαστής συνεργασίας τους με την κεντρική κυβέρνηση και την αντιπεριφέρεια καθώς και των ανταλλαγμάτων σε γη (τμήμα της περιοχής πρώην λιπασμάτων στη Δραπετσώνα και στα καραβάκια στο Πέραμα) που πήραν πέρσι για την ανάλογη σιωπή τους κατά την πώληση του λιμανιού του Πειραιά.
Κανένα «ατύχημα» δεν είναι ατύχημα σε μια καθημερινότητα όπου η συνολική υποβάθμιση της ζωής μπροστά στον εκβιασμό της μισθωτής σκλαβιάς είναι μια κανονικότητα. Κόμματα και ΜΜΕ τρομοκρατούν και χειραγωγούν συστηματικά τους «από κάτω» πως η μόνη λύση στη διευρυνόμενη ανέχεια είναι η υποταγή στις ορέξεις των κάθε λογής «επενδυτών». Όπως μας προτρέπουν και στην περίπτωση των μεταλλείων χρυσού που θέλει να θέσει σε λειτουργία η ELDORADOGOLD στις Σκουριές Χαλκιδικής, καταστρέφοντας το όρος Κάκαβος και την τοπική κοινωνία. «Δουλίτσα να υπάρχει» ακούγεται συχνά όταν εγείρονται ζητήματα προστασίας των τοπικών κοινοτήτων και της φύσης. Οι κοινωνικές αντιστάσεις παρουσιάζονται σαν μια «επικίνδυνη στάση», η οποία θα «τρομάξει τους επενδυτές», ενώ στην πραγματικότητα αυτοί είναι δυνάστες της ζωής μας. Η αλήθεια είναι, όμως, πως η εξαθλίωση των «από κάτω», η λεηλασία και η καταστροφή της φύσης είναι αποτέλεσμα του κεφαλαιο-κρατικού συστήματος εκμετάλλευσης, ρύπανσης και επιβολής και της «αναπτυξιακής» λογικής του. Να μη ζήσουμε σαν δούλοι. Ζωή, όχι επιβίωση. Αγώνας για τη γη και την ελευθερία.
Ο πολιτισμός της μόλυνσης, της εκμετάλλευσης
και της υποταγής δεν διορθώνεται, ανατρέπεται
συνελεύσεις γειτονιάς, αυτοοργανωμένα στέκια & καταλήψεις,
αναρχικές & αντιεξουσιαστικές συλλογικότητες
από περιοχές του Πειραιά και της Αθήνας
Το κείμενο μοιράστηκε σε δράσεις για το συγκεκριμένο ζήτημα στο Πειραιά και στο Πέραμα
