Τι συμβαίνει με τα μεταλλεία χρυσού στη Χαλκιδική;

«Μια χρυσή ευκαιρία επένδυσης»

11.000.000 ευρώ το τίμημα που κατέβαλε η «Ελληνικός Χρυσός», για να αποκτήσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης 317.000 στρεμμάτων στη Βόρεια Χαλκιδική με σύμβαση που υπέγραψε με το Ελληνικό Δημόσιο, κατόπιν μεσολάβησης του Πάχτα, τότε υφυπουργού Οικονομίας και σημερινού Δημάρχου Αριστοτέλη. Η σύμβαση έγινε χωρίς διαγωνισμό, με απευθείας ανάθεση σε μια εταιρεία που είχε δημιουργηθεί δυο μέρες πριν (με μετοχικό κεφάλαιο 60.000 ευρώ!) και με απαλλαγή της από οποιαδήποτε ευθύνη αποκατάστασης περιβαλλοντικών ζημιών που είχαν γίνει από την καναδική TVX Gold (έφυγε νύχτα από τα μεταλλεία Κασσάνδρας αφήνοντας απλήρωτους 472 εργαζόμενους – συνολικό χρέος της προς τους εργαζόμενους: 17 εκατ. ευρώ).

95.700.000 ευρώ το κέρδος των Μπόμπολα- Κούτρα-Τίμις (κύριων μετόχων της «Ελληνικός Χρυσός») από την τμηματική πώληση της εταιρείας στη μητρική πολυεθνική European Goldfields.

408.000.000 ευρώ η αγοραία αξία των μεταλλείων, όπως υπολογίστηκε από διεθνή οίκο έξι μήνες μετά την πώλησή τους από το Ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή 37 φορές παραπάνω. Αυτό δεν εμποδίζει την τότε ελληνική κυβέρνηση να επιδοτήσει την «Ελληνικός Χρυσός» με 15.000.000 ευρώ.

2.300.000.000 ευρώ η σημερινή αξία των μεταλλείων στο χρηματιστήριο του Τορόντο, μετά την εξαγορά της European Goldfields από την Eldorado Gold (πολυεθνική εταιρεία με έδρα τον Καναδά και με κύριους επενδυτές funds και τράπεζες όπως η JP Morgan και η Goldman Sachs) η οποία κατέχει πλέον το 95% των μετοχών της Ελληνικός Χρυσός.

15.436.000.000 (!) ευρώ η αξία των μεταλλευμάτων που βρίσκονται στα μεταλλεία της Χαλκιδικής.

0 ευρώ το κέρδος του Ελληνικού Δημόσιου. Σύμφωνα με τον Μεταλλευτικό Κώδικα, ο ορυκτός πλούτος ανήκει αποκλειστικά στις εταιρείες που τον εκμεταλλεύονται και δεν προβλέπεται η απόδοση δικαιωμάτων στο Δημόσιο από την εκμετάλλευσή του. Γι’ αυτό άλλωστε η Τρόικα αρνήθηκε να αποδεχθεί τα μεταλλεία της Χαλκιδικής στις εγγυήσεις που έδωσε η ελληνική κυβέρνηση για τη δανειακή σύμβαση.

«Μια χρυσή ευκαιρία για την απασχόληση, σε καιρούς κρίσης»

1.500-2000 θέσεις εργασίας δημοσιοποιεί η εταιρία, ενώ στη πραγματικότητα πρόκειται για λίγες μόνο εκατοντάδες θέσεις που αναπόφευκτα θα καταστρέψουν χιλιάδες άλλες σε κάθε παραγωγικό τομέα του τόπου. Με ποιο τρόπο η εταιρεία ανακοινώνει τόσες θέσεις εργασίας: Οι αιτήσεις για πρόσληψη στην εταιρεία γίνονται στα πλαίσια του προγράμματος κατάρτισης δίμηνης διάρκειας (Κατάρτιση και επιχορήγηση ανέργων στον παραγωγικό τομέα της Β΄ οικονομίας με υποχρεωτική απασχόληση), το οποίο είναι επιδοτούμενο από το ΕΣΠΑ. Μετά την ολοκλήρωση της κατάρτισης οι αιτούντες βρίσκουν δουλεία για 4 μήνες στην εταιρεία και λαμβάνουν ένα έντυπο οικονομικής αξίας 4.240 ευρώ. Δηλαδή,

4.240 ευρώ λαμβάνει η εταιρία για κάθε άτομο που προσλαμβάνει μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ

2.000 ευρώ πληρώνεται ο κάθε εργαζόμενος από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ

0 ευρώ διαθέτει η εταιρεία Ελληνικός χρυσός.

«Μια χρυσή ευκαιρία για το περιβάλλον»

Το μεταλλείο που θέλει να κατασκευάσει η Eldorado Gold δεν θα είναι ένα υπόγειο ορυχείο με στοές όπως πιθανώς φαντάζονται πολλοί, αλλά μια επιφανειακή εκμετάλλευση που θα αποσπά τον χρυσό κατόπιν επεξεργασίας του εδάφους με κυάνιο, μετατρέποντας τη γη σε απόρριμμα και αφήνοντας τοξικά κατάλοιπα, κυρίως κυάνιο, αρσενικό και θειικό οξύ.

0.8 γραμμάρια ανά τόνο είναι η περιεκτικότητα σε χρυσό του εδάφους στην περιοχή.

18 τόνοι εξορύγματος χρειάζονται για να γίνει ένα χρυσό δαχτυλίδι.

2 χιλιόμετρα θα είναι η διάμετρος του ανοιχτού ορύγματος που θα συνοδεύεται από λίμνες αποβλήτων όπου θα «αποθηκεύονται» τα τοξικά υγρά.

3.000 στρέμματα δάσους θα καταστραφούν για να υλοποιηθεί το έργο.

200 εκατ. τόνοι προβλέπεται να εξορυχθούν μέσα στα επόμενα χρόνια σύμφωνα με το σχέδιο της εταιρείας. Στα 2.500 χρόνια που λειτουργούν μεταλλεία στην περιοχή εξορύχθηκαν 30 εκατ. τόνοι, από τους οποίους οι 20 εκατ. τόνοι μετά το 1927 από τον Μποδοσάκη.

15.000.000 κ.μ. η ποσότητα νερού που αντλείται σήμερα ετησίως στην περιοχή των μεταλλείων, ξεπερνώντας την ετήσια κατανάλωση νερού ολόκληρου του νομού Χαλκιδικής.

691.000 λίτρα η μέση κατανάλωση νερού ανά κιλό παραγόμενου χρυσού. Πέρα όμως από την κατασπατάληση του νερού, οι συνέπειες ενός ατυχήματος είναι ανυπολόγιστες. Το 2000, στη Baia Mare της Ρουμανίας διέρρευσαν από εξορυκτική μονάδα χρυσού 100.000 κυβικά μέτρα νερού με πολύ υψηλές συγκεντρώσεις κυανίου και άλλων βαρέων μετάλλων στον ποταμό Tisla και από εκεί στον Δούναβη, πλήττοντας εκτός από τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Σερβία, δηλητηριάζοντας το πόσιμο νερό, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες ψάρια και νεκρώνοντας τα οικοσυστήματα. Το περιβαλλοντικό ατύχημα στη Baia Mare θεωρείται το πιο καταστροφικό στην ιστορία της Ευρώπης μετά του Τσέρνομπιλ. Η καταστροφικότητα λοιπόν των μεταλλείων στις Σκουριές της Χαλκιδικής δεν αφορά μόνο τα γύρω χωριά, αλλά το σύνολο της Χαλκιδικής (αφού θα καταστραφεί ο υδροφόρος ορίζοντας), και σε περίπτωση ατυχήματος και τη Θεσσαλονίκη και ποιος ξέρει μέχρι πού…

«Μια χρυσή ευκαιρία ανάπτυξης για τον τόπο»

Σε μια ύστατη απόπειρα να διασώσουν το καπιταλιστικό σύστημα από την κατάσταση γενικευμένης κρίσης στην οποία έχει περιέλθει, κράτος και κεφάλαιο εντείνουν την καταλήστευση κοινών πόρων στο όνομα της ανάπτυξης: ιδιωτικοποιήσεις κοινών αγαθών και περιβαλλοντικά εγκλήματα, όπως η κατασκευή χρυσωρυχείων, ανεμογεννητριών και εργοστασίων καύσης απορριμμάτων, παρουσιάζονται ως αντίδοτα στην κρίση που γεννήθηκε από την ίδια την καπιταλιστική ανάπτυξη. Ειδικά για την περίπτωση των χρυσωρυχείων, οι μεταλλευτικές μεγα-εταιρίες και οι πολιτικοί τους υπάλληλοι κερδίζουν υπέρογκα ποσά σε βάρος όλων μας, λεηλατώντας και καταστρέφοντας ανεκτίμητα και κοινά σε όλες και όλους μας αγαθά, όπως η γη, τα δάση και το νερό. Κι όλα αυτά, προκειμένου να εξάγουν χρυσό, ένα εμπόρευμα με ελάχιστη χρηστική αξία για τις κοινωνίες, αλλά καταλυτική σημασία για το κεφάλαιο, καθώς συνιστά δείκτη της εμπιστοσύνης των επενδυτών στο νομισματικό σύστημα. Όταν η εμπιστοσύνη αυτή κινείται σε υψηλά επίπεδα, η τιμή του χρυσού είναι χαμηλή. Σε περιόδους κρίσης αντίθετα, όπως αυτές που διανύουμε, οι τιμές του κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα, γεγονός που προκαλεί τη μανιώδη επιδίωξη της εκμετάλλευσής του από τις μεταλλευτικές εταιρίες.

Δεν είναι τυχαίο ότι η σκανδαλώδης αγοραπωλησία των μεταλλείων στη ΒΑ Χαλκιδική έγινε την περίοδο της ευμάρειας, τότε που δεν θα της έδιναν πολλοί σημασία. Αυτό όμως που κυρίως μας αφορά είναι το γεγονός ότι η υλοποίηση της κατασκευής τους προωθείται τώρα, που σε συνθήκες γενικευμένης κρίσης, ο εκβιασμός που επιβάλλεται είναι απόλυτος: ή θα αποδεχτούμε επιλογές άμεσα και ολοφάνερα καταστροφικές, ή δεν θα καταφέρουμε να επιβιώσουμε. Η καπιταλιστική ανάπτυξη αποδεικνύεται στην πράξη ένας φαύλος κύκλος που, σε κάθε επανάληψή του, διαμορφώνει τους όρους για μια πιο άγρια εκμετάλλευση από τα κάθε λογής αφεντικά, μέσω της διάλυσης των κοινωνιών, της αποδυνάμωσης των ατόμων και της ολοένα και ισχυρότερης εξάρτησής τους από τον καπιταλιστικό μηχανισμό.

«Ξενόφερτη βία από αντιδραστικές μειοψηφίες»

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η βία και η καταστολή των εξορυκτικών εταιριών και των εκάστοτε κυβερνήσεων που υποβοηθούν την εκπλήρωση των συμφερόντων του κεφαλαίου, έχει εκδηλωθεί με ποικίλα πρόσωπα. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στο Ελ Σαλβαδόρ και το Περού, έχει φτάσει μέχρι και τη δολοφονία διαδηλωτών. Σε άλλες πάλι, όπως στις Σκουριές Χαλκιδικής, οι εταιρίες συγκροτούν μισθοφορικούς στρατούς, συναποτελούμενους από σεκιούριτι, αλλά και εργαζομένους τους, για να προστατέψουν τη λεηλατημένη γη και τις εγκαταστάσεις τους, μέσω του τραμπουκισμού και της τρομοκράτησης όσων είναι αποφασισμένες και αποφασισμένοι να διεκδικούν καθημερινά το δίκαιο του αγώνα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. Ταυτόχρονα, το κράτος, ως αυθεντικά πιστός υπηρέτης του κεφαλαίου, και επιδεικνύοντας τη μέγιστη συνέπεια στο δόγμα της μηδενικής ανοχής, προκειμένου να καταστείλει τις κινητοποιήσεις και να διασπείρει τον φόβο, ενεργοποιεί πρωτοφανή μεγέθη κατασταλτικών δυνάμεων, που προκαλούν σοβαρούς τραυματισμούς, με μανιώδεις ρίψεις δακρυγόνων μέσα σε εν κινήσει αυτοκίνητα, αλλά και σε ευθεία βολή στα σώματα των διαδηλωτών, εφαρμόζουν προληπτικούς ή εκδικητικούς ελέγχους και προβαίνουν σε δεκάδες προσαγωγές και συλλήψεις διαδηλωτών, ακόμα και με τη βίαιη εισβολή σε σπίτια και καφενεία, κρατώντας τους αδικαιολόγητα στην ασφάλεια, χωρίς να επιτρέπουν την παρουσία δικηγόρων και πραγματοποιώντας λήψη γενετικού υλικού (DNA), χωρίς να έχουν καν απαγγελθεί κατηγορίες. Προσάπτοντας μάλιστα κατηγορίες περί ηθικής αυτουργίας, οι οποίες, στην προκειμένη περίπτωση αποτελούν ξεκάθαρες φρονηματικές διώξεις, επίκαιρες πλέον στην εποχή της τρομοκρατίας όπου ζούμε, η εξουσία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην αέναη προσπάθειά της να καταστείλει τους κοινωνικούς αγώνες.

«Όσοι αντιδρούν είναι υποκινούμενοι και οπισθοδρομικοί»

Κράτος και κεφάλαιο επιχειρούν μέσω της καταστολής να μας στερήσουν το δικαίωμα να αποφασίζουμε και να αγωνιζόμαστε για τις ζωές μας και, ταυτόχρονα, εξαρτούν την επιβίωσή μας από το αν θα υποκύψουμε στον εκβιασμό της κρίσης, που προτείνει νέες καταστροφές και οδηγεί στην απελπισμένη επιδίωξη της ατομικής διάσωσης, στην ταύτιση με τα συμφέροντα των αφεντικών και στην αδιαφορία για τις συνέπειες προς το κοινωνικό σύνολο. Αν θέλουμε να αντισταθούμε στα σχέδια της δικτατορίας του χρήματος και να αγωνιστούμε για έναν άλλο κόσμο, δεν θα αναγνωρίσουμε κανέναν εκβιασμό που μας προτείνει την επιβίωση αντί για τη ζωή, γιατί αρνούμαστε «τον κόσμο στον οποίο η εγγύηση ότι δεν θα πεθάνουμε από πείνα ενέχει τον κίνδυνο να πεθάνουμε από ανία» ή από παραίτηση. Δεν θα εναποθέσουμε το μέλλον μας στα χέρια σωτήρων, δεν θα τρομοκρατηθούμε από την εντεινόμενη καταστολή και δεν θα εγκλωβιστούμε σε καμιά δυική κατανόηση του έννομου και του άνομου, γιατί μας αρκεί ότι ο αγώνας μας είναι δίκαιος. Αντίθετα, με όπλα την κοινωνική αλληλεγγύη και τη συλλογική συνείδηση, θα υπερασπιστούμε τους κοινούς πόρους, τους απελευθερωμένους χώρους και τους αδιαμεσολάβητους αγώνες μας, αποτρέποντας τη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού. Όσο γι’ αυτούς που επιχειρούν να καταστείλουν την ελευθερία μας, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτή δεν προσδιορίζεται χωρικά, αλλά κυοφορείται στις ιδέες και πραγματώνεται στους αγώνες μας, γι’ αυτό δεν καταστέλλεται και δεν ποινικοποιείται. Θα πρέπει να αποδεχτούν ότι θα μας βρίσκουν πάντα μπροστά τους, αγωνιζόμενους και αγωνιζόμενες ενάντια στα μεταλλεία, στη Χαλκιδική, τη Θράκη, το Κιλκίς, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Δημοκρατία της Μακεδονίας, και όπου αλλού χρειαστεί να προασπίσουμε τους κοινούς χώρους και τους δίκαιους αγώνες ενάντια στον πόλεμο εθνικών και υπερεθνικών αφεντικών, και ενάντια στην άλωση των κοινών αγαθών και της ζωής μας.

«Όποιος σιωπά είναι συνένοχος στο έγκλημα»

Η πρόσφατη (17/02) πράξη της καταστροφής του εργοταξίου της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΑΕ. στις Σκουριές μιλάει από μόνη της και καταδεικνύει την ένταση στην οποία έχει φτάσει ο αγώνας ενάντια στα μεταλλεία στη Χαλκιδική. Χρησιμοποιώντας μεθόδους αντιποίνων στρατού κατοχής, οι δυνάμεις καταστολής έχουν εξαπολύσει ένα κλίμα τρομοκρατίας, επιχειρώντας να ανακόψουν τον δίκαιο αγώνα των κατοίκων. Είναι η στιγμή που κάθε αγωνιζόμενη/ος πρέπει να κινητοποιηθεί ώστε να σπάσει το κλίμα τρομοκρατίας και τη σιωπή με την οποία τα ΜΜΕ θέλουν να σκεπάσουν τον αγώνα ενάντια στον χρυσό θάνατο.

Ανοιχτό Συντονιστικό Θεσσαλονίκης ενάντια στα μεταλλεία χρυσού