Το τελευταίο μέρος της εκδήλωσης “2 μέρες με και για τους πρόσφυγες”, που διοργανώθηκε στις 28 και 29 Νοέμβρη από την εφημερίδα δρόμου Άπατρις, έκλεισε με την τοποθέτηση γαλλίδας συντρόφισσας που βρέθηκε στην Αθήνα ειδικά για την περίσταση. Ακολουθεί μια επιλογή των όσων συζητήθηκαν το βράδυ της 29ης Νοέμβρη στο Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο “Εμπρός”.
«Στην περιοχή έξω από το Καλαί υπάρχει κόσμος κυρίως από την Αφρική (Ερυθραία, Μάλι, Αιθιοπία, από την περιοχή του Μαγκρέπ) καθώς και από Ασία (Αφγανιστάν, Ιράκ, Συρία, Κουρδιστάν). Η ιστορία ξεκινάει πριν 15 χρόνια, το 2000, όταν ο Ερυθρός Σταυρός άνοιξε έξω από την πόλη του Καλαί κέντρο φιλοξενίας όπου φιλοξενούνταν 600 άτομα για αρχή. Στην συνέχεια ο αριθμός ανέβηκε στα 1800 και με την άνοδο του Σαρκοζί στην εξουσία έγινε, από κέντρο φιλοξενίας, κέντρο κράτησης. Αυτό το κέντρο κράτησης μεταφέρθηκε από τους αλληλέγγυους εθελοντές μαζί με τους μετανάστες-πρόσφυγες από το σημείο που ήταν έξω από την πόλη, σε ένα σημείο κοντά στην πόλη, που απέχει 2 ώρες με τα πόδια από το Καλαί, το οποίο ονομάστηκε «Ζούγκλα». Η «Ζούγκλα» στην αρχή ήταν προφανώς αυτοδιαχειριζόμενος χώρος, δηλαδή τον είχαν οι ίδιοι οι πρόσφυγες αλλά ήταν μια κατάσταση ανάγκης. Από τη στιγμή που το κράτος δεν ασχολήθηκε καθόλου με αυτούς, μπήκαν διάφορες οργανώσεις που, άλλες είχαν κάποια σχέση με το κράτος, άλλες όχι. Μην ξεχνάμε ότι η Καθολική Εκκλησία έχει και αυτή πολυετή παράδοση σε φιλανθρωπίες. Άρα συνοπτικά, σιγά-σιγά άρχισαν να μπαίνουν τέτοια στοιχεία, τα οποία μέχρι και σήμερα συνυπάρχουν. Ουσιαστικά τους ώθησαν στην περιοχή αυτ,ή για μην είναι ορατοί και να μην συνδέονται με κάποιο τρόπο ούτε με το Καλαί, αλλά ούτε και με τον σιδηροδρομικό σταθμό. Ο καταυλισμός αυτός έχει και μια γεωγραφική ιδιαιτερότητα, ότι δηλαδή είναι εκτεθειμένος, καθώς περνάει μια γέφυρα σχεδόν από πάνω -απ’ όπου μπορούν να πετάξουν από βόμβες μολότοφ μέχρι εμπρηστικούς μηχανισμούς- και άρα να πυρποληθεί, χωρίς κάποιος να πλησιάσει καν τον καταυλισμό. Επίσης, υπάρχει κόσμος που μπαίνει στον καταυλισμό με διάφορες ιδιότητες, π.χ. δημοσιογράφοι, οι οποίοι πολλές φορές είναι συγκαλυμμένοι ακροδεξιοί, οι οποίοι αφού μπουν μέσα δρουν ως τέτοιοι.
Αυτή τη στιγμή οι διάφορες γαλλικές οργανώσεις έχουν ανύπαρκτη παρουσία στον καταυλισμό, εκτός από τους Γιατρούς του Κόσμου και τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα που έχουν μικρή ανάμειξη. Παρουσία εκεί έχουν αγγλικές και γαλλικές μουσουλμανικές οργανώσεις.
Αυτό που υπάρχει σήμερα στην περιοχή του καταυλισμού είναι χιλιόμετρα συρματοπλεγμάτων, που συνεχώς αυξάνονται ώστε ν’ αποφεύγεται η προσέγγιση στα τρένα που ξεκινούν από το Καλαί και περνούν από την υποθαλάσσια σήραγγα. Όπως τα συρματοπλέγματα έτσι και οι έλεγχοι συνεχώς αυξάνονται, με αποκορύφωμα την 13η Νοέμβρη που οι μπάτσοι πήραν λευκή επιταγή για παρεμβάσεις. Στην περιοχή, από το καλοκαίρι και μετά, υπάρχουν περίπου 30 νεκροί πρόσφυγες που προσπάθησαν να περάσουν τα συρματοπλέγματα ή να κρυφτούν κάτω από τα τρένα και παρασύρθηκαν από αυτά. Τα πράγματα έχουν οξυνθεί τον τελευταίο καιρό εξαιτίας της μεγάλης παρουσίας της αστυνομίας. Πλέον δεν μιλάμε για φύλαξη της «Ζούγκλας» αλλά για αστυνομικές επιθέσεις με δακρυγόνα, κρότου-λάμψης και πολύ ξύλο. Αυτό μάλιστα γίνεται και κατά την διάρκεια της νύχτας, όταν οι πρόσφυγες κοιμούνται.
Υπάρχει μια οργάνωση ουσιαστικά κρατική, στην οποία συμμετέχουν και δήμοι της περιοχής, που παρέχει στεγασμένο χώρο (κοινωνικό κέντρο) μόνο για 150 γυναίκες και παιδιά μέσα στη «Ζούγκλα». Όλοι οι υπόλοιποι κοιμούνται έξω ή σε όσες σκηνές έχουν απομείνει. Όσες γυναίκες δε στεγάζονται μέσα σε αυτό το κέντρο έχουν τη δυνατότητα να το χρησιμοποιούν, αλλά προσοχή, χρειάζονται κατά μέσο όρο 6 ώρες αναμονή για να πλυθούν.
Εδώ και μερικούς μήνες υπάρχει μια πρωτοβουλία από Παριζιάνους καλλιτέχνες, οι οποίοι έχουν συγκεντρώσει περίπου 800 υπογραφές και απαιτούν από το γαλλικό κράτος να κάνει ένα μεγαλύτερο κοινωνικό κέντρο, όπου θα υπάρχουν τουλάχιστον ορισμένα σημεία παροχής νερού καθώς και ηλεκτροδότηση στους κεντρικούς δρόμους του καταυλισμού. Πληροφοριακά, όταν μιλάμε για καταυλισμό εννοούμε μια μικρή πόλη, ίσως κωμόπολη, όπου υπάρχουν δρόμοι, εστιατόρια, τζαμιά (το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι), κουρεία, ενώ παρατηρείται και μεγάλη άνοδος της πορνείας.
Μετά τη 13η Νοέμβρη και τις επιθέσεις στο Παρίσι, το γαλλικό κράτος προσπαθεί ν’ απομακρύνει από το Παρίσι όσο το δυνατόν περισσότερους πρόσφυγες, με αποτέλεσμα αυτοί να προσπαθούν να φτάσουν στο Καλαί. Εκεί όμως τους περιμένει δεύτερο κορδόνι αστυνομίας, που τους συλλαμβάνει, δεν τους αφήνει να μείνουν στην περιοχή και τους στέλνει σε διάφορα κέντρα κράτησης σε ολόκληρη τη Γαλλία. Έχουν επίσης φτιαχτεί κέντρα γύρω από το Καλαί, όπου περνάνε έλεγχο όλους τους πρόσφυγες, οι οποίοι έχοντας περάσει από διάφορα σημεία για να έρθουν στην Ευρώπη έχουν δώσει τ΄ αποτυπώματα τους. Βάσει αυτών και λοιπών εγγράφων που διαθέτουν έχουν ξεκινήσει διαδικασίες επαναπατρισμού.
Σε ό,τι με αφορά δραστηριοποιούμαι στην περιοχή του Παρισιού όπου έχουμε φτιάξει μια οργάνωση που δεν έχει καμία σχέση με το κράτος, λέγεται BAM (αφγανική λέξη που σημαίνει στέγη). Αυτή η ομάδα προσφέρει νομική βοήθεια σε όλους ανεξάρτητα απ’ το αν έχουν ή όχι χαρτιά, ιατρική περίθαλψη καθώς και βοήθεια στην κοινωνική τους ενσωμάτωση, κάνοντας μαθήματα γαλλικής γλώσσας και προσπαθώντας να εξασφαλίσει στέγη. Μια σημείωση εδώ σχετικά με τους χώρους διαμονής: η επιλογή των καταλήψεων στέγης, ειδικά στην περιοχή του Παρισιού, είναι αδύνατη καθώς η καταστολή είναι τέτοια ώστε εκκενώνονται άμεσα. Ενδεικτικά αναφέρω ότι υπήρχε ένα κέντρο κράτησης στο Βόρειο Παρίσι, εκεί που βρίσκονται οι λαϊκές συνοικίες, που εκκενώθηκε. Μερικοί από τους ανθρώπους που ήταν μέσα βρήκαν στέγη σε HLMs ενώ οι περισσότεροι έμειναν στον δρόμο. Τότε προχώρησαν σε εκ νέου κατάληψη στέγης ενός κτιρίου στο Παρίσι, η οποία εκκενώθηκε την ακριβώς επόμενη μέρα.
Η Γαλλία από το 2004 και μετά έχει δεχτεί περίπου 200.000 πρόσφυγες. Μετά τα τελευταία γεγονότα ο πρόεδρος Ολάντ διεμήνυσε ότι δεν θα δεχτεί η χώρα περισσότερους, οι πόρτες είναι κλειστές και θα πρέπει να βρουν να πάνε σε άλλες χώρες.
Δεν θα ήθελα να πω παραπάνω, ας περάσουμε στις ερωτήσεις.»
«Μετά τα χτυπήματα στο Παρίσι, ποια είναι η συνθήκη όχι μόνο με τους μετανάστες αλλά και με το κίνημα και τι αναμένεται περαιτέρω; Ποιο είναι το πολιτικό κλίμα από πλευράς κράτους και ακροδεξιάς, που έχει σημαντικό κομμάτι στο κοινοβούλιο;»
«Τα πράγματα στη Γαλλία και ειδικά στο Παρίσι είναι τεταμένα. Μου έκανε εντύπωση που, εχθες φεύγοντας από εδώ (θέατρο “Εμπρός”), είδα ανθρώπους που ήταν έξω μέχρι αργά, διασκέδαζαν, χαμογελούσαν, τραγουδούσαν. Αυτή η κατάσταση στο Παρίσι δεν υπάρχει. Όπως θα ξέρετε πέρασε από το κοινοβούλιο το «καθεστώς έκτακτης ανάγκης» το οποίο θα ισχύσει μέχρι τον Φλεβάρη. Παράλληλα, η Μαρί Λεπέν και το Front National έχουν ανέβει 5 μονάδες σε πρόσφατη δημοσκόπηση που έγινε τις επόμενες μέρες των επιθέσεων. Η Λεπέν ευχαρίστησε τον πρόεδρο της Γαλλίας που ικανοποίησε και πραγμάτωσε τις θέσεις του κόμματος της με τα μέτρα έκτακτης ανάγκης, που έχουν να κάνουν με την απαγόρευση των διαδηλώσεων, το κλείσιμο των συνόρων, το θέμα των ερευνών κατ’ οίκον από την αστυνομία και τον στρατό χωρίς εισαγγελική παραγγελία, καθώς και τη δυνατότητα άμεσης προφυλάκισης. Ήδη με αφορμή την διεθνή σύνοδο κορυφής για το κλίμα, που λαμβάνει χώρα στο Παρίσι, βλέπουμε ότι έχουν τεθεί σε ισχύ τα παραπάνω, καθώς έχουμε αρκετές συλλήψεις και κατ’ οίκον περιορισμούς όπως ενημερώνομαι από μηνύματα που λαμβάνω».
«Ο Σαρκοζί και η Μέρκελ είχαν υπογράψει τη λήξη της πολυπολιτισμικότητας στην Γαλλία και ο Ολάντ συνεχίζει αυτή την λογική. Η περιγραφή του Καλαί θύμισε εικόνες από την Ηγουμενίτσα πριν μερικά χρόνια και τώρα την Ειδομένη. Κατά πρώτον στην Γαλλία ποια είναι η σχέση κινήματος και οργανώσεων; Κατά δεύτερον βλέπουμε τον Γάλλο πρόεδρο να επικαλείται τα εθνικοπατριωτικά ιδεώδη ενώ το γαλλικό κράτος εξοπλίζει το ISIS. Ποια είναι η στάση του κινήματος σχετικά με αυτό;»
«Από αυτό που έχω διαπιστώσει τις δύο μέρες που είμαι εδώ στην Ελλάδα είναι ότι τα αυτοδιαχειριζόμενα εγχειρήματα που υπάρχουν εδώ δεν έχουν καμία σχέση με τη Γαλλία. Εκεί δεν υπάρχουν δομές ανεξάρτητες από το κράτος και από τις ΜΚΟ, οι οποίες να μπορούν να δρουν και να παρέχουν υπηρεσίες. Όταν προσπαθήσαμε να έχουμε μια δικιά μας δομή με γιατρούς, αυτή η προσπάθεια κράτησε μερικές εβδομάδες γιατί οι περισσότεροι γιατροί φοβήθηκαν και έφυγαν με διάφορες δικαιολογίες, όπως το ότι η συνταγογράφηση με αυτό τον τρόπο ήταν παράνομη. Συγκριτικά με αυτά που άκουσα και είδα εδώ, το κίνημα στην Γαλλία είναι πολύ πίσω. Σχετικά με την δεύτερη ερώτηση είναι τρομερή υποκρισία που οι αρχηγοί και ο Ολάντ λένε ό,τι λένε, όταν την ίδια στιγμή χρηματοδοτούν το ISIS και αυτό ίσχυε από παλιά, καθώς είναι γνωστός ο ρόλος του γαλλικού κράτους και στην Αλγερία στον εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο. Οι κινήσεις αυτές του γαλλικού κράτους είναι λογικό κάποια στιγμή να γυρίσουν εις βάρος του».
«Υπήρχε στο Καλαί μία ή δυο καταλήψεις από αλληλέγγυους στις οποίες στεγάζονταν μετανάστριες με παιδιά και ασθενείς, ενώ παράλληλα είχε γίνει κίνηση για παραπάνω καταλήψεις που είχε στεφθεί με μερική επιτυχία· γνωρίζω ότι αυτές εκκενώθηκαν μετά. Τι έχει απομείνει από όλα αυτά τώρα;»
«Πράγματι, υπήρχε όπως το λες, διήρκεσε μέχρι το καλοκαίρι του 2014, έπειτα εκκενώθηκε η κατάληψη και οι γυναίκες και τα παιδιά που ήταν εκεί, γύρω στα 150 άτομα, έχουν τοποθετηθεί σε κρατικές δομές φιλοξενίας. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία κατάληψη στέγης ούτε και στο Παρίσι, ιδίως τώρα με το καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Ακόμη, υπάρχει νομοθεσία στην Γαλλία εδώ και 5 χρόνια που επιβάλει ποινή φυλάκισης σε όσους φιλοξενούν σπίτι τους μετανάστες χωρίς χαρτιά, οπότε προφανώς υπάρχει κόσμος που θέλει να βοηθήσει αλλά φοβάται. Βέβαια υπάρχει και ακροδεξιός κόσμος που θεωρεί ότι μετανάστες τους παίρνουν τις δουλειές, τις θέσεις στα νοσοκομεία κτλ.»
«Δυο ερωτήσεις σχετικά με τη Γαλλία μετά την επίθεση[…]. Τι συζητήσεις γίνονται στο εσωτερικό του αναρχικού, αριστερού, αντιεξουσιαστικού χώρου σχετικά με τον διάχυτο ρατσισμό και την ξενοφοβία και ισλαμοφοβία που υπάρχει και θα υπάρξει με τα τις επιθέσεις;»
«Η αντιφασιστική κίνηση στο Παρίσι είναι αρκετά αδύναμη, αυτό αντιδιαμετρικά φαίνεται από το γεγονός ότι οι ακροδεξιοί βάζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέχρι και τα πρόσωπα τους κανονικά, δείχνοντας ότι αυτοί έχουν τον έλεγχο των δρόμων και δεν υπάρχει φόβος. Από τις 13η Νοέμβρη και έπειτα, αλλά και πριν, υπάρχουν πολλές επιθέσεις σε μουσουλμάνους στο Παρίσι, δεν υπάρχει αντίδραση καμία. Υπάρχει απουσία του κόσμου του αγώνα την κατάλληλη στιγμή στην Γαλλία. Παρόλα αυτά σέβομαι πολύ τις προσπάθειες της αντιφασιστικής αυτής κίνησης με την οποία είμαστε σε στενή συνεργασία, παρόλο που έχουν πολύ κλειστές διαδικασίες που αποτρέπουν παραπάνω κόσμο από το να συμμετάσχει».
«Η δεύτερη ερώτησή μου έχει να κάνει με την αντίδραση της γαλλικής κοινωνίας μετά τις επιθέσεις. Καθώς η περίπτωση δεν είναι ίδια με την 11η Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ όπου μια δυτική μητρόπολη δέχτηκε επίθεση. Στην προκειμένη, η Γαλλία δέχτηκε επίθεση και τις επόμενες δύο μέρες αποφάσισε από κοινού με την Τουρκία, η οποία στηρίζει το ISIS, μέτρα εναντίον της τρομοκρατίας. Ταυτόχρονα υπάρχει διαφωνία στους κινηματικούς χώρους στη Γαλλία σχετικά με την κυρίαρχη αφήγηση, ότι δεν πηγάζει η ισλαμιστική τρομοκρατία τόσο από τα γκέτο των φτωχών όσο από τις περιοχές των πλούσιων μουσουλμάνων του Παρισιού, οι οποίοι είναι επίσης υποστηρικτές του Τζιχαντισμού και στους οποίους δεν επιβάλλεται καταστολή. Είναι αυτά τα ζητήματα ορατά στην γαλλική κοινωνία;»
«Τα πράγματα είναι ως εξής σήμερα, κάποιος κόσμος έχει καταλάβει ότι το να είσαι μόνο μουσουλμάνος δεν αρκεί για να ζωστείς με εκρηκτικά και να ανατιναχθείς. Ουσιαστικά, ένα μέρος του πληθυσμού καταλαβαίνει ότι το να προέρχεσαι από τις κατώτερες τάξεις δεν συνδέεται απαραίτητα με την ανάμιξη με το ISIS ή οποιαδήποτε άλλη οργάνωση. Το δυσάρεστο είναι ότι, αν και έχει γίνει αντιληπτό, αυτός ο κόσμος δεν τάσσεται ενάντια, βάζοντας στόχο τις αστικές τάξεις των Γάλλων μουσουλμάνων. Το ίδιο βλέπει κανείς στο 16ο διαμέρισμα του Παρισιού όπου υπάρχει μεγάλο μέρος της εβραϊκής αστικής τάξης, όπου ούτε εκεί πρόκειται ποτέ να στοχοποιηθούν ή να γίνουν αντικείμενο ελέγχων και εφόδων των δυνάμεων καταστολής».
«Πως γίνεται η στρατολόγηση στις τάξεις του ISIS;»
«Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους κινείται το ΙΚ, προφανώς δεν τους γνωρίζω όλους. Ο ένας είναι διαδικτυακά, μέσω βίντεο και διαφόρων εκπομπών που ανεβαίνουν σε fora, μέσω των οποίων καλούν τους μουσουλμάνους να έρθουν σε επαφή μαζί τους. Άλλος τρόπος είναι από κοντά σε διάφορες συνοικίες όπου υπάρχει έντονη μουσουλμανική παρουσία, απευθυνόμενο σε νεαρής ηλικίας άτομα, ακόμα και μαθητές σχολείων μέσω παρέας, κλίκας πιτσιρικάδων. Έτσι γίνεται σταδιακά ο προσηλυτισμός, χωρίς απαραίτητα να δίνονται χρήματα, τους προσεγγίζουν και μέσω της θρησκείας και τους οδηγούν προς το ISIS. Τι γίνεται μετέπειτα, όταν ήδη έχουν ενταχθεί στις τάξεις του ISIS, δεν γνωρίζω».
«Η ερώτηση μου αφορά στο κινηματικό χώρο.[…] Ουσιαστικά απ’ ό,τι έχω καταλάβει δεν υπάρχει αλληλέγγυο κίνημα αναρχικών, αντιφασιστών-ριών στην Β. Γαλλία. Πόσο επηρεάζει αυτό το κίνημα συνολικά και την δράση;»
«Γενικότερα υπάρχει πρόβλημα μεταξύ αναρχικών και antifa στην Γαλλία. Όταν για παράδειγμα γίνονται συγκρουσιακές πορείες, οι antifa βγαίνουν μπροστά, ενώ οι υπόλοιποι δεν επιλέγουν αυτόν τον τρόπο δράσης. Το δεύτερο σημείο, το οποίο το έχω αναφέρει ξανά, είναι ότι οι antifa έχουν πολύ κλειστές διαδικασίες και σχήματα, πράγμα που δεν τους επιτρέπει να έρχονται σε επαφή με άλλο κόσμο».
«[…]Στον άξονα που έγιναν οι επιθέσεις είναι εκεί που συχνάζει ο εναλλακτικός και ο αναρχικός-αριστερός κόσμος, δεν ήταν περιοχή πλουσίων, ούτε περιοχή με βιομηχανίες ή τράπεζες. Οι 150 νεκροί ήταν σε μια περιοχή που σύχναζε κόσμος δικός μας. […] Λήγω το σχόλιο με μια ερώτηση: έχουμε περιφερειακές εκλογές στην Γαλλία σε λίγες μέρες, το κράτος είναι πολύ ισχυρό κεντρικά και περιφερειακά. […] Από την Γαλλία αυτό που βλέπω δυστυχώς είναι μια πολύ ζοφερή κατάσταση και ένα λάθος δίπολο στο οποίο έπεσαν και στην περίπτωση του Charlie Hebdo: ‘Je suis Charlie’ ή όχι. Θα ήθελα ένα σχόλιο για την περίπτωση του CH και του δίπολου, αλλά και για τις εκλογές».
«Μια ένσταση σχετικά με την τοποθέτηση. Η περιοχή των επιθέσεων στο Παρίσι προφανώς δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μεγαλοαστική ή αστική, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι λαϊκή συνοικία, είναι περιοχή bo-bo (Bourgeois-bohème). Το γαλλικό κράτος δεν φοβάται την αναρχία. Ίσως περισσότερο φοβούνταν ότι θα μπορούσε να δημιουργηθεί κίνημα γύρω από το ζήτημα των προσφύγων, γι’ αυτό και θεωρώ πως οι περισσότεροι αλληλέγγυοι που ασχολούνται με αυτό είναι υπό τηλεφωνική και γενικότερη παρακολούθηση. Είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει θεαματική άνοδος του Front National, όπως ακριβώς συνέβη μετά το Charlie Hebdo.
Κλείνοντας, προφανώς στο ταξίδι των προσφύγων δεν υπάρχει μόνο η Ελλάδα ή η Γαλλία, περνάνε από πολλά σημεία και καλό θα ήταν να μπορούν με κάποιο τρόπο σε κάθε στάση να βρουν βοήθεια είτε υλική είτε νομική. Για αυτό το λόγο έχουμε βάλει ήδη σε λειτουργία στην Γαλλία κάποια τηλεφωνικά νούμερα για ολόκληρο το 24ωρο, τα οποία θα τα δώσουμε και εδώ σε σας, για όλους τους ανθρώπους που κατευθύνονται στην Γαλλία, ούτως ώστε να δημιουργηθεί ένα πλέγμα επικοινωνίας και συντονισμού δράσεων».
μετάφραση: Μ.
