Ο εκφασισμός της δημόσιας ζωής δεν έχει τέλος. Δεν τους φτάνει που μας κατέστησαν φτηνό εργατικό δυναμικό, τώρα θέλουν και το πτώμα μας! Βλέπουν την κοινωνία σαν τεράστια μάντρα ανταλλακτικών, και τα σώματά μας τρακαρισμένα αυτοκίνητα. Η κυβέρνηση αυτή έχει φτάσει στο σημείο να καταργήσει και αυτό το habeas corpus («το σώμα μου είναι δικό μου», σε ελεύθερη μετάφραση), κατάκτηση του 13ου αιώνα!
Με νομοσχέδιο που προωθεί το Υπουργείο Υγείας, το πρόβλημα της δωρεάς οργάνων επιχειρείται να αντιμετωπισθεί με μια επέμβαση στην αυτοδιάθεση του ατόμου. Ενώ μέχρι τώρα δωρητής οργάνων γινόταν το άτομο με σχετική δήλωσή του, αυτό αντιστρέφεται. Το νομοσχέδιο θα καθιστά κάθε άτομο υποχρεωτικά δότη οργάνων μετά τον θάνατό του, εκτός αν εν ζωή είχε ασκήσει σχετική προσφυγή αντίταξης, στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Η αντιστροφή αυτή θέτει σημαντικά νομικά ζητήματα βιοηθικής, όπως και κάθε περιορισμός ή «αναδιατύπωση» της αυτοδιάθεσης του ατόμου. Η θετική συγκατάθεση είναι το σύστημα “opt-in”: όταν επιλέγεις με δική σου πρωτοβουλία τη διάθεση στοιχείων της προσωπικότητάς σου. Αυτό είναι το σημερινό σύστημα για τους δότες οργάνων. Το αντίστροφο σύστημα είναι το “opt-out”: τα όργανα διατίθενται αυτοδικαίως, εκτός αν έχεις αντίρρηση και την έχεις ασκήσει εν ζωή. Μπορεί να ακούγεται το ίδιο, αλλά δεν είναι. Αν περάσει αυτή η νομοθεσία, το νεκρό σώμα θα ανήκει καταρχήν στο κράτος, και η ελεύθερη βούληση θα είναι μια εξαίρεση κι όχι ο κανόνας. Εκτός των άλλων, πρόκειται για ένα πιεστικό μέτρο που ενέχει από τη φύση του μια υφέρπουσα, αλλά σοβαρή κοινωνική αποδοκιμασία για όσους δηλώσουν “opt-out”: αφού ο νόμος «κανονικό» θεωρεί το κοινωνικώς αναγκαίο (δηλαδή την αντιμετώπιση της έλλειψης μοσχευμάτων), το άτομο θα διστάσει να εκφράσει ελεύθερα τη γνώμη του για “opt-out”, αναλογιζόμενο τελικά τις παρενέργειες, αλλά και το μεγάλο ηθικό δίλημμα στο οποίο μας θέτει με το ζόρι η Πολιτεία. Το άλλοθι της «δήλωσης αντίθεσης» είναι, ως συνήθως, υποκριτικό. Λίγοι θα επιλέξουν να εμπλακούν, ακόμα κι αν θεωρήσουμε ότι θα είναι όλοι ενημερωμένοι, σε μια τέτοια γραφειοκρατική διαδικασία, και μάλιστα σε συνθήκες αγωνιώδους μάχης για βιοπορισμό. Οι πολλοί θα αφήσουν τα πράγματα ως έχουν, ακόμα κι αν δεν επιθυμούν να γίνουν δότες.
Εξάλλου, πιστεύετε ότι τα νοσοκομεία κι οι μεγαλογιατροί θα εξετάσουν αν το θύμα που τους ήρθε από δυστύχημα είχε κάνει εν ζωή δήλωση αντίθεσης; Με τέτοια «ζουμερά» όργανα στη διάθεσή τους, και τον λήπτη να περιμένει στην εντατική;
Burial
