Το παρόν κείμενο αποτελεί συνέχεια του «Οι μπάτσοι δολοφόνησαν (και) τον Κώστα Μανιουδάκη» που δημοσιεύτηκε στο φύλλο 54. Αποτελεί συρραφή αποσπασμάτων από τα κείμενα της «Ανοιχτής συνέλευσης για την κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη» στα Χανιά. Το υλικό της συνέλευσης και η δράση της μπορούν να βρεθούν στον ιστότοπο https://anoixti4kmanioudakis.noblogs.org/
Την 1η Σεπτεμβρίου 2023, στον Αποκόρωνα Χανίων, οι μπάτσοι των ΤΑΕ Σούδας Στέλιος Λιανιδάκης, Μανώλης Γεωργιάδης, Κωνσταντίνα Μόσχου και Σήφης Τσιχλάκης σταματούν τον Κώστα Μανιουδάκη σε «τυχαίο» αστυνομικό έλεγχο και τον ξυλοκοπούν μέχρι θανάτου.
Ο δημόσιος ιατροδικαστής Σταμάτης Μπελιβάνης, που αρχικά είχε αποδώσει τη δολοφονία του Κωστή σε «παθολογικά αίτια απουσία κακώσεων», καταγράφει τον Ιανουάριο του 2024 με κάθε λεπτομέρεια τα τραύματα του Κωστή. Μάλιστα, μετά από ερώτηση των δικηγόρων της οικογένειας, διευκρινίζει πως τα τραύματα δεν μπορεί να έχουν προέλθει από πτώση ιδίου ύψους –όπως υποστηρίζει η αστυνομία– αλλά από χρήση θλώντος οργάνου.
Η μεταστροφή του Μπελιβάνη έρχεται ως αποτέλεσμα της κοινωνικής πίεσης που έχει ασκήσει η δράση της ανοιχτής συνέλευσης. Η σταθερή παρουσία της συνέλευσης –μέσα από δημόσια κείμενα, πορείες, παρουσίες ή παρεμβάσεις σε δημόσιες εκδηλώσεις/συζητήσεις, πανό, σπρέι σε τοίχους, αφίσες, παρεμβάσεις σε ραδιόφωνα– έχει πλέον ανατρέψει το κρατικό αφήγημα του «αιφνίδιου θανάτου» του Κωστή στο κοινωνικό πεδίο.
Ξεκαθαρίζοντας πως δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στη δικαστική εξουσία, η ανοιχτή συνέλευση φωτίζει διαφορετικές προσεγγίσεις της δικαιοσύνης, επισημαίνοντας πως δικαιοσύνη είναι σε πρώτο χρόνο ο αγώνας που γίνεται παράδειγμα και πρότυπο, ως συνειδητή επιλογή και συλλογική στάση που μπορεί να δοκιμαστεί και σε άλλα πεδία αντιπαράθεσης του κοινωνικού ανταγωνισμού. Είναι ο αγώνας που γίνεται μνήμη. Μνήμη ατομική μα και συλλογική. Μνήμη που εγγράφεται στον δημόσιο χώρο, αποτελώντας ορόσημο για τις αντιστάσεις του μέλλοντος. Δικαιοσύνη είναι ο αγώνας που διυλίζει τα «αδιέξοδα» της προσωπικής απώλειας, που συλλογικοποιεί το πένθος, που επουλώνει και αποκαθιστά το τραύμα μέσα από συλλογικές και οριζόντιες διαδικασίες οργάνωσης των απαντήσεών μας. Δικαιοσύνη είναι ο αγώνας για έναν άλλο ελεύθερο κόσμο, όπου η αδικία δεν θα είναι θεσμοθετημένη, και δεν θα χρειάζεται κανέναν μπάτσο να την επιβάλλει. Δικαιοσύνη είναι ο ίδιος ο αγώνας.
Δικαιοσύνη είναι η αντίσταση
Τον Απρίλιο του 2024, ο εισαγγελέας καλεί τους μπάτσους δολοφόνους να καταθέσουν ως ύποπτοι για «ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση τελεσθείσα από κοινού», και η οικογένεια παίρνει επιτέλους στα χέρια της δικογραφία.
Μέχρι τότε και για διάστημα επτά μηνών, η αστυνομία –επικαλούμενη την προστασία του απορρήτου– απέκρυπτε τα ονόματα των δολοφόνων, με συνέπεια τη στέρηση διεκδίκησης των νόμιμων ασφαλιστικών μέτρων από τα ανήλικα τέκνα του Κωστή. Τα ονόματα των Λιανιδάκη, Γεωργιάδη, Μόσχου και Τσιχλάκη εκτίθενται εν τέλει στη δημόσια σφαίρα, στις 23 του Απρίλη, όταν κατά τη διάρκεια πορείας, μπροστά από τις διμοιρίες των μπάτσων, ο γιος του Κωστή τα φωνάζει συμπληρώνοντας πως «δεν έχετε υπολογίσει με ποιους τα βάλατε», με το σώμα της πορείας πίσω του να στηρίζει κάθε λέξη.
Το κράτος δολοφονεί | Οι δολοφόνοι έχουν ονόματα
Έκτοτε, στους τοίχους των Χανίων κυκλοφορεί το σύνθημα «οι μπάτσοι των ΤΑΕ Σούδας Λιανιδάκης, Γεωργιάδης, Μόσχου, Τσιχλάκης δολοφόνησαν τον Κώστα Μανιουδάκη». Οι μπάτσοι τρέχουν πανικόβλητοι να σβήσουν μονάχα τα ονόματα των δολοφόνων. Ανάμεσα στο κράτος που δολοφονεί και τους φυσικούς αυτουργούς της δολοφονίας, βρίσκεται το λεπτό όριο της ανωνυμίας των φονιάδων: Όσο οι φονιάδες παραμένουν ανώνυμοι, δεν βρίσκονται αντιμέτωποι με το περί δικαίου αίσθημα, δεν εκτίθενται προσωπικά και δεν εισπράττουν την κοινωνική πίεση ως συνέπεια των πράξεών τους. Με αυτό τον τρόπο, η αστυνομία παραμένει απρόσωπη και ενιαία στο κοινωνικό φαντασιακό, και τελικά απρόσβλητη. Μέχρι και σήμερα, οι τέσσερεις μπάτσοι δολοφόνοι συνεχίζουν να υπηρετούν στο αστυνομικό σώμα.
Το επόμενο διάστημα, η ανοιχτή συνέλευση προχωρά στη δημοσιοποίηση αφίσας με τα ονόματα των φονιάδων. Η αφίσα θα κολληθεί στις 05 Ιουλίου 2024 από αλληλέγγυα άτομα και ομαδοποιήσεις σε όλη την Κρήτη, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τα Γιάννινα, το Αγρίνιο, τη Λάρισα, τον Βόλο, τη Ρόδο, τα Τρίκαλα, την Καρδίτσα και την Κομοτηνή.
Αυτό που πέτυχε η ανοιχτή συνέλευση με την αφισοκόλληση των ονομάτων δεν είναι μόνο η πληροφόρηση για το ποιοι δολοφόνησαν τον Κώστα Μανιουδάκη. Με μια αφίσα –ένα οικείο και καθημερινό μέσο– και μια φράση –με το δίκιο του σκοπού της– έδειξε στην κοινωνία ότι μια οριζόντια και αδιαμεσολάβητη πρωτοβουλία αγώνα, μπορεί να εκθέσει την κρατική καταστολή, υπογραμμίζοντας πως δεν είναι απρόσωπη, απρόσιτη και επομένως απρόσβλητη. Σε μια συνθήκη που η αστυνομική βία έχει κανονικοποιηθεί σε όλη την ελλαδική γεωγραφία, η κίνηση αυτή άνοιξε ένα αχαρτογράφητο πέρασμα με νέες προοπτικές όσον αφορά την απόδοση δικαιοσύνης από τα κάτω.
Αν και προσανατολίζεται σε τέσσερα πρόσωπα, κατά βάθος στοχεύει τον απρόσωπο κατασταλτικό μηχανισμό: Αποτελεί ένα κοινωνικό-πολιτικό ανάχωμα απέναντι σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο προστασίας, κάλυψης και εν τέλει ατιμωρησίας, που δίνεται από το ελληνικό κράτος στους εντεταλμένους φονιάδες του. Υπενθυμίζει πως όλοι όσοι στελεχώνουν αιματοβαμμένους μηχανισμούς είναι υπόλογοι, και δεν μπορούν να κρυφτούν στην ανωνυμία τους. Πρόκειται για μια κίνηση απόδοσης δικαιοσύνης από τα κάτω, με δεδομένη μάλιστα τη δομική ανισοτιμία μεταξύ των εκτεθειμένων στην κρατική βία από τη μία, και των ένστολων κρατικών υπαλλήλων από την άλλη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η δημοσιοποίηση των ονομάτων ενόχλησε τους μπάτσους δολοφόνους και το σινάφι τους. Αμέσως μετά την πανελλαδική κυκλοφορία της «μαύρης αφίσας», ξεκίνησε η -σε ποινικό επίπεδο- αντεπίθεση των μπάτσων τόσο σε μέλη της ανοιχτής συνέλευσης, όσο και τον Αναστάση, γιο του Κωστή:
Τον Ιούλιο του 2024, οι μπάτσοι δολοφόνοι του Κωστή μηνύουν για συκοφαντική δυσφήμιση τον ίδιο τον Αναστάση, για τη δημοσιοποίηση των ονομάτων τους στην πορεία της 23ης Απριλίου, καθώς και ένα μέλος της συνέλευσης, για αναδημοσίευση της ανταπόκρισης της πορείας αυτής στο facebook.
Τον επόμενο μήνα, μπάτσοι συλλαμβάνουν δύο ακόμα μέλη της συνέλευσης κατά τη διάρκεια προπαγανδιστικής αφισοκόλλησης των δράσεων για τον ένα χρόνο από την κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη, με την αφίσα να περιέχει και τα ονόματα των μπάτσων δολοφόνων. Ανασύροντας τον νόμο για παράνομη αφισοκόλληση –που στην πράξη σπάνια εφαρμόζεται, αφού έχει κατακτηθεί κοινωνικά η τοιχοκόλληση πολιτικών/πολιτιστικών αφισών– οι μπάτσοι κράτησαν τα συντρόφια μέχρι την επόμενη μέρα, όταν οι τέσσερεις συνάδελφοι δολοφόνοι άσκησαν μήνυση για συκοφαντική δυσφήμηση.
Αν και οι μηνύσεις είναι προσωποποιημένες, στην πραγματικότητα στοχεύουν την ίδια την ανοιχτή συνέλευση και τη δυναμική που έχει αναπτύξει. Αυτό που στην πραγματικότητα φοβούνται είναι η ίδια η δυναμική του αγώνα που κατάφερε να διαχύσει στον χώρο και τον χρόνο έναν ριζοσπαστικό αντίλογο στον δολοφονικό μονόλογο του κράτους.
Και εδώ ξεκαθαρίζεται μια εσκεμμένη «παρεξήγηση» γύρω από το ζήτημα της δικαιοσύνης: Όταν η αστυνομία και τα συνδικαλιστικά της όργανα, αλλά και οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι, μιλούν για «δικαιοσύνη», αναφέρονται στη δικαστική εξουσία. Εννοούν τη θεσμοθετημένη εξουσία που απονέμει «δικαιοσύνη» με τέτοιον τρόπο ώστε συστηματικά να νομιμοποιεί και να συμπληρώνει τη δολοφονική δράση της αστυνομίας, στην κατεύθυνση εξυπηρέτησης των κρατικών πολιτικών και των καπιταλιστικών προσταγμάτων.
Οι πρόσφατες δίκες των υποθέσεων του συντρόφου Γιάννη Α., του Γιάννη Σαμπάνη και οι προφυλακίσεις στην υπόθεση των Αμπελοκήπων είναι μονάχα μερικά στιγμιότυπα συστηματικής μεροληψίας της δικαστικής εξουσίας υπέρ της πλευράς του κράτους και πώς ένα ολόκληρο σύστημα λειτουργεί εις βάρος των αγωνιστ.ρι.ών και ευρύτερα των καταπιεσμένων. Οι «υποδείξεις», τα στημένα κατηγορητήρια, τα κατά φαντασία γεγονότα είναι οργανωμένες κινήσεις του κράτους απέναντι στους αγώνες: Με τη στοχοποίηση αγωνιστών και αγωνιστριών, το μήνυμα της καταστολής απευθύνεται στις κοινότητες αγώνα και τα κοινωνικά ριζώματά τους, στοχεύοντας εν τέλει στον παραδειγματισμό ολόκληρης της κοινωνίας.
Η μεροληπτική στάση του κρατικού μηχανισμού είναι φανερή και στην υπόθεση δολοφονίας του Κώστα Μανιουδάκη: από τα ΜΜΕ που αναδημοσίευσαν άκριτα την είδηση της αστυνομίας για «αιφνίδιο θάνατο ιδιώτη», το γεγονός ότι ποτέ δεν έγινε αυτοψία στο σημείο του «τυχαίου ελέγχου» παρά τις μαρτυρίες ότι οι μπάτσοι καθάριζαν τα αίματα το ίδιο βράδυ της δολοφονίας, την πολιτική κάλυψη που παρέχουν οι εκάστοτε (υφ)υπουργοί Προ.Πο. -γενικά και ειδικά- στους μπάτσους δολοφόνους του Κωστή, την προσπάθεια φίμωσης και εκφοβισμού των μαρτύρων, της οικογένειας και των μελών της ανοιχτής συνέλευσης μέσα από απειλές και μηνύσεις -για την άσκηση των οποίων δεν επωμίζονται καν το οικονομικό κόστος, μέχρι και την πρόσφατη άρνηση της δικαστικής αρχής να τεθούν σε διαθεσιμότητα οι δολοφόνοι.
Αυτό που γίνεται πλέον φανερό είναι ο φόβος των μπάτσων δολοφόνων να έρθουν αντιμέτωποι με τις πράξεις τους– όχι μόνο τη δολοφονία, αλλά και την πολύμηνη επιχείρηση συγκάλυψής της. Η κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη έχει ξεφύγει πια από τον έλεγχό τους: Οι απειλές τους δεν βρήκαν αντίκρισμα, ο ιατροδικαστής δεν απέκρυψε τα τραύματα του Κωστή, ο εισαγγελέας δεν επικύρωσε το αφήγημα των μπάτσων. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι πως πλέον οι μπάτσοι γνωρίζουν ότι το κράτος δεν είναι πάντα ικανό να εξασφαλίζει την ανωνυμία τους.
Προσπερνώντας τους μηχανισμούς που είναι αρμόδιοι για την απόδοση «δικαιοσύνης», η δράση της συνέλευσης δεν άφησε κανένα περιθώριο στη δικαστική εξουσία παρά να «καλύψει» το χαμένο έδαφος: Να ασκήσει ποινική δίωξη στους τέσσερεις μπάτσους για «Ανθρωποκτονία από πρόθεση με ενδεχόμενο δόλο κατά συναυτουργία και σε ήρεμη ψυχική κατάσταση», κατηγορία η οποία έχουν ήδη αποδοθεί κοινωνικά.
Η δίωξη αυτή αποτελεί την πρώτη περίπτωση που μπάτσοι κατηγορούνται για ανθρωποκτονία χωρίς να έχει προηγηθεί χρήση όπλου. Στην ουσία, αυτό που οδηγείται στο εδώλιο, κοινωνικά και νομικά, είναι μία συγκεκριμένη αστυνομική πρακτική, απολύτως κανονικοποιημένη: Ο ξυλοδαρμός σε καθεστώς ελέγχου/κράτησης από την αστυνομία, στα «μπλόκα της τροχαίας», στα αστυνομικά τμήματα, σε κεντρικούς πεζόδρομους στο κέντρο της Αθήνας μέρα μεσημέρι.
Ολοκληρώνοντας περισσότερο από έναν χρόνο συνεχούς πολιτικού αγώνα, η ανοιχτή συνέλευση θα συνεχίσει ακάθεκτη να αναβαθμίζει τη δράση της με συνέπεια και μεθοδικότητα. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχει καταθέσει δημόσια πρόταση/κάλεσμα για μια οργανωτική συγκρότηση των ομαδοποιήσεων που ασχολούνται με την αστυνομική βία – πρόταση που αποσκοπεί στη συλλογικοποίηση του κερδισμένου εδάφους, ώστε να γίνει κτήμα όλων των αγωνιζόμενων σχημάτων.
ΕΝΑΝ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΝΙΟΥΔΑΚΗ
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
*Στίχος από το ποίημα Blackout του Νάνι Μπαλεστρίνι
Για τη συρραφή και το επιπλέον υλικό: συντακτική ομάδα Χανίων
