Σύγκρουση με το Αδιέξοδο: Η Εξέγερση στο κέντρο κράτησης της Μόριας

Την Τρίτη 26 Απρίλη ήταν προγραμματισμένη η επίσκεψη των υπουργών μεταναστευτικής πολιτικής της Ελλάδας και της Ολλανδίας στο κέντρο κράτησης μεταναστών της Μόριας. Μία ακόμα επίσκεψη επισήμων, η οποία τίποτε δεν αφήνει στο πέρας της παρά μόνο απέλπιδες προσπάθειες εντυπωσιασμού.

Τα ασυνόδευτα παιδιά που εκείνη την ώρα κρατούνται στο τμήμα του ΚΕΠΥ, σαφώς μπουχτισμένα από τις εγκλειστικές συνθήκες κράτησης, πλέον πολύ παρατεταμένες, αρχίζουν να συγκεντρώνονται, μπουγελώνουν τους δύο υπουργούς και στη συνέχεια, αφού καταλαμβάνουν χώρους του τομέα, καλούν από τα μεγάφωνα σε γενικευμένη αντίδραση. Το εξεγερτικό κλίμα μεταφέρεται γρήγορα σε όλο το στρατόπεδο. Εργαζόμενοι του κέντρου και των ΜΚΟ τρομοκρατημένοι αποχωρούν, ο χώρος βρίσκεται υπό αστυνομικό κλοιό και δημοσιογράφοι και αλληλέγγυοι βρίσκονται σε απόσταση.

Η αστυνομία έκανε έντονη χρήση χημικών και κρότου λάμψης, ενώ απειλούσε με έφοδο. Η εξέγερση κράτησε περίπου 4 ώρες, με τους μπάτσους να μπαίνουν τελικά μέσα στο κέντρο κράτησης. 26 παιδιά τραυματίστηκαν και από το νοσοκομείο απευθείας μεταφέρθηκαν σε απομονωμένη πτέρυγα του στρατοπέδου. Οι ΜΚΟ έσπευσαν τις επόμενες μέρες να υλοποιήσουν τις επιταγές της αποκλιμάκωσης, αναζητώντας βεβιασμένες εναλλακτικές, προκειμένου τα ασυνόδευτα παιδιά να απομακρυνθούν εκτάκτως από το κέντρο κράτησης σε εξωτερική δομή. Σε καμία περίπτωση, άλλωστε, δεν περιμέναμε από τις ΜΚΟ να βγάλουν ένα διαφωτιστικό λόγο για όσα πραγματικά συμβαίνουν μέσα στα κέντρα κράτησης. Τη λύση έδωσε πρώην camp με σκηνές υπό την διαχείριση των Γιατρών χωρίς Σύνορα στο Μανταμάδο, χωριό στα βορειοανατολικά της Λέσβου, στο οποίο έχουν ήδη μεταφερθεί παιδιά σε καθεστώς «ανοιχτής δομής».

Είναι παραπάνω από 150 τα ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονται εγκλωβισμένα αυτή τη στιγμή στη Λέσβο, χωρίς μάλιστα να γνωρίζουν τα νομικά δικαιώματά τους, χωρίς να έχουν πρόσβαση σε υποδομές, νομική ενημέρωση και ψυχολογική υποστήριξη. Ακόμα και όσα θεωρητικά, απολαμβάνουν αυτά τα προνόμια, φιλοξενούμενα σε δομές της Μυτιλήνης, δεν έχουν καμία ουσιαστική τύχη, καθώς οι γραφειοκρατικές διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης ή ακόμα και αίτησης ασύλου καθυστερούν προκλητικά για περισσότερο από 5 μήνες. Οι περισσότεροι χώροι που δέχονται ασυνόδευτους ανήλικους στην Ελλάδα θεωρείται πως τώρα είναι υπερπλήρεις, οπότε τα παιδιά των κέντρων κράτησης στοιβάζονται κυριολεκτικά σε άθλια κοντέινερ.

Η ελληνική και ευρωπαϊκή πολιτική διαχείρισης των μεταναστευτικών πληθυσμών είναι αυτή και τέτοια θα παραμείνει. Όσο όμως η κρατική διαχείριση προσπαθεί να εξομαλύνει την κατάσταση, μόνο κενά και αδιέξοδα δημιουργεί. Και τα αδιέξοδα φέρουν δύο επιλογές: την επιστροφή προς τα πίσω, ή τη σύγκρουση και το γκρέμισμα του εμποδίου που στέκεται στη διαδρομή.

Οι αναταραχές όμως στο κέντρο κράτησης στη Μόρια, αλλά και στα περισσότερα αντίστοιχα κέντρα σε όλη τη χώρα δεν αποτελούν ένα πυροτεχνηματικό σκηνικό. Συμβαίνουν συχνά, πολύ συχνά και γίνονται γνωστά από τα ΜΜΕ τις φορές αυτές που οι συγκρούσεις ή τα όποια γεγονότα δημιουργήσουν κώλυμα στην ομαλή ροή των εργασιών τους ή προκαλέσουν υλικές ζημιές. Στη Μόρια, η κατάσταση αναταραχής είναι σχεδόν καθημερινή. Προκύπτει από τις άθλιες συνθήκες, το ελάχιστο φαγητό που παρέχεται, τις λιγοστές υποδομές και την καθυστέρηση των διαδικασιών ασύλου. Μιλάμε για ανθρώπους εγκλωβισμένους στη Λέσβο για αόριστο χρόνο, απλά εγκλωβισμένους. Όλα αυτά πυροδοτούν εντάσεις που εκτονώνονται σαφώς βίαια, δυστυχώς παίρνοντας πολλές φορές και τη μορφή εθνοτικού ανταγωνισμού και φυλετικών συγκρούσεων με επίφαση τον έλεγχο του στρατοπέδου, το φαγητό ή τις τουαλέτες. Την 1η του Ιούνη, ένα αντίστοιχο γεγονός εξελίχθηκε σε μεγάλη φωτιά που έκαψε σκηνές με ρουχισμό της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ. Η αστυνομία άργησε να επέμβει και το σκηνικό έληξε με εκκένωση του στρατοπέδου.

MicroPanGaia