Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου, αργά το βράδυ και σε θερμοκρασίες ψύχους, βίαιες συγκρούσεις έλαβαν χώρα μεταξύ άοπλων ακτιβιστών κατά του Dakota Access pipeline (DAPL) και μιας ιδιαίτερα στρατιωτικοποιημένης αστυνομικής δύναμης [1]. Περίπου 400 διαδηλωτές μαζεύτηκαν στη γέφυρα Backwater πάνω στον αυτοκινητόδρομο 1806, κοντά στο Standing Rock, τομέα των Sioux στη Βόρεια Ντακότα, με αίτημα να ανοίξουν οι αρχές την γέφυρα ώστε να μπορούν οι διαδηλωτές να πηγαινοέρχονται στην κοντινή πόλη του Mandan για ανεφοδιασμό.
Αστυνομικές δυνάμεις από τρεις διαφορετικές πολιτείες και στρατεύματα της Εθνοφρουράς [2] απάντησαν με βαριά καταστολή και πλήρη εξοπλισμό: συρματοπλέγματα, κανόνια νερού, χειροβομβίδες κρότου λάμψης, πλαστικές σφαίρες, δακρυγόνα, τέιζερ, και το λεγόμενο Long Range Acoustic Device (LARD) [3], καθώς και άλλα «μη θανατηφόρα» [4] όπλα.
Όπως προκύπτει από προσωπικές μαρτυρίες αλλά και βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει, οι αρχές σημάδευαν τους διαδηλωτές στο κεφάλι και στα πόδια (τακτική που όπως είδαμε σε πρόσφατα επεισόδια στις 15 και 17 Νοέμβρη αλλά και στις 6 Δεκέμβρη έχουν αρχίσει να προτιμούν και οι τοπικές δυνάμεις καταστολής), ψέκασαν με σπρέι πιπεριού, και αμέτρητοι τόνοι παγωμένου νερού εκτοξεύτηκαν αδιακρίτως προς πάσα κατεύθυνση.
Το συμβούλιο γιατρών και θεραπευτών του Standing Rock εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με «τον πραγματικό κίνδυνο απώλειας ζωής λόγω σοβαρής υποθερμίας κάτω από αυτές τις συνθήκες» και επιβεβαίωσε τραυματισμούς στο κεφάλι και στα πόδια. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκατόν εξήντα εφτά άτομα τραυματίστηκαν και τουλάχιστον δεκαεφτά άτομα νοσηλεύτηκαν με βαριά τραύματα στο κεφάλι, ανάμεσα τους και κάποιοι που υπέφεραν από υποθερμία.
Η τοπική αστυνομική δύναμη του Morton County περιέγραψε το περιστατικό ως μια «συνεχόμενη εξέγερση» και τους διαδηλωτές ως «πολύ επιθετικούς». Εκπρόσωπος του τμήματος δήλωσε πως οι αρχές ψέκασαν με νερό διότι οι διαδηλωτές άναβαν φωτιές πάνω και γύρω από την γέφυρα όπου έλαβε χώρα η συμπλοκή. Μέλος φυλής από το καμπ δήλωσε πως οι διαδηλωτές άναψαν δύο φωτιές για να κρατιέται ο κόσμος ζεστός και να μπορούν να φτιάχνουν σούπες και τσάι. Άλλες πυρκαγιές, είπε, προκλήθηκαν από τον οπλισμό της αστυνομίας.
Αστυνομικές δυνάμεις από 24 κομητείες και 16 πόλεις σε 10 διαφορετικές πολιτείες (συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Ντακότα) έχουν μεταφερθεί στο Standing Rock, σύμφωνα με την αστυνομία του Morton County. Πάνω από 10 εκατομμύρια δολάρια έχουν δαπανηθεί για την αστυνόμευση των μη βίαιων ιθαγενών και ακτιβιστών. Ο κυβερνήτης της Βόρειας Ντακότα, Jack Dalrymple, δήλωσε πως για να καλύψει η πολιτεία τα υπέρογκα κόστη της αστυνόμευσης, κρατικοί αξιωματούχοι έχουν ζητήσει συνεισφορές από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, την εταιρεία του αγωγού, και από κάθε άλλο φορέα που «μπορούσαν να σκεφτούν», αν και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να βοηθήσει οικονομικά.
Γενικότερα, από τότε που ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις, οι διαδηλωτές του Standing Rock έχουν ξυλοκοπηθεί, βασανιστεί, και έχουν δεχθεί επιθέσεις από σκυλιά ασφαλείας από τις ιδιωτικές εταιρείες security, που έχουν προσληφθεί από την εταιρεία που κατασκευάζει τον αγωγό[5], όπως βεβαίως και από τις δυνάμεις καταστολής, οι οποίες έχουν πραγματοποιήσει πάνω από 400 συλλήψεις, κατηγορώντας ιθαγενείς Αμερικανούς, δημοσιογράφους και κινηματογραφιστές για ταραχές, παράνομη καταπάτηση, αντίσταση κατά της αρχής και μια σειρά από άλλα σοβαρά κακουργήματα.
Όπως αποκαλύφθηκε, η αστυνομία κρατούσε ιθαγενείς Αμερικανούς σε κλουβιά που μοιάζουν με εκείνα που βρίσκει κανείς σε κυνοτροφεία, και κατέγραφαν αριθμούς πάνω στα σώματα των ανθρώπων για να μπορούν να τους εντοπίζουν. Έχει αναφερθεί ακόμα πως υπήρξε εκτεταμένη παρακολούθηση των διαμαρτυρόμενων μέσω social media, με κάμερες τύπου drone, με αμέτρητους ασφαλίτες, αλλά και άλλες τακτικές. [6]
Ο αγωγός προορίζεται να μεταφέρει μέχρι και 550.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα από τις πετρελαιοπηγές της δυτικής Βόρειας Ντακότας σε τερματικό σταθμό στο Ιλινόι. Αρχικά, ο αγωγός είχε προταθεί να περάσει από την πόλη του Bismarck στην Βόρεια Ντακότα –μια προαστιακή περιοχή η οποία κατοικείται κυρίως από λευκούς– αλλά είχε απορριφθεί λόγω της εγγύτητάς του σε περιοχές τροφοδότησης νερού.
Μέλη της φυλής Sioux του Standing Rock εγκατέστησαν το πρώτο από μια σειρά «πνευματικών καμπ» στις όχθες του ποταμού Missouri τον περασμένο Απρίλιο. Η φυλή φοβάται πως ο αγωγός, ο οποίος έχει σχεδιαστεί να περάσει κάτω από τον ποταμό, λιγότερο από ένα μίλι από τον καταυλισμό του Standing Rock, θα απειλήσει την πηγή του πόσιμου νερού τους, και ισχυρίζονται πως οι εργασίες ανασκαφής έχουν ήδη διαταράξει ιερούς, κατά τις ιθαγενικές παραδόσεις, τόπους ταφής των προγόνων τους.
Η κατασκευή του αγωγού είχε σχεδόν ολοκληρωθεί στη Βόρεια Ντακότα αλλά η εταιρεία που τον κατασκευάζει, η Energy Transfer Partners, δεν είχε την τελική άδεια που χρειαζόταν για την διάνοιξη κάτω από τον ποταμό. Τον Νοέμβριο, η εταιρεία προσέφυγε στο δικαστήριο αναζητώντας μια απόφαση που θα ανάγκαζε το κράτος να της επιτρέψει να ξεκινήσει τις γεωτρήσεις άμεσα.
Η κατάσταση φάνηκε να κλιμακώνεται όταν, κάποιες μέρες μετά τις συγκρούσεις, ο κυβερνήτης Dalrymple, επικαλούμενος ανησυχίες για τις «αντίξοες συνθήκες του χειμώνα» και συγκεκριμένη νομοθεσία, διέταξε την άμεση απομάκρυνση των ακτιβιστών του κεντρικού καμπ που βρίσκεται πάνω σε εκτάσεις που ανήκουν στο Σώμα Μηχανικών του Στρατού[7], απειλώντας με μαζικές εκκενώσεις και την πιθανή σύλληψη χιλιάδων διαδηλωτών. Κρατικός αξιωματούχος της πολιτείας όμως δήλωσε πως δεν θα εξουσιοδοτούσε τις αρχές να εκτελέσουν την διαταγή αυτή.
Λίγο νωρίτερα, το Σώμα Μηχανικών του Στρατού είχε ενημερώσει τους διαδηλωτές πως σχεδίαζε να κλείσει το Oceti Sakowin καμπ άμεσα (μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου), εκφράζοντας πάλι υποτιθέμενες ανησυχίες λόγω των ολοένα και πιο χαμηλών θερμοκρασιών. Δυο μέρες αργότερα και αφού το χιόνι είχε πλέον καλύψει την ευρύτερη περιοχή, το Σώμα των Μηχανικών, μετά από βαριά κριτική που δέχτηκε, έκανε πίσω και δήλωσε πως «δεν είχε σχέδια για βίαιη απομάκρυνση» και πως «αναζητά μια ειρηνική και ομαλή μετάβαση σε μια πιο ασφαλή τοποθεσία».
Μια μικρή και ίσως προσωρινή νίκη για τους διαδηλωτές και την φυλή των Sioux του Standing Rock ήρθε με την ανακοίνωση του τμήματος του στρατού πως δεν θα επιτρέψει την διάνοιξη του αγωγού κάτω από τον ποταμό Missouri. Ο στρατός δήλωσε πως θα ψάξει για εναλλακτικές διαδρομές για τον αγωγό αξίας 3.7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο νεο-εκλεχθής πρόεδρος Donald Trump έχει διαφορετική στάση σε σχέση με το έργο, λέγοντας μέχρι πρόσφατα πως υποστηρίζει την ολοκλήρωση του αγωγού 1,170 μιλίων. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Trump υποσχέθηκε πως θα χαλαρώσει τις περιοριστικές διατάξεις σχετικά με την βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, ώστε να μπορέσει να απελευθερωθεί «ένας θησαυρός ανεκμετάλλευτης ενέργειας». Είναι αυτονόητο πως η κυβέρνηση Trump θα μπορούσε τελικά να επιτρέψει την αρχική διαδρομή για την οποία και προκλήθηκε η διαμάχη.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Energy Transfer και Τεξανός δισεκατομμυριούχος, Kelcy Warren, σε τηλεφώνημα με επενδυτές μετά την εκλογή του Donald Trump, είπε ότι ήταν «πολύ, πολύ ενθουσιασμένος με αυτά που πρόκειται να συμβούν στη χώρα μας». Σχετικά με την απόφαση του στρατού δεν υπήρξε άμεση απάντηση από την Energy Transfer, αλλά ο Warren έχει δηλώσει πως η εταιρεία είναι απρόθυμη να αναδρομολογήσει τον αγωγό, και το γεγονός ότι, όπως παραδέχτηκε η ίδια η εταιρεία, οι καθυστερήσεις στην κατασκευή του έχουν κοστίσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, είναι μάλλον και ο βασικότερος λόγος για αυτό. Ο Warren είχε δωρίσει περισσότερα από 100,000 δολάρια για την υποστήριξη της εκστρατείας του Trump και ο ίδιος ο Trump είναι μέτοχος της Energy Transfer Partners, αν και έχει δηλώσει πως η υποστήριξή του για τον αγωγό δεν έχει καμία σχέση με την επένδυσή του στην εταιρεία.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε είναι πως η εταιρεία Sunoco Logistics Partners ανακοίνωσε πρόσφατα τη συγχώνευση αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την Energy Transfer Partners. Η κίνηση αυτή εδραιώνει δύο γίγαντες αγωγών: η Energy Transfer διαθέτει 71,000 μίλια αγωγών αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στις Ηνωμένες Πολιτείες και η Sunoco είναι ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές αγωγών της χώρας. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Reuters, η Sunoco χύνει αργό πετρέλαιο πιο συχνά από οποιονδήποτε ανταγωνιστή της. Είναι υπεύθυνη για τουλάχιστον 203 γνωστές διαρροές από το 2010.
nal in Berlin, but also Itoudis rd ith a 3-1 record. who’erbahce for the first time after the final in Berlin, but also Itoudis Να υπογραμμίσουμε επίσης πως ο Trump επέλεξε για υπουργό ενέργειας [8] τον πρώην Κυβερνήτη του Τέξας, Rick Perry, ο οποίος εκτός του ότι, όταν το 2011 προσπαθούσε να κερδίσει την υποψηφιότητα των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία, πρότεινε την κατάργηση του τμήματος Ενέργειας, και σε σχετικό debate δεν μπορούσε να θυμηθεί καν πως λέγεται το εν λόγω τμήμα, έχει και πολύ στενές σχέσεις με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων. Για παράδειγμα, έχει υπάρξει στέλεχος στα εταιρικά διοικητικά συμβούλια και της Energy Transfer αλλά και της Sunoco Logistics. Επίσης, ο Warren είχε υπηρετήσει ως πρόεδρος της εκστρατείας για την χρηματοδότηση της προεκλογικής καμπάνιας του Perry και είχε δωρίσει 6 εκατομμύρια δολάρια στα λεγόμενα super PACs [9] υπέρ του. Το 2015 ο Perry έλαβε 365,000 δολάρια από τις εταιρείες του Warren για τις υπηρεσίες του.
Ο Trump επίσης επέλεξε τον γενικό εισαγγελέα της Οκλαχόμα, Scott Pruitt, ως τον επόμενο διοικητή της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος. Ο Pruitt, εκτός από βασικός σύμμαχος της βιομηχανίας ενέργειας, αρνείται επισήμως πως υφίσταται η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη. Επιπροσθέτως, έχει λάβει περισσότερα από 300,000 δολάρια σε εισφορές από την βιομηχανία ορυκτών καυσίμων από το 2002.
Παρά την απόφαση του στρατού να διακοπούν οι γεωτρήσεις, πολλοί διαδηλωτές –βλέποντας πως μακροπρόθεσμα ίσως και να μην υπάρξει θετική κατάληξη– δήλωσαν πως δεν πρόκειται να πάνε πουθενά. Εξέφρασαν ανησυχίες πως υπάρχουν πάρα πολλές αβεβαιότητες γύρω από την απόφαση του στρατού, και πως έχουν δώσει πάρα πολύ χρόνο και συναίσθημα σε αυτόν τον αγώνα για να τον εγκαταλείψουν τώρα. «Είναι ένα τέχνασμα. Είναι ψέμα. Μέχρι να κλείσει το τρυπάνι, τίποτα δεν έχει τελειώσει», είπε μέλος της φυλής Sioux στο Standing Rock, ο οποίος μετακόμισε όλη του την οικογένεια στα καμπς τον περασμένο Αύγουστο. «Όλοι πρέπει να μείνουν στη θέση τους. Μας έχουν πει ψέματα και μας έχουν εξαπατήσει για τόσο καιρό. Γιατί αυτή τη φορά να είναι διαφορετικά?»
«Γνωρίζουμε πως το DAPL μπορεί να ασκήσει έφεση», δήλωσε μέλος των Lower Bruce Sioux. «Αυτή η μάχη κερδήθηκε αλλά ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει». Οι φυλές δεν θα τα παρατήσουν, πρόσθεσε. «Δεν τελειώσαμε ακόμα. Αυτή είναι μόνο η αρχή για κάτι ξεχωριστό».
Σημειώσεις:
[1] Ο στρατιωτικός αυτός εξοπλισμός συμπεριλάμβανε φορτηγά τα οποία είναι ανθεκτικά στις νάρκες αλλά και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού
[2] National Guard
[3] Κανόνι ήχου που προκαλεί σοβαρή κεφαλαλγία και απώλεια ισορροπίας
[4] Τα λεγόμενα “less-than-lethal” weapons
[5] Σε μια περίπτωση, εργαζόμενος μιας από αυτές τις ιδιωτικές εταιρείες εισχώρησε ανάμεσα στους διαδηλωτές κουβαλώντας ένα ημιαυτόματο όπλο σε προσπάθεια να στήσει προβοκάτσια
[6] Να σημειώσουμε πως οι ιθαγενείς Αμερικάνοι δολοφονούνται από την αστυνομία σε υψηλότερο ποσοστό από οποιονδήποτε άλλο πληθυσμό στις Ηνωμένες Πολιτείες
[7] Army Corps of Engineers
[8] Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο ακριβής τίτλος είναι Secretary, αλλά είναι ανάλογος με αυτόν που στην Ελλάδα θα αποκαλούσαμε Υπουργό
[9] Πολιτικές επιτροπές οι οποίες μπορούν να επιζητήσουν και να δαπανήσουν απεριόριστα χρηματικά ποσά. Μια τέτοια επιτροπή δεν μπορεί να συνεισφέρει άμεσα σε έναν/μία πολιτικό ή ένα κόμμα αλλά μπορεί να δαπανήσει αυτά τα ποσά ανεξάρτητα για την εκστρατεία υπέρ ή κατά πολιτικών προσώπων
keyner
