Ο χώρος απ’ όπου εξέπεμψε, θύμιζε μικρή γιάφκα. Ένα μακρόστενο δωμάτιο, το οποίο δεν πρέπει να ήταν πάνω από 10 τ.μ. Αφίσες και συνθήματα στόλιζαν τους μουχλιασμένους τοίχους. Τρία τραπεζάκια κολλημένα μεταξύ τους, και τα μικρόφωνα επάνω. Η πρόσβαση στο «δωματιάκι», γινόταν υπό συνθήκες «συνομωτικότητας». Ξαφνικά σκέφτεσαι: η ΕΡΑ εκπέμπει πειρατικά. Λες και είναι παράνομη. Είχε άλλωστε προηγηθεί η προειδοποίηση της ΓΑΔΑ προς τη Σύγκλητο του ΕΜΠ, πως οι εκπομπές ήταν προγραμματισμένες να γίνουν με –άκουσον, άκουσον- κλεμμένο εξοπλισμό (απειλές βασισμένες σε ψεύδη, αφού οι εργαζόμενοι χρησιμοποίησαν δικά τους μέσα), ενώ απειλούσε με εισβολή των ΜΑΤ σε περίπτωση που εκπέμψει. Ένα ακόμη κυβερνητικό σχέδιο τρομοκράτησης! Οι πρυτανικές αρχές, υπό τις απειλές της ΓΑΔΑ, υπαναχώρησαν. Οι φοιτητικοί σύλλογοι, ο σύλλογος διοικητικών υπαλλήλων, το συντονιστικό του εορτασμού, πήραν αμέσως θέση και απηύθυναν κάλεσμα στους εργαζόμενους της ΕΡΤ να εκπέμψουν κανονικά. Έτσι κι έγινε. 15 Νοέμβρη, 8 μ.μ., η φωνή της ΕΡΑ ήταν στον «αέρα» και εξέπεμπε μέσα από το ιστορικό κτήριο της Πατησίων, παραμονές της 40ής επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Εκείνο το τριήμερο 1.400.000 ακροατές άκουγαν ΕΡΑ.
Ένας από τους αγωνιζόμενους εργαζόμενους της ΕΡΤ, ο Ορέστης Ρουσονέρος (σ.σ. ψευδώνυμο), μιλά για τις τρεις εκείνες ημέρες, αλλά και για το πόσο δύσκολο ήταν το πάλαι ποτέ κρατικό Μέσο να μετατραπεί σε αυτοδιαχειριζόμενο εγχείρημα. «Εκείνες τις ημέρες υπήρχαν δύο αγώνες σε εξέλιξη. Ήταν η ένατη εβδομάδα της απεργίας των διοικητικών και ο αγώνας των εργαζομένων της ΕΡΤ, ο οποίος είχε δεχθεί το χτύπημα της εισβολής των ΜΑΤ στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής. Ήταν ρίσκο. Τελικά, για πρώτη φορά η δημόσια τηλεόραση συμμετείχε σε έναν εορτασμό, όχι μόνο καλύπτοντάς τον, αλλά με πρόγραμμα διαμορφωμένο πάνω στο εορταστικό, απηχώντας τις αγωνίες και τις σκέψεις της κοινωνίας, οι οποίες έχουν μια διασύνδεση με τα του Πολυτεχνείου αρκετά μεγάλη, περισσότερη από κάθε άλλη χρονιά. Η παιδεία πλήττεται, ο κόσμος είναι άνεργος, υπάρχει διάχυτος φασισμός, καταστολή, απολυταρχία, που συνάδουν με το πνεύμα εκείνης της εποχής. Το μόνο που αλλάζει είναι η μορφή που δίνει εξουσία σε αυτό το καθεστώς. Τότε ήταν μια μορφή ξεκάθαρης απολυταρχίας, τώρα είναι μια μορφή ευνουχισμένης δημοκρατίας και καλυμμένης απολυταρχίας».
Τα εμπόδια που συνάντησαν, πολλά. Δεν υπήρξε τεχνική διευκόλυνση. Έπρεπε να βρεθεί σύνδεση για το internet, κονσόλες, λάπτοπ, ακουστικά, μικρόφωνα. Ό,τι είχε ο καθένας σπίτι του το πήγε, και κάποια αγοράστηκαν. Αυτά έπρεπε να μεταφερθούν με ασφάλεια, ενώ έπρεπε να κρατηθεί μυστικός ο χώρος. Στήθηκε μια μικρή «επιχείρηση». Ο αγώνας των εργαζομένων της ΕΡΤ δεν είναι τα ντουβάρια, όπου στεγαζόταν τόσα χρόνια. Δεν είναι τα κτήρια. Ο αγώνας τους είναι οι άνθρωποι. Η πίστη τους. Το φρόνημά τους. Είναι η ελπίδα τους. Η αξιοπρέπειά τους. Στο Πολυτεχνείο συνέχισαν αυτό που έκαναν 5 μήνες, προσφέροντας ελεύθερη ενημέρωση και δίνοντας βήμα σε κινήματα, φοιτητές, απεργούς, ανέργους. «Έχουμε βασίσει τη δημοσιογραφική μας λειτουργία σε μια και μόνο διαπίστωση: Ότι σε αυτόν τον τόπο βιώνουμε δύο πραγματικότητες. Η μια είναι αυτή που ζούμε όλοι μας, αυτή της ανέχειας, των δυσκολιών, της ανεργίας, της φτώχειας, των μεγάλων αγωνιών, και η άλλη είναι αυτή που βλέπουμε το βράδυ στις 8, όπου στην λαϊτ βερσιόν ναι μεν μπορεί να υπάρχουν ως θεματολογία, αλλά πάντα στη λογική ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα, μέχρι και την πιο χαρντκόρ μνημονιακή βερσιόν, ότι τα πράγματα είναι εξαιρετικά, και ότι τελικά εμείς είμαστε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες τρελοί που έχουμε πάθει μαζική παράκρουση. Είπαμε λοιπόν, ότι εδώ υπάρχει ένα χάσμα. Και το ζητούμενο ήταν να το εξαλείψουμε. Δεν υπάρχουν δυο πραγματικότητες, αλλά μια. Και αυτή πρέπει να ακουστεί».
Στην ΕΡΤ, κυρίως από τον Αύγουστο κι έπειτα, αναδείχθηκαν ζητήματα που ποτέ δεν βρήκαν θέση στα άλλα Μέσα (εκπομπές για αυτοδιαχειριζόμενους χώρους, αυτοοργανωμένα εγχειρήματα, εναλλακτικές οικονομίες, εργατικούς αγώνες, Σκουριές, συλλογικότητες, ΒΙΟΜΕ, Βιοχάλκο, coca-cola, εξέγερση μεταναστών στην Αμυγδαλέζα, δολοφονία Παύλου Φύσσα κλπ). Και όπως λέει ο Ορέστης: «Για εμάς αυτή είναι η πυξίδα για το επόμενο μοντέλο της Δημόσιας Ελεύθερης Ραδιοτηλεόρασης. Βασισμένη στην αυτοοργάνωση και την αυτοδιαχείριση».
Ωστόσο, αρκετοί έσπευσαν να πουν πως η αυτοδιαχειριζόμενη ΕΡΤ άργησε να αναδείξει κοινωνικά ζητήματα, ξενερώνοντας κόσμο. Μάλιστα κάποιοι… βιαστικοί, έπαψαν ακόμα και να στηρίζουν αλληλέγγυα τους εργαζόμενους. «Χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Έγιναν λάθη ή έγιναν πράγματα αργότερα. Ας τα δούμε αυτά υπό το πρίσμα της ασφυκτικής πίεσης και ενός χρόνου που τρέχει, όχι μόνο στην περίπτωση της ΕΡΤ, αλλά γενικότερα, στην ελληνική κοινωνία. Μας έχουν ξεπεράσει οι συνθήκες, οι καταστάσεις, και σε πάρα πολλά κομμάτια αγωνιστικά και κινηματικά. Τρέχουμε να προλάβουμε. Δεν πάμε εύκολα ένα βήμα παρακάτω. Δεν τρέχουμε να προλάβουμε την αντεπίθεση, αλλά τρέχουμε να προλάβουμε μήπως οργανώσουμε μια στοιχειώδη άμυνα. Η ΕΡΤ έδειξε ότι μπορούμε να οργανωθούμε. Εάν είχαμε μια αποδοτικότερη αλληλεγγύη, μια πιο ενιαία γραμμή, αλλά και μια ουσιαστικότερη διασύνδεση, τότε θα μπορούσαμε να φτάσουμε και στη σκέψη της οργάνωσης της αντεπίθεσης. Οι αντεπιθέσεις γίνονται για να νικήσεις, και όχι ως αυτοσκοπός. Προσωπικά δεΝ θέλω άλλη μια περήφανη ήττα. Θέλω νίκη!».
Κάνοντας τον συνήγορο του διαβόλου, θα πω πως μπορεί τελικά και να μην ξεκινάμε όλοι από την ίδια βάση. Εννοώντας πως δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια πολιτική παίδευση ή ωριμότητα, την ίδια επιθυμία, ίδιες δυνάμεις, ίδιους στόχους. Όμως, τι γίνεται όταν ένας πολύμηνος αγώνας, όπως αυτός της ΕΡΤ, είναι σε εξέλιξη; Ο αγώνας τους έχει πάρει πλέον σάρκα και οστά… «Χρειάζεται πρόταγμα, κοινή γραμμή και πορεία, αλλά και ενότητα. Επίσης, σε ό,τι μας αφορά, χρειάζεται να μπει μια καταστατική προοπτική για αυτά που ήδη λειτουργούν, και να υπάρξει μια δομή που θα διασφαλίζει τις καταστατικές αρχές αυτού του εγχειρήματος. Αν αναλογιστούμε ότι αυτά έχουν γίνει σε μόλις πέντε μήνες, μιλάμε για μια τεράστια συμπύκνωση του χρόνου. Επτακόσιοι άνθρωποι πανελλαδικά διαχειρίστηκαν 4 Μέσα, παράλληλα με συναυλίες, προβολές, αυτοοργανωμένους κινηματογράφους, συλλογικές κουζίνες. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την καθημερινή παραγωγή, τα ρεπορτάζ, τις περιφρουρήσεις κ.λπ. Τολμώ να πω ότι βιώθηκε η ουτοπία, ίσως όχι άψογα, γιατί δεν ήταν όλοι έτοιμοι για ένα τέτοιο εγχείρημα. Όμως η ουτοπία είναι εφικτή». Οι αγωνιζόμενοι εργαζόμενοι της ΕΡΤ έχουν επίγνωση ότι δεν υπάρχει γυρισμός: «Αγώνας μέχρι τη νίκη», λέει ο Ορέστης…
Πολυάνθη Α
