Το κράτος της λαϊκής δημοκρατίας της Κίνας επιμένει στην αυστηρή διαχείριση σε σχέση με τον covid-19, ακολουθώντας πολιτική μηδενικών κρουσμάτων, εφαρμόζοντας ακόμα και σήμερα σκληρά lockdown σε πόλεις με μεγάλο αριθμό κρουσμάτων.
Το Σάββατο 26/11, μετά από πυρκαγιά σε διαμέρισμα ουρανοξύστη της πόλης Ουρούμκι, από την οποία έχασαν τη ζωή τους 10 άτομα, ξέσπασαν πολυπληθείς διαδηλώσεις για την ιστορία της χώρας, κάποιες από αυτές συγκρουσιακές. Ο κόσμος που κατέβηκε στους δρόμους αποδίδει τους θανάτους αυτούς στο γεγονός ότι τα μέτρα κατά του covid-19 εμπόδισαν τόσο τη διαφυγή, όσο και τη διάσωση. Οι διαδηλώσεις έχουν πάρει έκταση, και αποκτούν έντονα αντικυβερνητικό χαρακτήρα, θέτοντας στο στόχαστρο τον αυταρχισμό της κυβέρνησης Σι Τζινπίνγκ, αμφισβητώντας την κυριαρχία της.
Από την πλευρά του το κινεζικό κράτος απαντά με εντεινόμενη καταστολή απέναντι, πλημμυρίζοντας τους χώρους των συγκεντρώσεων με μπάτσους. Ήδη έχουν ταυτοποιηθεί ‒άγνωστο το πώς‒ αρκετά άτομα που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, και έχουν λάβει προειδοποιήσεις από την κινεζική αστυνομία να μην συμμετάσχουν ξανά στις κινητοποιήσεις.
*
Το ξέσπασμα του covid-19 βρήκε το κινεζικό κράτος σε ετοιμότητα, ώστε να εφαρμόσει «ανεμπόδιστα» το μοντέλο διαχείρισης της πανδημίας που σύντομα εφαρμόστηκε παγκοσμίως. Η συνάρθρωση της πολιτικής διαχείρισης με την ανεπτυγμένη και ευρέως κοινωνικοποιημένη ‒επομένως και νομιμοποιημένη‒ τεχνολογία επιτήρησης (από τις κάμερες και τα drone στον δημόσιο χώρο, μέχρι τον έλεγχο μέσα από τις έξυπνες συσκευές και τα social media) παρήγαγε ένα πρότυπο διαχείρισης πληθυσμού, με στρατιωτικούς όρους προληπτικής αντιεξέγερσης. Ήταν εκεί , στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, που αποδείχτηκε σε πρώτο χρόνο πως ο κόσμος μπορεί καταρχάς να βιωθεί, και κατ’ επέκταση να λειτουργήσει και να παράξει, «από απόσταση».
Πλέον, σύσσωμη η καπιταλιστική ελίτ μιλάει για την «τέταρτη βιομηχανική επανάσταση», η οποία άρχισε να αναδύεται κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επί της ουσίας καλωσορίζουν τον μετασχηματισμό του καπιταλιστικού κόσμου, που εξυπηρετείται από την ανάπτυξη συγκεκριμένων τεχνολογιών. Πρόκειται για τεχνολογίες που αφενός επιτρέπουν τη μεταφορά μεγαλύτερων πακέτων δεδομένων και πληροφοριών σε λιγότερο χρόνο (όπως τα δίκτυα 5G), και αφετέρου προσφέρουν τη δυνατότητα επεξεργασίας τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων, και εξαγωγής συμπερασμάτων, που φτάνουν ως τον βαθμό να ταξινομούν με ακρίβεια τις ανθρώπινες συμπεριφορές (data centers, τεχνητή νοημοσύνη, μηχανική μάθηση κ.λπ.).
Η μετάβαση στη νέα εποχή του καπιταλισμού βρίσκει, λοιπόν, το κινεζικό κράτος σε προνομιούχα θέση έναντι άλλων κρατικών σχηματισμών, που δυσκολεύτηκαν να διαχειριστούν με την ίδια επιτυχία τη δυσαρέσκεια και τις αντιδράσεις των πληθυσμών τους· δυσκολία που αποδίδεται μεταξύ άλλων στην τεχνολογική ανεπάρκεια τόσο σε επίπεδο υποδομών, όσο και στο επίπεδο κοινωνικής διεισδυτικότητας, αποδοχής και εξοικείωσης με συγκεκριμένες τεχνολογίες επιτήρησης.
Η επιτυχημένη αντιεξεγερτική διαχείριση ενός τεράστιου πληθυσμού, παράλληλα με το γεγονός πως ο πληθυσμός αυτός συνιστά σε μεγάλο βαθμό πειθαρχημένο, ασφυκτικά επιτηρούμενο, εκπαιδευμένο και ικανό να εργαστεί από απόσταση εργατικό δυναμικό, είναι δείκτες ισχύος του κινεζικού κράτους.1 Δείκτες με ολοένα αυξανόμενη βαρύτητα στο αναδυόμενο καπιταλιστικό-ψηφιακό περιβάλλον, σε μια περίοδο μάλιστα που η απειλή ενός γενικευμένου πολέμου συνεχίζει να αιωρείται πάνω από τον πλανήτη.
Οι αντιστάσεις στα επαναλαμβανόμενα «υγειονομικά» μέτρα, που πρωτίστως θέλουν πίσω «μια φυσιολογική ζωή», ενδεχομένως να αξίζουν την προσοχή μας, καθώς ταυτόχρονα αποτελούν τα πρώτα δείγματα αρνήσεων στην καρδιά του «ανατέλλοντος καπιταλισμού».
DumbPhone
Σημείωση:
1. Να σημειωθεί πως στον ‒εξίσου δυστοπικό‒ αντίποδα, στο εργοστάσιο της Foxconn όπου κατασκευάζονται και προϊόντα της Apple, εργάζονται περίπου 300.000 άτομα, τα οποία ταυτόχρονα ζουν εκεί, για «λόγους υγειονομικής προστασίας».