…και οι ασκήσεις για μελλοντικές διεθνείς παρεμβάσεις ενάντια στα μπλόκα, τις διαδηλώσεις, τις απεργίες…
Στην πολίχνη Colbitz-Lentzling της γεωγραφικής περιοχής Altmark, στα βόρεια του κρατιδίου Sassonia-Anhalt της Ομοσπονδιακής Γερμανικής Δημοκρατίας βρίσκεται το κέντρο εκπαίδευσης μάχης CEC του στρατού ξηράς Heer με έκταση 23.000 στρέμματα και αποτελεί τη κεντρική δομή για εκπαίδευση του ομοσπονδιακού στρατού Bundeswehr. Σε αυτό το κέντρο εκπαιδεύεται συνολικά για δύο εβδομάδες κάθε Γερμανός στρατιώτης που προορίζεται για αποστολές στο εξωτερικό. Το εν λόγω στρατόπεδο είναι εφοδιασμένο με σύνθετα συστήματα προσομοίωσης σε πεδία μαχών όπως για παράδειγμα πυροβολισμοί με λέιζερ σε σημεία του Αφγανιστάν.
Δεδομένης της έλλειψης σεναρίων προσομοίωσης σε αστικό χώρο, στον οποίο εξελίσσονται τα τελευταία χρόνια οι περισσότερες συγκρούσεις, κατασκευάζουν στο CEC αυτή τη στιγμή μια ολόκληρη πόλη για να εκπαιδεύσουν το στρατιωτικό προσωπικό για οδομαχίες και εξορμήσεις από σπίτι σε σπίτι. Η κατασκευή αυτή προβλέπεται να αποτελέσει τη μεγαλύτερη πόλη-εκπαίδευσης της Ευρώπης με συνολική έκταση 6τ.χλμ. στην οποία θα υπάρχουν δίκτυα ηλεκτρισμού, ύδρευσης και αποχέτευσης, μετρό, αλλά και συνοικίες που καλύπτουν όλο το φάσμα κοινωνικής διαστρωμάτωσης από βιομηχανική περιοχή, διπλωματική συνοικία, παραγκουπόλεις, εμπορικό και αθλητικό κέντρο, ζώνη πράσινου μέχρι και τζαμί το οποίο κατά περίσταση θα μετατρέπεται σε εκκλησία! Η κατασκευαστική αυτή κίνηση, που θα κοστίσει γύρω στα 100 εκατομμύρια ευρώ, στηρίζεται εν μέρει στην πρόβλεψη ότι μέχρι το 2035 το 60% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει στις πόλεις και μέχρι το 2070 αναμένεται να φτάσει το 70%· κατά συνέπεια οι παρεμβάσεις του στρατού του Bundeswehr θα πρέπει να εναρμονιστούν στις αλλαγές.
Σήμερα το CEC ενοικιάζεται συστηματικά προς χρήση από την πλευρά των εταίρων του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. για κοινά συνδυασμένα γυμνάσια των ευρωπαϊκών στρατών. Στο μέλλον αυτές οι ασκήσεις θα εντατικοποιηθούν για τις στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις των διαφόρων κρατών μελών που διαθέτουν στρατιωτική δομή. Τέτοιου τύπου στρατιωτικές και αστυνομικές μονάδες εξειδικευμένες στη διεθνή παρέμβαση ενάντια σε κάθε εξεγερσιακή έκφραση είναι γνωστό ότι σχηματίζονται εδώ και καιρό. Συγκεκριμένα, έπειτα από τις ταραχές του 1998 στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (υπό τη διοίκηση του Ο.Η.Ε.), οι Η.Π.Α. παρήγγειλαν στους Ιταλούς καραμπινιέρους να συγκροτήσουν ένα σώμα διεθνούς χωροφυλακής ικανό «να διατηρήσει την δημόσια τάξη», να έχει δηλαδή υπό τον έλεγχο του τον πληθυσμό περιοχών σε εμπόλεμη ή μεταπολεμική κατάσταση.
Με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε η πρώτη διεθνής εξειδικευμένη μονάδα (MPU) στα πλαίσια των «δυνάμεων σταθεροποίησης» του ΝΑΤΟ, πάντοτε υπό την διοίκηση των Η.Π.Α., και στη βάση διεθνούς συνθήκης που υπογράφηκε το 2004 από τους αρχηγούς των κρατών που συμμετείχαν στη 30ή σύνοδο κορυφής των G8 στο Sea Island. Κατά συνέπεια το 2005 ενεργοποιήθηκε το κέντρο εκπαίδευσης Coespu για τις μονάδες σταθεροποίησης με έδρα τη Vicenza της Ιταλίας στο στρατόπεδο Armando Chinotto των καραμπινιέρων, που όμως συγκριτικά με το CEC δεν διαθέτει ευρύ πεδίο εξάσκησης. Σύμφωνα με το διευθυντή του Coespu, στρατηγό των καραμπινιέρων Πάολο Ναρντόνε, πρόκειται για ένα κέντρο εκπαίδευσης και κυρίως εξειδίκευσης με σεμινάρια και συνέδρια που διαπλάθει «ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις για τις διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές», δομημένες πάνω στο μοντέλο των Ιταλών καραμπινιέρων. Με άλλα λόγια, ευέλικτες μονάδες με στρατιωτικές κι αστυνομικές αρμοδιότητες εφοδιασμένες με βαρύ οπλισμό αλλά και με «μη θανατηφόρα όπλα» που μπορούν να δράσουν είτε υπό στρατιωτική είτε υπό πολιτική διοίκηση.
Επιχειρήσεις στο εξωτερικό
Ο πρώτος στόχος των μονάδων της Coespu είναι ο έλεγχος των συγκεντρώσεων και ο περιορισμός των ριζοσπαστικών αντιδράσεων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε μια σεμιναριακή εισήγηση, οι αστυνομικοί σταθεροποίησης πρέπει να είναι ικανοί να διαχειριστούν τη διατάραξη της δημόσιας τάξης, την εποπτεία των ευαίσθητων υποδομών, τη συνοδεία σημαντικών προσώπων, τον αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία και τις εξεγέρσεις, να διαλύουν τα οδοφράγματα και να εκπαιδεύουν την τοπική αστυνομία σε αντι-εξεγερσιακές τεχνικές. Μέσα στην ίδια εισήγηση αιτείται παρόμοιου τύπου εκπαίδευση και για τις στρατιωτικές δυνάμεις ενώ αποτελεί ήδη εφαρμοσμένη πρακτική στην εκπαίδευση των στρατιωτικών του ΝΑΤΟ.
Τι συμβαίνει μέσα στην Ε.Ε.
Το 2001, δύο εβδομάδες μετά την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης ενάντια στη σύνοδο κορυφής των G8 στη Γένοβα, ο τότε υπουργός εσωτερικών της Γερμανίας Όττο Σίλυ -κλασικός αριβίστας χαμαιλέοντας- σε μια συνέντευξή του ζήτησε με μεγάλη παρρησία το σχηματισμό διεθνούς αστυνομίας σε συνδυασμό με την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ ευρωπαϊκών αστυνομιών, και ειδικών ευρωπαϊκών δυνάμεων εξειδικευμένων στη «διατήρηση της δημόσιας τάξης». Δεκατέσσερα χρόνια μετά φαίνεται ότι η συνέχιση της συζήτησης σε επίπεδο συνόδων κορυφής για το σχέδιο μιας ειδικής ευρωπαϊκής αστυνομίας αποτελεί συγκάλυψη της πραγματικότητας!
Συνθήκη «αλληλεγγύης» στην Ε.Ε.
Το άρθρο 222 της συνθήκης της Λισαβόνας προβλέπει ότι τα συμβαλλόμενα κράτη μέλη δεσμεύονται με αλληλέγγυα συνδρομή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Συγκεκριμένα, αναφέρει «εάν ένα κράτος μέλος δεχθεί τρομοκρατική επίθεση ή πληγεί από φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή, η Ένωση κινητοποιεί όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών μέσων που θέτουν στη διάθεσή της τα κράτη μέλη». Η ύπατη επίτροπος εξωτερικών υποθέσεων και πολιτικής ασφάλειας της Ε.Ε., Κάθριν Άστον, και η ευρωπαϊκή επιτροπή, το 2012, διασαφήνισαν ότι αυτή η ρήτρα αλληλεγγύης δύναται να μπει σε ισχύ αν πρόκειται για ανθρώπινες ζωές, περιβάλλον, σημαντικές υποδομές ή ουσιαστικές κοινωνικές λειτουργίες. Στο εν λόγω άρθρο, ως «καταστροφή» προσδιορίζεται κάθε κατάσταση «που μπορεί να έχει βλαπτικές συνέπειες για τα άτομα, το περιβάλλον ή την ιδιοκτησία». Αυτός ο προσδιορισμός είναι προφανώς αρκετά ευρύς ώστε να συμπεριλάβει τις απεργίες και τις εξεγέρσεις!
Eurogendfor
Γεγονός χωρίς ευρεία διάδοση αποτελεί η συνεργασία μεταξύ διαφόρων κρατών της Ε.Ε., γνωστή ως Eurogendfor. Το 2004 η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ολλανδία με μια ευφυή φόρμουλα διακήρυξης αρχών παρουσίασαν ως δια μαγείας την European Gendarmerie Force (Eurogendfor = Ευρω-χωροφυλακή), μια άτυπη συναρμογή αστυνομικών μονάδων με προσωπικό προερχόμενο από τα συμβαλλόμενα κράτη. Από το 2008 εντάχθηκε σε αυτή τη δύναμη και η Jandarmeria Romana (Ρουμανική χωροφυλακή!) ενώ, όπως σε ανάλογες περιπτώσεις, η Τουρκική χωροφυλακή κατέχει θέση παρατηρητή. Ακόμη, η Πολωνική και η Λιθουανική χωροφυλακή συνδράμουν επικουρικά. Η διακήρυξη αρχών της Εurogendfor αναφέρει ότι σε περίπτωση επέμβασης πρέπει να σχηματιστεί δύναμη 800 στελεχών μέσα σε τριάντα ημέρες! Η λογική των συνδυαζόμενων ασκήσεων, όπως και η οργάνωση και η διοίκησή της, διαμορφώνονται από το γενικό αρχηγείο που βρίσκεται μέσα στο στρατόπεδο στη Vicenza της Ιταλίας, το οποίο φιλοξενεί επίσης το Coespu.
H Eurogendfor μέχρι στιγμής χρησιμοποιήθηκε μονάχα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, στο Αφγανιστάν και στην Αϊτή. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο τύπου της, Αρμάντο Σισίνι, η επέμβαση της Ευρω-χωροφυλακής προβλέπεται μονάχα για χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Eurogendfor είναι πέρα από κάθε κοινοβουλευτικό έλεγχο, καθώς επιτηρείται μονάχα από το συμβούλιο των υπουργών εσωτερικών, δημόσιας τάξης και άμυνας των συμβαλλομένων χωρών. Ποιος άραγε μπορεί να εμποδίζει το συμβούλιο αυτό να στείλει, όποτε το θεωρήσει απαραίτητο, τους ευρωπαίους χωροφύλακες σε μια χώρα εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης; Στην ουσία, το πώς, πότε και πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ένοπλες δυνάμεις και μονάδες της αστυνομίας εξαρτάται από την εκάστοτε πολιτική βούληση, αφού ακόμα και η συνθήκη «αλληλεγγύης» της Λισαβόνας δύναται να νομιμοποιήσει παρόμοια επέμβαση. Να λοιπόν πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε περίπτωση κοινωνικών αναταραχών, διαθέτει δυνατότητες αποστολής, μέσα στις χώρες της Ένωσης, ειδικών δυνάμεων με αστυνομικές και στρατιωτικές αρμοδιότητες και μάλιστα με επιπρόσθετη εξειδίκευση στο προαναφερόμενο CEC.
Παρόλα αυτά για την ώρα, φαίνεται οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να περιορίζονται στην ενίσχυση της αστυνομικής συνεργασίας στο πλαίσιο «του ελέγχου των συγκεντρώσεων» και «της καταστολής των αναταραχών». Ύστερα από αίτημα της Die Linke (γερμανική αριστερά ομογάλακτη του Σύριζα) προς την Ομοσπονδιακή Γερμανική κυβέρνηση, έγινε γνωστό ότι μόλις μεταξύ 2010 και 2013 η γερμανική ομοσπονδιακή αστυνομία πραγματοποίησε 73 συντονισμένες ασκήσεις με άλλες δυνάμεις ασφαλείας του εξωτερικού. Πρωτοφανής είναι η μεγάλη συχνότητα των ασκήσεων που αφορούν σε καταστάσεις καταλήψεων κτηρίων και σπιτιών καθώς και διαδηλώσεων. Μερικά παραδείγματα: α) Ιούνιος 2012, Βηρυτός: Γερμανοί και Αυστριακοί αστυνομικοί προετοιμάζονται για το σενάριο «κατάληψη σπιτιών, έρευνες σπιτιών, φυσικές καταστροφές, σκοποβολή, κολύμπι και διάσωση, ομάδες συνοδείας», β) τέλη Νοεμβρίου 2012: γερμανικές, βελγικές και λουξεμβουργιανές αστυνομικές δυνάμεις κάνουν ασκήσεις για «τη διάλυση των οδοφραγμάτων», γ) 10 Οκτωβρίου 2013, στην τοποθεσία Quierschied-Gottelborn στο Saarland: ασκήσεις αντιμετώπισης διαδηλώσεων με μία εκατονταρχία ΜΑΤ της αστυνομίας του Saarland, μία της κινητής γαλλικής χωροφυλακής και μία των Compagnies Republicaines de Securite. Σύμφωνα με μια πληροφορία που δόθηκε από τη γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, στις 13 Φεβρουαρίου 2014, πραγματοποιήθηκαν ασκήσεις αστυνομικών δυνάμεων ενάντια σε μια διαδήλωση με ενδιάμεση εκδήλωση που θα κατέληγε σαν αυτές των λεγόμενων «ημερών δράσης Blockupy». Πράγμα που σημαίνει ξεκάθαρα ότι προετοιμάζονται για καταστολή διαδηλώσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενάντια στην πολιτική διαχείριση της κρίσης. Το Blockupy είναι μια συμμαχία όλων αυτών που ασκούν κριτική στη λεγόμενη παγκοσμιοποίηση, αποτελούμενη από συνδικαλιστές και αριστερούς ακτιβιστές. Σχηματίστηκε στην Φρανκφούρτη, έδρα της Ε.Κ.Τ. (Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας), ήδη από το 2012 για να διαμαρτυρηθεί ενάντια στην πολιτική διαχείριση της κρίσης από πλευράς Τρόικας, Ε.Κ.Τ., Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Δ.Ν.Τ. (Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου). Με σύνθημα «Austerity Kills» («Η λιτότητα σκοτώνει»), η συμμαχία προβλέπει επίσης να μπλοκάρει τα εγκαίνια της νέας έδρας της Ε.Κ.Τ. που αναμένονταν μέσα στο 2015.(σ.τ.μ.: το κείμενο γράφτηκε πριν τα εγκαίνια του νέου κτιρίου της Ε.Κ.Τ. που έγιναν στις 17 Μάρτη 2015 και συνοδεύτηκαν από πλήθος διαδηλώσεων και συγκρούσεων). Ένα σενάριο που δεν μπορεί παρά να τρομοκρατεί την εδραίωση των Βρυξελλών…
μετάφραση: Άπατρις
Η μετάφραση βασίζεται σε άρθρο της Aureliana Sorrento από το ελβετικό περιοδικό «woz die wochenzeitung».