Όταν αρχικά βρεθήκαμε στο πανεπιστήμιο, είδαμε την ανάγκη δημιουργίας προσπελάσιμων και προσβάσιμων χώρων για μας, για να μπορούμε δηλαδή να βρισκόμαστε και να βολτάρουμε όλοι και όλες μαζί στους πανεπιστημιακούς χώρους αλλά και στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Έτσι, από το 2009 δημιουργήσαμε μία αυτοοργανωμένη ομάδα, κατανοώντας την ανάγκη μας για έκφραση και επικοινωνία, με τελείως διαφορετικούς όρους από αυτούς που προωθεί η αναθετική λογική των συλλόγων. Βέβαια μέχρι σήμερα, η ομάδα υπό την οπτική της διεκδίκησης έχει κατανοηθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους από την καθεμιά και τον καθένα που συμμετείχε σε αυτήν.
Βασικό κομμάτι της ανάλυσής μας είναι η εννοιολογική διάκριση ανάμεσα στους όρους «προσπελασιμότητα» και «προσβασιμότητα». Η προσπελασιμότητα αφορά την πρακτική δυνατότητα πρόσβασης σε έναν χώρο, την ύπαρξη δηλαδή των κατάλληλων δομών. Η έννοια της προσβασιμότητας αναφέρεται στην παρουσία μας στους προσπελάσιμους χώρους με ίσους όρους, σπάζοντας την κανονικότητα που ορίζει τον αρτιμελή και τον ανάπηρο. Οι δύο αυτές έννοιες βρίσκονται σε δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ τους και γι’ αυτό τον λόγο αποτελούν από κοινού δομικά πεδία των παρεμβάσεών μας. Γιατί προσβάσιμος δεν είναι απλά ένας κόσμος όπου η κρατική μέριμνα παρέχει όλες τις απαραίτητες υποδομές, προσβάσιμος είναι ένας κόσμος στον οποίο όλοι οι ψεύτικοι διαχωρισμοί και αποκλεισμοί, που σήμερα έχουν επιβληθεί, θα έχουν πέσει.
Συνεπώς, ποτέ δεν θα μπορούσε το κράτος να δημιουργήσει μια καθ’ όλα προσβάσιμη κοινωνία, γιατί είναι το ίδιο που στέκεται εμπόδιο στην πραγμάτωσή της, με τους θεσμούς του ως σύμβολα αυτών των διαχωρισμών και ως βασικούς πυλώνες της παραγωγής και αναπαραγωγής τους μέσα στην κοινωνία. Εμείς, εκμεταλλευόμενοι τις σύγχρονες αντιφάσεις του κρατικού μηχανισμού (αφηγήματα περί ισότητας, ελευθερίας, δικαιοσύνης σε μια όλο και πιο βαθιά καταπιεστική πραγματικότητα) προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε τις ομαλότερες συνθήκες για την κοινωνική αναπαραγωγή μας, χαράζοντας όμως μια ξεκάθαρη τροχιά εναντίωσης στο υπάρχον συνολικά. Με αυτό τον τρόπο, οι οποιεσδήποτε πρακτικές αλλαγές στην προσπελασιμότητα της πόλης προϋποθέτουν και προδιαγράφουν τη συνολικότερη κοινωνική αλλαγή.
Όσον αφορά τους αγώνες της ομάδας μέσα στα πλαίσια ενός κριτικού αναστοχασμού, μπορούμε να τους αναλογιστούμε, να τους αποτιμήσουμε και να δούμε την, πέρα από αυτούς, κίνησή μας στο μέλλον. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις δράσεις της ομάδας στη λέσχη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), που ενώ είχε ασανσέρ, αυτό δε λειτουργούσε. Μετά από διαρκείς ενημερώσεις και παρεμβάσεις, βρίσκοντας μπροστά μας από αντιδραστική εναντίωση και αδιαφορία μέχρι συναισθηματισμούς και ελεημοσύνες, προβήκαμε σε κατάληψη στις σκάλες της λέσχης, εμποδίζοντας την είσοδο, και τελικά σε κατάληψη του γραφείου του υπεύθυνου. Έτσι, έγιναν τα κατάλληλα έργα και το ασανσέρ λειτούργησε. Επίσης, ενημερωτικές και παρεμβατικές δράσεις έχουν γίνει στα κεντρικά αμφιθέατρα σχολών, αλλά και στις εισόδους κτηρίων (βλ. γεωπονίας) που δεν είναι καν προσπελάσιμα.
Αιχμιακό σημείο των διεκδικήσεων της ομάδας ήταν η κατάληψη της πρυτανείας, τον Μάιο του ’15, με αιτήματα που αφορούσαν την άμεση υλοποίηση υποδομών σε κάποιους εξ’ ολοκλήρου μη προσβάσιμους χώρους. Η κατάληψη αποτέλεσε ένα σημαντικό κέντρο αγώνα, μέσα στο οποίο συναντήθηκαν πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι και σπάζοντας τα όρια της μίζερης κανονικής συμβίωσης και κοινωνικοποίησης, διεκδίκησαν μαζί τα αυτονόητα, ενάντια στην αναθετική στάση κάποιων, και τις διαστρεβλώσεις των αρχών του πανεπιστημίου.
Τέλος, πέρα από τις δράσεις μες στις σχολές και τα αμφιθέατρα, θεωρούμε σημαντική την παρουσία μας και τη συμμετοχή μας γενικότερα στην πόλη και σε άλλους κοινωνικούς χώρους και στέκια. Εκεί όπου δημιουργικά μπορούμε να επικοινωνήσουμε τα σκεπτικά μας και να τα ανασυνθέσουμε.
Εμείς τελικά, ως ομάδα προσβασιμότητας, απορρίπτοντας κάθε λογική εθελοντισμού και φιλανθρωπίας, μακριά από την εικόνα του super ανάπηρου που με τη «δύναμη ψυχής» του τροφοδοτεί τα δάκρυα περηφάνιας της υποτιθέμενα ευαισθητοποιημένης κοινής γνώμης, παίρνουμε θέση μέσα στο κοινωνικό και πολιτικό σκηνικό. Συνεχίζουμε τους αγώνες για προσβασιμότητα εντός και εκτός των πανεπιστημιακών τειχών, συνδεόμενοι με τους αγώνες άλλων κοινωνικά καταπιεσμένων και αποκλεισμένων ομάδων, χωρίς αυταπάτες για λύσεις από τα πάνω. Αγωνιζόμαστε για τη στιγμή που η προσβασιμότητα θα προκύψει ως κοινωνική αναγκαιότητα.
Ομάδα Προσβασιμότητας
