Είναι γνωστό, πως όταν τα κράτη προσπαθούν να επεκταθούν, το πρώτο πράγμα που επιδιώκουν είναι η διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης, γεγονός που είναι αδύνατο να συμβεί αν πρώτα δεν επιβληθούν βίαια η εθνική ιστορία και η πολιτιστική συνάφεια. Η αλλαγή των ονομάτων ολόκληρων περιοχών, έπεται των πολεμικών συρράξεων και αποτυπώνει την πάσης φύσεως βία που ασκεί ο κατακτητής. Το όνομα επομένως, δεν είναι απλά μια λέξη. Αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας. Πρόκειται για μια πολύ κερδοφόρα εκδοχή του επεκτατικού φετιχισμού. Και το ελληνικό κράτος, σε αυτή την πολεμική επιβολή έχει αποδειχτεί «μάστορας». Η πάγια στρατηγική του να «εξαφανίζει» την πολύχρονη συμβίωση κοινοτήτων με αλλιώτικες πολιτιστικές καταβολές σε έναν τόπο, δίνοντάς του ελληνικό όνομα, αφήνει το κατακάθι της υποτιθέμενης εθνικής καθαρότητας να καταναλωθεί από τους ανιστόρητους υπηκόους, και να φουσκώσουν τα μυαλά τους. Το επικίνδυνο σήμερα είναι πως αυτή η στρατηγική ξεφεύγει για μια ακόμη φορά από το επίπεδο ενός χωριού ή μια πόλης και επιδιώκεται η αναγωγή του σε επίπεδο Βαλκανίων.
Παραθέτουμε ενδεικτικά ορισμένα στοιχεία που καταδεικνύουν την πολυπολιτισμικότητα της Μακεδονίας, όπως είχαν καταγραφεί ελάχιστα χρόνια πριν. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από τα επίσημα αρχεία του ελληνικού κράτους[1], όταν η κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου το 1945, αμέσως μόλις τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και προσαρμοζόταν στις σφαίρες επιρροής των νικητών, ανέθεσε στον Φίλλιπο Δραγούμη να διεξάγει στατιστική έρευνα. Ο Φίλλιπος Δραγούμης δεν ήταν αναρχικός ή κομμουνιστής. Πήρε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους, διετέλεσε υπουργός στρατιωτικών, ήταν μέλος του ελληνικού διπλωματικού σώματος και πρόεδρος της Ελληνικής Γεωγραφικής Εταιρίας. Κατά συνέπεια, έχουμε κάθε λόγο να θεωρούμε ότι τα στοιχεία που κατέγραψε είναι μαγειρεμένα με «πολύ ελληνικότητα». Παρόλα αυτά, αποδεικνύουν το προφανές: Αφενός, την εκκωφαντική πανσπερμία των κοινωνικών ομάδων στη Μακεδονία, και αφετέρου την άσβεστη προσπάθεια του ελληνικού εθνικισμού να την αποσιωπήσει.
Καθόλου τυχαία, στη γαλλική γαστρονομία, η λέξη «Μακεδονία» είναι ταυτόσημη με τη σαλάτα. Μacédoine de legumes λέγεται μια σαλάτα με ψιλοκομμένα λαχανικά, καρότα, μπιζέλια και τα λοιπά. Είναι δηλαδή, το συμπίλημα ετερόκλητων υλικών και μοιάζει αρκετά με αυτό που λέμε ρώσικη σαλάτα. Μια σαλάτα λοιπόν η Μακεδονία και όλα τα Βαλκάνια, με τους εξουσιαστές από πάνω να την ανακατεύουν όποτε διψούν για κέρδη. Μα όπως κάθε σαλάτα, έτσι κι αυτή, χρειάζεται κάτι για να «δέσει» όλα τα υλικά. Και αυτό το κοινό στοιχείο είναι το λάδι που μας βγάζουν τα αφεντικά και το κράτος, με τη φτώχεια, τη μισθωτή σκλαβιά και την καταπίεση. Όσο ο καπιταλισμός κυριαρχεί, αυτά είναι τα πραγματικά ονόματα κάθε κράτους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Bitola ή Bitolja ή Bitolj ή Monastir ή Manastir. Πρωτεύουσα του ομώνυμου Βιλαετίου. Ο έλληνας πρόξενος στην πόλη το 1890, σε επίσημη αναφορά του, εκτιμά τον αριθμό των κατοίκων της πόλης σε 50 χιλιάδες περίπου, από τους οποίους οι μισοί είναι μουσουλμάνοι, 8 – 9 χιλιάδες χριστιανοί Βούλγαροι, 13 χιλιάδες Βλάχοι και 4 χιλιάδες Εβραίοι.
Zab’rdeni ή Zab’rdani. Μακεδόνικο χωριό του καζά (επαρχία) Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 597 σλαβόφωνους, 400 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης, 50 ελληνικής και 147 ρευστής [στο εξής: Στατιστική 1945]. Το χωριό μετονομάστηκε το 1926 σε Λόφοι.
Rosna ή Rosen. Μακεδόνικο χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 856 σλαβόφωνους, 600 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης, 56 ελληνικής και 200 ρευστής. Το 1926 μετονομάστηκε Σιταριά.
Banica. Μακεδόνικο χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 2.680 σλαβόφωνους, από τους οποίους 1.900 θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης, 280 ελληνικής και 500 ρευστής. Το 1926 μετονομάστηκε Βεύη.
Cerovo. Μακεδόνικο χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945, επί συνολικού πληθυσμού 650 σλαβόφωνων, οι 400 θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης και οι 200 ρευστής. Το 1926 μετονομάστηκε Κλειδίον.
Ekši Su ή Gorno V’rbeni ή Molsko V’rbeni. Χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 2.039 σλαβόφωνους, 1.900 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης και 139 ρευστής. Το 1926 μετονομάστηκε Ξινόν Νερόν.
Petorak ή Petorica ή Petoraci.Μακεδονικό χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945, επί συνολικού πληθυσμού 494 ατόμων, το χωριό αριθμεί 200 σλαβόφωνους, 100 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης και 100 ρευστής. Το 1928 το χωριό μετονομάστηκε Τριπόταμα. Σήμερα λέγεται Τριπόταμος.
Buf ή Buh. Μακεδόνικο χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 2007 σλαβόφωνους, 1.000 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης, 37 ελληνικής και 970 ρευστής. Το 1955 μετονομάστηκε Ακρίτας.
Florina ή Lerin. Πρωτεύουσα του ομώνυμου καζά. Το 1945 αριθμεί 1.000 σλαβόφωνους μη ελληνικής εθνικής συνείδησης και 500 ρευστής. Το 1951 απογράφονται 12.270 άτομα.
Armensko ή Ermensko. Μακεδόνικο χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 978 σλαβόφωνους, 300 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης, 378 ελληνικής και 300 ρευστής. Το 1927 το χωριό μετονομάστηκε Άλωνας. Σήμερα λέγεται Άλωνα.
Hasanovo ή Asanova ή AsonovoSelo ή HasanOba. Χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 859 σλαβόφωνους, 350 από τους οποίους θεωρούνται μη ελληνικής εθνικής συνείδησης, 209 ελληνικής και 300 ρευστής. Το 1927 το χωριό μετονομάστηκε Μεσοχώριον.
Neveska ή Neveasta. Βλάχικο χωριό του καζά Φλώρινας. Το 1945 το χωριό αριθμεί 360 άτομα, 40 από τα οποία θεωρούνται ρουμανίζοντες. Το 1951 απογράφονται 127 άτομα. Το 1926 το χωριό μετονομάστηκε Νυμφαίον.
Kastorja ή Kostur ή Kestrije. Πρωτεύουσα του ομώνυμου καζά. Το 1913 απογράφονται 7.800 άτομα. Το 1916, σύμφωνα με στοιχεία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, υπάρχουν 2.000 σπίτια, από τα οποία 800 τουρκικά, 900 χριστιανικά ελληνικά ή εξελληνισμένα μακεδονικά και βλάχικα, 150 εβραϊκά, 50 χριστιανικά μακεδονικά, 50 χριστιανικά βλάχικα και 50 χριστιανικά τσιγγάνικα. Το 1923 ανταλλάσσονται 242 οικογένειες – 829 άτομα μουσουλμάνοι και τη θέση τους παίρνουν 101 μικρασιατικές, 1 ποντιακή και 19 θρακιώτικες οικογένειες. Το 1928 υπάρχουν συνολικά 137 προσφυγικές οικογένειες – 588 άτομα.
Šešteovo ή Šesteo. Μακεδόνικο χωριό του καζά Καστοριάς. Το 1945 το χωριό αριθμεί 550 σλαβόφωνους, μη ελληνικής εθνικής συνείδησης. Το 1928 το χωριό μετονομάστηκε Σιδηροχώριον.
D’mbeni ή Dömbeni ή Dombeni ή Dambeni ή Dembeni. Μακεδονικό χωριό του καζά Καστοριάς Το 1945 το χωριό αριθμεί 780 σλαβόφωνους, μη ελληνικής εθνικής συνείδησης. Το 1926 το χωριό μετονομάστηκε Δενδροχώριον.
Kosinec ή Kostenec. Μακεδόνικο χωριό του καζά Καστοριάς. Το 1945 το χωριό αριθμεί 458 άτομα, 400 από τα οποία είναι μακεδονόφωνοι μη ελληνικής εθνικής συνείδησης. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, ο ελληνικός στρατός καταστρέφει ολοκληρωτικά το χωριό και οι κάτοικοι στο σύνολο τους προστίθενται στην πολιτική προσφυγιά. Στην απογραφή του 1951 το χωριό είναι έρημο. Το ελληνικό κράτος εγκαθιστά το 1957 Βλάχους από την Ήπειρο. Το 1927 το χωριό μετονομάστηκε Ιεροπηγή.
Černovišta ή Čarnovišta. Μακεδόνικο χωριό του καζά Καστοριάς. Το 1945 το χωριό αριθμεί 325 σλαβόφωνους, μη ελληνικής εθνικής συνείδησης. Το 1927 το χωριό μετονομάστηκε Μαυρόκαμπος.
Zagoričani. Μεγάλο μακεδόνικο χωριό του καζά Καστοριάς. Το 1945 το χωριό αριθμεί 910 σλαβόφωνους, μη ελληνικής εθνικής συνείδησης. Το 1928 το χωριό μετονομάστηκε Βασιλειάς.
Hobbit
[1] Στατιστική του ελληνικού κράτους του 1945, που βρίσκεται στο Αρχείο Φίλιππου Δραγούμη, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, υποφάκελος 69.6
