Στον χώρο της εκπαίδευσης υπάρχει εδώ και χρόνια η τακτική του υπουργείου (Παρα)παιδείας να κάνει αλλαγές -προς το χειρότερο, φυσικά- εν μέσω θέρους, που η εκπαιδευτική κοινότητα εκ των πραγμάτων αδυνατεί να οργανωθεί. Το καλοκαίρι του 2013 θα μείνει στην ιστορία ως το καλοκαίρι των τελειωτικών χτυπημάτων, μετά από μια ασυνήθιστη «απεργιακή ήττα»: αυτή μιας απεργίας που δεν έγινε…
Μετά τις διακοπές τους Πάσχα και τις ανακοινώσεις του υπουργείου για αύξηση ωραρίου κατά 2 ώρες, υπεραριθμίες εκπαιδευτικών, υποχρεωτικές μετακινήσεις και αποσπάσεις, μηδενικούς διορισμούς (πράγμα που συμβαίνει πρώτη φορά φέτος στα μεταπολεμικά χρονικά!), και στεκόμενοι αλληλέγγυοι στους αναπληρωτές συναδέλφους, που θα έβλεπαν την πόρτα της εξόδου μετά από χρόνια προσφοράς, οι καθηγητές αποφασίζουν στις τοπικές συνελεύσεις των ΕΛΜΕ να κατέβουν σε απεργία μέσα στις Πανελλήνιες. Ο φόβος της επίταξης είναι διάχυτος -ποιος άλλωστε δεν θα φοβόταν την απόλυση και τη φυλάκιση- αλλά οι καθηγητές αποφασίζουν να αγνοήσουν τόσο τον φόβο, όσο και τη διαπόμπευση από τα ΜΜΕ και την αστική τάξη. Η πλειοψηφία λέει ΝΑΙ στην απεργία.
Στις 15 Μαΐου, στο ξενοδοχείο Τιτάνια στην Αθήνα, οι πρόεδροι των ΕΛΜΕ συγκεντρώθηκαν για να μεταφέρουν τις αποφάσεις των τοπικών συνελεύσεων. Αντ’ αυτού, αγνοούν τις εντολές της βάσης, προβάλλοντας σαν δικαιολογία το «δεν συντρέχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις». Σ’ εκείνη την επεισοδιακή συνεδρίαση μόνο οι εκπρόσωποι των Παρεμβάσεων υπερασπίστηκαν την απεργία, όλοι οι υπόλοιποι, όλων των άλλων συνδικαλιστικών δυνάμεων (βλ. κομμάτων), ανέβαιναν στο βήμα και μιλούσαν αμήχανοι, προσπαθώντας να αναδείξουν το «αδιέξοδο» της κατάστασης, ποντάροντας στον φόβο της επίταξης, απαξιώνοντας με συνδικαλιστικές κλάψες το συλλογικό δικαίωμα στην εργασία και την αξιοπρέπεια, δηλαδή στην απεργία. Κατέβαιναν από το βήμα ακόμα πιο αμήχανοι, μην καταφέρνοντας να αποσπάσουν ούτε το χειροκρότημα των «δικών» τους παιδιών. Οι υπόλοιποι, τα παιδιά του κανενός εργατοπατέρα, νιώσαμε την πικρή γεύση της απροκάλυπτης προδοσίας, είδαμε μόνιμους συναδέλφους να δακρύζουν, αναπληρωτές να συνειδητοποιούν έντρομοι την ανεργία που τους περιμένει, φύγαμε απογοητευμένοι και βουβοί. Η επόμενη μέρα στο σχολείο απλά δεν αντεχόταν.
Ήταν η ευκαιρία η εκπαίδευση να κατέβει σε ένα αγώνα σύσσωμη, ανεξαρτήτως κλάδων, ειδικοτήτων, διαχωρισμών. Η ΔΟΕ (το όργανο της πρωτοβάθμιας) είχε δηλώσει ότι θα ταχθεί στο πλευρό των καθηγητών σε περίπτωση απεργίας, οι μαχόμενοι δάσκαλοι περίμεναν πώς και πώς να σηκώσουν κεφάλι ή και να μπουν μπροστά στον αγώνα, αφού δεν είχαν και την τρομοκρατία της επίταξης.
Κανείς δεν ξέρει την έκβαση αυτής της απεργίας – αν γινόταν: Πόσοι τελικά θα απεργούσαν; Θα τους απέλυαν; Θα τους φυλάκιζαν; Θα τους έστελναν σε εξορίες;
Τελικά όμως, οι εξετάσεις έγιναν, οι επιτυχόντες πανηγύρισαν, οι αστοί γονείς καμάρωσαν, τα φροντιστήρια διαφημίστηκαν. Ησυχία, τάξις, ασφάλεια. ( Ή μήπως όχι..;)
Μετά τη μεγάλη επιτυχία της εξουσίας, της αστικής τάξης, των παπαγάλων των ΜΜΕ, των απανταχού εαυτούληδων και των προβάτων που ακολουθούν ψηφίζοντας και γκρινιάζοντας, ήρθε το καλοκαίρι και τα μπάνια του λαού. Ησυχία, τάξις, ασφάλεια. ( Ή μήπως όχι..;)
Στο υπουργείο (Παρα)παιδείας φτάνουν εντολές για «μείωση εργατικού δυναμικού» -όπως το θέτει ανώδυνα ο καπιταλισμός- δηλ. διαθεσιμότητες[1] – απολύσεις. Το πρώτο χτύπημα γίνεται στις 9 Ιουλίου, που μια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου επιβάλλει την κατάργηση 46 τεχνικών ειδικοτήτων των ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, τη διαθεσιμότητα 2.476 εκπαιδευτικών, το αδιέξοδο 20.000 μαθητών. Την επόμενη μέρα ο υπουργός (Παρα)παιδείας, Κων/νος Αρβανιτόπουλος, εγκαινιάζει το ΙΕΚ «Ακμή» στον Πειραιά και χαιρετίζει την «υγιή επιχειρηματικότητα» του κου Ροδόπουλου, που προσφέρει -με το αζημίωτο πάντα- τα μόλις καταργηθέντα μαθήματα από τα δημόσια ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ!
Το δεύτερο έρχεται την 1η Αυγούστου: με ανυπόγραφο non paper (=ανεπίσημο έγγραφο), το υπουργείο ζητάει από τις δευτεροβάθμιες διευθύνσεις να αναφέρουν κενά βάσει ενός νέου προγράμματος, που μειώνει διδακτικές ώρες στο ωρολόγιο πρόγραμμα σε Μουσική και Εικαστικά (κατάργηση στις Β’ και Γ’ γυμνασίου), Οικιακή Οικονομία (κατάργηση στην Γ΄) και Τεχνολογία (ολική κατάργηση, σε διαθεσιμότητα 1.318 εκπαιδευτικοί). Πρόκειται για μαθήματα που δεν απαιτούν τη συνήθη διαδικασία «παρακολούθηση-διάβασμα-εξέταση», αλλά αξιοποιούν άλλες ικανότητες των μαθητών, επικοινωνία, δημιουργικότητα, φαντασία. Παράλληλα, ρίχνει το «τυράκι» των projects, για τα οποία ευελπιστεί να κονταροχτυπηθούν οι καθηγητές μέσα στα σχολεία.
Στις 5 Αυγούστου γίνεται κινητοποίηση έξω από το υπουργείο με αφορμή την προγραμματισμένη συνάντηση του υφυπουργού Συμεών Κεδίκογλου (του πασόκου) με σχολικούς συμβούλους των θιγόμενων ειδικοτήτων. Μετά από πιέσεις, γίνεται δεκτή αντιπροσωπία από διάφορους φορείς, ο υφυπουργός τους «καθησυχάζει» υποσχόμενος ότι οι υπεράριθμοι καθηγητές της Δευτεροβάθμιας θα απορροφηθούν από την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Δεν δεσμεύεται για την επαναφορά των μαθημάτων, λέγοντας ότι «αν αύριο ο Σαμαράς μου ζητήσει 3.000 απολύσεις, εγώ πρέπει να τις κάνω».
Τελικά, επαναφέρει το προηγούμενο πρόγραμμα, με τις παλιές, καλές ώρες των μαθημάτων, και δίνει τη δυνατότητα στους καθηγητές της δευτεροβάθμιας να ζητήσουν μετάταξη για την πρωτοβάθμια, χάνοντας τις οργανικές τους θέσεις. Κάποιοι ενδίδουν στην τρομοκρατία, άλλοι όμως όχι. Γι’ αυτούς έρχονται οι υποχρεωτικές μετατάξεις: θες δεν θες, στα δημοτικά.
Επιτυγχάνεται έτσι η διάσπαση του κλάδου μέσα στο καλοκαίρι, κάποιοι δεν παίρνουν χαμπάρι τί γίνεται – είναι ωραία το άτιμα τα μπάνια του λαού, άλλοι «δεν το πιστεύουν!!», άλλοι επιστρατεύουν τα «μεγάλα μέσα». Και κάπως έτσι…
Ξεκινάει η σχολική χρονιά!
Και μαζί το τσουνάμι: συμπτύξεις τμημάτων – αύξηση μαθητών ανά τάξη κατά 10% (όριο είναι τα 25 παιδιά, και στα νηπιαγωγεία, ενώ στην Ευρώπη είναι 11 νήπια ανά τάξη). Είχε προηγηθεί πέρσι η κατάργηση λίγων οργανικών θέσεων σε κάθε σχολείο, («έλα μωρέ, δεν θα είμαι εγώ ο παλιός/ο άξιος/έχω κάνει τόσα προγράμματα του υπουργείου» κ.ο.κ.) χωρίς να ανοίξει ρουθούνι…
Συνέχεια: κατάργηση της θέσης του δασκάλου στα ολοήμερα σχολεία. Πλήττονται άμεσα τα παιδιά μεταναστών, που δεν μπορούν να τα βοηθήσουν στο διάβασμα, τα παιδιά εργαζομένων γυναικών, μονογονεϊκών οικογενειών.
Πρωτοφανή κενά στα σχολεία σε όλη τη χώρα. Τα παπαγαλάκια μιλάνε για υπεραριθμίες.
Απειροελάχιστες προσλήψεις αναπληρωτών, μόνο δασκάλων και νηπιαγωγών. Οι υπόλοιποι στην αναμονή, γνωρίζοντας κατά βάθος ότι βιώνουν την ανεργία.
Συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολικών μονάδων, συνέχεια από την προηγούμενη χρονιά που ξεκίνησε με 1.100 λιγότερα σχολεία.
Για να μην ξεχνιόμαστε και ξεχνάμε, το 2012 έκλεισαν ο Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων (ΟΣΚ) και ο ΟΕΔΒ μετά από 75 χρόνια λειτουργίας, που αντικαταστάθηκε από το Ιστιντούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών «Διόφαντος». Ο ΟΕΔΒ, με προϋπολογισμό 30 εκ. € πλήρωνε 100 υπαλλήλους και εξέδιδε 1.100 τίτλους. Ο «Διόφαντος», με 300 υπαλλήλους και με 40% λιγότερους τίτλους επιχορηγήθηκε με 28 εκ. ευρώ. Άλλη μια ιδιωτικοποίηση που πέρασε «στα ψιλά» και χρήζει έρευνας σε ειδικό άρθρο.
Όσο αφορά τους εκπαιδευτικούς, λόγω των μηδαμινών μεταθέσεων και αποσπάσεων που δόθηκαν, πολλοί μεταναστεύουν στις οργανικές τους θέσεις -όσο τις έχουν ακόμα- αφήνοντας πίσω τις οικογένειές τους, αναγκαζόμενοι να συντηρούν και δεύτερο σπίτι! Φυσικά, αποσπάσεις δόθηκαν εγκαίρως για τις υπηρεσίες του υπουργείου, για γραφεία, για αρχιεπισκοπές και μητροπόλειες, για άσχετους με την εκπαίδευση φορείς, αλλά όχι για τα σχολεία.
Η αξιολόγηση καραδοκεί να πετάξει έξω ή να υποβιβάσει μισθολογικά εκπαιδευτικούς. Στο εξής, μετά από διαθεσιμότητες-απολύσεις, υποχρεωτικές μετατάξεις, κενά και τεχνητές υπεραριθμίες, το μάθημα γίνεται σε κλίμα ανασφάλειας και φόβου, πιο ήπιου από εκείνον της επιστράτευσης. Όλα τα συνηθίζει ο άνθρωπος… (Ή μήπως όχι..;)
Ο φασισμός μπαίνει από την πίσω πόρτα
Η χαριστική βολή για την εκπαίδευση και την κοινωνία έρχεται με τον υποβιβασμό των σχολείων ειδικής αγωγής σε σημείο που να μην μπορούν να λειτουργήσουν. Τα παιδιά με ειδικές ανάγκες θα απορροφηθούν από τα γενικά, θα μπουν σε τάξεις που δεν είναι έτοιμες να τα υποδεχτούν, με εκπαιδευτικούς που δεν έχουν σχετική γνώση και εμπειρία. Η σχολική καθημερινότητα θα γίνει αβάσταχτη:Η κοινωνία, που ένα κομμάτι της νοσταλγεί και ψηφίζει τον χρυσαυγίτικο φασισμό, κι ένα άλλο, μεγαλύτερο, που δεν ενδιαφέρεται για το σύνολο αλλά μόνο για την προσωπική και οικογενειακή ευμάρεια (βλ. νοικοκυραίοι), θα αντιδράσει, θα ζητήσει «καθαρότητα», αποβολή του «ξένου σώματος», τα παιδιά της ειδικής αγωγής θα διωχθούν βίαια από το σχολείο για χάρη της προόδου των «κανονικών» παιδιών. Η ιστορική γνώση των διώξεων συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων στη ναζιστική Γερμανία, και η έντονη ομοιότητα με τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα δεν αφήνουν χώρο για αισιοδοξία.
Εδώ το καλό και φτηνό εργατικό δυναμικόόόό..
Το Λύκειο γίνεται εξεταστικό κέντρο για το πανεπιστήμιο που ιδιωτικοποιείται (βλ. Σχέδιο «Αθηνά»): πανελλήνιες σε κάθε τάξη πλέον, οι μαθητές από 15 χρονών θα προετοιμάζονται για το «μέλλον» τους, αποχαιρετώντας την εφηβεία, τις παρέες, τους πρώτους έρωτες. Τα θέματα των εξετάσεων θα γίνονται ολοένα και πιο δύσκολα και θα μπαίνουν κατά 50% από το υπουργείο, και κατά 50% από τους διδάσκοντες. Οι έχοντες για φροντιστήρια και ιδιαίτερα θα σπουδάζουν, ενώ τα παιδιά των πιο φτωχών οικογενειών και της περιφέρειας, ειδικά των απομακρυσμένων περιοχών, είναι καταδικασμένα, αφού ήδη τα σχολεία τους έχουν πολλά κενά. Τελειώνοντας το πανεπιστήμιο, αν περάσουν, τα περιμένει 60% ανεργία.
Για τα περισσότερα παιδιά, που δεν θα μπορούν αν κυνηγήσουν το όνειρο των σπουδών, έρχεται η μαθητεία: η απλήρωτη εργασία για 28 ώρες την εβδομάδα, με αξιολογητές τους εργοδότες!
Το επόμενο βήμα θα είναι η μαθητεία στα γυμνάσια, στα δημοτικά, στα νηπιαγωγεία;
Οδηγούμαστε ξεκάθαρα σε μια ταξική εκπαίδευση, σε μια ταξική κοινωνία. Η αντίσταση θα έρθει μόνο από τους «κάτω».
Υ.Γ. 1: Θα έρθει κάποτε η μέρα που θα μιλάμε για Παιδεία, όχι πια για Εκπαίδευση. Μέχρι τότε θα προσπαθούμε να σώσουμε όση αξιοπρέπεια έχει απομείνει, να εξελισσόμαστε και να υπερασπιζόμαστε τα δίκια των παιδιών. Και είναι κοντά ο καιρός που ο Φρανθίσκο Φερρέρ θα δει τους νέους συνεχιστές του.
Υ.Γ. 2: Όταν ανέλαβα να γράψω το κείμενο αυτό, γνωρίζοντας ότι το παρόν τεύχος της «Άπατρις» θα έχει θεματική την Ευτοπία, ένιωθα έντονη δυσπιστία: τα πράγματα στα σχολεία πάνε κατά διαόλου, πού τη βλέπετε την Ευτοπία; Εργάζομαι στην εκπαίδευση, νιώθω και εισπράττω κάθε μέρα απαξίωση και απελπισία, πού τη βλέπετε την Ευτοπία; Σήμερα είναι Δευτέρα, 16 Σεπτεμβρίου του 2013, και η απεργία των καθηγητών που μόλις ξεκίνησε έχει πάνω από 90% συμμετοχή, ακολουθούν και οι δάσκαλοι. Να τη η Ευτοπία…
The Edukator
[1] Όταν ένας δημόσιος υπάλληλος βγαίνει σε διαθεσιμότητα παίρνει τα 3/4 του μισθού του για 8 μήνες. Το ποσό αυτό αφαιρείται από την αποζημίωση που θα πάρει όταν απολυθεί κανονικά, αν δεν απορροφηθεί κάπου αλλού μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα.
