Ήταν φθινόπωρο του 2008, όταν κάτοικοι της Βορειοανατολικής Αττικής, αντιδρώντας στις αυξήσεις του χαρατσίου των διοδίων που επέβαλε κάθε τόσο η «παραχωρησιούχος» εταιρεία «ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», συγκεντρώθηκαν και άνοιξαν τον σταθμό διοδίων των Αφιδνών, για να περνούν ελεύθερα οι διερχόμενοι οδηγοί.
Συγχρόνως, άρχισαν oλοένα να αυξάνουν οι διαμαρτυρόμενοι πολίτες της Αττικής, αλλά και άλλων περιοχών (π.χ. Κορίνθου-Πατρών κ.λπ.) που αρνούνταν να πληρώνουν διόδια. Η ατομική-προσωπική ανυπακοή γινόταν σιγά-σιγά καθημερινό φαινόμενο σ’ όλους τους εθνικούς δρόμους της χώρας, που απ’ το 2007 και εντεύθεν είχαν παραχωρηθεί και «ιδιωτικοποιηθεί» με το νόμο Σουφλιά (Ν. 3555/2007), και τις συνακόλουθες συμβάσεις στις πέντε (5) κοινοπραξίες ιδιωτικών κατασκευαστικών εταιρειών, ντόπιων μεγαλοεργολάβων και πολυεθνικών («ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», «ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», «ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.», «ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟ Α.Ε.»).
Το κίνημα των ανυπάκουων πολιτών, που ήταν ακόμη σχετικά λίγοι, δεν είχε ακόμη όνομα. Την επόμενη χρονιά (2009) πήρε το όνομά του: ΚΙΝΗΜΑ «ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ!». Κι έμελλε να θεριέψει τις γιορτές Χριστουγέννων-Πρωτοχρονιάς 2011, όταν σχεδόν ένα (1) εκατομμύριο οδηγοί (επαγγελματίες και γιωταχήδες) σήκωναν τη μπάρα και δεν πληρώνανε διόδια.
Το κύμα αυτό μαζικής ανυπακοής και αντίστασης ανησύχησε τους κυβερνώντες, τα ΜΜΕ των μεγαλοεργολάβων, αλλά και το …πρακτορείο ΡΟΪΤΕΡ, που το χαρακτήρισε «ύπουλο» κίνημα, το οποίο προοπτικά θα μπορούσε να καταστεί επικίνδυνο για το σύστημα.
Οι εταιρείες υπέδειξαν, και 160 βουλευτές (156 ΠΑΣΟΚ και 4 της Ντόρας) ψήφισαν τον «νόμο Ρέππα-Μαγκούφη», που έκανε τη μη πληρωμή του χαρατσίου των διοδίων … αδίκημα του ΚΟΚ, με διοικητικό πρόστιμο 200€ για οδηγό και ιδιοκτήτη του οχήματος!
Παράλληλα, το κίνημα «Δεν Πληρώνω», εδώ και δύο χρόνια, αλλά κυρίως τους τελευταίους μήνες, άρχισε ν’ απλώνεται και στις αστικές συγκοινωνίες Θεσσαλονίκης και Αθηνών, και τελευταία με τάσεις να επεκταθεί και σ’ άλλα κοινωνικοοικονομικά πεδία (όπως τράπεζες, ΔΕΗ, κ.λπ.), αλλά κυρίως στο δημόσιο χρέος της χώρας, για το οποίο πιστεύει πως δεν μπορούμε να το αποπληρώσουμε, πως είναι εξοντωτικό, δεν είναι δημόσιο, είναι ταξικό.
Επιπλέον, το Κίνημα Κατά των Διοδίων άρχισε να συντονίζεται και να οργανώνεται σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Σήμερα έχει μια καλή δικτύωση από την Πελοπόννησο μέχρι τα Γιάννενα και τη Βόρεια Ελλάδα.
Συντονίζεται από την Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα, που εκλέγεται απ’ τις περιοδικές πανελλαδικές Συνελεύσεις-Συνέδρια, που ήδη αριθμούνται σε τέσσερα: το 1ο τον Δεκέμβριο 2009 στον Βόλο, το 2ο τον Οκτώβριο 2010 στο Δίον Πιερίας, το 3ο τον Ιανουάριο 2011 στη Λαμία, και το 4ο την 13/03/2011 στα Τρίκαλα.
Τα διόδια πυκνώνουν ραγδαία σ’ όλη την Επικράτεια και μπλοκάρουν την κυκλοφορία των Ελλήνων μέσα στην ίδια τους τη χώρα! Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, σε λίγο η Ελλάδα θα θυμίζει κατεχόμενη Παλαιστίνη! Ιδιωτικές κατασκευαστικές εταιρίες, με τις πλάτες των κυβερνήσεων, παραβιάζουν τα συνταγματικά μας δικαιώματα και μας χαρατσώνουν ληστρικά.
Δικαιούμαστε να μην πληρώνουμε
Νομική προσέγγιση:
Με τον νόμο 3555/2007 κυρώθηκε η αποικιακού χαρακτήρα σύμβαση της εταιρείας «ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» με το ελληνικό Δημόσιο. Για τους χρήστες της ΠΑΘΕ ισχύει ο νόμος αυτός, αλλά φυσικά ισχύει και το Σύνταγμα της Ελλάδας.
Με τον παραπάνω νόμο προβλέπεται ότι η «παραχωρησιούχος» εταιρεία μπορεί να απαιτήσει απ’ το χρήστη που δεν πλήρωσε, την καταβολή του 20πλάσιου του αντιτίμου ως ΑΣΤΙΚΗ ποινή, με κάποιες προϋποθέσεις και διαδικασίες, ζητώντας εν τέλει την έκδοση διαταγής πληρωμής.
Η διάταξη όμως αυτή είναι αντισυνταγματική, αφενός γιατί δεν παρέχει στον πολίτη το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης, και αφετέρου γιατί παρέχει στο προσωπικό της «παραχωρησιούχου» ιδιωτικής εταιρείας αρμοδιότητες δημοσίου υπαλλήλου (παράβαση άρθρων 20 και 103 αντίστοιχα του Συντάγματος).
Συγχρόνως ο ίδιος ο νόμος (3555/07) ορίζει ότι το Δημόσιο (Αστυνομία, Τροχαία, Δ.Ο.Υ.) δεν έχει καμιά ανάμειξη στη διαδικασία επιδίωξης είσπραξης του αντιτίμου και της αστικής ποινής. Πρόκειται δηλαδή για μια ιδιωτική οικονομική διαφορά μεταξύ χρήστη και του ιδιώτη ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.
Για όλους τους παραπάνω λόγους πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι εάν ο «Παραχωρησιούχος» προσπαθήσει μέσω διαταγής πληρωμής να εισπράξει πρόστιμα απ’ τους πολίτες που αρνούνται να πληρώσουν διόδια, τα Δικαστήρια, όπου θα προσφύγουν αυτοί, θα τους δικαιώσουν, και η εταιρεία θα έχει γενικότερα προβλήματα σχετικά με τη νομιμότητα της Σύμβασής της (που μπάζει από παντού).
Σε κάθε περίπτωση, η άρνησή μας να πληρώνουμε διόδια και το ανέβασμα της μπάρας για να περάσουμε δεν συνιστά κανένα ποινικό αδίκημα. Ούτε παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας έχουμε. Γι’ αυτό και η Τροχαία δεν επεμβαίνει.
Η μπάρα των ιδιωτικών εταιρειών στα διόδια αντιστρατεύεται και παραβιάζει την ελευθερία, και δη την ελευθερία μετακίνησής μας στους εθνικούς δρόμους, που προστατεύεται απόλυτα για όσους βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια. Το δικαίωμα αυτό, ως μερικότερο δικαίωμα του δικαιώματος για ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου, αφορά Έλληνες πολίτες και αλλοδαπούς που βρίσκονται στη χώρα μας, και προστατεύεται «απόλυτα» από το άρθρο 7 του Συντάγματος.
Ξεπούλημα δρόμων και χαράτσωμα πολιτών
ΑΝΤΙΔΡΑΜΕ γιατί έχουμε χρυσοπληρώσει την Εθνική Οδό από τη φορολογία και από τα πανάκριβα διόδια που τόσα χρόνια καταβάλλουμε. Καλούμαστε να πληρώνουμε για έργα που το κράτος είχε και έχει υποχρέωση να κατασκευάσει και να παρέχει δωρεάν στους πολίτες.
ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΥΜΕ το απαράδεκτο και προκλητικό ξεπούλημα των εθνικών μας δρόμων στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα.
ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΑΣΤΕ γιατί τα διόδια επιβαρύνουν περισσότερο το εισόδημα των κατοίκων και εργαζομένων της χώρας.
ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΔΙΟΔΙΑ και ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ να καταργηθούν οι αποικιακού τύπου συμβάσεις παραχώρησης των εθνικών μας δρόμων. Συμβάσεις που επιτρέπουν στις «παραχωρησιούχες» εταιρείες να τοποθετούν διόδια μετωπικά και πλευρικά όπου και όσα θέλουν, αδιαφορώντας για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τα συγκοινωνιακά προβλήματα που δημιουργούνται, καθώς και να αυξάνουν κάθε χρόνο τις τιμές των διοδίων.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΧΩΡΙΣ ΔΙΟΔΙΑ!
Χ. Σ.
μέλος της Κίνησης Τρικάλων κατά των διοδίων