Στις 26 του Απρίλη, ο Νίκος Παλαιοκώστας δραπέτευσε για μια τελευταία φορά. Ο Νίκος, όπως και ο αδερφός του, θα μείνει παντοτινά χαραγμένος στη ζώσα συλλογική μνήμη αυτού του τόπου. Σάρκα από τη σάρκα των ανθρώπων του βουνού – με την τραχιά όψη και το ανυπότακτο πνεύμα, διαολεμένο αγρίμι των απάτητων βουνοκορφών του Κόζιακα, των Αγράφων και της Ρούμελης, αποτέλεσε χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας περήφανης και άτακτης ράτσας.
Υπήρξε γνήσιο τέκνο και εκφραστής αυτού που συμπυκνωμένα έχει οριστεί ως «παράδοση ανταρσίας και λαϊκός πολιτισμός». Ένα σύνολο ηθικών κανόνων και συμπεριφορών, στο κέντρο των οποίων ήταν ο ίδιος ο άνθρωπος, που διάρθρωναν τις κοινότητες κατά την προκαπιταλιστική περίοδο. Η αλληλοβοήθεια, ο σεβασμός, η άνευ όρων αλληλεγγύη στους κυνηγημένους και το αίσθημα του δικαίου σμίλεψαν ολόκληρες γενιές αντρών και γυναικών που αποτέλεσαν τον ανθό και την πρώτη ύλη των μεγάλων κοινωνικών αγώνων του 20ου αιώνα. Η άρνηση υποταγής και παράδοσης στην νεαρή κρατική εξουσία και την «αποικιοποίηση» από το ελληνικό κεφάλαιο, διαμόρφωσαν ένα πλαίσιο αδιαλλαξίας και μαχητικότητας στους ανθρώπους των ορέων, που πέρασαν στις επόμενες γενιές.
Η κάννη του όπλου του δεν σημάδεψε ποτέ κάποιον άνθρωπο, αλλά τον ίδιο τον καταραμένο τον θάνατο. Έναν θάνατο με διπλή φύση, από τη μία έναν θάνατο υπαρξιακό που προκύπτει από την παράδοση και την παραχώρηση όλης της ανθρώπινης δραστηριότητας στο κράτος και το κεφάλαιο, και από την άλλη τον πραγματικό θάνατο από τα μαντρόσκυλα της εξουσίας που βρίσκονταν πάντοτε στο λυσσαλέο κυνήγι του. Η περήφανη και βαθειά ανθρώπινη φύση του Νίκου γέννησε νέους χρόνους και ξεκλείδωσε την αθανασία στις καρδιές του λαού.
Η περπατησιά του σε αυτόν τον κόσμο θα συντροφεύει πάντα εκείνους και εκείνες που αγωνίζονται για το δίκιο των ανθρώπων. Τα ίχνη που άφησε θα μείνουν ανεξίτηλα στο μακρύ ταξίδι για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας.
Όχι Νίκο, δεν μας νίκησαν ακόμα.
Βασίλη βάστα γερά στη στράτα της λευτεριάς.
Προλεταριακή Περίπολος
27/04/2025
