Εδώ και ένα περίπου χρόνο με την εκρηκτική αύξηση των προσφυγικών/ μεταναστευτικών μετακινήσεων στη χώρα έχει στηθεί ένα δίκτυο αλληλεγγύης που συνεχώς απλώνεται, παίρνει διαφορετικές μορφές σε αντιστοιχία με την κίνηση των δεκάδων χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων που έχουν περάσει από την Ελλάδα τον τελευταίο καιρό. Τα μέσα που αυτό το δίκτυο χρησιμοποιεί είναι πάγια και διαχρονικά και βάζουν με καθαρότητα το πολιτικό πλαίσιο και σκεπτικό των δράσεων. Συγκεκριμένα οι καταλήψεις στέγης που ανοίγουν η μια μετά την άλλη σε διάφορα σημεία της χώρας, με έμφαση όπως είναι λογικό, το κέντρο της Αθήνας είναι μια άμεση απάντηση στις ανάγκες όλων των ανθρώπων για στέγη αλλά και δημιουργούν ρήγματα στην επικρατούσα αντίληψη για την ιδιοκτησία των κτηρίων αυτών. Με λίγα λόγια αμφισβητείται η πρακτική των κλειστών και εγκαταλελειμμένων χώρων με τίτλους ιδιοκτησίας την ίδια στιγμή που άνθρωποι, πρόσφυγες και μετανάστες, παραμένουν στον δρόμο μη έχοντας εξασφαλίσει τα στοιχειώδη.
ΑΘΗΝΑ
Πεδίον του Άρεως – Καλοκαίρι 2015
Η αρχή έγινε πέρσι το καλοκαίρι με την άμεση και καθοριστική αντίδραση του κόσμου στο Πεδίο του Άρεως όταν εκατοντάδες μετανάστες & πρόσφυγες άρχισαν να στοιβάζονται εκεί τους καλοκαιρινούς μήνες μη μπορώντας να προχωρήσουν προς τα σύνορα για την υπόλοιπη Ευρώπη. Για περίπου ενάμιση μήνα στήθηκαν αδιαμεσολάβητα , αυτοοργανωμένα και οριζόντια ομάδες εργασίες που μέσα από ανοιχτές συζητήσεις κατάφεραν να απαντήσουν στις βασικές ανάγκες των ανθρώπων που έμειναν σε πρόχειρους καταυλισμούς μέσα στο πάρκο στο κέντρο της Αθήνας. Νερό, φάρμακα, γιατροί, φαγητό ήταν από τα πρώτα που καλύφθηκαν με πολύ κόπο και πολύτιμο χρόνο θέτοντας την αλληλεγγύη από την θεωρία στην πράξη μακριά από οποιοδήποτε προσωπικό ή άλλο συμφέρον, λογικές κερδοσκοπικές ή φιλανθρωπικές.
Αυτοοργανωμένη Πρωτοβουλία σε πρόσφυγες και μετανάστες
Κατάληψη Δερβενίων 56 – Οκτώβρης 2015
Η παρακαταθήκη που άφησε η περίπτωση του πάρκου στο Πεδίο του Άρεως μετουσιώθηκε και στεγάστηκε στο κτήριο της οδού Δερβενιών στα Εξάρχεια. Υπήρχε η ανάγκη μιας βάσης που θα έδινε την ευκαιρία και τον χώρο προφανώς, για να πραγματοποιούνται οι συνελεύσεις και οι εκδηλώσεις/ συζητήσεις μέσα από τις οποίες προκύπτουν και οι δράσεις. Συγκεκριμένα οι άνθρωποι που πήραν την πρωτοβουλία και κατέλαβαν έναν άδειο κτήριο οργάνωσαν συνεχείς δράσεις στην πλατεία Βικτωρίας που μέχρι πρόσφατα είχε καθημερινά πολύ κόσμο δίνοντας τρόφιμα και φάρμακα αλλά και προσπαθώντας να έρθουν σε ουσιαστική ανθρώπινη επικοινωνία και επαφή. Ακόμη μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα έστησαν αυτοοργανωμένη δομή αλληλεγγύης στο νησί της Λέσβου, συγκεκριμένα στην παραλία της Σκάλας Συκαμιάς, που είναι από τις βασικές πύλες εισόδου. Εκεί κατέφτασε πολύς κόσμος από ολόκληρη την Ελλάδα και το εξωτερικό για να στηρίξει μια πρωτοβουλία που κόντρα στην λογική των κρατικών υπηρεσιών καταγραφής, των κέντρων κράτησης και των ΜΚΟ που τα πλαισίωσαν έδωσαν ουσιαστική βοήθεια στο κομμάτι της υποδοχής, σίτισης, φαρμακευτικής κάλυψης και ένδυσης. Ο κατειλημμένος χώρος της οδού Δερβενίων παραμένει ανοιχτός για όλους συγκεντρώνοντας και δίνοντας ρούχα, τρόφιμα, παρέχοντας καθημερινά φαγητό μέσα από την λειτουργία συλλογικής κουζίνας καθώς και συζητώντας και καλύπτοντας έκτακτα ανάγκες όπως αυτής της στέγης.
Κατάληψη στέγης μεταναστών και προσφύγων
Νοταρά 26 – Οκτώβρης 2015
Την ίδια περίοδο έγινε η κατάληψη σε άδειο κτήριο της οδού Νοταρά στην περιοχή των Εξαρχιών το οποίο άνοιξε για να στεγάσει πρόσφυγες και μετανάστες. Το εγχείρημα πλαισιώθηκε και ακόμα στηρίζεται από πάρα πολύ κόσμο που ήταν πρόθυμος να βοηθήσει υλικά και ηθικά μια τέτοια τόσο μεγάλη προσπάθεια. Έχουν περάσει 6 μήνες και στο πρώην αχρησιμοποίητο κτήριο έχουν στεγαστεί πάνω από 4000 άνθρωποι που βρέθηκαν στο δρόμο για μια «καλύτερη» ζωή στον ευρωπαϊκό «παράδεισο». Στην αρχή η διαμονή των ανθρώπων ήταν προσωρινή καθώς το πέρασμα από τα σύνορα στην περιοχή της Ειδομένης ήταν ανοιχτό, πλέον εδώ και τρεις μήνες η διαμονή των προσφύγων και μεταναστών στον χώρο έχει μονιμοποιηθεί και οι ίδιοι, μαζί με την συνδρομή του αλληλέγγυου κόσμου διαχειρίζονται τον χώρο, φροντίζουν για την συντήρηση του. Ξεχωριστά από το κομμάτι της διαχείρισης του κτηρίου και των βασικών αναγκών ο κόσμος της κατάληψης στήριξε αδιάκοπα τους ανθρώπους που ήταν μέχρι πρότινος συγκεντρωμένοι στην πλατεία Βικτωρίας αλλά και μαζί με πρόσφυγες και μετανάστες βρέθηκε στο δρόμο σε κοινούς αγώνας διεκδικώντας μεταξύ άλλων ανοιχτά σύνορα και ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και διαδηλώνοντας ενάντια στον ρατσισμό. Καθημερινά στο κτήριο συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός προσφύγων και μεταναστών που παρόλο που δεν διαμένει στο κτήριο καλύπτει τις βασικές του ανάγκες.
Κατάληψη στέγης κτηρίου Θεμιστοκλέους 58 – Γενάρης 2016
Άλλο ένα κτήριο στην γειτονιά των Εξαρχείων καταλαμβάνεται για να γίνει ένα μέρος όπου οι άνθρωποι βρίσκοντας λύση σε βασικές τους ανάγκες αυτοοργανώνονται και μαθαίνουν αμοιβαία ο ένας τον άλλον ανεξαρτήτως καταγωγής. Στην αρχή η προσπάθεια πλαισιώθηκε κυρίως από αλληλέγγυο κόσμο του εξωτερικού γρήγορα όμως ο χώρος διαμορφώθηκε από τους μετανάστες που έμειναν μέσα. Οι ίδιοι υιοθέτησαν την λογική της αυτοδιαχείρισης αναλαμβάνοντας όλες τις τρέχουσες ανάγκες του κτηρίου και των ίδιων μέσα από συλλογικές κουζίνες και αντιεμπορευματικά ανταλλακτικά παζάρια για να την ένδυση τους. Μέσα από αυτή την διαδικασία πλαισιώνουν με την παρουσία τους κοινούς αγώνες ντόπιων και μεταναστών στον δρόμο.
Κατάληψη κτηρίου Γκίνη (Πολυτεχνείο) – Φεβρουάριος 2016
Όσο οι άνθρωποι που έρχονται αυξάνονται και η ελπίδα του κόσμου να μετακινηθεί προς τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης σβήνει, όσο ο κόσμος πληθαίνει, η ουσιαστική απάντηση στις βασικές ανάγκες όπως αυτή της στέγης είναι επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο στην αρχή του χρόνο πραγματοποιήθηκε κατάληψη σε ένα ιστορικό κτήριο (Πολυτεχνείο: σημείο αναφοράς για την εξέλιξη των αγωνιστικών κινητοποιήσεων) όπου στεγάστηκαν μετανάστες. Αρκετός κόσμος έμεινε και παραμένει στο κτήριο. Επιθυμία και στόχος της κίνησης αυτής είναι η κατάληψη να αποτελέσει ένα κέντρο αντίστασης, ουσιαστικής συζήτησης και οργάνωσης δράσεων για τον κοινό αγώνα που δίνουν ντόπιοι και μετανάστες.
Κατάληψη 5ου Λυκείου Αθηνών – Μάρτιος 2016
Στην ίδια λογική κινείται και η κατάληψη που έγινε στο άδειο κτήριο του 5ου Λυκείου Αθηνών, ευρύτερα στην περιοχή των Εξαρχείων. Ένα κτήριο που μετά την απελευθέρωση του από την εγκατάλειψη και την αχρηστία γέμισε κόσμο, πρόσφυγες και μετανάστες.
Κατάληψη στέγης μεταναστών και προσφυγών
Κάνιγγος – Μάρτιος 2016
Ένα παραμελημένο κτήριο σε κεντρικό σημείο της Αθήνας κοντά στην Ομόνοια άνοιξε με την προοπτική να στεγάσει πρόσφυγες και μετανάστες. Παρόλο που οι οικοδομικές εργασίες που απαιτούνται είναι πολλές, η προσπάθεια για να γίνει το κτήριο βιώσιμο για τους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Κατάληψη στέγης προσφύγων μεταναστών «City Plaza» – Απρίλιος 2016
Ο χώρος καταλήφθηκε από την πρωτοβουλία αλληλεγγύης σε οικονομικούς και πολιτικούς πρόσφυγες. Η κατάληψη πραγματοποιήθηκε σε ξενοδοχείο στην περιοχή της Βικτώριας. Από την αρχή οι μετανάστες/ πρόσφυγες που διαμένουν μέσα στον χώρο έχουν αναλάβει την διαχείριση του καθαρίζοντας, μαγειρεύοντας και διατηρώντας αρκετά καλές συνθήκες διαβίωσης.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Κατάληψη στέγης μεταναστ(ρι)ων Ορφανοτροφείο – Δεκέμβριος 2015
Άλλο ένα κτίριο που πήρε ζωή χάρη στους μετανάστες κ τους αλληλέγγυους είναι αυτό του παλιού Ορφανοτροφείου στην Τούμπα της Θεσσαλονίκης. Στόχος των ανθρώπων που επανοικειοποιήθηκαν το μέρος είναι να δημιουργηθεί άλλη μια αυτοοργανωμένη δομή που θα καλύπτει στεγαστικές αλλά και υλικές ανάγκες των μεταναστών, χτίζοντας εντός της και ένα δίκτυο ιατρικής και νομικής υποστήριξης. Η δομή, από το λειτουργικό κομμάτι του κτιρίου μέχρι το πολιτικό, λειτουργεί με τη διαδικασία της συνέλευσης. Στη συνέλευση συμμετέχουν όλοι κ όλες μακριά από διαχωρισμούς φύλλου, φυλής, θρησκείας αλλά με γνώμονα την ισότητα και την αλληλεγγύη.
ΛΕΣΒΟΣ
Ανοιχτό κέντρο υποδοχής για μετανάστες και πρόσφυγες ΠΙΚΠΑ-2011
Το ΠΙΚΠΑ είναι ένας ανοιχτός προσφυγικός καταυλισμός στη Μυτιλήνη. Συγκροτήθηκε από ανθρώπους που ήθελαν να συνδράμουν στο πλευρό των προσφύγων οργανώνοντας τη λειτουργία του χώρου, υπερασπιζόμενοι/ες τα δικαιώματά τους, θέτοντας τον άξονα πως κανένας άνθρωπος δεν είναι παράνομος. Η ταυτότητα του εγχειρήματος είναι κινηματική κι αλληλέγγυα. Είναι ένας αυτοοργανωμένος, αυτόνομος χώρος, όπου συμβάλλει στην οργάνωση της εσωτερικής ζωής με τους πρόσφυγες. Το ΠΙΚΠΑ άνοιξε πριν 4 χρόνια και είναι ένας δυναμικός τόπος ως απάντηση στην προσφυγική κρίση και τα κλειστά κέντρα κράτησης. Συνεχίζει να φιλοξενεί και να στηρίζει ευάλωτα άτομα. Συνεχίζει να παλεύει για ανοιχτές δομές, αλληλεγγύη, ενάντια στις αντιμεταναστευτικές πολιτικές.
Βέβαια οι οργανωμένες δράσεις και κινήσεις σε ολόκληρη την χώρα δεν εξαντλούνται στα παραπάνω. Είναι πολλές οι ομάδες, συλλογικότητες, στέκια και καταλήψεις που είτε είχαν χρόνια σταθερή ενασχόληση με τα μεταναστευτικά ζητήματα είτε απέκτησαν των τελευταίο χρονικό διάστημα σηκώνοντας με πολλούς τρόπους και διάφορα μέσα την έμπρακτη αλληλεγγύη σε πρόσφυγες και μετανάστες.
