Ι: Τα σύνορα είναι ρευστά
Ποτέ δεν ήταν απόλυτα κλειστά. Ποτέ δεν ήταν απόλυτα ανοιχτά. Η κλειστότητα, ή μη, των συνόρων των εθνών-κρατών είναι θέμα πολιτικής («όπως λέει και ο λαός», με την πλέον ρηχή έννοια του όρου). Είναι σε άμεση συνάφεια καταρχάς με τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς εργασίας και αντίστοιχα του ταξικού ανταγωνισμού, και σίγουρα εξαρτάται από την ιδεολογική τοποθέτηση της εκάστοτε κυβέρνησης.
Σε πολλές πτυχές της, η κατάσταση που διαχειρίζεται το ελληνικό κράτος σήμερα, θυμίζει τη δεκαετία του ’90, με τη μαζική μετανάστευση πληθυσμού από την Αλβανία. Μόνο που τότε το ελληνικό κράτος χρειαζόταν παράνομα -και ως εκ τούτου φτηνά- εργατικά χέρια, να κάνουν τις χειρωνακτικές δουλειές που η ντόπια μικροαστική τάξη παράτησε (χορεύοντας το βαλς της ανάπτυξης) να που ακόμα χρειαζόταν τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους.
Δυόμιση δεκαετίες μετά, στην «προσφυγική κρίση» του 2015, όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά σχεδόν ολόκληρη η ΕΕ, ήταν πιο ανεκτική με τις ροές που έρχονταν απ’ έξω. Οι ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας καλύφθηκαν σύντομα, και έτσι μόλις πέντε χρόνια μετά, σε ακριβώς τα ίδια φαινόμενα βλέπουμε διαφορετική στάση. Χαρακτηριστική είναι η ευθυγράμμιση του ΣΥΡΙΖΑ με τη στάση της ΝΔ, δια στόματος του κομαντάντε Τσίπρα, αφού ο χαρακτηρισμός της μαζικής κίνησης μεταναστών ως «παράνομη εισροή», πολύ λίγο διαφέρει απ’ την ακροδεξιάς υφής αφήγηση περί «εισβολής».
ΙΙ: Ο ρατσισμός ρίχνει τα μεροκάματα
Το ελληνικό κράτος κινητοποιεί την ίδια κοινωνική δυναμική που έφερε στην εξουσία την κυβέρνησή του. Με την προβολή του «αγώνα» για προστασία των συνόρων, με την παραφιλολογία για επιστρατεύσεις, τα ρεπορτάζ που μιλούν μόνο για τουρκική προκλητικότητα, με τεχνικές μπούρδες όπως το «δεν χωράνε άλλοι στην Ελλάδα», με τη χυδαία προπαγάνδα για εισβολείς, και τόσα άλλα παραδείγματα, γίνεται ξανά επίκληση στην εθνική συνείδηση του πληθυσμού, με σκοπό να στηρίξει και να νομιμοποιήσει την κυβερνητική επιλογή. Η ίδια δυναμική που γέννησε τα συλλαλητήρια ενάντια στη «Συμφωνία των Πρεσπών», τώρα συσπειρώνεται και στέκεται στο πλευρό του ελληνικού κράτους, οπλίζοντας τα χέρια του, γινόμενη και η ίδια φυσική και ηθική αυτουργός στα λιντσαρίσματα, τις συκοφαντίες,τις διαπομπεύσεις, τους ξυλοδαρμούς, τις ληστείες, τις επαναπροωθήσεις και τις δολοφονίες.
Δεν παραβλέπουμε τις κινήσεις του τουρκικού κράτους. Αυτό που συμβαίνει στα σύνορα πολύ λίγο έχει να κάνει με τη φύλαξή τους. Είναι ακόμα ένα στιγμιότυπο του διακρατικού ανταγωνισμού Ελλάδας-Τουρκίας, και αυτή τη φορά γίνεται στην πλάτη των μεταναστών, με την ευθύνη να βαραίνει αντίστοιχα και τα δύο κράτη.
Στην ελληνική πλευρά, η ανακίνηση του ρατσισμού, του αντιτουρκισμού, και η επακόλουθη υποτίμηση των μεταναστών, εκτός από το ότι δημιουργούν ένα πρόθυμο ακροατήριο που κάνει πλάτες για το συμφέρον των αφεντικών και του κράτους, ανοίγουν τον δρόμο για έναν νέο κύκλο υποτίμησης συνολικά του κόσμου της εργασίας. Νέα κέντρα κράτησης σημαίνει μερικές ακόμα χιλιάδες ανθρώπων στοιβαγμένοι σε κελιά, χωρίς προοπτική, που θα είναι πρόθυμοι να δουλέψουν για ακόμα λιγότερα, ώστε σταδιακά να υποτιμηθεί ακόμα λίγο η εργατική δύναμη. Τόσα χρόνια η ίδια ιστορία: Άνθρωποι ψάχνουν μία διέξοδο από ό,τι και αν τους τυραννά, περνούν τα σύνορα, αυτομάτως εγκληματοποιούνται, και πλέον σε κάθε απόπειρά τους για αξιοπρέπεια κατηγορούνται από διαφόρων λογιών καθάρματα ότι «μας παίρνουν τις δουλειές».
Και ενώ γίνεται τόσος ντόρος για τα σύνορα, συνεχίζεται η επεξεργασία του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου, ενώ λίγοι μήνες έχουν περάσει από όταν ο υπουργός ανάπτυξης διακήρυττε πως η προστασία της α’ κατοικίας τελείωσε. Και όμως εισβολείς είναι οι μετανάστες…
ΙΙΙ: Χαρακιές στο σώμα του πλανήτη
Όσο γραφικό και να φαίνεται στους τεχνοκράτες «ρεαλιστές», που δεν χάνουν ευκαιρία να δικαιολογούν τη σαπίλα που ονομάζουν πραγματικότητα, τα σύνορα είναι χαρακιές στο σώμα του πλανήτη. Και πραγματικά δεν έχουμε άλλη επιλογή πέρα απ’ την καθημερινή πάλη για τη διάρρηξή τους, υλικά και κοινωνικά.
Προς όλους εκείνους που τονώνονται με αυτά που συμβαίνουν στον Έβρο, ή στα νησιά, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια. Πρέπει σύντομα να τους επιστραφεί με την ίδια βαναυσότητα, ο μισανθρωπισμός που τόσο ανερυθρίαστα επευφημούν και υπηρετούν. Όχι τόσο για την εκδίκηση καθ’ αυτή, αλλά για να μπορεί αυτός ο κόσμος να ελπίζει σε ένα μέλλον φωτεινότερο και καλύτερο, χωρίς σύνορα, χωρίς διακρίσεις.
Rus Coro Navi