από τον απελευθερωμένο λόφο Καστέλι
Βρισκόμαστε στην 6η μέρα ανακατάληψης του Λόφου. Μετά τη συμμετοχή της ανοιχτής συνέλευσης αυτοδιαχείρισης του λόφου Καστέλι στην μαζική απεργιακή κινητοποίηση στην πλ. Αγοράς και την πραγματοποίηση απεργιακής συλλογικής κουζίνας-ρεφενέ για την ημέρα μηδενικής κατανάλωσης, η συνέλευση καλεί για άλλη μια φορά κόσμο για στήριξη και συμμετοχή. Μετά από 9 μήνες εγκατάλειψης του κτιρίου, προτείνεται η αυτοδιαχείριση του λόφου, έτσι ώστε να αποφευχθεί η εκποίησή και η καταστροφή του, αλλά και να διατηρηθεί η ελεύθερη πρόσβαση σε αυτόν. Έτσι από την μέρα της απελευθέρωσής του αποτελεί ένα σημείο συνάντησης, ζυμώσεων και δημόσιου διαλόγου σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.
Η μαζική συμμετοχή τις έξι αυτές ημέρες στις συνελεύσεις και τις καθημερινές εργασίες συντήρησης και δημιουργίας χώρων κάλυψης κοινωνικών αναγκών και επιθυμιών, διασφαλίζει -στο εδώ και το τώρα- την ζωντάνια και την φροντίδα του χώρου.
Όσα συμβαίνουν καθημερινά εδώ αντικρούουν τις σπασμωδικές καταγγελίες των απογοητευμένων «άμεσα ενδιαφερομένων» εκποιητών δημόσιας περιουσίας. Απεναντίας ο κόσμος που προσήλθε μετά την απελευθέρωση του λόφου από τις δυνάμεις καταστολής, είναι αυτός που αναλαμβάνει την ευθύνη για την συντήρηση και διατήρησή της ακεραιότητάς του. Άλλωστε, η 16χρονη κατάληψη έχει διατηρήσει το κτίριο όρθιο, αποτρέποντας την ολοκληρωτική του καταστροφή στο χρόνο, με την πραγματοποίηση εργασιών συντήρησης και αναστήλωσης με σεβασμό στα μορφολογικά και τυπολογικά χαρακτηριστικά του.
Ένα σχόλιο για την ετοιμορροπία και τον σεβασμό στην ιστορία
Το επιχείρημα περί ετοιμόρροπου κτιρίου είναι χιλιομασημένο και όχι από έγνοια για την δημόσια περιουσία ή την ασφάλεια όσων λειτουργούν σ’ αυτό, κάθε άλλο. Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων έχει διαψεύσει το παραπάνω επιχείρημα στο πρόσφατο παρελθόν, μέσω της αυτοψίας που πραγματοποίησε τον Οκτώβρη του 2020 μετά την εκκένωση της κατάληψης. Η επίμονη αναφορά στην ετοιμορροπία εξυπηρετεί, από τη μία τη διάχυση μιας «καταληψιοφοβίας» που προκαλεί η κοινωνικοποίηση των δημόσιων κτηρίων, ενώ από την άλλη έρχεται να δικαιολογήσει τα σχέδια ξενοδοχοποίησης που προβλέπουν το εσωτερικό γκρέμισμα του κτιρίου και τη διάνοιξη βαθύτερων θεμελίων στο παλίμψηστο του λόφου.
Στους 9 μήνες εγκατάλειψής του, σημειώθηκαν σημαντικές φθορές από την παρέμβαση της εταιρίας: τσιμέντωμα μεγάλου μέρους του αποχετευτικού συστήματος, τοποθέτηση λαμαρίνων στα πέτρινα κουφώματα των παραθύρων, εγκατάλειψη ανοιχτών παραθύρων και με αποτέλεσμα το κτίριο να ρημάζει από τις βροχές, οι χώροι να γεμίζουν ακαθαρσίες περιστεριών και κάθε διερχόμενος ή αμάξι γύρω από το κτίριο να τίθεται σε άμεσο κίνδυνο από τα παράθυρα που χτυπούσαν στους ανέμους.
Και αν τελικά ο σεβασμός στην ιστορικότητα και η στατικότητα των κτιρίων που υπάρχουν στα Χανιά αποτελεί ζήτημα δημοσίου διαλόγου, καλώς να ανοίξει. Το Πολυτεχνείο Κρήτης θα όφειλε να συμπεριλάβει το κτίριο Παπαδόπετρου που στο παρελθόν προτίμησε να το καταστήσει λειτουργικά άχρηστο παρά να δοθεί στον φοιτητικό σύλλογο, τη Γαλλική Σχολή να ρημάζει για την προσέλκυση επενδυτικών σχεδίων παρά την επιθυμία των φοιτητών να μην το εγκαταλείψουν και το κολυμβητήριο που αποτελεί παγκόσμια «καινοτομία», δηλαδή να είναι άχρηστο από την πρώτη ημέρα.
Άραγε, τα υπόλοιπα εγκαταλελειμμένα δημόσια κτίρια της πόλης θα συμπεριληφθούν και αυτά στο δημόσιο διάλογο για τις χρήσεις και τις απαραίτητες παρεμβάσεις συντήρησης μόνο όταν αυτά καταληφθούν από τον κόσμο του κινήματος; Ή όταν ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο πάρει φωτιά όπως οι ιταλικοί στρατώνες; Ή μήπως για παράδειγμα η ετοιμορροπία δημόσιων κτιρίων είναι κάτι που μας αφορά όλους και όλες, καθώς η συντήρηση και η δημιουργία σχολικών μονάδων στο νομό Χανίων είναι πάγιο αίτημα των εκπαιδευτικών, των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων;
Ημέρες απ’ το μέλλον που χωράνε όλες και όλοι
Ο τόπος συνδιαμόρφωσης και λήψης αποφάσεων είναι η ανοιχτή συνέλευση που πραγματοποιείται κάθε μέρα στην αυλή, σκιαγραφώντας σιγά σιγά τα συλλογικά κεκτημένα των ατόμων που συμμετέχουν και ενδιαφέρονται. Στην συνύπαρξη των ανθρώπων εδώ, δομούνται σχέσεις γύρω από ένα ελευθεριακό αξιακό πλαίσιο, οριζόντια και ισότιμα μακριά από διαχωρισμούς φύλου, τάξης, φυλής και εξουσιαστικές συμπεριφορές. Οι αξίες που μοιράζεται το σώμα της συνέλευσης χτίζονται πάνω στη βάση της αλληλεγγύης και της αυτοοργάνωσης. Έτσι επιχειρείται, να χτιστεί ένας χώρος συμπεριληπτικός, που να χωράει όλες και όλους, ένας χώρος που αντιλαμβάνεται την κινηματική πολυμορφία ως κινηματικό πλούτο και συνδέεται άρρηκτα με τους κοινωνικούς αγώνες που δίνονται για τις μειονότητες, τα εργασιακά δικαιώματα, τις έμφυλες διακρίσεις και την εμπορευματοποίηση κάθε σπιθαμής αυτής της πόλης.
Τα κτίρια και η αυλή στον λόφο Καστέλι είναι πλέον ανοιχτά. Με μοναδική προϋπόθεση το νοιάξιμο και όχι την χρηματική συνδιαλλαγή, ο χώρος είναι προσβάσιμος και καθημερινά πραγματοποιούνται δράσεις. Το μέλλον των κτιρίων και της αυλής συναποφασίζεται τώρα, από τον κόσμο που αντιστέκεται στα επενδυτικά πλάνα πρυτάνεων και κυβερνήσεων, ανοίγοντας διαφορετικό δρόμο για την αυτοδιαχείριση τους. Οι χρήσεις αποφασίζονται στο χώρο που θα πραγματοποιηθούν, μακριά από υπουργικά έδρανα και εταιρικά συμβούλια.
Τέλος, προσκαλούμε την «πρωτοβουλία ενάντια στην ξενοδοχοποίηση» να πραγματοποιήσει την προγραμματισμένη εκδήλωσή της στο μέρος που της αρμόζει, τον λόφο Καστέλι. Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε με τις τεχνικές απαιτήσεις της περάτωσής της και δεσμευόμαστε για μία ισότιμη διαδικασία συζήτησης.
Ο χρόνος είναι τώρα και ο τόπος είναι εδώ.
Κάθε μέρα ανοιχτή συνέλευση στον λόφο Καστέλι στις 19:00.
Σάββατο 19/6 στις 12.00 θα πραγματοποιηθεί πορεία υπεράσπισης των ελεύθερων χώρων.
Συνέλευση αυτοδιαχείρισης του λόφου Καστέλι
