Όσο κι αν επιχειρείται να συσκοτιστεί, η ουσία της υπό διαμόρφωση νέας Ευρωπαϊκής πολιτικής απέναντι στο άσυλο δεν είναι άλλη παρά μια προσπάθεια να εξορκιστεί η πηγή του προβλήματος, δηλαδή η μαζική φυγή πληθυσμών από εμπόλεμες περιοχές. Η ίδρυση των νέων στρατοπέδων στην ευρωπαϊκή περίμετρο και η προσπάθεια να αναλάβει μια ενιαία κεντρική διοίκηση την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος προετοιμάζει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη σε μια νέα πολιτική με διαστάσεις ανοιχτής εχθρότητας κατά των προσφύγων.
Η de facto πολιτική της Ε.Ε, είναι να αφήνει τους μετανάστες να πνίγονται, ώστε να τους αναγκάσει να φοβηθούν να κάνουν το ταξίδι. Το 2014, σχεδόν 4.000 πτώματα ανθρώπων περισυνελέγησαν από τη Μεσόγειο. Κι αυτός ο αριθμός αντιπροσωπεύει, μόνο τα πτώματα που βρέθηκαν. Ο συνολικός αριθμός των αφίξεων στην Ιταλία το 2014 ανέβηκε πάνω από 300% σε σχέση με το 2013, με περισσότερους από 170.000 πρόσφυγες.
Σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ εφαρμόζονται πολιτικές δίωξης, φυλάκισης, απέλασης, βασανισμού, κρατικής και εργοδοτικής βίας εναντίον των χωρίς χαρτιά, προσφύγων και μεταναστών. Η Ελλάδα, βασική χώρα διέλευσης προσφύγων από χώρες που έχουν δεχθεί τις πολεμικές επεμβάσεις της δύσης, είναι ένα από τα κράτη-μέλη με την πιο σκληρή πολιτική δίωξης εναντίον τους.
Ο πόλεμος γεννά κέρδη και πτώματα.
Η σκλήρυνση της ΕΕ απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες ξεκίνησε μετά τα μαζικά κύματα προσφύγων που προκάλεσαν οι επεμβάσεις σε Αφγανιστάν και Ιράκ. Η στάση αυτή επενδύθηκε ιδεολογικά με την ενοχοποίηση των μεταναστών για την «τρομοκρατία», την εγκληματικότητα, την ανεργία. Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από τη Διεθνή Κοινοπραξία των δημοσιογράφων, προκύπτει, ότι η Παγκόσμια Τράπεζα εκτόπισε, τον εντυπωσιακό αριθμό των 3,4 εκατομμυρίων ανθρώπων τα τελευταία πέντε χρόνια. Με τη χρηματοδότηση των ιδιωτικοποιήσεων, την αρπαγή της γης και τα φράγματα, υποστηρίζοντας τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις που κατηγορούνται για βιασμούς, δολοφονίες και βασανιστήρια, και βάζοντας 50 δις δολάρια σε έργα που χαρακτηρίζονται από ύψιστο κίνδυνο και για “αμετάκλητες και άνευ προηγουμένου” κοινωνικές επιπτώσεις, η Παγκόσμια Τράπεζα συνέβαλε μαζικά στη ροή μετανάστευσης των φτωχών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Η ενασχόληση της ΕΕ με ζητήματα Ασύλου – Μετανάστευσης – Συνόρων ξεκίνησε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992), όπου για πρώτη φορά η ΕΕ απέκτησε αρμοδιότητα στα θέματα Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης, ως λογική συνέπεια της ανάγκης θεσμικής θωράκισης των 4 ελευθεριών που κατοχυρώνει το Μάαστριχτ.
Το 1995 υπογράφτηκε από ορισμένα κράτη-μέλη η “Σύμβαση Σένγκεν”, που -μεταξύ άλλων- θέσπισε τους όρους εισόδου – ελεύθερης κυκλοφορίας στο χώρο “Σένγκεν”, καθώς και τη “βίζα Σένγκεν”.
Δημιουργήθηκε το “Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν” (SIS I), που αποτελεί την πρώτη τράπεζα καταχώρησης και ανταλλαγής πληροφοριών, το πρώτο επίσημο φακέλωμα, σε επίπεδο ΕΕ. Στη Σένγκεν, ορίζεται η έννοια του “ανεπιθύμητου” αλλοδαπού, του “ύποπτου για τη δημόσια τάξη, ασφάλεια και υγεία”. Δημιουργήθηκε ακόμη το “Eurodac”, δηλαδή η τράπεζα καταχώρησης, επεξεργασίας και ανταλλαγής των δακτυλικών αποτυπωμάτων, στην οποία θα έπρεπε να καταχωρούνται μόνο όσοι κάνουν αίτηση για άσυλο (για να μπορεί να εφαρμοστεί ο Κανονισμός του Δουβλίνου), αλλά που στην πράξη χρησιμοποιείται για το φακέλωμα κάθε αλλοδαπού που θα “συναντηθεί” με τις Αρχές.
Για την “παράνομη” μετανάστευση. Η Οδηγία που ψηφίστηκε το 2008, προβλέπει 18μηνη φυλάκιση, απέλαση και απαγόρευση εισόδου στην ΕΕ για πέντε χρόνια. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ, (ιδιαίτερα όσα βρίσκονται στα νότια, αλλά και τα ανατολικά σύνορα), είναι γεμάτα κέντρα κράτησης μεταναστών και προσφύγων. Κέντρα κράτησης-με συγχρηματοδότηση της ΕΕ- υπάρχουν και σε μια σειρά αφρικανικές και ανατολικές χώρες. Οι συνθήκες είναι παντού ανυπόφορες και απάνθρωπες, γεγονός που έχει προκαλέσει ξεσηκωμούς και απεργίες πείνας των κρατουμένων προσφύγων και μεταναστών. Η σύντομη αυτή αναφορά στους μηχανισμούς που διαμόρφωσαν την “Ευρώπη-φρούριο” αποδεικνύει ότι αυτοί δεν ήταν αποκλειστικό προϊόν των φιλελεύθερων δεξιών αστικών κομμάτων, όπως υπαινίσσονται τα διάφορα σοσιαλδημοκρατικά, “αριστερά” κόμματα, κινήσεις και ΜΚΟ, αλλά μία καθολική συμφωνία όλων όσων απαρτίζουν το αστικό πολιτικό σύστημα, με ελάχιστες εξαιρέσεις κάποιων μικρών αριστερών κομμάτων.
Η Ελπίδα που γίνεται υδάτινος τάφος
“Δεν είναι δουλειά μας να σώζουμε ανθρώπους, δεν περιλαμβάνεται στις υποχρεώσεις της ΕΕ”.”
( Fabrice Leggeri επικεφαλής της Frontex στην Ιταλία)
Στα μεταβατικά στρατόπεδα στη Λιβύη, πριν από την επικίνδυνη επιχείρηση διάσχισης της “Μπλέ Ερήμου”όπως αποκαλούν τη Μεσόγειο οι μετανάστες, παίζουν ποδόσφαιρο, πάλη και συγκεντρώνουν όλοι μαζί τα λιγοστά τους χρήματα, ώστε ακόμη κι ένας πιο φτωχός φίλος τους, να μπορέσει να πληρώσει για το ταξίδι. Ένας άντρας λέει, ότι το μικροσκοπικό ξύλινο σκάφος του, πλαισιωνόταν από δελφίνια, καθώς έκαναν το ταξίδι, τρία σε κάθε πλευρά, όπως οι φύλακες-άγγελοι, και αυτό ήταν που του έδωσε ελπίδα. Οι λαθρέμποροι ανακατεύουν το νερό με βενζίνη, ώστε οι άνθρωποι που μεταφέρουν να μη το πίνουν γρήγορα και τους κοστίζουν περισσότερα χρήματα. Και η απάντηση της ΕΕ, καθοδηγούμενη από την Βρετανική κυβέρνηση, ήταν να μειώσει τη βασική επιχείρηση διάσωσης, “Mare Nostrum”. Ο James Brokenshire, ο Βρετανός υπουργός, υπερασπίστηκε την διακοπή του προγράμματος διάσωσης “Mare Nostrum”, με το εμετικό επιχείρημα ότι το πρόγραμμα αυτό, ενθάρρυνε τη μετανάστευση.
Αδιαφορώντας πλήρως για τις ροές προσφύγων, που οι ίδιοι προκάλεσαν με τις στρατιωτικές και παραστρατιωτικές επιχειρήσεις τους στην Αφρική και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, οι ηγέτες της Ε.Ε επιχειρούν τώρα να εκμεταλλευτούν τις εκατόμβες θυμάτων για να προετοιμάσουν μια ακόμη στρατιωτική επιχείρηση στη Λιβύη – αυτή τη φορά με πρόσχημα την αντιμετώπιση των λαθρεμπόρων.
Στη χώρα του “Ξένιου Δία”
Τους πρώτους πέντε μήνες του 2015, περισσότεροι από 42.000 άνθρωποι, κυρίως πρόσφυγες, έχουν εισέλθει στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης. Ο αριθμός αυτός είναι εξαπλάσιος από αυτόν της ίδιας περιόδου του περασμένου έτους (6.500) και σχεδόν ο ίδιος με τον συνολικό αριθμό των αφίξεων για όλο το 2014 (43.500).
Οι πρόσφυγες διασχίζουν το ανατολικό Αιγαίο από την Τουρκία μέσα σε μικρές μη αξιόπλοες βάρκες και φουσκωτά. Αποβιβάζονται σε έως και 15 διαφορετικά ελληνικά νησιά ή διασώζονται από την ελληνική ακτοφυλακή. Οι μεγαλύτερες αφίξεις είναι στα νησιά της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου και στα Δωδεκάνησα, ιδίως στην Κω και τη Λέρο. Μικρότεροι αριθμοί προσφύγων έχουν επίσης διασχίσει και τα χερσαία σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στον Έβρο.
Ο μεγάλος αριθμός προσφύγων που φτάνει στα ελληνικά νησιά έχει προκαλέσει μεγάλη συμφόρηση. Οι πρόσφυγες μεταξύ των οποίων οικογένειες με παιδιά, δεν έχουν άλλη επιλογή από το να κοιμούνται έξω. Επιπλέον, πολλοί πρόσφυγες που αποβιβάζονται σε απομακρυσμένες παραλίες, μεταξύ των οποίων και ηλικιωμένοι και μικρά παιδιά, αναγκάζονται να περπατήσουν για πολλά χιλιόμετρα κουβαλώντας τα λιγοστά τους υπάρχοντα, λόγω έλλειψης μεταφορικού μέσου.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ,. ζητά από τους θεσμούς και τις υπηρεσίες της ΕΕ, να ενισχύσουν περαιτέρω τη στήριξη που παρέχουν στην Ελλάδα, καθώς επίσης και τις ΜΚΟ, ώστε να μπορέσουν να υποστηρίξουν άμεσα τις κοινότητες στα ελληνικά νησιά και τη Νότια Ιταλία, οι οποίες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την ανθρωπιστική κρίση των προσφύγων και μεταναστών μέσω θαλάσσης. Η Υ.Α. εκτιμά ότι μέχρι τα τέλη Μαΐου, σχεδόν 90.000 πρόσφυγες και μετανάστες διέσχισαν τη Μεσόγειο το 2015. Μεταξύ αυτών 46.500 που αποβιβάστηκαν στην Ιταλία και 42.000 στην Ελλάδα. Μικρότεροι αριθμοί έχουν καταγραφεί στην Ισπανία (920) και στη Μάλτα (91).
Παράλληλα, 1.850 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται στη θάλασσα.
Οι “Πόντιοι Πιλάτοι” που απαρτίζουν τους πολίτες της ΕΕ
Η μετανάστευση απεικονίζει ένα από τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης ζωής, η οποία είναι καθαρό έγκλημα δι ‘αντιπροσώπου. Όπως τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τα πολεμικά πλοία, η μεταναστευτική πολιτική επιτρέπει στους ισχυρούς να προκαλούν φρίκη στους αδύναμους χωρίς να λερώσουν τα χέρια τους. Η ΕΕ είναι μια διαλυμένη και μειωμένη κοινωνία, γεμάτη καχυποψία και δυσπιστία προς τους άλλους, ακόμη και αν διεστραμμένα οι πολίτες της παλεύουν με τη μοναξιά και την αποξένωση και αυτό μας καθιστά λιγότερο ανθρώπους.
Ξεχάστε το γεγονός ότι αυτή η κοινωνία δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς τους μετανάστες. Γιατί κανείς άλλος δεν θα μαζέψει τα λαχανικά σας αξημέρωτα από τα χωράφια και δεν θα σηκωθεί στις 4 το πρωί για να καθαρίσει το γραφείο σας. Ξεχάστε τη μαζική φορολογική συμβολή των μεταναστών στο δημόσιο ταμείο. Το θέμα αυτό δεν αφορά την οικονομία. Πάρα πολύ συχνά, ακόμη και η θετική στάση, εξετάζει τη μετανάστευση με βάση τους αριθμούς, τα χρήματα και το όφελος, την εξετάζει με βάση την άποψη του “τι μπορούν να προσφέρουν σε εμάς;”. Το θέμα αυτό όμως, αφορά τρία πράγματα: την ανθρωπιά, την αλληλεγγύη και την ευθύνη. Πόσους περισσότερους θανάτους μπορεί να αντέξει το στομάχι μας;
Ευάγριος Αληθινός
