_αντί εισαγωγής ή ορισμού
Ανοίγοντας ένα επιτραπέζιο παιχνίδι στρατηγικής, οι οδηγίες είναι σαφείς. Οι παίχτες- ρόλοι είναι πεπερασμένοι, θα είναι κατακτητές και κατακτημένοι. Εκπροσωπούν χώρες ή αποικιακές δυνάμεις που σκοπό έχουν την επέκταση τους και τη συνέχιση της κυριαρχίας τους. Το περιβάλλον του παιχνιδιού είναι συχνά εμπνευσμένο από το ιστορικό πλαίσιο του μεσαίωνα, του β παγκόσμιου ή του μεσοπολέμου. Εάν δεν πρόκειται για ένα γραμμικό ταμπλό με κανόνες που διαμορφώνουν δεδομένους συνδυασμούς κινήσεων μάχης, αλλά πρόκειται για ένα πιο πολύπλοκο παιχνίδι, κάθε παίχτης θα πρέπει να σκεφτεί
τι του προσφέρει η κάθε θέση ή η κάθε κίνηση της διαδρομής που θα ακολουθήσει, τα στρατεύματα που θα χάσει, εάν θα επιτεθεί μέσα από τη θάλασσα, στον πιο κοντινό ή τον πιο αποδυναμωμένο εχθρό. Ένα τέτοιο παιχνίδι αποτυπώνει με απλοϊκό τρόπο τα πρώτα βήματα της γεωπολιτικής, όπως αναπτύχθηκε από το δυτικό πολιτισμό και τα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Μπορούμε μόνο να φανταστούμε την εξέλιξη των συστημάτων στρατηγικής, που εφαρμόζονται στον κατακερματισμένο καπιταλιστικό κόσμο από τις διακρατικές οικονομικές δυνάμεις και μέσα από την πολεμική βιομηχανία.
Εάν κανείς σήμερα, τύχει να αναζητήσει τον όρο γεωπολιτική στη διαδικτυακή σφαίρα, θα δει πόσο στενά συνδέεται με το σύμπλεγμα άμυνα και ασφάλεια, με το εθνικό συμφέρον. Τα περισσότερα λήμματα θα αφορούν στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του εδάφους, ή ειδικά για την ελλάδα, την αποκλειστική οικονομική ζώνη και τις ελληνο-τουρκικές εντάσεις. Όταν τύχει να παρακολουθήσει τα κεντρικά δελτία, στα ρεπορτάζ για τη διεθνή σκηνή,θα παρατηρήσει χειραψίες μέσα από κουστούμια, κάτω από φλας, που επικυρώνουν τη στάση του κάθε κράτους ή και τη συμφωνία ως προς επιδιώξεις της επιλεγόμενης σφαίρας επιρροής. Όταν πάλι το ρεπορτάζ θα σχετίζεται με εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα εξαιρετικά κοντά, οι πολιτικές δηλώσεις θα αφορούν την προσπάθεια της εκάστοτε κυβέρνησης1 να διαφυλάξει το εθνικό συμφέρον πάντα με όρους ισχύος. Ως κομμάτι της εξωτερικής πολιτικής, η γεωπολιτική είναι πεδίο συνυφασμένο με τη γεωγραφική αποτύπωση των συνόρων, αλλά και τον αθέμιτο ανταγωνισμό στα χαραζόμενα όρια ενός κράτους ή δυνάμεων σε βάρος των γειτονικών κρατών.
_η κατασκευή φίλων και εχθρών
Αρχίζοντας από την Ελλάδα, είναι γεγονός ότι μιλάμε για ένα ισχυρό κράτος από τη γέννηση του ακόμη, λόγω της γεωγραφικής του θέσης. Θέσης που του δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχει στους ανταγωνισμούς της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου με όλους τους πιθανούς τρόπους. Είτε με ειρηνική διπλωματία αλλά και με ανοιχτό πόλεμο, όντας το μόνο βαλκανικό κράτος που τα τελευταία 200 χρόνια διπλασίασε τα σύνορα του (Προσάρτηση Επτανήσων από την Αγγλία το 1864 και Θεσσαλίας με το συνέδριο του Βερολίνου 1881). Τις τελευταίες δεκαετίες είναι αυτό που τόσο θερμά συνάπτει συμμαχίες με το καθεστώς της Αιγύπτου, και με το κράτος του Ισραήλ που το θωρακίζει με τον πολεμικό εξοπλισμό του. Είναι αυτό που κρατά έγκλειστους τους μετανάστες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και συνεργάζεται με τη FRONTEX για να εξαφανίσει τους αναλώσιμους. Αποτελεί ενεργότατο μέλος του ΝΑΤΟ, και διαθέτει στην επικράτεια του ενεργές βάσεις, γύρω από τις οποίες φροντίζει τις υποδομές για να κινείται το χρήμα και τα αφεντικά να τρίβουν τα χέρια τους. Είναι αυτό που αφουγκράζεται το κλίμα και ανακατεύεται στις διακρατικές εντάσεις και συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή της βαλκανικής χερσονήσου και της ΝΑ Μεσογείου.
Για το γειτονικό κράτος της Μακεδονίας, στον ελλαδικό χώρο με όχημα τα μίντια, αυτό που εντέχνως επιτεύχθηκε ήταν η διέγερση ενός κατασκευασμένου κινδύνου που εκφράστηκε με αφορμή το όνομα της Μακεδονίας. Σημείο εκκίνησης είχε τους «εθνικούς γεωπολιτικούς μύθους» και την αίσθηση απειλής του έθνους. Παρά την οικονομική συνεργασία του ελληνικού με το ντόπιο κεφάλαιο, είδαμε πως για εθνική προδοσία μίλησαν υποκείμενα που υποτάχθηκαν ή πρωτοστάτησαν στο πνεύμα των εθνικοφρονούντων, ως ενιαίος όχλος στα συλλαλητήρια, αλλά και οι πολιτικοί εκπρόσωποι του δημοκρατικού τόξου, από την ακροδεξιά μέχρι την πατριωτική αριστερά.
Η μεγέθυνση του εθνικισμού διαταξικά και ο εσωτερικός ανασχηματισμός των παραδοσιακών κομμάτων αντίστοιχα, ανοίγουν το δρόμο για περαιτέρω αναβάθμιση της καταστολής των κοινωνικών αγώνων και για καπιταλιστική ανάπτυξη ευρωπαϊκού μοντέλου. Πάντως,στη μεγάλη εικόνα, η διαδικασία για το Μακεδονικό ζήτημα έκλεισε μπαμ μπαμ, όπως ήταν προαποφασισμένο, αφού ήταν μία ακόμη συνθήκη για την ένταξη της Β.Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ.
Είναι εμφανές πως το ελληνικό κράτος κλείνει ορισμένα μέτωπα της εξωτερικής πολιτικής, ώστε να είναι σε θέση να ανοίξει τα χαρτιά του στοχεύοντας κάποια άλλα. Η μάχη για την ενεργειακή επάρκεια είναι μια μεγάλη ενότητα στην ιστορία και είναι αυτή που καθορίζει συμμαχίες σε ξηρά και θάλασσα. Η γεωπολιτική ως όργανο σχεδίασης κρατικής επιβολής στον χώρο λαμβάνει υπόψιν πως ο χώρος διαμορφώνεται από τις ανθρώπινες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Έτσι, η βαθύτερη εμπλοκή της χώρας στη πολεμική συνθήκη της διαχείρισης των φυσικών πόρων και των μεταφορών τους, διαφαίνεται τόσο από τα σχέδια που αποσκοπούν στο να αποτελέσει κόμβος μεταφοράς ενέργειας και χώρα παραγωγός. Διαφαίνεται από τις επιχειρηματικές διαβουλεύσεις των κολοσσών gas&oil, όπως αυτή της θεσσαλονίκης στις 18-19 Φεβρουαρίου, από την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου και τις δηλώσεις Κοτζιά για τα αποθέματα στην Κύπρο. Στα καθεστωτικά μίντια , μετά από ανακοίνωση της εταιρία ΕxxonMobil ότι βρέθηκε ένα τεράστιο κοίτασμα φυσικού αερίου στη θάλασσα δίπλα από την Κύπρο, η Τουρκία ξανά μπαίνει στο στόχαστρο ως το εχθρικό κράτος που εκτελεί στρατιωτικές επιθετικές κινήσεις, ενώ η συζήτηση για την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική ζώνη βγαίνει στο προσκήνιο πιο έντονα.
Μόνο που σχηματισμό της κοινής γνώμης σχετικά με «εχθρούς και φίλους» του ελληνικού κράτους, όπως και η ιστορία που γράφεται, δε μπορεί να αποτελεί αντικείμενο των αφεντικών στο γεωπολιτικό παιχνίδι και να επιβάλλεται στους εξουσιαζόμενους λαούς, ως πιόνια. Έτσι κι αλλιώς κανείς μας δεν πιστεύει ότι η κρατική θέσμιση της κοινωνίας αποσκοπεί στην αυτάρκεια και την ίδια τη ζωή, αλλά πολύ περισσότερο στη βαναυσότητα, την εκμετάλλευση των καταπιεσμένων, στο ξεζούμισμα του φυσικού κόσμου από γιγαντιαία γεωτρύπανα και τελικά τις πολεμικές συρράξεις. Είναι ευθύνη μας να αντιστεκόμαστε στα ολοκληρωτικά καθεστώτα. να μην ξεχνάμε πως η διεθνιστική αλληλεγγύη στη Μεσόγειο είναι το όπλο μας, αφού τους πολέμους που κηρύσσουν τα κράτη, τους αποτρέπουν μονάχα οι λαοί.
(1) Η εξωτερική πολιτική είναι αποκλειστικό προνόμιο της κάθε κυβέρνησης βάσει του συντάγματος και αυτό χρησιμοποιήθηκε σαν επιχείρημα από όσους ήταν υπέρ της συμφωνίας των πρεσπών στις συζητήσεις στη βουλή Για τις τελικές αποφάσεις, στο ελληνικό σύνταγμα δεν προβλέπεται καμιά άτυπη ή θεσμική διαδικασία, όπως συζητήθηκε θεαματικά στο μακεδονικό να γίνει δημοψήφισμα, όπου το κοινωνικό σώμα εμπλέκεται ενεργά στην λήψη αποφάσεων, ούτε ως πολιτικοί σχηματισμοί αλλά ούτε και ως φωνή των μαζών που κατεβαίνουν στο δρόμο, ακόμα και όταν πρόκειται για το σώμα που εκφράζεται ως έθνος στην επικράτεια του.
κοντέσσος
