Τον Οκτώβρη του 2025, με τη «διαμεσολάβηση» του κατά φαντασίαν υποψηφίου για Νόμπελ Ειρήνης Donald Trump, διατάχθηκε η κατάπαυση πυρός στη Γάζα. Με την κατάπαυση πυρός εννοούμε ουσιαστικά το τέλος των καθημερινών βομβαρδισμών και την πιθανότατη ολική εξόντωση του Παλαιστινιακού πληθυσμού. Για τους Παλαιστίνιους/ιες αυτό σημαίνει επιστροφή στην απάνθρωπη, εξευτελιστική και επικίνδυνη καθημερινότητά τους, με καινούργιες προκλήσεις να αντιμετωπίσουν και καινούργιες πληγές να φροντίσουν. Για το κίνημα αλληλεγγύης σημαίνει μάλλον την επιστροφή στη χλιαρή ενασχόληση με το Παλαιστινιακό ζήτημα που επικρατούσε για αρκετά χρόνια πριν την επίθεση της παλαιστινιακής αντίστασης στις 7/10/23.
Ο σιωνισμός όμως θα συνεχίσει να υπάρχει και να καταδυναστεύει τις ζωές χιλιάδων Παλαιστίνιων. Αρχικά, οφείλουμε να περιγράψουμε τον σιωνισμό με τα κατάλληλα λόγια, ως μια καθαρά εθνικιστική ιδεολογία. Μια ιδεολογία η οποία στο πέρασμα του χρόνου βασίστηκε όλο και περισσότερο στον μύθο του «εκλεκτού λαού», του λαού που με βάση του βιβλικούς ισχυρισμούς έχει κάθε δικαίωμα «διεκδίκησης» της γης της επαγγελίας του. Ο σιωνισμός, όπως και κάθε άλλη εθνικιστική ιδεολογία, κατατάσσει έναν συγκεκριμένο πληθυσμό σε θέση υπεροχής έναντι των υπολοίπων, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά όχι τη φυσικοποιημένη υπεροχή αλλά τη θρησκευτική ταυτότητα. Ο ιουδαϊσμός εθνικοποιείται, εκκοσμικεύεται και δημιουργεί μια νέα εποικιστική αποικιοκρατική οντότητα. Το Ισραήλ για να διασφαλίσει την ύπαρξή του, μετατρέπει την ασφάλεια σε προτεραιότητα, σε θρησκεία. Μια θεολογία η οποία σε συνδυασμό με τη βιβλική διεκδίκηση παρουσιάζει τη βία που ασκεί στους/ις Παλαιστινίους/ες ως μια αναγκαιότητα, φυσιολογικοποιώντας την εξόντωσή τους και την αποαραβοποίηση της περιοχής.
Η εποικιστική αποικιοκρατία του Ισραήλ χαρακτηρίζεται, σε αντίθεση από την εκμετάλλευση του αφρικανικού πληθυσμού στη Ν. Αφρική από τους Ευρωπαίους, από συνεχείς προσπάθειες εκτοπισμού του ντόπιου πληθυσμού και την απαλλοτρίωση της γης του προκειμένου να εγκατασταθεί και να επεκταθεί μια κοινωνία όπου κυριαρχούν οι έποικοι. Η πραγματοποίηση αυτού του στόχου προϋποθέτει την ασφαλειοποίηση της ισραηλινής κοινωνίας με τον πολλαπλασιασμό των κατοχικών δυνάμεων, της βίας, της στρατιωτικοποιημένης επιτήρησης. Η πολιτική του φόβου και της ασφάλειας χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για την απανθρωποποίηση των Παλαιστίνιων. Η απανθρωποποίηση του Παλαιστίνιου ως υποκειμένου, τεντώνει τα όρια και τα μέσα εξόντωσής του. Τα πάντα είναι εφικτά και ανεκτά όταν συμβαίνουν στα σώματα αποικιοκρατούμενων – μη ανθρώπων. Έλεγχος, κυριαρχία επι των συναισθημάτων και των δράσεων, πόνος, δομική βία, καταπίεση, εξευτελισμός.
Πέρα από τη φυσική εξόντωση, το Ισραήλ έχει καταφέρει να αρπάξει από τους Παλαιστίνιους/ες και το δικαίωμα στην αφήγηση. Με τον μύθο περί δημοκρατικότητας, την ανάπτυξη ενός από τα πιο ισχυρά λόμπυ παγκοσμίως και την κατάχρηση του Ολοκαυτώματος, για πολλά χρόνια η κρητική στο Ισραήλ και η υποστήριξη της παλαιστινιακής αντίστασης είχε ταυτιστεί με τον αντισημιτισμό. Χωρίς «αδειοδότηση» για την παλαιστινιακή αφήγηση ο σιωνισμός δεν αντιμετωπιζόταν ως είδος ρατσισμού, συνέχεια της βρετανικής αποικιοκρατίας στην περιοχή και προγεφύρωμα, στρατιωτική βάση της Δύσης στη Μέση Ανατολή.
Η συνθήκη που επικρατούσε τα τελευταία χρόνια γύρω από το παλαιστινιακό αποτελεί απότοκο της αποτυχίας των ριζοσπαστικών κινημάτων, η αναποτελεσματικότητα των διεθνιστικών κινημάτων αλληλεγγύης και οι προκλήσεις των παλαιστινιακών οργανώσεων είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Με προτεραιότητα την αυτοκριτική, οφείλουμε να κατανοήσουμε τη λάθος τακτική/σκέψη της ιδεολογικής ταύτισης με τη διεθνιστική αλληλεγγύη. Με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ η παλαιστινιακή αντίσταση έχασε έναν στρατιωτικό και ιδεολογικό σύμμαχο. Το κενό αυτό καλύφθηκε από θρησκευτικά ή/και κοσμικά προτάγματα στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Παλαιστίνιων- που μέχρι τότε είχε αριστερές ιδεολογικές βάσεις. Τα κόμματα ή μορφώματα που στέκονταν αλληλέγγυα με τον παλαιστινιακό αγώνα ήταν τόσο προδομένα από τη Σοβιετική Ένωση που όταν αυτή κατέρρευσε επηρεάστηκαν δραματικά. Χάνοντας το κοινό σημείο αναφοράς, τα διεθνιστικά κινήματα έδειξαν μια αδυναμία αντιμετώπισης θρησκευόμενων κοινωνιών και ανάλυσης της επικρατούσας συνθήκης. Δευτερευόντως, το γεγονός ότι το Ισραήλ κατάφερε να «συνομιλήσει» με την PLO θέτοντας εκείνο τους όρους, σε συνδυασμό με την ενσωμάτωση της PLO στην Παλαιστινιακή αρχή και τον συμβιβασμό της τελευταίας με το Ισραήλ, δίχασε όχι μόνο το κίνημα αλληλεγγύης αλλά κυρίως την ίδια την παλαιστινιακή αντίσταση. Η δε επικράτηση της ισλαμοφοβίας και του αντιαραβισμού συνδυαστικά με τη γενικευμένη επικράτηση του καπιταλισμού και του νεοφιλελευθερισμού (στα δυτικά ιμπεριαλιστικά κέντρα) μετέτρεψε τα πότε άλλωτε ριζοσπαστικά κινήματα διεθνιστικής αλληλεγγύης σε καμπάνιες φιλανθρωπίας και συμπόνοιας (με ελάχιστες εξαιρέσεις). Δυστυχώς δεν καταφέραμε να θέσουμε σωστούς στόχους, να προωθήσουμε τα ριζοσπαστικά προτάγματα των ίδιων των παλαιστίνιων, να μιλήσουμε ανοιχτά για τη μανιχαϊστική όψη του αποικιοκρατικού κόσμου, τους δύο μόνο τρόπους ολοκλήρωσης της επικοιστικής αποικιοκρατίας (εθνοκάθαρση ή νίκη) και την επιστροφή του παλαιστινιακού πληθυσμού στα εδάφη του.
Η σημερινή πραγματικότητα διαφαίνεται πιο δυσοίωνη. Μετά από τρία χρόνια συνεχόμενων επιθέσεων, γενοκτονίας και λιμού τα δυτικά κινήματα δεν κατάφεραν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Υπήρχαν βέβαια στιγμές κορύφωσης και ισχυρές στιγμιαίες αντιδράσεις αλλά το μεγάλο στοίχημα το χάσαμε. Αφού δεν καταφέραμε να ασκήσουμε πίεση, ικανή να μετατρέψει τη στήριξη στο Ισραήλ από το εκάστοτε δυτικό κράτος δαπανηρή (πέραν από μερικές εξαιρέσεις όπου αναγνώρισαν την Παλαιστίνη ως κράτος), ούτε να δημιουργήσουμε το αναγκαίο πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση έτσι ώστε να αναγκαστεί να αναδιπλώσει τη στρατηγική της, διακόπτοντας τις οικονομικές συμφωνίες και τη στρατηγική υποστήριξη του Ισραήλ. Η γενικότερη οπισθοχώρηση των μαζικών κινημάτων, η άμβλωση της αιχμηρότητας των επιθετικών πρωτοβουλιών, η διείσδυση και εσωτερίκευση της κυρίαρχης ιδεολογίας περί διαφορετικής αξίας της ανθρώπινης ζωής, απέτρεψαν τη σύνθεση ενός διεθνιστικού επικίνδυνου κινήματος αλληλεγγύης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αντιμετώπιση των διώξεων των Ευρωπαίων πολιτών μελών της ανθρωπιστικής βοήθειας που επιχείρησε να φτάσει στη Γάζα. Μέσα σε λίγες ημέρες κινητοποιήθηκε και δημιουργήθηκε ένα πολυπληθές κίνημα αλληλεγγύης, μια γενικευμένη κατακραυγή της ισραηλινής στρατηγικής λόγω των φυλακίσεων ευρωπαίων πολιτών, ενώ η φυσική εξόντωση των παλαιστινίων τρία (και όχι μόνο) τώρα χρόνια κατάφερε να καταστήσει εφικτή την ίδια ένταση πολύ λίγες φορές.
Παρ’ όλα αυτά η κατάπαυση πυρός με τον έναν ή τον άλλον τρόπο επιτεύχθηκε. Οι Παλαιστίνιοι/ες έχουν κάθε λόγο να γιορτάσουν το γεγονός ότι ύστερα από τρία χρόνια θα καταφέρουν να κοιμηθούν ήσυχοι/ες (όσο μπορούν) – έστω και μέσα στα συντρίμμια των σπιτιών τους. Έχουν κάθε δικαίωμα να νοιώθουν νικητές μιας και απέδειξαν πως η πίστη στη χειραφέτηση και την αυτοδιάθεση είναι ικανή να φανερώσει ρωγμές ακόμα και στο πιο φαινομενικά άγονο καθεστώς. Έχουν κάθε δίκιο να πιστεύουν ότι -για ακόμα μια φορά- σήκωσαν στις πλάτες τους την αξιοπρέπεια όλης της ανθρωπότητας.
Για εμάς από την άλλη δεν είναι (ακόμα) ώρα για πανηγυρισμούς. Για εμάς ο πόλεμος δεν τελείωσε, δεν έχουμε συντρίμμια να χτίσουμε, νεκρούς να θάψουμε, δέντρα να φυτέψουμε. Εμείς, στο δυτικό ημισφαίριο, οφείλουμε να συνεχίσουμε για αυτούς/ες που έδωσαν τα πάντα, δίνοντάς τους την ευκαιρία να πάρουν μια ανάσα ενώ εμείς θα κάνουμε το μακροβούτι. Διότι εμείς, από εδώ, οφείλουμε να δημιουργήσουμε τέτοια πίεση στα δυτικά κέντρα εξουσίας, που η κατάπαυση πυρός θα αποτελεί μόνο την αρχή. Οι Παλαιστίνιοι/ες μας έδειξαν τον δρόμο. Καθήκον μας τώρα είναι να τον ανοίξουμε προχωρώντας. Και τώρα είμαστε εμείς και οι ευθύνες μας. Ευθύνες απέναντι σε έναν κόσμο που γεννήθηκε καταδικασμένος να πεθάνει. Ευθύνες απέναντι σε έναν κόσμο που βίωσε δεκαετίες ρατσισμού και καταπίεσης στο κορμί του. Ευθύνες απέναντι σε μια κοινότητα που διάλεξε έναν τρόπο ζωής συνώνυμο του αγώνα. Ευθύνες απέναντι σε μια κοινότητα που απέδειξε ότι η αντίσταση δεν είναι μόνο ζήτημα ικανότητας αλλά θέλησης.
Η Παλαιστίνη δεν χωρά σε μέσες λύσεις. Η Παλαιστίνη σήκωσε το βάρος αιώνων αποικιοκρατίας, ιμπεριαλισμού και φυλετικής ιεραρχίας. Η Παλαιστίνη επέλεξε -και πάλι- τον θάνατο του αγώνα έναντι του θανάτου της εξόντωσης. Και εμείς, από το δικό μας μετερίζι οφείλουμε να μην τους αφήσουμε μόνους, να συνεχίσουμε τον πόλεμο για αυτήν και μαζί με αυτήν. Γιατί οι επαναστατικές συνειδήσεις “μοιάζουν στην εξέγερση και την ελπίδα”.
Ας βρεθούμε λοιπόν στο πανελλαδικό διήμερο δράσεων αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη ενάντια στη βάση της Σούδας στις 17 & 18/10, δίπλα σε όλους και όλες τους Παλαιστίνιους και τις Παλαιστίνιες που έπεσαν μαχόμενοι και μαχόμενες για το δικαίωμα στη ζωή. Δίπλα στους δικούς μας νεκρούς τον Λάμπρο, τον Χρήστο, τον Μιχάλη, τον Κυριάκο που έπεσαν μαχόμενοι για το δικαίωμα στην αντίσταση. Δίπλα σε όσους και όσες έμειναν πίσω, από ένα διαμέρισμα στους Αμπελόκηπους μέχρι τη ματωμένη Γάζα για να συνεχίσουν τον αγώνα στη μια και μοναδική σωστή πλευρά της ιστορίας.
ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ
ΝΙΚΗ ΣΤΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΞΥΜΗΤΗΡΗΣ ΠΑΡΩΝ
Μαριάννα Μανουρά
