«Εάν εκληφθεί κυριολεκτικό μια δημοκρατία πρέπει να είναι μια ακρατική κοινωνία. Η εξουσία ανήκει στο λαό στο βαθμό που ο λαός ασκεί την εξουσία ο ίδιος»
~Giovanni Sartori
Αν μιλήσουμε με όρους ρεαλιστικούς και βάλουμε ως κύριο ζήτημα της καθημερινότητάς μας το ερώτημα, ΖΩΗ ή ΘΑΝΑΤΟΣ, τότε θα βρούμε πολλά κοινά με το ελευθερία ή δημοκρατία.
Είναι μια απλή αντιστοιχία που κάνει ο ίδιος ο θεσμός της δημοκρατίας απέναντι σε οποίον την εχθρεύεται. Δεν είναι πολύ μακριά μας ο θάνατος. Σε δημοκρατικούς καιρούς κινδυνεύουμε να πεθάνουμε στο βωμό της, αν εκπροσωπούμε μια μεγάλη λίστα από κοινωνικές-ταξικές ταυτότητες.
Από αυτή τη λίστα των εκατομμυρίων νεκρών στον κόσμο, λίγοι πέθαναν υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία σε αντίθεση με τους νεκρούς εργάτες από την πείνα ή από την εντατικοποίηση της εργασίας με ό,τι και αν σημαίνει αυτό· μετανάστες στα σύνορα, τα κέντρα κράτησης, σε κάποιο αστυνομικό τμήμα ή σε χώρες που αφού απελάθηκαν εκεί η δημοκρατία τους δίκασε σε θανατική ποινή· αγωνιστές και αγωνίστριες που εκτελέστηκαν για τον αγώνα τους ενάντια στη δημοκρατία, το έθνος και το κράτος· δολοφονημένες γυναίκες, τους δολοφόνους των οποίων η δημοκρατία όπλισε και υπερασπίστηκε με κάθε τρόπο. Ακόμα μια εικόνα από δημοκρατικά καθεστώτα είναι η υποχρεωτική στράτευση και οι διώξεις λιποταξίας. Εκεί που οι δημοκρατίες φτιάχνουν στρατούς έχουμε τον πόλεμο ενάντια -και καθόλου δημοκρατικά- απέναντι σε αμάχους, αλλόθρησκους και αδύναμους, αφού στα δημοκρατικά καθεστώτα υπερισχύει ο δυνατός, και καθορίζουν τα πάντα οι λίγοι.
Τα δύο κυρίαρχα (ιδεολογικά) μοντέλα καπιταλιστικής-κρατικής διαχείρισης είναι το νεοφιλελεύθερο και το σοσιαλδημοκρατικό. Και τα δύο έχουν ως σκοπό τη διατήρηση (ή την επαναφορά) της θεσμικής και κοινωνικής «κανονικότητας», δηλαδή την εμπέδωση των σχέσεων εξουσίας και την παύση κάθε πιθανότητας κοινωνικής αναταραχής. Και τα δύο απλώνονται και υπερασπίζονται από τη δημοκρατία, και μάχονται γι’ αυτήν κάθε φορά που κάτι τα απειλεί. Η δημοκρατία, αν και είναι λάστιχο που τραβιέται μια από τη μία και μια από την άλλη, εμπεριέχει κάθε λογής πολιτική που υπερασπίζεται το έθνος-κράτος και τους μηχανισμούς του.
Το μεγάλο ψέμα και σε αυτές τις εκλογές είναι η λέξη δημοκρατία. Αν δημοκρατία σημαίνει ότι ο λαός αποφασίζει, ότι ο λαός είναι κυρίαρχος, αυτό που βιώνουμε σίγουρα δεν είναι δημοκρατία. Η αλήθεια είναι ότι στις εκλογές δεν αποφασίζουμε εμείς για τη ζωή μας, αλλά εκχωρούμε την ικανότητα της απόφασης σε κομματικούς μηχανισμούς που αποφασίζουν ανεξάρτητα από εμάς, και συνήθως εναντίον μας. Τα λόγια τους συνήθως είναι υποκριτικά γιατί οι δομές που εξυπηρετούν όταν ανεβαίνουν στην εξουσία απαιτούν διαφορετικές πράξεις. Εξάλλου τα κόμματα είναι ιεραρχικοί μηχανισμοί που αναπαράγουν στο εσωτερικό τους τον αποτυχημένο και άδικο τρόπο οργάνωσης των κοινωνιών μας. Η κομματοκρατία είναι μία από τις αιτίες της σημερινής παρακμής.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το κράτος και οι μηχανισμοί του λειτουργούν με έναν και μόνο τρόπο, τροφοδοτούν μονάχα μια συνθήκη: υποτάσσουν και εκμεταλλεύονται τους καταπιεσμένους, ενώ από την άλλη θρέφουν και οργανώνουν τους καταπιεστές, που λειτουργούν με μόνο τους γνώμονα το κέρδος και την κοινωνική ανέλιξη.
Η εξουσία εδώ και αιώνες σαρώνει στο πέρασμά της οτιδήποτε είναι εναντίον της. Για όλους εμάς που δεν συμμετέχουμε συνειδητά στο πανηγύρι των εκλογών και δεν στεκόμαστε ούτε στιγμή μέσα στο δημοκρατικό τόξο που τους χωράει όλους, μία είναι η λύση. Να δημιουργούμε τη συνθήκη που, απέναντι στον σύγχρονο ολοκληρωτισμό, συλλογικοποιούμε τις αντιστάσεις μας, βάζουμε αναχώματα σε κάθε μορφή καταπίεσης, και στεκόμαστε αλληλέγγυοι στους αόρατους της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που είναι άδικη και εκδικητική, και φωλιάζουν σε αυτήν ο φιλοτομαρισμός και ο οχαδερφισμός που τροφοδοτούνται από τη δημοκρατία και τα συντηρητικά καθεστώτα που την υπηρετούν.
«Στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα.
Όλα τα προβλήματα έχουν τη λύση τους!»
~Παύλος Μπακογιάννης
