Σε ένα μαθηματικό πρόβλημα, που θέλεις να μοιράσεις σε τρία ίσα μέρη μία ποσότητα, δεν μπορεί να υπάρξει κάποιο μέρος που θα ευεργετηθεί από τα πριν με κανέναν τρόπο. Εκτός και εάν υπάρχει κάποιο σχετικό αξίωμα που δίνει αυτή τη δυνατότητα.
Στις δικαστικές αίθουσες λοιπόν, μπορούμε να μιλήσουμε για την έννοια της δικαιοσύνης, χωρίς αυτή να διαστρεβλωθεί από τις ανισότητες σε όλο το εύρος της ζωής μας; Μιλώντας από την πλευρά που μας αφορά, η αλήθεια είναι ότι δεν νιώθουμε και πολύ την έννοια της δικαιοσύνης! Άλλωστε, δεν το περιμέναμε κιόλας.
Η αίσθηση του δικαίου είναι διαφορετική από αυτή της δικαιοσύνης. Και όταν κανείς βρεθεί σε μία δικαστική αίθουσα, τόσο πιο κατανοητό γίνεται.
Οι δικαστικές αίθουσες είναι η επικύρωση της διατήρησης του μονοπωλίου της βίας από το κράτος πάνω στους καταπιεσμένους και τις καταπιεσμένες. Επικρατεί ο γραφειοκρατικός παραλογισμός που βλέπουμε σε διάφορες πτυχές της ζωής μας, με τη διαφορά ότι επιβάλλουν εκεί που πρέπει χρόνια ποινής, κάθειρξη, φυλακή, εγκλεισμό. Επικυρώνουν τα σενάρια των μπάτσων, των μικροαστών, των μμε. Δουλεύουν για τα αφεντικά, τη διατήρηση των προνομίων και των κερδών τους, στέλνοντας τους «εχθρούς» τους στη θέση που τους αρμόζει.
Ο διαχωρισμός του δικαίου και της δικαιοσύνης δεν είναι καθόλου τυχαίος. Για παράδειγμα, οι ένοπλοι αγωνιστές δρουν με αφετηρία το συλλογικό δίκιο, το δίκιο των καταπιεσμένων, της επανάστασης. Παρόλα αυτά, η δικαιοσύνη τούς καταδικάζει πειθήνια από πεποίθηση ή κατ’ εντολήν.
Μιλάμε έτσι και αλλιώς για έναν κρατικό θεσμό. Άρα καλό είναι να μην πέφτουμε σε παγίδες περί νομιμότητας, λογικού ή παραλόγου. Είναι όλα χτισμένα στο ξένο γήπεδο. Δεν είναι τίποτα υπέρ μας, παρά μόνο οι δικές μας επιλογές, οι δικές μας δυνάμεις και αγώνες, οι δικοί μας άνθρωποι.
Έτσι, δεν μας φαίνεται παράλογη η δικαστική εμπλοκή και μεγέθυνση στην υπόθεση του Χ. Κορτέση για κλοπή από τα λερόυ μερλίν, στέλνοντας μία απλή υπόθεση αφαίρεσης προϊόντων από ράφια στον ουρανό, με σκοπό την προφυλάκιση του Χ, και τη δημιουργία κλίματος απέναντι σε αγωνιστή εργαζόμενο στην ίδια εταιρία. Το ίδιο «λογική» μας φαίνεται και η απόφαση εισαγγελέως και ανακριτή να αφήσουν ελεύθερο με «εγγύηση» τον Ιγκ Μουλιέζ, απόγονο του μεγαλομετόχου της λερόυ μερλίν, μετά από θανατηφόρο δυστύχημα στη θάλασσα που προκάλεσε ο ίδιος, αφαιρώντας δύο ζωές. Η οικογένεια έχει περιουσία περίπου 33 δις, άρα τι αντίκρισμα έχει μία εγγύηση, όσο υψηλή και να ήταν;
Η δικαστική διαμάχη για τη δολοφονία του ζακ κωστόπουλου είναι επίσης ενδεικτική της θέσης που κατέχει η δικαιοσύνη. Ό,τι και να περιμένει η καθεμία και ο καθένας από τη δικαιοσύνη σε σχέση με αυτή τη δολοφονία με τόσα χαρακτηριστικά επιβολής (τοξικοφοβία, ομοφοβία, τρανσφοβία, υπεράσπιση ιδιοκτησίας) θα μείνει πολύ ανικανοποίητος. Οι δολοφόνοι της ζάκι, οι μικροαστοί, οι μπάτσοι δεν θα πληρώσουν ούτε χιλιοστό από το τίμημα που έχει εκφραστεί στον δρόμο.
Άλλωστε, δεν μπορούμε να μην σκεφτούμε την αθωωτική απόφαση του εφετείου λαμίας, και μάλιστα από ενόρκους, για τους δολοφόνους μπάτσους κορκονέα και σαραλιώτη. Ο δεύτερος αθωώθηκε ως συνεργός, και ο πρώτος αφέθηκε ελεύθερος αφού αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά. Οι μπάτσοι δηλαδή, που ήξεραν την εξουσία τους, και αναίτια πυροβόλησαν μία παρέα 15χρονων αναρχικών, ξεμπλέκουν με τη βούλα της δικαιοσύνης μετά από δέκα χρόνια.
Δέκα χρόνια. Χρόνια που αντάρτες πόλης περάσανε φυλακισμένοι, καταδικασμένοι από την ίδια δικαιοσύνη. Μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά του δικαίου και της δικαιοσύνης λοιπόν;
Θα τελειώσουμε αυτή τη δίκαιη αναφορά στα έργα της δικαιοσύνης με κάποιες απλά ενδεικτικά παραδείγματα. Για αρχή, αθωώθηκε ο εκδότης ψυχάρης και το διοικητικό συμβούλιο του δολ, για δάνεια που πήραν χωρίς τα απαραίτητα εχέγγυα (πως άλλωστε;) από τριμελές δικαστήριο. Εννοείται με σύμφωνη γνώμη εισαγγελέως. Η δικαιολογία μάλιστα, αφορά ότι έχουν ξεκινήσει οι κατασχέσεις της ακίνητης περιουσίας του, άρα η ζημιά μπορεί και να μην υπάρχει. Αρκετά αισιόδοξη η δικαιοσύνη με τη ζωή του ψυχάρη.
Ελεύθερος με εγγύηση αφέθηκε και ο αστυνομικός διευθυντής που κατηγορείται για δωροδοκία από επιχειρηματία. Φυσικά, η δικαιοσύνη ποτέ δεν προδίδει τους ακολούθους της.
Είναι χιλιοειπωμένο: η δικαιοσύνη είναι σαν τα φίδια, δαγκώνει μόνο τους ξυπόλυτους. Πρόκειται για τον μηχανισμό που κάνει τις κατηγορίες πράξη, τις «παραβάσεις» φυλακίσεις. Ξέρουν και μερικές φορές εμείς το ξεχνάμε, ότι υπηρετούν την πιο μεγάλη εγκληματική οργάνωση, το κράτος. Και είναι μόνιμα στραμμένοι εναντίον των καταπιεσμένων, αυτών που κάνουν διάφορα να κρατηθούν στην επιφάνεια. Να μην ξεχνάμε τι είναι η δικαιοσύνη, το δίκιο το έχουμε εμείς, να μην περιμένουμε τίποτα – παρά μόνο από τις δυνάμεις μας, από την αλληλεγγύη και τον αγώνα.
καρόσι
