Η Σαμοθράκη είναι ένα νησί του Βορείου Αιγαίου με καταπληκτικό φυσικό τοπίο. Με πυκνή βλάστηση, μοναδικό οικοσύστημα και μορφολογία, αιωνόβια δέντρα, πολυάριθμες μικρές και μεγάλες βάθρες με μικρούς ή μεγάλους καταρράκτες. Τα παραπάνω βρίσκονται κάτω από ένα επιβλητικό βουνό, το όρος Σάος, με την ψηλότερη κορυφή του, που ονομάζεται Φεγγάρι, στα 1600 μέτρα.
Δυστυχώς όμως για όλ@ μας, οι εταιρείες VOLTERRA και ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΥΡΙΤΙΟΥ Α. Ε. έχουν ήδη λάβει άδεια για την εγκατάσταση δύο αιολικών πάρκων αποτελούμενων συνολικά από 39 ανεμογεννήτριες. Προορίζονται για να εγκατασταθούν σε δασικές εκτάσεις του όρους Σάος, γεγονός που προϋποθέτει να διανοιχτεί οδικό δίκτυο για την τοποθέτηση τους.
Μέχρι στιγμής η εγκατάσταση των πρώτων τριών ανεμογεννητριών έχει παγώσει λόγω των αντιδράσεων των κατοίκων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, και κατά συνέπεια των αρνητικών γνωμοδοτήσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Όπως είναι προφανές, η καθυστέρηση είναι προσωρινή πάρα τις μεγάλες αντιδράσεις, εφόσον η κοινωνική γνώμη δεν έχει θεσμική βάση για τα κρατικά όργανα και τις εταιρείες που δρουν για τα δικά τους συμφέροντα, όπως έχουμε δει και σε αντίστοιχους αγώνες σε πολλά ακόμη νησιά του Αιγαίου. Επιπλέον, τα εσωτερικά ιαματικά θερμά λουτρά του νησιού είναι υπό την εκμετάλλευση του δήμου, με την επίσκεψη σε αυτά να απαιτεί χρηματικό αντίτιμο. Δεν χρειαζόμαστε παραπάνω ενδείξεις για τις προθέσεις κράτους και κεφαλαίου να εμπορευματοποιήσουν κάθε πτυχή της φύσης της Σαμοθράκης.
Η παρουσία του αντιεξουσιαστικού χώρου στο νησί είναι αρκετά έντονη. Η Σαμοθράκη λόγω του φυσικού της περιβάλλοντος διευκολύνει το ελεύθερο κάμπινγκ και προτιμάται ως προορισμός για τις καλοκαιρινές διακοπές από μεγάλη μερίδα του εδώ και χρόνια. Η πλειοψηφία των ντόπιων ωστόσο, δεν είναι ιδιαίτερα φιλική προς τους ελεύθερους κατασκηνωτές, παρ’ όλο που η οικονομία του νησιού στηρίζεται κατά πολύ μεγάλο ποσοστό σε αυτούς, οι οποίοι πλημμυρίζουν το νησί τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πολλοί ντόπιοι δείχνουν τη διάθεση να εναντιωθούν στις μορφές εναλλακτικών διακοπών, με σκοπό να υπερισχύσει η κλασική τουριστική βιομηχανία. Όπως είχε δηλώσει και ο ψεκασμένος Μητροπολίτης Αλεξανδρούπολης «όσοι πληβείοι δεν έχουν ούτε δύο χιλιάρικα να ξοδέψουν δεν θα έπρεπε να έχουν θέση στο καράβι για τη Σαμοθράκη».1
Εκτός του οργανωμένου κάμπινγκ επί πληρωμή, ενοικιαζόμενα δωμάτια και συγκροτήματα ξεπηδούν συνεχώς, με τα τοπικά αφεντικά να ενοχλούνται από τους ελεύθερους κατασκηνωτές που για εκείνους υποβαθμίζουν την τουριστική αξία του νησιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποστροφής των κατοίκων αποτελεί το γεγονός ότι στο κύριο μέσο μετακίνησης, που είναι το οτοστόπ, σπάνια θα συναντήσουμε κάποιον ντόπιο που θα έχει τη διάθεση να σταματήσει και να μας μεταφέρει στον προορισμό μας. Αυτό αντανακλάται και σε πολλούς τουρίστες που εάν δεν είναι κατασκηνωτές, δεν συμμερίζονται την κουλτούρα του οτοστόπ.
Επίσης έντονη είναι και η εκμετάλλευση των κατασκηνωτών από ντόπιους που προσφέρουν μετακίνηση σε συγκεκριμένο πιο δύσκολα προσβάσιμο μέρος του νησιού, έναντι μη συζητήσιμης εξωφρενικής χρηματικής αμοιβής, όπως και η κατά περιόδους υπερτιμολόγηση των προϊόντων του κυλικείου του δημοτικού κάμπινγκ ελεύθερης διαβίωσης. Αυτό αλλάζει κατά καιρούς λόγω του ότι το αφεντικό του κυλικείου εξαρτάται από το ποιος θα κερδίσει τον ετήσιο διαγωνισμό για τη λειτουργία του, για τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως η εκμετάλλευση έχει φτάσει στο σημείο να είναι προς πώληση μέχρι και το ρεύμα για φόρτιση συσκευών ή τα πλαστικά ποτήρια με λίγα παγάκια. Αυτά έγιναν υπό τη διαχείριση του μεγάλου τοπικού αφεντικού και γνωστού φασίστα που πολιτεύεται με την «Ελληνική Λύση».
Σε αυτά τα πλαίσια το κυλικείο είχε δεχτεί παρέμβαση με σπρέι από συντρόφι@.
Ωστόσο φασίστες από τις γύρω περιοχές τα τελευταία χρόνια, κάνουν ανά περιόδους την εμφάνισή τους, κυρίως με βαψίματα, τα οποία δεν μένουν για πολύ.
Μερικά ακόμα γνωστά αφεντικά-ρουφιάνοι, κυρίως ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων, συνεργάζονται με τους μπάτσους καλώντας τους να κόψουν πρόστιμα σε ελεύθερους κατασκηνωτές, ή ενημερώνοντας τους σε ποια σημεία έχουν αυτοί κατασκηνώσει.
Οι μπάτσοι δεν κάνουν πολύ αισθητή την παρουσία τους στο νησί αλλά έχουν υπάρξει αρκετά περιστατικά με εφόδους για πρόστιμα σε συγκεκριμένα πιο προσιτά σημεία, ακόμα και για άτομα με sleeping bag ή αιώρες. Κάποιες φορές τα πρόστιμα έχουν αποφευχθεί με αποκορύφωμα την περσινή εκδίωξη τους με πέτρες και μπουκάλια. Το αποκορύφωμα ήταν ύστερα, ο ερχομός ενισχυμένης κατασταλτικής δύναμης με ματατζήδες να κάνουν την εμφάνισή τους στο νησί.
Κάποιες φορές εμφανίζονται και οι ασφαλίτες του λιμενικού με τον αστυνομικό σκύλο. Ασφαλίτες προφανώς υπάρχουν στο νησί, απλά κινούνται είτε στο λιμάνι της Καμαριώτισσας είτε στο χωριό Θέρμα, σε συνδυασμό με τη σταθερή παρουσία τους, με τη συνοδεία του σκύλου, στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Μεμονωμένα περιστατικά εκδίωξης έχουν προκύψει όταν κάποιος ασφαλίτης ή μπάτσος γίνεται αντιληπτός, όπως για παράδειγμα με έναν μπάτσο της ομάδας ΔΕΛΤΑ που είχε επισκεφτεί εκτός υπηρεσίας το νησί.
Εφόσον κάποι@ επισκεφτεί το νησί, θα αντιληφθεί άμεσα ότι επικρατεί η κουλτούρα του γυμνισμού και της αποσεξουαλικοποίησης του σώματος. Τα παραπάνω καταπατούνται τελευταία από άτομα που προσπαθούν να επιβάλλουν τη μάτσο-σεξιστική αντίληψή τους μέσω συμπεριφορών, βλεμμάτων, προσβλητικών σχολίων και πράξεων, που δεν χωράνε στη κουλτούρα και στον κατά βάση κόσμο του νησιού. Από τις βάθρες, που προτείνεται η μη χρήση μαγιό για την προστασία του νερού και της φύσης, μέχρι τις παραλίες που τα περισσότερα άτομα απονοηματοδοτούν την σεξουαλικοποιημένη εικόνα του ανθρώπινου σώματος, η αίσθηση ελευθερίας και εναρμονισμού με τη φύση είναι έντονα αισθητή, και καλό θα ήταν για όλ@ μας να διατηρηθεί έτσι.
Τα άτομα που δεν εναρμονίζονται με αυτή τη φύση του νησιού, αλλά αντίθετα επιβάλλουν τις κανονικοποιημένες συμπεριφορές τους, έχουν προκαλέσει βίαια περιστατικά, με ξυλοδαρμούς ή φραστικές επιθέσεις, με μόνη αιτία τις τάσεις εξουσιαστικότητάς τους, προς τα διαφορετικά, κατά την κρίση τους, άτομα.
Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του covid19, ως ένα βαθμό λόγω και του κλεισίματος του φοιτητικού κάμπινγκ του ΑΠΘ στο Ποσείδι της Χαλκιδικής, πολύς περισσότερος κόσμος επισκέφτηκε τη Σαμοθράκη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, όπως και σε πολλά άλλα μέρη να αυξηθούν ραγδαία τα περιστατικά σεξιστικών και παραβιαστικών συμπεριφορών. Σεξιστικά σχόλια, παραβιαστικά αγγίγματα, απόπειρα βιασμού, συνέβησαν όλα.
Από αναγκαιότητα λοιπόν, προκύπτουν συχνά συνελεύσεις από συντρόφι@.
Παραγωγό μιας τέτοιας ήταν η παρέμβαση σε μια παρέα ντόπιων μεσήλικων οπαδών, οι οποίοι κατασκηνώνουν κατά παράδοση ακριβώς απέναντι από τα πρώτα ντουζ του δημοτικού κάμπινγκ, παρακολουθώντας τις θηλυκότητες που κάνουν μπάνιο. Πολλές φορές δεν έχουν μείνει μόνο στην παρακολούθηση, συνοδεύοντας τη με σεξιστικά υπονοούμενα και σχόλια. Δυστυχώς το αποτέλεσμα της παρέμβασης δεν ήταν το αναμενόμενο, καθώς αυτοί, ως ντόπιοι, έχουν τις γνωριμίες και τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας καθώς και ορισμένων παλιών κατοίκων του κάμπινγκ.
Με αφορμή αυτό ακολούθησε πορεία ενάντια σε όλες τις παραβιαστικές συμπεριφορές, η οποία δέχτηκε προκλήσεις και απειλές με μαχαίρι από μικρή ομάδα φασιστών.
Στο ίδιο πλαίσιο επιβολής της εξουσιαστικότητάς τους, διαταράσσουν την ηρεμία του κάμπινγκ αδιαφορώντας για τις άτυπες συμφωνίες αρμονικής συμβίωσης και αλληλοσεβασμού μεταξύ των κατασκηνωτών. Αυτό παρατηρείται και στην καθαριότητα του κάμπινγκ, για την οποία χρειάστηκε να δημιουργηθεί μια ομαδοποίηση αποκαλούμενη ως «αναρχική ομάδα κάμπινγκ», η οποία φρόντιζε για την υγιεινή, και έδινε μια βασική κατεύθυνση αυτοοργάνωσης και για τα υπόλοιπα άτομα.
Ευτυχώς θεωρούμε ότι οι παραπάνω αντισυλλογικές οπτικές ή πράξεις μειοψηφούν, μπρος στο πνεύμα αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης που είναι δεδομένο για το μεγαλύτερο ποσοστό των κατασκηνωτών, και αυτό είναι περισσότερο εμφανές σε περιόδους που δεν είναι τόσος πολύς ο κόσμος που επισκέπτεται το νησί.
Μικροπωλητές και μουσικοί του δρόμου συνεισφέρουν μόνιμα προς αυτή τη κατεύθυνση, και μαζί με τους ελεύθερους κατασκηνωτές εδραιώνουν τις συνθήκες της μη κανονικότητας, αντιεξουσαστικότητας και ελευθερίας που χρειαζόμαστε ολ@ μας όταν ξεφεύγουμε από τα αστικά κέντρα για τις διακοπές μας.
Ozen
