Η Βιομηχανική Μεταλλευτική είναι ένα εργοστάσιο που παράγει δομικά υλικά στη Θεσσαλονίκη. Αποτελεί θυγατρική εταιρεία της Φίλκεραμ & Τζόνσον η οποία κηρύσσει πτώχευση το 2011, φορτώνοντας παράλληλα με χρέη από δάνεια τη ΒΙΟ.ΜΕΤ. Η εργοδοσία ξεκινά τις καθυστερήσεις στα επιδόματα, στην καταβολή μισθών κ.λπ. μέχρι που τον Μάιο του 2011 κηρύσσει στάση πληρωμών προς τους εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι προχωρούν σε επίσχεση εργασίας, και η εργοδοσία εγκαταλείπει το εργοστάσιο στην απραξία. Έτσι οι εργαζόμενοι του εργοστασίου ισορροπούν στο κενό που εμφανίζεται όλο και πιο συχνά τελευταία στον κόσμο της εργασίας. Δεν είναι ούτε απολυμένοι, ούτε όμως και πληρώνονται, και λόγω της επίσχεσης εργασίας δεν μπορούν να πάρουν ούτε το επίδομα ανεργίας. Η εργοδοσία καταθέτοντας αίτηση πτώχευσης εγκαταλείπει τα εργοστάσια στους πιστωτές της και καθαρίζει. Κάνει έτσι προφανές ότι όσο υπάρχουν κέρδη, αυτά ανήκουν στα αφεντικά, όταν δεν υπάρχουν κέρδη είναι οι εργαζόμενοι αυτοί που την πληρώνουν. Οι εργαζόμενοι όμως της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής γνωρίζουν ότι το προϊόν του εργοστασίου τους συνεχίζει να έχει μεγάλη ζήτηση…
Mια ασυνήθιστη και μαχητική απάντηση
Αντί να κλειστούν στον εαυτό τους και να απομονωθούν στα σπίτια τους παραδομένοι στον εφιάλτη της ανεργίας, οι εργαζόμενοι του εργοστασίου συσπειρώνονται στο επιχειρησιακό τους σωματείο, δημιουργούν ένα ταμείο αλληλοβοήθειας για να στηριχθούν οι πιο αδύναμοι οικονομικά, και ξημεροβραδιάζονται στο εργοστάσιο με εναλλασσόμενες βάρδιες προκειμένου να προστατέψουν τον εξοπλισμό. Επιλέγουν το σωματείο τους να λειτουργεί ως πραγματικό «σωματείο βάσης» με συχνές γενικές συνελεύσεις ώστε να παίρνουν όλες τις αποφάσεις μέσα από διαδικασίες που συμμετέχουν όλοι ισότιμα. Όπως οι ίδιοι γράφουν: «Χωρίς χορηγούς αλλά και χωρίς πατρονάρισμα από διάφορους πατέρες, είτε κομματικούς είτε εργατοπατέρες, που με το επιχείρημα της καθοδήγησης το μόνο που ζητούν να κάνουν είναι η χειραγώγηση των αγώνων, ώστε να είναι οι κερδισμένοι κομματικά η να οδηγούν τους αγώνες σε ελεγχόμενες ήττες με σκοπό την τρομοκράτηση των εργαζομένων». Στις συνελεύσεις τους προσπαθούν να βρουν μία διέξοδο στην κατάστασή τους. Αναζητούν απαντήσεις από άλλους εργαζόμενους σε ανάλογες καταστάσεις και αρχίζουν να εμπνέονται από το κύμα καταλήψεων των χρεοκοπημένων εργοστασίων στην Αργεντινή σε μία αντίστοιχη περίοδο οικονομικής κρίσης. Η σκέψη δεν αργεί να έρθει, «αφού δεν μπορούν αυτοί, μπορούμε εμείς», έτσι και αλλιώς η εργοδοσία απλά καρπώνονταν το κέρδος, αλλά το εργοστάσιο το δουλεύουν οι εργαζόμενοι. Αρνούμενοι να γίνουν μία ακόμη προσθήκη στα 2 εκατομμύρια ανέργων, αποφασίζουν να λειτουργήσουν το εργοστάσιο μόνοι τους, ως συνεταιρισμό. Την απόφαση υπερψηφίζει μάλιστα το 98% των μελών της Γενικής Συνέλευσης του σωματείου. Σε όσους αποφασίσουν να συμμετέχουν στον συνεταιρισμό οι μετοχές θα μοιραστούν ισάριθμα. Αν κάποιος δεν θέλει να μπει στον συνεταιρισμό θα συνεχίσει να εργάζεται με τη σύμβαση που υπέγραψε πριν κλείσει το εργοστάσιο. Η συνέλευση των εργαζομένων θα είναι αυτή που αποφασίζει για τον τρόπο λειτουργίας του εργοστασίου.
Κανένας εργαζόμενος μόνος του
Αντί για τον ατομικισμό στον οποίο μας σπρώχνουν τα αφεντικά και τον κοινωνικό κανιβαλισμό που αυτός δημιουργεί εν όψει της κρίσης, οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕΤ. δείχνουν έναν άλλο δρόμο. Αυτόν των εργατών που συνειδητοποιούν τη δύναμή τους, καθώς είναι αυτοί που παράγουν τον πλούτο, αυτοοργανώνονται και καταλαμβάνουν τα μέσα παραγωγής, παίρνουν αποφάσεις μέσα από συνελεύσεις με ισότιμη συμμετοχή των μελών, παραμερίζοντας κομματικούς ηγετίσκους και καρεκλοκένταυρους συνδικαλιστές. Από την έναρξη της επίσχεσης, μία ευρεία κίνηση αλληλεγγύης από σωματεία, εργατικές ομάδες, συλλογικότητες και μεμονωμένα άτομα αγκάλιασε την προσπάθειά των εργατών.
Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήσαμε τοπικές πρωτοβουλίες αλληλεγγύης στους εργαζόμενους της ΒΙΟ.ΜΕΤ. σε Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο, συμμετέχοντας στο καραβάνι αλληλεγγύης που διατρέχει όλη τη χώρα. Πρώτη μας δράση είναι η διοργάνωση μίας σειράς εκδηλώσεων σε κάθε πόλη με τη συμμετοχή μελών του σωματείου της ΒΙΟ.ΜΕΤ., σε μία προσπάθεια ενημέρωσης, διεύρυνσης της αλληλεγγύης, καθώς και οικονομικής και ηθικής ενίσχυσης του αγώνα.
Πρωτοβουλία αλληλεγγύης της ΒΙΟ.ΜΕΤ. στην Κρήτη