Στο κομμάτι αυτό θα καταπιαστούμε με τη θέληση του κράτους για πειθάρχηση του πληθυσμού. Η ατομική ευθύνη είναι το πρωταρχικό όχημα και ο στόχος των μέτρων που επιβάλλονται οριζόντια σε όλο τον κοινωνικό σχηματισμό. [1] Είναι το πλυντήριο των ευθυνών του κράτους όσον αφορά το περιβόητο μεν, αλλά αφημένο στην άκρη δε, «κοινωνικό συμβόλαιο».
Το κοινωνικό συμβόλαιο έχει πεθάνει
Η πραγματικότητα που βιώνουμε είναι αρκετά ζοφερή. Περιέχει αλλαγές ριζικές, βαθύτατες σε πληθώρα πτυχών των ζωών μας. Οι εργασιακές σχέσεις συνεχίζουν να είναι υπό την πίεση της οικονομικής κρίσης του 2008, η πρόσβαση σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η πρωτοβάθμια περίθαλψη, οι ανοιχτοί χώροι περιορίζονται σε ροή σταγονόμετρου.
Πιο συγκεκριμένα, κάποια ενδεικτικά μέτρα «ενάντια στην εξάπλωση της covid – 19» από το κράτος:
- χρήση μάσκας παντού, και σε ανοιχτούς χώρους
- ανοιχτά καταστήματα εστίασης χωρίς κανένα ουσιαστικό μέτρο
- κλείσιμο των σημείων αγοράς ποτού μετά από συγκεκριμένες ώρες το βράδυ
- απαγόρευση κυκλοφορίας μετά από συγκεκριμένες ώρες το βράδυ
- ολικό lockdown και χρήση μάσκας παντού, σε αντιδιαστολή με το πρώτο του Μάρτη 2020
- καμία μέριμνα ή μέτρο για πρωτογενή και δευτερογενή τομέα (αφιερώνεται πραγματικά μία γραμμή στον καθένα, λέγοντας απλά ότι δεν αναστέλλουν τη λειτουργία τους) ή για ΜΜΜ.
Ο υπουργός δημόσιας τάξης, έθεσε σωστά όλο το στήσιμο του κράτους απέναντι στην εξάπλωση του ιού, αλλά και όλων των ζητημάτων που προκύπτουν από αυτό: «η αστυνομία είναι το ΕΣΥ της προστασίας». Αποκαλυπτικό! Το μυαλό μας δεν πήγε σίγουρα στους ευγενικούς ζητάδες… Επίσης, διπλασιάστηκε και το πρόστιμο σε 300€, πηγαίνοντάς το ακόμη πιο κοντά στον βασικό μισθό.
Αυτή είναι η φροντίδα του κράτους απέναντι σε όσους και όσες αντιλαμβανόμαστε τους/τις εαυτούς/ές μας ως κομμάτι του «κοινωνικού συμβολαίου».
Επιστρέφοντας στα μέτρα. Δεν υπάρχει εκλογίκευση όλων των παραπάνω. Εάν και η δομή τους είναι «επιστημονική», η κοινή λογική προσκρούει σε πολλά σημεία των μέτρων. Είναι λογικό να συμβαίνει αυτό. Ο λόγος είναι τα κέρδη, η λεγόμενη οικονομία, η συνέχιση των δουλειών ως συνήθως.
Παρ’όλα αυτά, τα μέτρα επιχειρούν να επιτύχουν και άλλους σκοπούς, όπως: Η αλλαγή της κοινωνικής ζωής όπως τη γνωρίζαμε, και ίσως ήδη έχουμε αρχίσει να ξεχνάμε, έχει μπει για τα καλά μπροστά. Η κοινωνική αποστασιοποίηση, η χρήση μάσκας σε κάθε χώρο (αλλά όχι στα μαγαζιά), η αποτροπή για κοινωνικές συναθροίσεις, ειδικά εάν είναι σε πλατείες, το κυνήγι των πολιτικών παρεμβάσεων, το σχήμα σπίτι-δουλειά-κατανάλωση-νωρίς στο σπίτι, η απόπειρα να περιοριστεί ο τριτογενής τομέας, η επιβολή προστίμων, η προσπάθεια να φαίνονται οι μπάτσοι ως οι μόνοι ρυθμιστές της ζωής αποτελούν εργαλεία της εξουσίας εναντίον της κοινωνίας συνολικά, με σκοπό να την πειθαρχήσει σε μία σειρά μελλοντικών σοβαρών ζητημάτων όσον αφορά τις ζωές μας.
Στοίχημα η παρουσία μας
Κατά το πρώτο κλείσιμό μας στα σπίτια, προς το τέλος της περιόδου υπήρξαν πράξεις σαμποτάζ της ομαλότητας. Οι πλατείες αποτέλεσαν μέρος του και το κράτος επιτέθηκε. Είναι μία μάχη απαραίτητη. Το να μείνουμε στους χώρους, που έστω και εν μέρει ορίζουμε εμείς τον τρόπο που περνάμε τον χρόνο μας, είναι ένα στοιχείο-αγκάθι στα σχέδια του κράτους. Αφού οι δουλειές μας είναι επισφαλείς και χάλια, γιατί να πειθαρχούμε στα μέτρα του κράτους για τη μεγαλύτερη αποδοτικότητά μας; Εάν κάτι μάθαμε από την κρίση του ‘08 είναι ότι ποτέ-μα-ποτέ δεν μοιραζόμαστε τα κέρδη από τους κόπους μας.
Ας αφήσουμε τη μηχανή να τα παίξει. Ίσως δούμε καλύτερες μέρες
Όλοι και όλες, ανεξάρτητα από τις διαδρομές μας και τα εργαλεία μας, συναινούμε σε διάφορα μέτρα πειθάρχησης που μας επιβάλλει το κράτος και οι μηχανισμοί του. Δεν υπάρχει θέμα στο εάν κάποιος φοράει πιο πολύ ώρα τη μάσκα του από κάποια άλλη. Το ζήτημα είναι να αντιληφθούμε όλες αυτές τις αντιφάσεις που ζούμε λόγω της ύπαρξης και του ρόλου ρυθμιστή στις ζωές που κατέχει το κράτος.
Οι ζωές μας ορίζονται από διάφορους παράγοντες, που είναι συνυφασμένοι με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και αναπαραγωγής. Η εργασία, η μετακίνηση, η στέγη, η ξεκούραση ή η διασκέδαση είναι όλα εντεταγμένα σε ένα σύνολο. Το κράτος, χώρια από τους επιμέρους ρυθμιστές (αφεντικά, ιδιοκτήτες, γραφειοκρατία κ.λπ.), αποτελεί τον επίδοξο ρυθμιστή όλων των πτυχών. Εάν και παρουσιάζει φιλελεύθερα μοντέλα, στις στιγμές κρίσης ή οριακών καταστάσεων θα μπει μπροστάρης για να επαναφέρει την κατάσταση. Παραδείγματος χάρη, οι ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών ήταν μια τέτοια συνθήκη.
Σίγουρα μπορούμε να δούμε ποια είναι η θέση μας. Ό,τι μας στερείται τώρα, ό,τι κόβεται, ό,τι ψηφίζεται αυτή τη στιγμή θα ορίζει τη ζωή μας από εδώ και μπρος. Το κράτος έχει κάνει κέλευσμα για πάγωμα των κοινωνικών δραστηριοτήτων, με σκοπό να ξεδιπλώσει τις δικές του αντικοινωνικές δραστηριότητες.
Η αντίσταση στην υποβάθμιση των ζωών μας, η αντίληψή μας όσον αφορά τη δυναμική που ξεδιπλώνεται όταν βρισκόμαστε στον δρόμο ή στον αγώνα, οι σχέσεις που δομούνται σε εργασιακούς χώρους, οι απλές πράξεις σαμποτάζ ή απειθαρχίας, η κυκλοφορία για τις δικές μας ανάγκες, η αλληλεγγύη με τους/τις αποκλεισμένους/ες, η παρουσία μας σε χώρους που οι μπάτσοι αλωνίζουν είναι τα στοιχεία αυτά που είναι τα εφαλτήρια για επίθεση στο κράτος και τα αφεντικά.
Κατέχουν όλα τα μέσα. Πολεμάνε με όλη τη δύναμη τους. Παίζουν πολλά, ξέροντας ότι πιθανά να κερδίσουν περισσότερα. Τζογάρουνε πάνω στις ζωές μας. Ζωές που δεν είναι βιώσιμες, πρέπει να αντισταθούμε για να τις ζήσουμε για τις δικές μας ανάγκες και τα δικά μας θέλω.
Στο παιχνίδι αυτό υπάρχουν μόνο νικητές. Ή αυτοί ή εμείς. Δεν είναι κορώνα-γράμματα το παιχνίδι, είναι πιο πολύπλοκο, με άπειρες μεταβλητές. Οι μεταβλητές αυτές να γίνουμε εμείς, όσοι και όσες αναγνωρίζουμε τα κοινά μας συμφέροντα ενάντια στο κράτος, τα αφεντικά και όλα τα επίδοξα νεοφερμένα τσιράκια τους.
καρόσι
1 Ο κοινωνικός σχηματισμός δεν περιέχει -επί της ουσίας- καθόλου τους/τις μετανάστριες, έγκλειστους, γριές σε γηροκομεία, ανθρώπους σε ψυχιατρεία, άστεγες στα κέντρα των πόλεων, μετανάστες εργάτες γης και άλλους/ες.
