Πηγαίνοντας πίσω στη χρονιά 1882, ένας Σέρβος εφευρέτης ονόματι Νικολά Τέσλα, ήταν ο υπεύθυνος για την ευρεία χρήση-αξιοποίηση του εναλλασσόμενου ρεύματος, δηλαδή του γνωστού σε όλους και όλες μας ηλεκτρικού ρεύματος. Η επιθυμία-όραμά του ήταν ένας κόσμος όπου ο καθένας/μια θα είχε πρόσβαση στην ενέργεια, δίχως αντίτιμο και μακριά από ενεργειακά μονοπώλια. Βέβαια όπως όλοι γνωρίζουμε, ο καπιταλισμός δεν είναι κάτι το καινούργιο σαν έννοια αλλά έχει μακρά ιστορία καθώς και συνέχεια. Έτσι λοιπόν, θα ήταν αδύνατο το όραμα του Τέσλα να μην κατασπαραχτεί από τις ιδιωτικές μεγαλοεπιχειρήσεις πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος της εποχής και να κρατάει καλά αυτή η «παράδοση» της ιδιωτικοποίησης ενός κοινωνικού αγαθού όπως η ηλεκτρική ενέργεια μέχρι και σήμερα.
Μία από αυτές τις επιχειρήσεις είναι και η «Δημόσια» Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), που αποτελεί μια εταιρία του ευρύτερου δημοσίου τομέα με τη νομική μορφή ανώνυμης εταιρίας (Α.Ε.) και είναι υπεύθυνη για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε οικιακούς πελάτες και επαγγελματίες στην Ελλάδα. Αν τώρα κάποιος/α ανατρέξει στα οικονομικά στοιχεία που αφορούν την τιμή της κιλοβατώρας, θα παρατηρήσει πως από το 2003 έως το 2014 η τιμή της έχει αυξηθεί κατά 50%, ενώ από το 2007 έως το 2013 η αύξηση στη τιμή ανέρχεται στο 59% και περιοδικά έχει γίνει διακοπή ρεύματος στο 60% των πελατών της ΔΕΗ. Την ίδια στιγμή, με 1.370.000 άνεργους (2013), η ΔΕΗ έκανε 257.002 αποσυνδέσεις ρεύματος, λόγω μη αποπληρωμής των λογαριασμών κατά τους πρώτους εννιά μήνες του έτους (πηγή στοιχείων: Bloomberg, Eurostat).
Μέσα σε αυτή τη ραγδαία αύξηση των τιμολογίων που αφορούν τους οικιακούς χρήστες, η ΔΕΗ φροντίζει να παρέχει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, για τη διευκόλυνση και την ελάφρυνση των αφεντικών (δελτίο τύπου 17/10/2014). Το φυσιολογικό αποτέλεσμα αυτής της καλπάζουσας αύξησης στα τιμολόγια της ΔΕΗ, είναι τα σημερινά χρέη προς αυτήν, ύψους 1.69 δις ευρώ.
Και καθώς το ρεύμα, όπως κάθε κοινωνικό αγαθό, αποτελεί πλέον προνόμιο και όχι ένα αναφαίρετο δικαίωμα, αναγνωρίζουμε πως η πρόσβαση σε αυτό έχει ξεκάθαρα ταξικά χαρακτηριστικά. Στην ανάλυση ενός λογαριασμού, βλέπουμε πως εκτός από την κοστολόγηση της καταναλισκόμενης ενέργειας, υπάρχει και μια σωρεία από φόρους και πάγια. Αν εστιάσουμε λίγο παραπάνω, σύμφωνα με την ίδια τη ΔΕΗ, από κάποιους φόρους απαλλάσσονται το Ελληνικό Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, χριστιανικοί ναοί, αρδευτικές-κτηνοτροφικές-πτηνοτροφικές μονάδες, καθώς και οι κοινόχρηστοι χώροι ξενοδοχειακών μονάδων. Προφανώς οι παραπάνω ελαφρύνσεις, δεν είναι για όλους/ες αλλά για την ελίτ του συστήματος (κράτος και κεφάλαιο) και μόνο. Επίσης, το ειδικό τέλος μείωσης εκπομπών αέριων ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), προορίζεται για την αποζημίωση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας(ΑΠΕ). Μια εκβιαστική συνεισφορά που με πρόσχημα τη μείωση εκπομπών αέριων ρύπων ενισχύει τους κρατικοδίαιτους παραγωγούς ΑΠΕ.
Από τη μεριά του κράτους και των καπιταλιστών, σαν συνέχεια αυτής της προσπάθειας εξόντωσης της τάξης μας, έρχεται να την καλύψει η ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. Μια θυγατρική εταιρία της ΔΕΗ Α.Ε., που προκηρύσσει ανοιχτούς διαγωνισμούς προς ιδιώτες-εργολάβους και συνάπτει μαζί τους σύμβαση εργασίας, με σκοπό τη διακοπή ηλεκροδότησης σε “κακούς” πελάτες. Καθημερινά βγαίνει μια λίστα από τα γραφεία της ΔΕΗ με παροχές ρεύματος προς διακοπή. Αυτή τη λίστα, τη μεταβιβάζει στη ΔΕΔΔΗΕ και αυτή με τη σειρά της, τη δίνει στο συνεργαζόμενο εργολάβο που είναι ο άμεσα εμπλεκόμενος με τη διακοπή ρεύματος, συνοδευόμενη από ξυλοδαρμούς, μπραβιλίκια και προπηλακισμούς.
Για την ενίσχυση της ταξικής διάστασης που έχει το ζήτημα του αγαθού του ρεύματος, δε θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε ένα από τα πολλά παραδείγματα, όπως αυτό του επιχειρηματία Ευ. Μυτιληναίου. Ο Ευ. Μυτιληναίος, επικεφαλής ενός εξαιρετικά κερδοφόρου ομίλου (ΑΛΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ), με κερδοφορία 99,4 εκ. ευρώ το εννιάμηνο του 2011 και με το χρέος του επιχειρηματία προς τη ΔΕΗ να έχει ανέλθει στα 140 εκ. ευρώ, αναζητούσε διέξοδο στο υπέρογκο ποσό των οφειλών του, διεκδικώντας μάλιστα 50% έκπτωση στην οφειλή του προς τη ΔΕΗ μέσα από τετ-α-τετ συναντήσεις με τον τότε αρμόδιο υπουργό και νυν διοικητή της τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα (2012). Δεν πέφτουμε από τα σύννεφα, ούτε ανησυχούμε μήπως τυχόν και κόψουν το ρεύμα στον Μυτιληναίο, στον Λάτση, στον Βαρδινογιάννη ή στον Μπόμπολα. Η ειδική μεταχείριση και οι πλάτες που παρέχει το κράτος προς το κεφάλαιο, ντόπιο ή μη, δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, όπως επίσης η εξαθλίωση και το ξεζούμισμά μας μέχρι θανάτου.
Με τη διακοπή της ηλεκτροδότησης σε ένα σπίτι, αυτομάτως συνεπάγεται ο αποκλεισμός από το φως, τη θέρμανση, το μαγείρεμα, το ζεστό νερό. Με όλους αυτούς τους αλλεπάλληλους αποκλεισμούς, διόλου τυχαίο δεν είναι να επέλθει και ο θάνατος. Δεκάδες άνθρωποι πέθαναν στην προσπάθειά τους να επανασυνδέσουν το ρεύμα ή απο φωτιά γιατί προσπάθησαν να ζεσταθούν με κεριά. Καλοθελητές, πρόθυμοι να εκχυδαΐσουν κι ακόμα και να συγκαλύψουν τις δολοφονίες αυτές, υπερασπιζόμενοι την αντικοινωνική, νεοφιλελεύθερη πολιτική τους, δεν έλειψαν. Όπως δεν έλειψαν κι οι ευαίσθητοι αριστεροί του ΣΥΡΙΖΑ, που προεκλογικά δεσμεύονταν για γενναίες μειώσεις στην τιμή του ρεύματος. Όσο κι αν επιμένουν να μιλούν για θύματα της κρίσης, για εμάς είναι ξεκάθαρα, κρατικές δολοφονίες ανθρώπων της τάξης μας, που δεν πρόκειται να τις δικαιολογήσουμε και να τις αποδεχτούμε στο ελάχιστο.
Σαν κερασάκι στην τούρτα, από τη μεριά του κράτους, έρχεται η ποινικοποίηση της ρευματοκλοπής και μάλιστα σε βαθμό κακουργηματικού χαρακτήρα. Δηλαδή, πέρα από «κερατιάτικες» ανατιμήσεις και επιπλέον φορολογήσεις στο ρεύμα (κάτι πήρε το αυτί μας τις τελευταίες μέρες για αύξηση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό κατά 10%), η επανασύνδεση ή η παρέμβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο προκειμένου να έχει κάποιος πρόσβαση στο ρεύμα, διώκεται βάση νόμου. Προφανώς, για την επιβολή του νόμου, δε λείπει ο ρόλος της αστυνομίας, που με τη σειρά της κάνει εφόδους σε «ύποπτα» σπίτια για εντοπισμό ρευματοκλοπής και σύλληψη του ιδιοκτήτη.
Τώρα, μιλώντας από τη δική μας μπάντα, δηλαδή αυτή των καταπιεσμένων, των ανέργων, των επισφαλώς εργαζομένων, των φοιτητών/ριών, των από τα κάτω, οφείλουμε να προσδιορίσουμε τη δική μας θέση. Ως καταληψίες, δε μπορούμε βάσει της ταξικής μας συνείδησης, να σφυρίζουμε αδιάφορα στην υποτίμηση των ζωών μας. Εχθρευόμαστε κάθε μορφή εξουσίας και στεκόμαστε απέναντι από αφεντικά και εργολάβους, κράτος και κεφάλαιο. Δεν αποδεχόμαστε την κοστολόγηση κοινωνικών αγαθών, όπως αυτό του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιδιώκουμε τη συσχέτιση με άλλα υποκείμενα του αγώνα, που μέσα από σταδιακές αγωνιστικές κινήσεις, στοχεύουν στην ολοκληρωτική απελευθέρωση του ρεύματος από την τιμολόγηση και στην πρόσβαση της κοινωνίας σε αυτό, δίχως τη διαμεσολάβηση χρήματος.
Γνωρίζουμε ότι η ρήξη με το καθεστώς της εμπορευματοποίησης των αγαθών, πόσο μάλιστα των κοινωνικών, δεν περνάει μέσα από καμία κάλπη ή από γραφεία πολιτικών και φυσικά δεν εναποθέτουμε τις ελπίδες μας σε κανένα κράτος και καμία φιλανθρωπία. Αντίθετα, τασσόμαστε υπέρ της πρακτικής των καταλήψεων και των συνελεύσεων γειτονιάς, προκειμένου να χτίσουμε ένα δίκτυο αλληλεγγύης μεταξύ των κατοίκων, συλλογικοποιώντας έτσι τις ανάγκες μας και δημιουργώντας πεδία αντίστασης μέσα στην κοινωνία.
Το κείμενο αποτελεί μέρος της συλλογικής μπροσούρας των καταλήψεων Αντιβίωση, Σαχίνη 3 και Acta et Verba. Τυπώθηκε στα πλαίσια της καμπάνιας υπερ των καταλήψεων, που έλαβε χώρα την τρίτη εβδομάδα του Ιούνη του 2015 στην πόλη των Ιωαννίνων.
