Ανταπόκριση από το διήμερο για την Εργατική Ομοσπονδιά Βάσης (ΕΡΓΟΒΑ)

Στις 21-22 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο ΜΑΧ του πολυτεχνείου το προσυνεδριακό διήμερο της Εργατικής Ομοσπονδίας Βάσης. Κατά την διάρκεια του διημέρου που είχε καλεστεί από την Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου, την Συνέλευση Εργαζομένων/Ανέργων/Φοιτητών στα ΜΜΕ και το Σωματείο Σερβιτόρων Μαγείρων και λοιπών εργαζομένων του κλάδου του επισιτισμού μπήκαν οι βάσεις για την δημιουργία της Εργατικής Ομοσπονδίας Βάσης, μέσω ενός καλά οργανωμένου και πολιτικά προσδιορισμένου διαλόγου. Η συμμετοχή κρίθηκε σαν ικανοποιητική από τους διοργανωτές, όπως και συνολικά το αποτέλεσμα των διαδικασιών.

Πρώτη Μέρα

Η πρώτη ημέρα ξεκίνησε με τις ανακοινώσεις σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του συνεδρίου. Ορίστηκε έτσι ότι θα υπάρχει μια εναλλασσόμενη γραμματεία, ότι οι ερωτήσεις θα καταγράφονται μόνο με τη συναίνεση του ομιλούντα, ότι όλες οι τοποθετήσεις θα είναι τετράλεπτες και θα απαντιούνται από τα μέλη των τριών σωματείων που καλούν. Στην συνέχεια έγινε μια ιστορική αναδρομή σχετικά με τη δημιουργία του εγχειρήματος που εξηγούσε τη λογική της οργάνωσης βάσης και την αναγκαιότητα ξεπεράσματος των κλαδικών αγώνων, καταλήγοντας ότι η συνολική και ουσιαστική αλλαγή των συνδικαλιστικών δομών και η οριζοντιοποίησή τους αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ταξική αντεπίθεση. Μετά από αυτό παρουσιάστηκε η μπροσούρα που αποτελούσε και τη βάση του καλέσματος, καθώς και οι αξιακές αρχές που λειτουργούν σαν προϋπόθεση συμμετοχής, δηλαδή ο αντιφασιστικός, αντισεξιστικός, διεθνιστικός και αντικαπιταλιστικός χαρακτήρας του εγχειρήματος και η οριζόντια δομή του.

Το επόμενο κομμάτι της εισήγησης αφορούσε το ζήτημα της οργάνωσης των σωματείων που θα συμμετέχουν στην ΕΡΓΟΒΑ. Τα μέλη των σωματείων εξήγησαν τον τρόπο λειτουργίας μιας οριζόντιας δομής, επιχειρηματολόγησαν υπέρ της συνδιαμόρφωσης σαν τρόπο λήψης αποφάσεων βάσει της συλλογικής εργασίας, ανέλυσαν την αναγκαιότητα της συναπόφασης και της σύνθεσης απόψεων έναντι της πολιτικής επιβολής της μίας άποψης πάνω στην άλλη και τόνισαν ότι η συνδιαμόρφωση δεν σημαίνει εξαναγκασμένη ομοφωνία αλλά μπορεί και να σημαίνει παράλληλες αποφάσεις. Στο επόμενο σημείο ανέλυσαν την απόρριψη της ψηφοφορίας σαν μέσο ανάθεσης, αποτέλεσμα και ταυτόχρονα αιτία πνευματικής οκνηρίας. Επίσης έγινε μια πιο γενική πολιτική τοποθέτηση όπου αναλύθηκε ότι οι άτυπες ιεραρχίες και οι σιωπηλές αναθέσεις αποτελούν βασικό πρόβλημα, που είναι στοίχημα της νέας δομής να το επιλύσει, και ορίστηκε από τα σωματεία ότι ο τρόπος λειτουργίας τους θεωρούν ότι πρέπει να αποτελεί και τον καθρέφτη του τρόπου κοινωνικής οργάνωσης που επιδιώκουν.

Οι επόμενοι ομιλητές επικεντρώθηκαν στις παθογένειες του καθεστωτικού συνδικαλισμού, στην ανάθεση που κυριαρχεί στα σωματεία, στους αγώνες που διεξάγονται διαμεσολαβημένοι και καθοδηγούμενοι από τις γραφειοκρατικές ιεραρχίες και στην προσομοίωση των ομοσπονδιών με τις διαδικασίες του αστικού κοινοβουλίου, ενώ έγινε εκτενής αναφορά στην αδυναμία να αντιμετωπιστούν οι επιστρατεύσεις, η κατάργηση της διαιτησίας και των συλλογικών συμβάσεων. Στη συνέχεια αναλύθηκε το θέμα της θεσμικής αναγνώρισης της ομοσπονδίας, όπου ξεκαθαρίστηκε από τους ομιλητές ότι δεν είναι ζητούμενο η θεσμική αναγνώριση αλλά οι δομές, και συνεπώς δεν θα την επιδιώξουν, πόσο μάλλον αφού επιδιώκουν να προσεγγίσουν εργατικές συλλογικότητες που είτε δεν θέλουν, είτε δεν μπορούν να αποκτήσουν νομική υπόσταση. Τέλος ορίστηκε σαν προϋπόθεση για τα σωματεία που θέλουν να ενταχθούν στην ΕΡΓΟΒΑ να έχουν κάποιον χρονικό ορίζοντα αποχώρησης τους από την καθεστωτική δευτεροβάθμια ομοσπονδία εάν συμμετέχουν. Στη συνέχεια ακολούθησαν ερωτήσεις και απαντήσεις.

Από τη διαδικασία των ερωτήσεων αξίζει να αναφέρουμε ότι επεξηγήθηκαν ότι στην ομοσπονδία δεν θα συμμετέχουν άτομα ως τέτοια, ότι οι άνεργοι που θα προσέρχονται θα τους γνωστοποιούνται εργατικές δομές, επιτροπές και συνελεύσεις που υπάρχουν, ότι η ομοσπονδία δεν βλέπει ανταγωνιστικά άλλες δομές, ότι το ζήτημα της οικονομικής λειτουργίας της ομοσπονδίας είναι ανοιχτό, ότι εκτός από σωματεία γίνονται δεκτές επιτροπές και συνελεύσεις μόνο με ξεκάθαρο εργατικό πρόσημο, ότι θα διατηρείται η αυτονομία των σωματείων, ότι τοποθετείται πολύ ψηλά στην ιεραρχία το ζήτημα της δημιουργίας μιας νέας κουλτούρας συνδικαλισμού βάσης, ότι η ομοσπονδία προτείνει την συνδιαμόρφωση αλλά δεν θα ελέγχει εάν ψηφίζουν ή όχι τα σωματεία στο εσωτερικό τους και ότι σε αντίθεση με άλλα δευτεροβάθμια, όπως εργατικά κέντρα, δεν καθορίζει τους αγώνες των πρωτοβάθμιων, αλλά ούτε διαπραγματεύεται αντί αυτών. Επίσης υπήρξαν αναλυτικές απαντήσεις σχετικά με το ζήτημα των ανέργων, όπου επισημάνθηκε η διαφορά με τον καθεστωτικό συνδικαλισμό όπου οι άνεργοι δεν γίνονταν δεκτοί στα σωματεία, αλλά και σχετικα με το ζήτημα των μεταναστών εργατών σε εργασίες που δεν υπάρχουν σωματεία που είναι ανοιχτό πεδίο προς συζήτηση, ενώ ξεκαθαρίστηκε ότι εργαζόμενοι στην καταστολή όπως οι μπάτσοι και οι σεκιουριτάδες δεν θα γίνονται δεκτοί. Τέλος αξίζει να αναφέρουμε δύο εκτενείς πολιτικές τοποθετήσεις των μελών του ΣΒΕΟΔ, όπου αναφέρθηκε η λογική του κοινωνικού εταίρου και της εργασιακής ειρήνης σαν μείζον πρόβλημα των συνδικαλιστικών δομών. Επίσης παρουσιάστηκε το παράδειγμα των μεταλλείων Χαλκιδικής σαν απόδειξη ότι δεν υπάρχουν εξ’ ορισμού κοινά συμφέροντα της εργατικής τάξης εάν οι εργαζόμενοι δεν έχουν συνείδηση της τάξης τους.

Δεύτερη Μέρα

Tη δεύτερη μέρα πραγματοποιήθηκαν οι τοποθετήσεις των σχημάτων (συνελεύσεων,συλλογικοτήτων και σωματείων) που παρακολούθησαν το κάλεσμα. Το κύκλο των τοποθετήσεων άνοιξε το Σωματείο Βάσης Εργαζομένων Διανομέων Ιωαννίνων (ΣΒΕΔΙ) που μετά την παρουσίαση της δομής και των δράσεών του κατέθεσε ότι θεωρεί ότι η ΕΡΓΟΒΑ θα πρέπει να παράγει νέα εργατικά αιτήματα, κι όχι απλώς να αναπαράγει το άθροισμα των επιμέρους εργατικών αιτημάτων ενώ επίσης από τα Ιωάννινα μέλη της Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων στον κλάδο του επισιτισμού δήλωσαν ότι παρακολούθησαν τη χθεσινή κουβέντα και θα τη συζητήσουν με τα άλλα μέλη της συνέλευσης. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε το Σωματείο βάσης εργαζομένων στο χώρο του ακροάματος στη Θεσσαλονίκη που αφορά άτομα που ασχολούνται με μουσική ή δουλεύουν σε χώρους μουσικής. Αφού δήλωσαν ότι παρατηρούν έντονο ατομικισμό και κανιβαλισμό στον κλάδο τους, τα μέλη του σωματείου ανέφεραν ότι στον κλάδο τους, παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της στοχοποίησης από τα αφεντικά, όποιου και όποιας συνδικαλίζεται, ενώ παράλληλα ο κλάδος τους δεν στηρίζεται από το κίνημα. Επίσης δήλωσαν ότι θέτουν ως προτεραιότητά τους την τοπική ζύμωση κι οργάνωση και μεταθέτουν στο μέλλον τη συζήτηση για τη συμμετοχή τους στην Ομοσπονδία. Αμέσως μετά τοποθετήθηκε το Σωματείο Σερβιτόρων Μαγείρων Θεσσαλονίκης. Οι ομιλητές έκαναν μια αυτοκριτική πάνω στην αδυναμία να συγκρατήσουν κόσμο ο οποίος ενεργοποιήθηκε κατά τη διάρκεια διεκδικήσεων, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι τουλάχιστον για το χρονικό διάστημα που λάμβαναν χώρα οι αγώνες, άλλαξε το εργασιακό τοπίο στις «πιάτσες» του επαγγέλματος. Κατέθεσαν μια ιδέα τους για δράση, κατά την οποία μοίρασαν ερωτηματολόγια στους εργαζόμενους, σε μια προσπάθεια για διαδραστικότητα με το χώρο εργασίας, επιχειρηματολογώντας ότι το ερωτηματολόγιο επίσης ξεπερνάει τις προβληματικές που τίθενται εκ των πραγμάτων από τη φύση του επαγγέλματος, που μειώνει τις δυνατότητες για επικοινωνία των εργαζομένων (φόρτος εργασίας, βλέμμα αφεντικού, κάμερες κλπ.). Στη συνέχεια κατέθεσαν τους προβληματισμούς τους σχετικά με τις διαφορές στο τοπίο των εργασιακών αγώνων ανάμεσα σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα και συγκεκριμένα ότι, λόγω της έλλειψης συντονισμού που υπάρχει στην πόλη τους το κάλεσμα σε συμμετοχή σε ένα δευτεροβάθμιο λειτουργεί ως «ανάποδη» διαδικασία, ενώ κατέθεσαν επίσης ότι ο μικρός αριθμός ατόμων και η σχετικά νέα σύνθεση του σωματείου τους, βάζει ζητήματα από την αρχή με αποτέλεσμα να παρατηρούνται «διαφορετικές ταχύτητες» στο εσωτερικό τους, πράγμα που μπορεί να έχει αντίκτυπο και στη συμμετοχή τους στην Ομοσπονδία. Τέλος κατέθεσαν ότι η ομοσπονδία θα απαιτεί χρόνο από τα μέλη του σωματείου τους, που δεν έχουν να διαθέσουν, αφού προτεραιότητά τους είναι οι τοπικοί αγώνες. Στη συνέχεια τοποθετήθηκαν οι Proledialers τηλεφωνήτριες/τηλεφωνητές, σωματείο που εντάσσονται οι εργαζόμενοι σε πληροφοριακά κέντρα και στην εξυπηρέτηση πελατών, οι τηλεφωνητές, οι εργαζόμενοι σε ΟΤΕ, Wind, Vodafone, Philips κ.α. Περιέγραψαν ότι το σωματείο απαρτίζεται από ένα πυρήνα 16 ατόμων με διαφορετική σύνθεση στις συνελεύσεις λόγω των κυλιόμενων ωραρίων και ότι μετά από την απόλυση συναδέλφου τους και τον αγώνα που έδωσαν, κατάφεραν να κερδίσουν τη νομική κατοχύρωση του «υπάλληλου γραφείου» για το επάγγελμα κι άρα και το «καταχρηστικό» της απόλυσης για περιπτώσεις μη επίτευξης στόχων της εταιρείας. Επιπλέον ανέπτυξαν τις προβληματικές του κλάδου, όπως νοικιασμένους εργαζόμενους, εργολαβίες τηλεφωνικών κέντρων και το ότι δεν καλύπτονται θεσμικά οι απεργίες. Τελειώνοντας δήλωσαν ότι δεν έχουν αποφασίσει τη συμμετοχή τους στην ΕΡΓΟΒΑ, ωστόσο παρακολουθούν θετικά το όλο εγχείρημα και δηλώνουν ικανοποίηση από τις ερωτήσεις που απαντήθηκαν κατά τη διάρκεια του διημέρου. Τη σειρά πήρε η Πρωτοβουλία για τη δημιουργία συνέλευσης βάσης εκπαιδευτικών, η οποία επικεντρώθηκε στο ζήτημα του κανιβαλισμού στον κλάδο και στην ανάγκη για μια νέα ματιά στο χώρο της εκπαίδευσης, ενώ τα μέλη του Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου Αττικής χαιρέτησαν τη διαδικασία και δήλωσαν την αλληλεγγύη τους και τη συνεργασία τους με τα σωματεία της ΕΡΓΟΒΑ. Είπαν επίσης ότι παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις διαδικασίες και ίσως συμμετέχουν στο μέλλον, αλλά προς το παρόν δε θα συμμετέχουν χωρίς ωστόσο να το έχουν συζητήσει κι εξαντλητικά. Αμέσως μετά τοποθετήθηκε το Ταξικό Μέτωπο – Πρωτοβουλία εργαζομένων στις συγκοινωνίες που οριοθέτησε σαν πολύ σημαντικά ζητήματα τον συντονισμό, τον αντιφασισμό και την αντιμετώπιση της εργοδοτικής τρομοκρατίας που εκφράζεται με μέτρα όπως η επιστράτευση, ενώ δήλωσαν ότι στηρίζουν τις διαδικασίες της ΕΡΓΟΒΑ, και στο βαθμό που θα εμφανίσουν μεγαλύτερη συγκρότηση, θα συμμετέχουν.

Εκτός από σωματεία στο διήμερο τοποθετήθηκαν και ομάδες, συνελεύσεις και συλλογικότητες. Οι ομιλητές από τη Συνέλευση απολυμένων Metropolis εξήγησαν ότι η φύση της συνέλευσής τους είναι τέτοια που θα πρέπει να έχει χρόνο ζωής σε συνάρτηση με τον αγώνα που δίνουν και δεν μπορούν να συμμετέχουν σε μια ομοσπονδία που έχει σκοπό να μακροημερεύσει, αλλά συμμετείχαν στη διαδικασία λόγω των δεσμών αλληλεγγύης που έχουν αναπτυχθεί με τα σωματεία που το καλούν. Στη συνέχεια έκαναν μια σύντομη ενημέρωση από τον αγώνα τους, όπου ανέφεραν ότι οι υπάλληλοι βρέθηκαν απροετοίμαστοι και χωρίς σωματείο όταν ξεκίνησε η επίθεση της εργοδοσίας, ενώ κατέθεσαν ότι κατά την διάρκεια του αγώνα διαπίστωσαν την ανάγκη για αγώνες «από τα κάτω», σε αντιδιαστολή με τα ξεπουλημένα εργοδοτικά σωματεία. Επιπλέον σημείωσαν ότι, κατά την άποψή τους, η συσπείρωση εργαζομένων που τα έχουν χάσει όλα, σε καμία περίπτωση δεν εγγυάται ταξική συνείδηση και πολιτική ωριμότητα. Την σκυτάλη πήραν τα μελη της Συνέλευσης του περιοδικού «Βίδα» που «χαιρέτισαν» τη διαδικασία, αν και δήλωσαν ότι έψαξαν να βρουν κάποια άλλη όχι τόσο κλισέ έκφραση, ενώ η FAU (Ελεύθερη Ένωση Εργαζομένων αναρχοσυνδικαλιστική ένωση στη Γερμανία) κατέθεσε ότι είναι πολύ σημαντικός ο συνδικαλισμός για το μεταναστευτικό ζήτημα αφού δίνει πρακτική διέξοδο στους μετανάστες εργάτες. Επίσης παρατήρησαν ότι υπήρχε σημαντική ποιοτική διαφορά των ελλήνων μεταναστών στη Γερμανία που είχαν συμμετέχει στο παρελθόν σε σωματεία βάσης της Ελλάδας, συγκριτικά με τους υπόλοιπους μετανάστες. Τέλος ανέφεραν την ανάγκη για δημιουργία διεθνούς μετώπου. Επίσης τα μέλη της ΕΣΕ Αθήνας δήλωσαν ότι στηρίζουν τη διαδικασία και κατέθεσαν ότι θεωρούν ότι εκτυλίσσεται γενικευμένη επίθεση στον κόσμο της εργασίας και υπάρχει αδυναμία απάντησης από τα συνδικάτα και το συνδικαλιστικό κίνημα γενικότερα, αφού δεν κατόρθωσαν οι όποιοι αγώνες να διαχυθούν στο εσωτερικό των χώρων εργασίας. Επίσης υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει πραγματικό εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα αφού το 97% των χώρων εργασίας δεν έχουν καμία συνδικαλιστικη δομή. Συνέχισαν την ανάλυσή τους λέγοντας ότι υπάρχει η ανάγκη για συνδικαλιστικές δομές βάσης ακόμα και μειοψηφικά στην αρχή, ότι χρειάζεται δουλειά μυρμηγκιού και η ΕΣΕ μπορεί να συμβάλλει σε αυτό και ότι η Ομοσπονδία πρέπει να βάλει ως στόχο να γίνει σημείο αναφοράς, αφού μόνη δομή στην παρούσα φάση είναι η ΓΣΕΕ. Στο τέλος κατέθεσαν και την ιδέα για δημιουργία τριτοβάθμιας δομής.

Η συζήτηση τελείωσε με σχόλια των εισηγητών και ατομικοτήτων που παρακολούθησαν τη διαδικασία.

Το απόγευμα πραγματοποιήθηκε το τελευταίο κομμάτι του διημέρου όπου έγιναν διευκρινιστικές ερωτήσεις – συζήτηση για θέματα που θίχτηκαν στα προηγούμενα 4ωρα. Το διήμερο τελείωσε χωρίς να οριστεί ημερομηνία για επόμενη συνάντηση αφού προτιμήθηκε να δοθεί χρόνος για επεξεργασία των απόψεων και συζητήσεων του 2ημέρου. Οι συλλογικότητες που ήδη συμμετέχουν στο ομόσπονδο σχήμα από κοινού με όσες νέες εξέφρασαν ενδιαφέρον για τις μελλοντικές διαδικασίες, θα ορίσουν τον χρόνο, τον τόπο και τον τρόπο για τα επόμενα βήματα.

Επικοινωνία με το ομόσπονδο σχήμα εδώ: ergatikiomospondia@gmail.com

Επίσης εδώ το link της μπροσούρας του καλέσματος:

https://ergova.wordpress.com/2015/02/16/platforma-ergatikis-omospondias-vasis/

και οι σελίδες των σωματείων που το καλούν:

http://somateioserbitoronmageiron.blogspot.gr/

http://katalipsiesiea.blogspot.gr/

Ανταπόκριση: συντακτική ομάδα Αθήνας |εφημερίδα δρόμου Άπατρις