Για τον Βαγγέλη…
Είναι κάποιοι, λίγοι και ξεχωριστοί αετοί, που όσο και αν τους σταυρώσουν, τους σπάσουν τα κόκκαλα και τα φτερά, αυτοί θα ξαναπετάξουν. Δεν πρόκειται για θαύμα. Είναι η ψυχή τους που έχει και αυτή φτερά, και αυτήν δεν μπορεί κανείς να τη ρημάξει.
Χωρίς καμιά διάθεση εξιδανίκευσης, ο Βαγγέλης Πάλλης, ο «Απάτσι» του ιπποδρόμου και των παράνομων λεσχών τζόγου, αποτελεί το φωτεινό παράδειγμα των ανθρωπίνων αντιφάσεων, που όταν σφυρηλατούνται μέσα στον αγώνα για αξιοπρέπεια, λειαίνονται, μικραίνουν και αφήνουν τη ζωή, τις στιγμές, τον χρόνο να αναδείξουν τις φωτεινές πτυχές του ανθρώπου. Για τον Βαγγέλη, όπως εγώ τον έζησα, τα λόγια, οι λέξεις αδυνατούν να περιγράψουν εκείνα τα στοιχεία της προσωπικότητάς του, που τον εξυψώνουν τοποθετώντας τον στο πάνθεον των αγωνιστών εντός των φυλακών.
Σαν αγωνιστής θα ένιωθα πιο πλήρης, πιο ολοκληρωμένος αν έστω και λίγο μπορούσα να φτάσω το ύψος του θάρρους, της τόλμης που επιδείκνυε, τόσο απέναντι στη φρίκη του εγκλεισμού, όσο και κατά τη διάρκεια των μαχών που διεξήγαγε ενάντια στο «σωφρονιστικό» σύστημα και κατ΄ επέκταση, εναντίον όλων των κρατικών φορέων που συναρθρώνονται γύρω από αυτό, για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του.
Θα ένιωθα πιο σίγουρος για τον εαυτό μου, εάν τα βήματά μου αντηχούσαν στο πεδίο του αγώνα όπως τα σταθερά, βαριά και θαρραλέα βήματα του Βαγγέλη, που τον έθεσαν απέναντι στις ορδές των ένστολων και μη τεράτων. Αν ενέπνεα, όπως αυτός, εμπιστοσύνη στον «άλλον», εκείνη τη σιγουριά που ένοιωθε κάποιος όταν στεκόταν δίπλα του και καταλάβαινε ότι δεν έχει να φοβάται τίποτα και κανέναν. Αν λόγιζα και εγώ, όπως αυτός, αψήφιστα το προσωπικό κόστος που έχει η σύγκριση με τους επικυρίαρχους εντός και εκτός των φυλακών.
Θα ήθελα να ανήκω και εγώ σε αυτή τη στόφα του μαχητή από την οποία ήταν φτιαγμένος. Να συντονιστώ με τους χώρους της άφοβης καρδιάς του. Να αποκτήσω τις ακατάβλητες αντοχές του, που είχαν βάναυσα δοκιμάσει τα όριά τους από εξαγριωμένους δεσμοφύλακες και μπάτσους, κάθε φορά που ως πρωτοστάτης, πρωτεργάτης πλήρωσε το τίμημα να πυροδοτεί την ανυπακοή, την αντίσταση, τον αγώνα των κρατουμένων απέναντι στη γκρίζα, αποσυνθετική, παρασιτική καθημερινότητα του εγκλεισμού.
Ο Βαγγέλης Πάλλης στην προσωπική του πορεία εντός των φυλακών, συμπύκνωνε την αίγλη και το άρωμα εκείνων των αγωνιστών που συγκρούστηκαν σκληρά και καθαρά, χωρίς γκρίζες ζώνες, με τον εγκλεισμό, στα χρόνια που οι φυλακισμένοι στέναζαν από ανεξέλεγκτη, συντριπτική, ισοπεδωτική κρατική βία. Τα λαβωμένα έως και πλήρως κατεστραμμένα κολαστήρια των φυλακών Χανίων το 1996, των Τρικάλων το 2006 και του Μαλανδρίνου το 2007 μαρτυρούν το προσωπικό αποτύπωμα που άφησε μαζί με τους συγκρατούμενούς του. Δεκάδες άλλες κινητοποιήσεις, όπως και η μεγάλη απεργία πείνας χιλιάδων κρατουμένων τον Νοέμβρη του 2008, είχαν ως κεντρικό τους οργανωτή τον ακούραστο «Απάτσι» των φυλακών.
Αυτή η αμετανόητη Προμηθεϊκή μορφή υπόμενε αγόγγυστα το βάρος και την ευθύνη να μεταλαμπαδεύει στις έγκλειστες ψυχές των σωφρονιστικών κάτεργων τη φλόγα της αξιοπρέπειας, που, όπως είπε κι άλλη μία αντίστοιχη μορφή των αγωνιστών κρατουμένων πριν από δεκαετίες, εξεγείρεται ενάντια στους γδάρτες των ονείρων (Γιάννης Πετρόπουλος). Τα βρώμικα και θρασύδειλα χέρια που πήραν τη ζωή του Βαγγέλη αναγνωρίζονται στα πιο σκοτεινά, σάπια και δυσώδη κομμάτια των «παράνομων» συμμοριών της νύχτας. Μιας αιμοβόρικης κανιβαλικής νύχτας, που το κέρδος, τα συμφέροντα και η δίψα για εξουσία και χρήμα μιμούνται τις νόρμες των νόμιμων και καπιταλιστικών υαινών. Στον βωμό της κερδοφορίας καμία ανθρώπινη ζωή δεν έχει αξία. Έχει όμως για εμάς και ειδικά για όποιους/οιες σταθήκαμε τυχεροί/ές να γνωρίσουμε τον Βαγγέλη.
Στα λασπόνερα της νύχτας που συνήθιζε να περπατάει, κατάφερε να κρατήσει αμόλυντες εκείνες τις ανθρώπινες αξίες που είχε ως πυξίδα στη ζωή, και αυτό έγινε φανερό από την αταλάντευτη ριζοσπαστική διαδρομή που διέγραψε στο δύσκολο περιβάλλον που δοκιμάζει την ποιότητα του κάθε ατόμου, όπως είναι αυτό της φυλακής. Εχθρικός με τη σιωπή, τον συμβιβασμό, την εξατομίκευση, τη συνεργασία με τους άτυπους ή θεσπισμένους κανόνες του σωφρονιστικού συστήματος. Μακριά από αρχιφυλακεία, συναλλαγές και αλισβερίσια κάτω από το τραπέζι, κρατώντας τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των κρατουμένων και ανθρωποφυλάκων. Αυστηρός και αθυρόστομος με τους συμβιβασμένους, τους προδότες, τους δίγλωσσους και κάλπικους «αγωνιστές», που άλλα έλεγαν μπροστά σε κρατούμενους και άλλα έταζαν στο γραφείο του αρχιφύλακα, στομώντοντας ευκαιρίες εκδήλωσης αγώνων, ώστε να εξαργυρώσουν μετά την επιταγή του «καλού» παιδιού σε ατομικά οφέλη.
Για μένα ήταν ένας πολύτιμος δάσκαλος που μου έμαθε να περπατάω με αξιοπρέπεια στους γλιστερούς και διαβρωτικούς χώρους της φυλακής. Ήταν η αφορμή να νιώσω την πιο ευχάριστη έκπληξη, καθώς όταν μεταφέρθηκα στην πτέρυγα Θ’ του Μαλανδρίνου το 2007, μετά από δικές του ενέργειες, διαπίστωσα ότι είχε τοιχοκολλήσει δεκάδες αναρχικές αφίσες στους κοινόχρηστους χώρους, κάτι που για πρώτη και τελευταία φορά κατέστη εφικτό.
Στον Βαγγέλη, που ποτέ δεν αξίωσε τον τίτλο του πολιτικού συντρόφου (αν και καιγόταν το είναι του από εξεγερσιακά, αντιεξουσιαστικά ένστικτα), αλλά πλούτισε την αγωνιστή ιστορία, την πολιτική ιστορία των αγώνων εντός της φυλακής όπως λίγοι, ξεχωριστοί άνθρωποι που στάθηκαν δίπλα στους αδύναμους και καταπιεσμένους. Η ιστορική, πολιτική μνήμη οφείλει να τον συγκαταλέξει ανάμεσα σε αυτές τις φυσιογνωμίες που επάξια φέρουν και νοηματοδοτούν σε υψηλό βαθμό την έννοια του συντρόφου και του αγωνιστή.
Σ’ αυτόν τον περήφανο αετό που όσες φορές κι αν τον σταύρωσαν, τον ξυλοκόπησαν στα πειθαρχεία και στους διαδρόμους των φυλακών ή στις κλούβες των μεταγωγών ξανάβρισκε τη δύναμη να πετάξει ψηλά και να εφορμά ξανά και ξανά στα κελιά, στα τείχη, στα κάγκελα των φυλακών.
Σε έναν πιστό φίλο και σύντροφο που στάθηκε δίπλα όχι μόνο σε μένα, αλλά και με όσους συντρόφους διασυνδέθηκε στενά με όρους ανθρώπινους, αλλά και πολιτικούς, νιώθω περήφανος και τυχερός, που οι δρόμοι μας συναντήθηκαν και αλληλοσυμπληρώθηκαν υπό τις καλύτερες συνθήκες την άνοιξη του 2007 στην κατειλημμένη ταράτσα του Μαλανδρίνου από τους εξεγερμένους κρατούμενους, και συνέχισαν την παράλληλη πορεία τους μέχρι και τον θάνατό του, καθώς ο Βαγγέλης εμφανιζόταν σε διάφορες πολιτικές εκδηλώσεις, διαδηλώσεις μέσα στις γραμμές των αναρχικών.
Στην ουράνια ταράτσα αυτής της γης όταν σκοτεινιάζει ένα ακόμη λαμπερό αστέρι, θα φωτίζει τον επίγειο δρόμο στις/στους επόμενες/ους εξεγερμένες/ους.
Με υψωμένη και σφιγμένη γροθιά.
Καλό ταξίδι Βαγγέλη,
με κάθε τιμή και σεβασμό
Γ. Δημητράκης,
Φυλακές Δομοκού, 6/10/2020
«Πίστεψε σαν τρελός στο καλό. Και κόντρα σε όλες τις ματαιότητες είχε δίκιο. Απλώς το συγκεκριμένο επεισόδιο είχε κακό τέλος Η ιστορία όμως δεν έχει τελειώσει ακόμα»…
Υ.Γ.: Εκτός της λύπης που αισθάνομαι για την απώλεια του Βαγγέλη, πραγματικά είναι στενάχωρο το γεγονός ότι νεότερες γενιές δεν πρόλαβαν να ακούσουν από τον ίδιο τις ιστορίες αγώνα που κουβαλούσε, με το δικό του μοναδικό ύφος, την ξεχωριστή ένταση και φωνή, αλλά και την ενέργεια που έβγαζε ως άτομο.
