Ferguson, πάνω από μια βδομάδα εκεί
Αυτό που ξεκίνησε σαν ένα κίνημα διαμαρτυρίας έπειτα από δέκα ημέρες συνεχόμενης πρόκλησης, έχει ήδη κάνει τα πρώτα του ασταθή βήματα προς την εξέγερση.
Η κατάσταση είναι ακόμη ρευστή και γεμάτη προοπτικές. Ο κόσμος εδώ απορεί που δεν έχουν πυροδοτηθεί παρόμοιες αναταραχές σε άλλες πόλεις. Αν τυχόν εξαπλωνόταν, το περιθώριο δράσης θα διευρυνόταν και σε τοπικό επίπεδο. Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς το πώς εξηγούν τι συμβαίνει εδώ οι άνθρωποι που βρίσκονται εκτός της μητροπολιτικής περιοχής. Αυτό που ακολουθεί είναι μερικές παρατηρήσεις από κατοίκους του St. Louis και συμμετέχοντες στον αγώνα, που ίσως δώσουν μια ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με τις παράξενες συνθήκες αυτής της καινούριας πραγματικότητας.
Αυτοκίνητα, όπλα και εξέγερση στις ΗΠΑ
Η οδός West Florissant είναι ένας κεντρικός δρόμος που διασχίζει όλη την κομητεία του North St. Louis καθώς και την North City. Ένα τμήμα μήκους περίπου τετρακοσίων μέτρων αυτού του δρόμου είναι το πρωτεύον σημείο συγκέντρωσης των διαδηλωτών. Λίγο παραπέρα, στο πάρκινγκ ενός εμπορικού κέντρου βρίσκεται το σημείο συγκέντρωσης της Αστυνομίας (τόσο της δημοτικής όσο και της κοινοτικής, συμπεριλαμβανομένων και μονάδων από δεκάδες μικρότερους δήμους), της τροχαίας του αυτοκινητοδρόμου και της εθνοφυλακής. Αυτή η μικρής έκτασης περιοχή φιλοξενεί πολλές λεηλατημένες και καμένες πια (αν και σε διαφορετικό βαθμό) επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένου και του QT,1 το οποίο έχει γίνει σημείο αναφοράς και συγκέντρωσης των διαδηλωτών καθώς και σημείο περιήγησης. Η οδός Canfield Drive που περνάει από αυτό το τμήμα της West Florissant, οδηγεί σε μικρότερους δρόμους και καταλήγει στο συγκρότημα διαμερισμάτων όπου ο Mike Brown δολοφονήθηκε από την αστυνομία, η οποία φοβάται πια να κινηθεί αρκετά εντός αυτού του δρόμου.
Τις μέρες που η αστυνομία επιτρέπει την κυκλοφορία, η οδός West Florissant γεμίζει από αυτοκίνητα, πολλά από τα οποία είναι γεμάτα εντός και εκτός με επιβάτες. Συνήθεις δραστηριότητες των επιβαινόντων είναι να βάζουν τέρμα μουσική, να μαρσάρουν και να χλευάζουν την αστυνομία με εκφράσεις όπως «γαμώ την αστυνομία», να σπινάρουν τα αυτοκίνητά τους σχηματίζοντας δύο ομόκεντρους κύκλους από καμένο λάστιχο στο σχήμα του ντόνατ και να κινούνται με φόρα εναντίον τους φρενάροντας την τελευταία στιγμή. Ο κόσμος, σαν να είναι σε γιορτή, πηδά από αυτοκίνητο σε αυτοκίνητο φωνάζοντας συνθήματα, τραγουδώντας, φλερτάροντας, πίνοντας και καπνίζοντας. Όταν οι αστυνομικές δυνάμεις κλείνουν τον δρόμο και από τις δύο πλευρές, αυτοκίνητα ξεχύνονται στους παράπλευρους δρόμους και ο κόσμος κάνει τα ίδια. Και όταν οι διαδηλωτές γίνονται αρκετά εριστικοί, ο κόσμος τριγύρω πέφτει πάνω σε καταστήματα με τα αυτοκίνητά του και, αφού τα γεμίσει με λεηλατημένα αγαθά, διαφεύγει μέσα στις γειτονιές.
Ένας υπολογίσιμος αριθμός διαδηλωτών είναι οπλισμένος. Τις πρώτες μέρες, μια κοινή τακτική ήταν να πυροβολούν στον αέρα ώστε να τρομοκρατούν τους αστυνομικούς όταν πλησίαζαν υπερβολικά. Μερικοί μιλούν ανοιχτά για πόλεμο με την αστυνομία και δεν αποκρύβουν το γεγονός ότι οπλοφορούν. Τις τελευταίες μέρες έχουν ξεκινήσει ακόμη και να πυροβολούν ενάντια στην αστυνομία. Δυστυχώς μέχρι τώρα έχουν τραυματιστεί μόνο διαδηλωτές, μερικοί από τους οποίους είναι σε κρίσιμη κατάσταση. Ο κόσμος έχει αρχίσει να συνηγορεί υπέρ μιας πιο συγκρατημένης χρήσης των όπλων και να μιλά για την ανάγκη καλύτερης στόχευσης.
Οι εξεγερμένοι (όπως άλλωστε και η αστυνομία) δεν έχουν εμπειρία από παρόμοιες καταστάσεις. Εξέγερση σαν και αυτή δεν έχει συμβεί στις ΗΠΑ από την δεκαετία του ’70. Ο κόσμος τώρα μαθαίνει πώς να φτιάχνει και να χρησιμοποιεί τις βόμβες μολότοφ, τα οδοφράγματα, τα βλήματα, πώς να ανάβει φωτιές καθώς επίσης και το πότε και πού είναι σκόπιμο να γίνουν επιθέσεις. Είναι δύσκολο να υπάρξει συντονισμός και επικοινωνία εκτός των στιγμών της εξέγερσης, πιθανόν λόγω του ότι δεν υπάρχει ασφαλές και βολικό σημείο συνάντησης για την ανταλλαγή ιδεών. Το QT θα μπορούσε ενδεχομένως να παίξει αυτό το ρόλο, αλλά μόλις σήμερα περιφράχθηκε εντελώς. Η δεύτερη βραδιά αναταραχής ήταν μάλλον πολύ καλά οργανωμένη καθώς ομάδες έσπασαν καταστήματα σε όλη την μητροπολιτική περιοχή, γεμίζοντας τα αυτοκίνητά τους με όλων των ειδών τα υλικά αγαθά.
Καταστολή, Αξιοπιστία, Φυλή, Φύλο και το Χάσμα Γενεών
Η αστυνομία βρίσκεται σε δύσκολη θέση και έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται τα όρια της καταστολής. Όταν δεν παρεμβαίνει, οι διαδηλωτές προκαλούν ταραχές. Αλλά όταν πλησιάζει με απειλητικές διαθέσεις, τότε περισσότερος κόσμος βγαίνει στους δρόμους με αποτέλεσμα να επεκτείνονται οι συγκρούσεις. Αυτή τη στιγμή, αν θέλουν να αλλάξουν την κατάσταση, πρέπει να καταδικάσουν για φόνο τον Darren Wilson (τον μπάτσο που σκότωσε τον Brown). Αλλά οι τροχοί της δικαιοσύνης είναι αργοί. Στο μεταξύ μηχανεύονται τρόπους για να διασπάσουν τους διαδηλωτές. Μέσα στην απελπισία τους όλες οι δοκιμασμένες στον χρόνο διχοτομήσεις έχουν εφαρμοστεί. Διαδηλωτής έναντι εγκληματία, αδιάβλητος έναντι οπορτουνιστή, ντόπιος έναντι ξένου. Δυστυχώς είναι μεγάλη η λίστα των συνεργών που είναι πρόθυμοι να συμβάλουν σε αυτήν τη διάσπαση, και οι περισσότεροι από αυτούς εκτελούν συνειδητά το έργο τους. Από το Νέο Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων2 μέχρι το Έθνος του Ισλάμ3. Από το τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό HOT 104.1 μέχρι το FOX News (Σημ. Μετ.: τόσο το πρώτο όσο και το δεύτερο είναι καθεστωτικά ΜΜΕ). Από το MORE4 μέχρι το OBS5. Από τον Jesse Jackson μέχρι τον Al Sharpton6. Από τον Nelly7 μέχρι τον Tef Poe(Po)8. Από τον τωρινό δήμαρχο του St. Louis, Slay μέχρι τον μελλοντικό French. Και η λίστα δεν τελειώνει εκεί.
Παρότι έχουν επιτυχίες στα ΜΜΕ και στα social media, αυτοί οι φωνακλάδες δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στο West Florissant (παρά τους ισχυρισμούς τους περί του αντιθέτου) και αυτό πρέπει να τους έχει τρομοκρατήσει. Δεν είναι τυχαίο ότι τη μεγαλύτερη επιτυχία τους την έχουν στα social media. Εκεί που το μεγαλύτερο σχόλιο περιέχει 140 χαρακτήρες, ό,τι πρέπει δηλαδή για ένα μάτσο ηλίθιους που δεν θα μπορούσαν να γράψουν κάτι που απαιτεί πραγματικό λόγο και σοβαρό περιεχόμενο. Άλλωστε το τελευταίο δεν θα μπορούσαν ποτέ να το αποκτήσουν μιας και οι «αυτόπτες μάρτυρες» των οποίων τα σχόλια «αναμεταδίδουν» ούτε είναι ούτε θα έρθουν ποτέ στο Ferguson. Βέβαια, τουλάχιστον έτσι, αυτοί οι κατά φαντασία παπαγάλοι αυθεντικών ειδήσεων μετατρέπονται και σε κατά φαντασία συμμετέχοντες στα κοινωνικά δρώμενα. Έτσι νιώθουν ότι είναι μέρος του συνόλου. Φυσικά, είναι πιθανόν αυτές οι φήμες, οι μισές αλήθειες και τα ψέματα να αποδειχτούν επιζήμια για τους διαδηλωτές (και αυτό θα ήταν κακό), αλλά όποιος έχει μια στοιχειώδη κριτική ικανότητα μπορεί εύκολα να καταλάβει ότι τα όσα «αναμεταδίδουν» δεν είναι παρά φθηνές θεωρίες συνωμοσίας.
Ακόμη και τώρα οι μαύροι διαδηλωτές στο West Florissant υπερτερούν κατά πολύ σε αριθμό τους λευκούς, αλλά όσο συνεχίζεται ο αγώνας, τόσο αυξάνεται η ποικιλομορφία. Από την αρχή τα σχόλια του στυλ «γιατί είσαι εδώ;» που απευθύνονταν στους λευκούς έπαιρναν ως απάντηση το ότι «και αυτοί/ές μισούν την αστυνομία». Πια όταν σχολιάζεται η παρουσία λευκών, είναι στο στυλ «σε ευχαριστούμε που είσαι εδώ». Λίγα γκρουπ αριστερών και προοδευτικών προσπαθούν να διαδώσουν παράλογες ιστορίες για μικρές ομάδες λευκών υποκινητών (μιλώντας ακόμη και για μέλη της Κουξ Κλουξ Κλαν που έχουν παρεισφρήσει!) και ξεγελούν τους μαύρους διαδηλωτές για να περάσουν στην επίθεση. Οι ρατσιστικές υφέρπουσες υποθέσεις σχετικά με την εκμεταλλεύσιμη φύση των μαύρων διαδηλωτών γίνονται κατανοητές όταν αντιληφθεί κάποιος ότι αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος με τον οποίον τους βλέπουν ομάδες όπως το Έθνος του Ισλάμ και το κόμμα των Νέων Μαύρων Πανθήρων.
Στην πραγματικότητα οι λευκοί διαδηλωτές τώρα μόλις αρχίζουν να πλησιάζουν την αγριότητα των μαύρων συντρόφων τους, που είναι αρκετά μεγάλοι για να παίρνουν μόνοι τους τις αποφάσεις. Οι αρχές έπαιξαν το παιχνίδι του καλού και του κακού μπάτσου βάζοντας τον Ron Johnson (έναν μαύρο αξιωματικό που μεγάλωσε στο North County) επικεφαλής των αστυνομικών επιχειρήσεων. Στη διάρκεια της ημέρας, αυτός και οι αξιωματικοί του βγάζουν τις στολές του ματατζή και πλευρίζουν τους διαδηλωτές. Αυτό το κόλπο δούλεψε καλά με τους αυτόκλητους επικεφαλής των διαδηλωτών οι οποίοι ανοιχτά συνεργάζονται με τον Johnson για τον έλεγχο του πλήθους.
Υπάρχουν αναρίθμητες προτροπές από το Έθνος του Ισλάμ, από το κόμμα των Νέων Μαύρων Πανθήρων και των κοινωνικά συντηρητικών ομοιών τους, προς τις γυναίκες να πάνε σπίτια τους, προς τους δυνατούς μαύρους άντρες να πατήσουν πόδι και άλλες παρόμοιες υποδείξεις που στοχεύουν στην διάσπαση των διαδηλωτών. Τις πρώτες μέρες αυτές οι εκκλήσεις συνάντησαν τρομερή αντίσταση κυρίως από μαύρες γυναίκες. «Άντε γαμήσου και πήγαινε στην εκκλησία σου», «είμαι εδώ από την πρώτη μέρα», «είναι τα μωρά μας που σκοτώνονται». Η συνεχής παρενόχληση είχε δυστυχώς τις επιπτώσεις της καθώς όλο και λιγότερες γυναίκες είναι έξω, ιδιαίτερα το βράδυ. Αλλά οι γυναίκες είναι ακόμη στην πρώτη γραμμή χλευάζοντας την αστυνομία και ορμώντας στα καταστήματα για να πάρουν τα αγαθά που τους ανήκουν.
Σχεδόν όλοι όσοι επιχειρούν να περιορίσουν τις πράξεις των πιο συγκρουσιακών αυτό-ανακηρύσσοντας τον εαυτό τους ηγέτη της κοινότητας είναι άνω των 40. Δεν προσπαθούν μόνο να εμποδίσουν τους νεαρούς να δράσουν αλλά και να τους αποβάλουν από τη διαμαρτυρία. Αυτοί οι σοφοί γηραιότεροι τριγυρίζουν με μια πατερναλιστική αύρα εξουσίας, αλλά οι νεότεροι δεν ξεγελιόνται: «Δεν μπορώ να ακούω άλλο αυτούς τους τύπους με τα παλιά μυαλά, λένε τα ίδια και τα ίδια εδώ και χρόνια. Αυτή η ειρηνική διαδήλωση δεν αποφέρει τίποτα, χωρίς την λεηλασία κανένας δεν θα έδινε δεκάρα για τον Mike». Παρόλα αυτά συνεχίζουν να καλούν τους νεαρούς να ωριμάσουν και να γίνουν άντρες, και τις νέες γυναίκες να πάνε σπίτι γιατί οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι για αυτές.
Ειρήνη και ησυχία
Υπάρχουν μερικές ενδείξεις ότι τα αριστερά γκρουπ απομακρύνονται από την πόλη του Ferguson. Έχουν αρχίσει να διοργανώνουν πορείες και πράξεις πολιτικής ανυπακοής στο Clayton και στο κέντρο του St. Louis. Ίσως εγκαταλείπουν την προσπάθεια να ελέγξουν τα επιθετικά στοιχεία. Ίσως προσπαθούν να προβάλουν ένα πιο ειρηνικό και κατάλληλο για τα μίντια προφίλ. Ίσως δοκιμάζουν νέες τακτικές για την απόδοση δικαιοσύνης.
Μόνο ο χρόνος θα το δείξει.
Η κατάσταση στο Ferguson είναι τρομαχτική. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί κάποιοι, και ειδικότερα αυτοί που ζουν κοντά στα γεγονότα επιθυμούν να επιστρέψουν στην κανονικότητα: Σφαίρες, δακρυγόνα, κανόνια ήχου, σημεία ελέγχου, φωτιά. Αλλά πάραυτα, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων, εμείς, που δεν το επιθυμούμε. Κατεβαίνουμε στο West Florissant μέρα-νύχτα για να βρούμε τρόπο να το αποτρέψουμε. Για μας, ο αγώνας δεν περιορίζεται στην απόδοση δικαιοσύνης για τον Mike Brown και την καταδίκη του ενός και μοναδικού μπάτσου για την δολοφονία. Ό,τι κάνουμε το κάνουμε για εμάς, για τους φίλους και την οικογένειά μας, όπως επίσης και για τον Mike Brown. Έχουμε ήδη κρίνει αυτό το σύστημα ένοχο, όπως και τον ρατσισμό, την ταξική διάρθρωση, την κυβέρνηση, την αστυνομία. Όταν η «ειρήνη», στην οποία μας ζητούν συνεχώς να επιστρέψουμε, μοιάζει με αδυναμία, εξευτελισμό, φτώχεια, βαρεμάρα και βία, τότε η επιλογή πολλών να συνεχίσουν να πολεμούν δεν θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη. Και για να γίνει αντιληπτή η αγριότητα με την οποία μερικοί από εμάς πολεμούν, αρκεί να πούμε ότι είναι σχεδόν σαν να περιμέναμε όλη μας την ζωή για αυτήν τη στιγμή. Πριν δύο μέρες ο κόσμος έκανε καταδρομική επίθεση στην αστυνομική σκοπιά εξαναγκάζοντάς τους να καλέσουν την εθνοφυλακή. Αυτό παλιότερα θα ήταν αδιανόητο, αλλά από την άλλη μόλις πριν δύο βδομάδες όλο αυτό το σκηνικό ήταν επίσης αδιανόητο.
Έτσι λοιπόν σηκώνουμε ψηλά το ποτήρι με το τζιν που απαλλοτριώσαμε κάνοντας μία πρόποση! Να συνεχίσουμε να εκπλήσσουμε ο ένας τον άλλο.
ANTISTATIST – STL,
19/8/2014
1 Το QT (Quick Trip)είναι ένα παράρτημα μιας αλυσίδας βενζινάδικων και παντοπωλείων. Την δεύτερη μέρα των αναταραχών οι διαδηλωτές όχι μόνο το απαλλοτρίωσαν αλλά και το έκαψαν ολοσχερώς. Τα υπόλοιπα καταστήματα επίσης απαλλοτριώθηκαν αλλά άρχισαν και πάλι να λειτουργούν λίγες μέρες μετά. Το QT, αντιθέτως, δεν μπορεί να ανοίξει μιας και έχει καεί, κι ως εκ τούτου χρησιμοποιήθηκε την επόμενη εβδομάδα ως σημείο συνάντησης.
2 Το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων της δεκαετίας του ’60 έχει ρητώς διαχωρίσει τη θέση του από το Νέο Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων λόγω πολιτικών διαφορών. Για περισσότερες πληροφορίες (στα αγγλικά) http://www.blackpanther.org/newsalert.htm
3 Το Έθνος του Ισλάμ (Nation of Islam: NOI)είναι μία συντηρητική οργάνωση μαύρων εθνικιστών/μουσουλμάνων που δημιουργήθηκε στο Ντιτρόιτ το 1930. Ο Μαλκομ Χ ήταν μέλος της αλλά αποστασιοποιήθηκε από τη φυλετικά καθορισμένη αυτονομιστική πολιτική τους. Δολοφονήθηκε λίγο μετά τη ρήξη του με την ηγεσία της οργάνωσης.
4 Το MORE(Missourians Organizing for Reform and Empowerment – Κάτοικοι του Μισούρι για την αλλαγή και την χειραφέτηση) είναι ένας τοπικός αριστερός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός. Είναι μία επίσημα αναγνωρισμένη νομική οντότητα, της οποίας οι πληρωμένοι ακτιβιστές συμμετείχαν στο τοπικό κίνημα Occupy, στο κίνημα κατά των εξώσεων και στις διαμαρτυρίες κατά των μεταλλείων άνθρακα.
5 Το OBS είναι μια τοπική αριστερή οργάνωση για τον ριζοσπαστικό αγώνα των μαύρων που ιδρύθηκε το 1980.
6 Και οι δύο είναι πολιτικοί, ακτιβιστές υπέρ των δικαιωμάτων του πολίτη και βαπτιστές ιερείς.
7 Ο Νέλλυ είναι ένας ράπερ από την περιοχή που έγινε διάσημος στις αρχές του 2000. Πήγε στο Ferguson και προσπάθησε να παρακινήσει τον κόσμο να σταματήσει την εξέγερση λέγοντάς του «υπάρχουν άλλες επιλογές». Ένας από τους διαδηλωτές του απάντησε ότι οι άλλες επιλογές υπάρχουν μόνο για τους πλούσιους όπως ο ίδιος, δηλαδή ο Νelly.
8 Ο Tef Poe είναι ένας εναλλακτικός χιπχόπερ της τοπικής σκηνής που συμμετείχε στις αναταραχές στο Ferguson. Δεν έχει φτάσει στο σημείο του να καταδικάσει τις απαλλοτριώσεις και τις εμπρηστικές ενέργειες, αλλά πολιτικά εντάσσεται στα πλαίσια της Οργάνωσης για τον Αγώνα των Μαύρων. Είναι ένας από αυτούς που υποστηρίζουν ένθερμα και διαδίδουν την εκδοχή της αστυνομίας ότι οι αναταραχές προκαλούνται από άτομα που έχουν παρεισφρήσει στο πλήθος χωρίς να έχουν σχέση με την περιοχή, ενώ ταυτόχρονα κατηγορεί τους λευκούς αναρχικούς για υποκίνηση των αναταραχών (κάτι που προφανώς δεν ισχύει). Επίσης, υποστηρίζει ότι όσοι επιλέγουν πιο μαχητικές τακτικές είναι πράκτορες του κράτους και προβοκάτορες της αστυνομίας, ενώ ταυτόχρονα έχει αναρτήσει φωτογραφίες αναρχικών στο διαδίκτυο παροτρύνοντας τον κόσμο να τους καταδώσει στην αστυνομία. Το «po po» είναι άλλος ένας όρος αργκό για την αστυνομία. Βασισμένοι στο πώς προφέρεται το επίθετο του Tef Poe, δηλαδή «po», και βάζοντας το δεύτερο «po» μέσα σε παρένθεση, φωνάζοντάς τον δηλαδή Tef Po Po, οι σύντροφοι από το Ferguson αποκαλούν στην ουσία τον Tef Poe ρουφιάνο της αστυνομίας.
