«Τα μνημόνια θα φαντάζουν παράδεισος μπροστά στην ΤΤΙΡ»
Πάκο Βιγέρας, ισπανός συνδικαλιστής (Γρανάδα, 8/8)
Στις 8 Ιουλίου, με απόφαση των ηγετικών κύκλων της Ε.Ε., το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο προωθείται η «Διατλαντική Συμφωνία Συνεργασίας Εμπορίου και Επενδύσεων» (Transatlantic Trade and Investment Partnership – ΤΤΙΡ). Η συμφωνία, που συζητείται εδώ και δύο περίπου χρόνια εν κρυπτώ ανάμεσα στην Ε.Ε. και τις Η.Π.Α, αφορά 850 εκατ. κατοίκους, στους οποίους αντιστοιχεί το 45% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ το εμπόριο που θα επηρεαστεί υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε 500 δισ. ευρώ ετησίως.
Επίσημα, η συμφωνία στοχεύει στη διευκόλυνση των άμεσων επενδύσεων και στην εξάλειψη “περιττών γραφειοκρατικών εμποδίων”. Ωστόσο, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, κύριος στόχος της TTIP είναι η απορρύθμιση των κανονιστικών ρυθμίσεων που αποτελούν “εμπόδιο” στην κερδοφορία των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Στην πραγματικότητα, “εμπόδια” για την ΤΤΙP αποτελούν οι κοινωνικές κατακτήσεις των τελευταίων δεκαετιών (εργασιακά δικαιώματα, περιβαλλοντικές ρυθμίσεις, κανόνες ασφάλειας για τα τρόφιμα, προστασία των προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο κ.ά.). Συγχρόνως, η συμφωνία τείνει να μεταβάλλει την ίδια τη θεσμική αρχιτεκτονική της ΕΕ υπέρ των πολυεθνικών εταιριών και κεφαλαίων, καθώς αφορά λιγότερο στο εμπόριο -οι αντίστοιχοι δασμοί είναι ήδη σημαντικά χαμηλοί- και περισσότερο σε ρυθμίσεις και εμπορικά πρότυπα, εταιρικά δικαιώματα και επενδυτικές εγγυήσεις.
Συμφωνία με το διάβολο
Μεταξύ άλλων, η TTIP ανοίγει τον δρόμο στις ιδιωτικές επιχειρήσεις να αναλάβουν οποιονδήποτε τομέα δημοσίων υπηρεσιών επιθυμούν, όπως η υγεία, η παιδεία, το νερό κ.λπ. χωρίς κανέναν ουσιαστικό περιορισμό. Η εφαρμογή της αποτελεί κίνδυνο για τους φυσικούς πόρους και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ενώ ταυτόχρονα κινδυνεύουν με κατάργηση οι κανόνες αειφορείας για τις ΑΠΕ, αφού αποτελούν εμπόδιο για την επέκταση των αγροκαυσίμων που προωθούν οι Αμερικανοί παραγωγοί.
Περαιτέρω, η TTIP προβλέπει πλήρη κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων. Η ΕΕ έχει παραδεχτεί ότι η TTIP είναι πιθανό να προκαλέσει αύξηση της ανεργίας καθώς οι θέσεις εργασίας μπορεί να μεταφερθούν στις ΗΠΑ, όπου οι εργατικοί νόμοι είναι πιο χαλαροί και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα περιορισμένα. Συμβούλεψε μάλιστα τις χώρες-μέλη να αντλήσουν από τα ευρωπαϊκά ταμεία στήριξης ως αντιστάθμισμα για την αναμενόμενη αύξηση της ανεργίας. Παραδείγματα από άλλες παρόμοιες διμερείς εμπορικές συμφωνίες στον κόσμο υποστηρίζουν την πιθανότητα απώλειας θέσεων εργασίας. Το North American Free Trade Agreement (NAFTA), για παράδειγμα, μεταξύ των ΗΠΑ, του Καναδά και του Μεξικού, προκάλεσε την απώλεια 1 εκ. θέσεων εργασίας στης ΗΠΑ μέσα σε 12 χρόνια, αντί για τις εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον που υπόσχονταν.
Η TTIP προϋποθέτει επίσης την έκπτωση των ευρωπαϊκών προτύπων ασφαλείας στους τομείς των τροφίμων και του περιβάλλοντος. Εμπόδιο για την επίτευξη συμφωνίας, θεωρείται η “αρχή της προφύλαξης”, που αποτελεί μια κομβική διαφορά στην αντιμετώπιση της διατροφικής ασφάλειας ανάμεσα σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Προς το παρόν η Ε.Ε. τηρεί την “αρχή της προφύλαξης”, που σημαίνει ουσιαστικά ότι μια εταιρεία πρέπει να αποδείξει ότι μια ουσία είναι ασφαλής προτού αυτή μπορέσει να χρησιμοποιηθεί. Στις ΗΠΑ ισχύει το αντίθετο: οποιαδήποτε ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως ότου αποδειχθεί μη ασφαλής. Για παράδειγμα, η Ε.Ε. απαγορεύει αυτήν τη στιγμή τη χρήση 1.200 ουσιών στην παρασκευή καλλυντικών, ενώ οι ΗΠΑ μόνο 12. Το ίδιο ισχύει και στον τομέα των τροφίμων. Ενδεικτικά, το 70% όλων των επεξεργασμένων τροφίμων που πωλούνται στα αμερικανικά σούπερ μάρκετ περιέχουν πλέον γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Αντιθέτως, η Ε.Ε. δεν επιτρέπει γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης μακράν πιο χαλαρούς περιορισμούς όσον αφορά τη χρήση εντομοκτόνων. Επιτρέπεται επίσης η χρήση αυξητικών ορμονών στο βοδινό, οι οποίες απαγορεύονται στην Ευρώπη λόγω σύνδεσής τους με εμφάνιση καρκίνου. (Οι αμερικανοί αγρότες προσπάθησαν να άρουν αυτούς τους περιορισμούς επανειλημμένα στο παρελθόν μέσο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και είναι πολύ πιθανό ότι θα χρησιμοποιήσουν το TTIP για να το ξανακάνουν).
Ωστόσο, ο δρόμος για την επίτευξη της συμφωνίας έχει ήδη ανοίξει. Στις 25 Μαΐου, η Ε.Ε. απέσυρε νόμους προστασίας από τα Φυτοπροστατευτικά προς χάριν της TTIP. Όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Guardian, Αμερικανοί αξιωματούχοι άσκησαν ισχυρές πιέσεις για να αποσυρθούν επικείμενες ρυθμίσεις στην Ε.Ε. για τα φυτοφάρμακα, προκαλώντας την πτώση των ευρωπαϊκών προτύπων με σκοπό να διευκολύνουν την υπογραφή της συμφωνίας. Οι πιέσεις κατάφεραν να αναβάλουν την δημιουργία σχετικής νομοθεσίας στην Ε.Ε., μέχρι το 2016, (ενώ ήταν προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2014), καθώς το κόστος από τις προκληθείσες ασθένειες για τα συστήματα υγείας της Ε.Ε. ανέρχεται στα 150 δις ευρώ.
Πολυεθνικές εναντίον χωρών
Το τρομακτικότερο ίσως όπλο της TTIP υπέρ της εδραίωσης της κυριαρχίας των πολυεθνικών είναι η ενσωμάτωση του Μηχανισμού Διαιτησίας Επίλυσης Διαφορών μεταξύ Επενδυτών και Κρατών, (ISDS – Investor-State Dispute Settlements), με τον οποίο τα εταιρικά συμφέροντα αποκτούν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι εκείνων των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών. Το ISDS επιτρέπει σε επιχειρήσεις να μηνύουν κυβερνήσεις, αν οι πολιτικές αυτών των κυβερνήσεων τους προκαλούν απώλεια κερδών, σημαίνοντας ουσιαστικά ότι οι πολυεθνικές θα μπορούν να υποδείξουν τις πολιτικές των κυβερνήσεων. Τα ISDS εφαρμόζονται ήδη σε άλλες διμερείς εμπορικές συμφωνίες σε διάφορα μέρη του κόσμου και έχουν οδηγήσει σε τεράστιες αδικίες, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία, όπου η Σουηδική εταιρεία ενέργειας Vattenfall μηνύει τη γερμανική κυβέρνηση διεκδικώντας δισεκατομμύρια δολάρια για την απόφασή της να κλείσει πυρηνικά εργοστάσια, μετά την καταστροφή στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας. Μια πολιτική που αφορά τη δημόσια υγεία απειλείται λοιπόν από έναν ενεργειακό γίγαντα λόγω πιθανής απώλειας κερδών!
Οι ιδιοκτήτες του πλανήτη
Στις 5/10/15, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και 10 ακόμα χώρες του Ειρηνικού υπέγραψαν πίσω από κλειστές πόρτες την αντίστοιχη συμφωνία TPP (Τranspacific Partnership), η οποία θα επηρεάσει το 40% της παγκόσμιας οικονομίας. Στη συμφωνία θα ενταχθεί το ήμισυ του πλούτου που παράγεται σε παγκόσμιο επίπεδο, το 35% του διεθνούς εμπορίου και το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού. Εκτός από την κατάργηση των τελωνειακών δασμών που έχουν απομείνει, η ΤΡΡ επιθυμεί να θεσπίσει κοινές προδιαγραφές για όλα τα προϊόντα (τρόφιμα, φυτοφάρμακα, βιομηχανικά προϊόντα…), για όλες τις υπηρεσίες (τράπεζες, ταμιευτήρια, ασφαλιστικά ταμεία) και για την πνευματική ιδιοκτησία.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, σε ανακοίνωσή τους, εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την επίτευξη της TPP, καθώς θεωρούν ότι οι τιμές των φαρμάκων θα αυξηθούν κατακόρυφα. Οι μεγάλοι χαμένοι, σύμφωνα με τους Γ.Χ.Σ., είναι οι ασθενείς και όσοι προσπαθούν να παράσχουν βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες. Χαρακτηρίζουν μάλιστα την TPP ως τη χειρότερη εμπορική συμφωνία όσον αφορά την πρόσβαση στα φάρμακα για τους κατοίκους των αναπτυσσόμενων χωρών. Για παράδειγμα, η ενίσχυση του μονοπωλίου στα βιολογικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς θα αναγκάσει τους ανθρώπους των αναπτυσσόμενων χωρών να πληρώνουν πολύ μεγάλα ποσά προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε αυτά. Οι Γ.Χ.Σ. εκτιμούν ότι η TPP θα έχει τεράστια επίπτωση για πολλά χρόνια στη δημόσια υγεία και δεν θα επηρεάσει μόνο τις 12 χώρες που συμμετέχουν σε αυτήν.
Ένα εξαιρετικά κρίσιμο σημείο αφορά τα δικαιώματα της πνευματικής ιδιοκτησίας: Οι άρχοντες της αγοράς απαιτούν να επεκταθεί η κατοχύρωση με διπλώματα ευρεσιτεχνίας και στον τομέα “των μεθόδων διάγνωσης θεραπείας και χειρουργικών επεμβάσεων”. Για παράδειγμα, για τις τεχνικές εγχείρησης καρδιάς ή για ορισμένα καινοτόμα πρωτόκολλα ανίχνευσης του καρκίνου ή θεραπείας του, θα μπορούσε να ζητηθεί από τους χρήστες η πληρωμή δικαιωμάτων. Σημαντικό είναι επίσης να αναφέρουμε την κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας γονιδίων ή ουσιών που περιέχονται σε φυτά που συναντάμε ελεύθερα στη φύση, την κατάργηση των μέτρων ελέγχου στις κινήσεις των κεφαλαίων, τον περιορισμό των πληροφοριών που αναγράφονται στις ετικέτες των τροφίμων και κυρίως την ύπαρξη σε αυτά Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών… Ο κατάλογος είναι ατελείωτος, όσο και απίστευτα ετερογενής, και μπορεί κανείς να συναντήσει τις πλέον απίθανες περιπτώσεις.
Στην πράξη, κανένας από τους τομείς της ζωής δεν θα είναι δυνατόν να ξεφύγει από τον έλεγχο των πολυεθνικών εταιρειών. Οι TTIP και οι TPP είναι στην ουσία παγκόσμιο σχέδιο πτώχευσης όλου του πλανήτη υπέρ των λίγων κυρίαρχων, οι οποίοι μέσα από τη συγκεκριμένη συμφωνία θα τον ελέγχουν εξολοκλήρου, όχι μόνο οικονομικά αλλά και σε ό,τι αφορά τους φυσικούς του πόρους. Η παγκόσμια ελίτ και οι συνεργάτες της είναι αποφασισμένοι να φτωχύνουν την ανθρωπότητα, να εδραιώσουν τον πλούτο και τη δύναμή τους, και να επαναφέρουν εκσυγχρονισμένο και ανανεωμένο το φεουδαρχικό σύστημα του Μεσαίωνα.
Broken Keyboard / Manon Troppo
