Σημειώσεις για το λίγο πρίν και το λίγο μετά του δημοψηφίσματος, τα όρια της νέας εξουσίας, την Ε.Ε, τα κόμματα νέου – τύπου και την αστική αντεπανάσταση
(Υποσημείωση: Τη στιγμή που διαβάζεις αυτό το κείμενο το νέο «αριστερό» μνημόνιο πιθανότατα είναι ήδη πραγματικότητα…)
«Κάνε ό,τι θέλεις. Ο Κόσμος αυτός είναι φανταστικός και έχει φτιαχτεί από αντιφάσεις»
William Blake
I
Η ιστορία είναι γεμάτη συγκρούσεις που προκύπτουν από τις αντιφάσεις των κοινωνικών συστημάτων και αντιφάσεις που προκύπτουν σαν αποτέλεσμα των κοινωνικών συγκρούσεων. Η ανάληψη της εξουσίας από τη ρεφορμιστική αριστερά προκύπτει έτσι σαν μια μεγάλη αντίφαση: ο ΣΥΡΙΖΑ σαν παράγωγο μιας εκπεφρασμένης – πλην ηττημένης – κοινωνικής οργής επιδιώκει την Ομαλότητα, αλλά τα μεγάλα αφεντικά επιδιώκουν τη Σύγκρουση. Σαν αποτέλεσμα, η πραγματικότητα του κοινωνικού πολέμου αποκρυσταλλώνεται: ο ΣΥΡΙΖΑ εξωθήθηκε αρχικά σε ρήξη, παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειές του να συμφωνήσει με δυσχερείς όρους – αφού η μόνη επιλογή που του απέμεινε ήταν ουσιαστικά να παραδώσει την εξουσία – και εν τέλει συνθηκολόγησε ψηφίζοντας νέο μνημόνιο.
ΙΙ
Η σοσιαλδημοκρατία εξάντλησε τα όριά της σαν οικονομικό μοντέλο όταν τέλειωσαν τα δάνεια – αυτά που πήραν τα κράτη για να αποδώσουν ψευδεπίγραφη κοινωνική δικαιοσύνη και αυτά που πήραν οι προλετάριοι για βιώσουν την επίπλαστη κοινωνική ανέλιξη. Σήμερα, τριάντα χρόνια μετά, είναι η ώρα της πληρωμής.
ΙΙΙ
Η ανάληψη της εξουσίας από τους ρεφορμιστές και η διαμάχη τους – και εν τέλει η συντριβή τους – με την ηγεσία της Ε.Ε που ακολούθησε δεν δείχνει τίποτα περισσότερο παρά, για άλλη μια φορά, την αποτυχία του ειρηνικού δρόμου προς έστω και μια υποτυπώδη απόδοση κοινωνικής δικαιοσύνης. Το μεγάλο κεφάλαιο δεν είναι διατεθειμένο να δώσει τίποτα και θα το κάνει μόνο εάν εξαναγκαστεί με τη βία. Η κοινωνική πρόνοια και τα φιλολαϊκά μέτρα όπως εφαρμόστηκαν τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 αποτελούσαν την καθεστωτική αντιπρόταση τόσο στα επαναστατικά και αντάρτικα κινήματα που αμφισβητούσαν την καπιταλιστική εξουσία, όσο και στην ίδια την ύπαρξη του σοβιετικού μοντέλου. Σήμερα χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, η ειρηνική επίλυση του κοινωνικού και ανθρωπιστικού προβλήματος είναι εκτός πραγματικότητας.
ΙV
Η σύσταση του μετώπου που στήριξε το «ναι» είναι η πολιτική έκφραση του ολοκληρωτισμού των τελευταίων ετών, η αντικομουνιστική στρατηγική και ο επικοινωνιακός τρόμος, το κόμμα της αστικής αντεπανάστασης. Προκειμένου να νικήσει ο εσμός αυτών των υποκειμένων μεταχειρίστηκε όλα τα μέσα, από ειρηνικές συγκεντρώσεις και πορείες εώς εργοδοτικούς εκβιασμούς που απειλούσαν ανοιχτά όσους δεν ταχθούν υπέρ του «ναι» με παύση πληρωμών ή ακόμα και απόλυση. Απέναντι τους δεν πήραν θέση μόνο όσοι ψήφισαν «όχι» αλλά και αυτοί που συγκρούστηκαν μαζί τους στο Σύνταγμα, το Ηράκλειο, τη Βέροια και τα Γιάννενα, αυτοί που τους ξεφτίλισαν στη Θεσσαλονίκη και αυτοί που αποδόμησαν με τα μέσα τους τον τρόμο των κυρίαρχων ΜΜΕ, έστω και εάν για αξιακούς λόγους δεν συμμετείχαν στο δημοψήφισμα.
V
Η κάθοδος των ευρωπαϊστών στο δρόμο δεν είναι πρωτοφανής. Είναι άλλη μια προσπάθεια των πιο συντηρητικών κοινωνικών κομματιών να καταλάβουν το κοινωνικό έδαφος που τους αναλογεί. Η νέο -ελληνική ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα. Στην δεκαετία του ’20 την περίοδο του εθνικού διχασμού, χιλιάδες παπάδες και βασιλόφρονες συγκεντρώθηκαν στο Πεδίο του Άρεως για να καταραστούν από κοινού τον Ε. Βενιζέλο ουρλιάζοντας ”ανάθεμα”, κατά την διάρκεια της κατοχής πλήθη αστών μαζεύτηκαν στο Σύνταγμα για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους στην Εαμική αντίσταση, ενώ τα πρόσφατα χρόνια εκατοντάδες χιλιάδες άτομα διαδήλωσαν για το όνομα της Μακεδονίας και υπέρ της αναγραφής θρησκεύματος στις ταυτότητες. Κατ’ουσία οι συγκεντρώσεις των ευρωπαϊστών είναι η άλλη έκφραση των ναζιστικών συγκεντρώσεων της Χ.Α προ διετίας και αποτελούν την προσπάθεια του καθεστώτος να πάρει «τον δρόμο» από την αγωνιζόμενη κοινωνία, ή αλλιώς την παραγωγή της αντεπανάστασης στο δημόσιο χώρο. Ταυτόχρονα ναζί και ευρωπαϊστές αλληλοσυμπληρώνονται στα προνομιακά για τον καθένα τους κοινωνικά εδάφη: οι ναζί στις γειτονιές κάνουν δουλειά βάσης και οι ευρωπαϊστές στο Σύνταγμα παρεμβαίνουν στο κεντρικό πολιτικό πεδίο.
VI
Ο μόνος λόγος που οι συγκεντρώσεις των οπαδών του «ναι» δεν μετατράπηκαν σε ανοιχτές πολυπληθείς συγκρούσεις με οπαδούς της κυβέρνησης είναι ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει μαχητική πολιτική κουλτούρα – αλλιώς κουλτούρα «δρόμου». Αυτοί που έχουν – δηλαδή οι αναρχικοί, οι φασίστες και οι σταλινικοί – δεν συμμετείχαν στα μεγάλα πλήθη.
VIΙ
H κοινωνική πόλωση μέσω του δίπολου ναι/όχι μπορεί να αποδώσει με τη σειρά της και άλλη μια πτυχή του ταξικού πολέμου: οι έχοντες καταθέσεις μικρές ή μεγάλες στο στρατόπεδο του ναι και οι μη έχοντες με το στρατόπεδο του όχι.
VIII
Ο εξευτελισμός της επίσημης σοσιαλδημοκρατίας σχεδόν παντού στον κόσμο δημιούργησε το απαραίτητο έδαφος για την εμφάνιση των κομμάτων νέου – τύπου. Ο ΣΥΡΙΖΑ σαν κόμμα νέου – τύπου, όπως αντίστοιχα οι podemos στην Ισπανία, ενσωματώνει συνθήματα και δράσεις του κοινωνικού κινήματος, αντλεί στελέχη από τους κοινωνικούς αγώνες, νομιμοποιεί την ανάθεση και επιδιώκει να αμβλύνει τις ταξικές αντιθέσεις μέσω αποπροσανατολιστικών διοικητικών μεταρρυθμίσεων στα πρότυπα της συμμετοχικής δημοκρατίας. Ειδικά στην Ελλάδα η ήττα του κοινωνικού κινήματος και των μεγάλων ταραχών της πενταετίας 2008-2013 ήταν ακριβώς αυτή που δημιούργησε το απαραίτητο έδαφος για την γιγάντωση ενός τέτοιου κόμματος. Η διαμάχη ΣΥΡΙΖΑ – Ε.Ε είχε και αυτή την πτυχή: το πρώτο κόμμα νέου – τύπου που κέρδισε την εξουσία στην Ευρώπη δημιούργησε μια οριακή κατάσταση, ακριβώς γιατί απαιτεί τη διεύρυνση των ορίων της Ε.Ε και την ενσωμάτωσή του σαν καπιταλιστική εφεδρεία.
ΙΧ
Η επικράτηση του «όχι» μπορεί αρχικά να αποτελεί θετική εξέλιξη αλλά δεν είναι άμεσα προβλέψιμο πώς θα εξελιχθεί. Ο βαθιά πατριωτικός λόγος, η αποκλειστικά εθνική αφήγηση καθώς και η συμμετοχή των εθνικιστών του Καμμένου και των ναζί της Χ.Α σε αυτή την πλευρά της διαμάχης αποτελούν δομικά στοιχεία της προβληματικής κοινωνικής συγκρότησης που επικράτησε. Ταυτόχρονα η – αρχική τουλάχιστον – ισχυροποίηση του ΣΥΡΙΖΑ του δίνει την δυνατότητα με την επανοικοδόμηση της εθνικής συνοχής και την απορρόφηση από το κοινωνικό κίνημα της λογικής του εθνικού συμφέροντος να περάσει όσα νομοθετήματα και μνημόνια ήταν αδύνατο να περάσουν. Οι – κατά δήλωσή τους – συνεχιστές του κράτους ποτέ δεν έκρυψαν την ιδιότητά τους σαν καπιταλιστική εφεδρεία. Το γεγονός ότι νομιμοποιήθηκαν με το δημοψήφισμα σαν πολιτικός φορέας που εκφράζει τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα – χωρίς μάλιστα να έχει γίνει καμία αλλαγή στα πεδία της καθημερινότητας (καταστολή, ανθρωπιστική κρίση, περιβάλλον, στρατόπεδα συγκέντρωσης, εκφασισμός κράτους) – μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου που θα ενσωματώνει και θα διαιωνίσει σαν κεκτημένο της εξουσίας την ήττα του κοινωνικού κινήματος.
Χ
Το γεγονός ότι η καθεστωτική προπαγάνδα υπερτονίζει κατά το δοκούν κάποια χαρακτηριστικά και ότι η αριστερή αφήγηση τα αποκρύπτει δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Έτσι δεν έχει αξιολογηθεί ανάλογα ο ρόλος του πολυπληθούς κοινωνικού κομματιού των δημοσίων υπαλλήλων που αποτέλεσε τον μεγάλο όγκο των αντι-μνημονιακών ταραχών, καθόρισε με την ύπαρξη του τα όρια και τα αμυντικά χαρακτηριστικά τους και στη συνέχεια βρήκε την πολιτική του έκφραση σαν μεγάλος όγκος των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ.
ΧΙ
Η σύγκρουση ρεφορμιστών – Ε.Ε αναπόφευκτα αναγκάζει όλες τις πολιτικές δυνάμεις να πάρουν θέση. Το ναζιστικό και το σταλινικό κόμμα – αμφότερες εξαιρετικά τυχοδιωκτικές πολιτικές δυνάμεις – απέδειξαν για άλλη μια φορά τόσο ξεκάθαρα το ρόλο και τις ιεραρχήσεις τους που μόνο οι ανεγκέφαλοι οπαδοί τους δεν μπορούν να το αντιληφθούν. Οι ναζιστές με δήλωση του αρχηγού τους τάχθηκαν με τους ευρωπαϊστές όταν φάνηκε η προοπτική του ελληνικού Μαϊντάν, και άλλαξαν ξανά στρατόπεδο μετά την ανακήρυξη του δημοψηφίσματος, επιστρέφοντας στα γνώριμα νερά του προσχηματικά αντι-μνημονιακού εθνικισμού, ενώ οι σταλινικοί μετά από 40 χρόνια που ζητάνε μονότονα έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ επέλεξαν την αποχή προκειμένου, πρώτον, να μην απορροφηθούν από ΣΥΡΙΖΑ και δεύτερον, να επανεπιβεβαιώσουν τον ρόλο τους σαν αριστερό δεκανίκι του καθεστώτος – όπως όταν καταλάμβαναν την Πάντειο για να μην επεκταθεί η δεκεμβριανή εξέγερση ή όταν υπερασπίστηκαν την βουλή με όλες τους τις δυνάμεις.
ΧΙΙ
Στα ταραγμένα χρόνια της κρίσης εμφανίζονται και διάφορα αξιοσημείωτα φαινόμενα όπως το να παίζουν ρόλο στις ιστορικές εξελίξεις πολιτικά υποπροϊόντα χωρίς γενικά κάποιο άλλο λόγο ύπαρξης πέραν από τα αυτόνομα μικροσυμφέροντά τους. Μια τέτοια περίπτωση συνιστά ο Π. Καμμένος που από τη θέση του υπ. Άμυνας απείλησε όλες τις κατευθύνσεις με πραξικόπημα, δηλώνοντας την ετοιμότητα του στρατού να καταστείλει εσωτερικές αντιδράσεις. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η εκκωφαντική σιωπή των συριζαίων που ιεραρχούν την πολιτική σκοπιμότητα σαν πιο σημαντική από το γεγονός ότι συγκυβερνούν με φασίστες.
ΧΙΙΙ
Η οικονομική δυσλειτουργία όπως και το κλείσιμο των τραπεζών είναι μια στιγμή που αμφισβητείται ξεκάθαρα η Τάξη αυτού του κόσμου – ένα οριακό σημείο. Από πλευράς καταπιεσμένων – θα έπρεπε να – είναι η ώρα και της κοινωνικοποίησης της αυτό–οργάνωσης απέναντι, στον εν μέρει αυθόρμητο και εν μέρει επιδιωκόμενο από «τα πάνω», κοινωνικό κανιβαλισμό και η στιγμή της πρακτικής εφαρμογής των οποιονδήποτε επαναστατικών σχεδιασμών απέναντι στην επιβολή έκτακτων αστυνομικών ή/και στρατιωτικών μέτρων. Από πλευράς καθεστώτος η δυσλειτουργία της οικονομίας είναι ευκαιρία να επανανοηματοδοτήσει την ίδια την ύπαρξη της – η τράπεζα, το ιερό φετίχ του καπιταλισμού, θα πρέπει να μετατραπεί σε ιερό φετίχ της κοινωνίας, μοναδική πηγή χρημάτων και κατ’ επέκτασης πηγή ζωής στην μητροπολιτική έρημο.
ΧΙV
Η απειλή για χρεοκοπία αποκρύπτει μέρος της κοινωνικής πραγματικότητας. Μετά τον οικονομικό πόλεμο των τελευταίων πέντε ετών ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού είναι ήδη χρεοκοπημένο, στο βαθμό που είτε δεν έχει καθόλου έσοδα, είτε έχει χρέη που είναι αδύνατο να ξεπληρώσει, είτε τέλος στερείται οποιασδήποτε ιδιότητας του πολίτη. Στο βαθμό που η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι η χρεοκοπία δεν σημαίνει ολική καταστροφή, το καθόλου ολιγάριθμο κοινωνικό κομμάτι που έχει χρεοκοπήσει ήδη δεν θα βιώσει την κατάστασή του να χειροτερεύει.
XV
Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν μπορεί να εξεταστεί ούτε μονοδιάστατα σαν σύγκρουση με ταξικά χαρακτηριστικά, ούτε αποκλειστικά σαν ενδοεξουσιαστική διαμάχη. Μπορεί η επικρατούσα εθνική αφήγηση της κρίσης να οριοθετεί το ακίνδυνο έδαφος στο οποίο τοποθετείται το «όχι», η κατάσταση όμως δεν μοιάζει καθόλου με προηγούμενες ελεγχόμενες κρίσεις όπως για παράδειγμα αυτή με την οποία ο Ερντογάν έβγαλε την Τουρκία από το ΔΝΤ και γιγάντωσε την ισχύ της εξουσίας του. Στο βάθος, οι αυξομειώσεις των χρηματιστηριακών δεικτών και η θεωρία του ντόμινο υπενθυμίζουν ότι ο καπιταλισμός ήταν πάντα – και είναι πολύ περισσότερο τώρα – ένα ασταθές και αντιφατικό οικονομικό σύστημα με βάσεις που στηρίζονται περισσότερο στη θεωρία των πιθανοτήτων παρά σε μαθηματικές νομοτέλειες και αριθμητικούς υπολογισμούς.
XVI
Η αντίληψη των ευρωπαϊστών για την αστική δημοκρατία φάνηκε ξεκάθαρα στην προτροπή τους να υπογραφεί οποιαδήποτε συμφωνία ανεξαρτήτως του τί λέει (Σ. Θεοδωράκης), στον χαρακτηρισμό του δημοψηφίσματος σαν «πραξικόπημα» (Βενιζέλος, Σαμαράς) και γενικότερα στην διάθεση τους να εκχωρήσουν οποιαδήποτε πολιτική εξουσία έχουν απ’ ευθείας στο οικονομικό και πολιτικό διευθυντήριο της Ε.Ε και του ΔΝΤ. Ταυτόχρονα φάνηκε και η αντίληψη της ίδιας της Ε.Ε που επενέβη στο εσωτερικό μιας χώρας δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι πράττει ανάλογα με το οικονομικό της συμφέρον και μόνο.
XVII
Η δημιουργία της Ε.Ε σαν διακρατική οικονομική ένωση κρατών ποτέ δεν άφησε περιθώρια για αριστερίστικες παρερμηνείες, οι οποίες περισσότερο εμφανίστηκαν για λόγους εσωτερικής συνοχής των ρεφορμιστικών αριστερών κομμάτων παρά πατούσαν σε κάποιο πραγματική βάση – η πολιτική ανυπαρξία του ευρω-κομμουνισμού πλέον είναι μία απόδειξη. Σήμερα εάν δεν είναι ακόμα η εποχή για το ξεπέρασμα της αυταπάτης του εφικτού ανθρώπινου καπιταλισμού, είναι σίγουρα η εποχή που το φάντασμα της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας πεθαίνει οριστικά.
XVIII
Το γεγονός ότι ένα σημαντικό κομμάτι της μεγαλοαστικής τάξης εμφανίζεται με κοινή πολιτική τοποθέτηση, την οποία υπερασπίζεται με όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα, σηματοδοτεί τη δημιουργία μιας ολιγαρχικής τάξης στα πρότυπα των αντίστοιχων ομάδων συμφερόντων της Ρωσίας, της Ουκρανίας και άλλων πρώην σοβιετικών κρατών. Ο Λάτσης, ο Βαρδινογιάννης, ο Αλαφούζος και ο Μπόμπολας διαθέτουν αεροδρόμια και εθνικές οδούς, ολόκληρα κόμματα και μεμονωμένους βουλευτές, ποδοσφαιρικές ομάδες και ιδιωτικούς στρατούς, εργοστάσια και πλοία. Κυρίως όμως διαθέτουν όλα τα ΜΜΕ με τα οποία επιδόθηκαν σε μια απίστευτης χυδαιότητας εκστρατεία τρομοκράτησης του πληθυσμού, βασισμένη σε επαναλαμβανόμενες σκηνές δυστυχίας και μια στοχευμένη προσπάθεια πρόκλησης πανικού ειδικά στους ηλικιωμένους. Ο ρόλος των ΜΜΕ είναι ένα πρώτο δείγμα του πώς σχεδιάζει η ολιγαρχία να ασκήσει πολιτική όσο βαθαίνει η κρίση και μια υπενθύμιση ότι η ύπαρξή τους συνιστά ένα εντατικό κοινωνικό πρόβλημα που πρέπει να λυθεί με οποιονδήποτε τρόπο. Τα πλήθη κόσμου που φώναζαν «αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι» στο Σύνταγμα στις μεγάλες συγκεντρώσεις υπέρ του «όχι» και συνολικά η απαξίωση μεγάλου μέρους του πληθυσμού προς τα ΜΜΕ, αποτελούν μια θετική εξέλιξη στο βαθμό που εκτός από την αποδόμηση των φερέφωνων της συγκεκριμένης πολιτικής τοποθέτησης αποδομείται και το βασικό εργαλείο επιβολής της καθεστωτικής εξουσίας.
ΧΙX
Μαζί με τον επικοινωνιακό τρόμο έγινε μεμονωμένη προσπάθεια πρόκλησης τρόμου και στην πραγματική ζωή. Για κάποιες μέρες υπάλληλοι των σούπερ – μάρκετ bazaar και σε κάποιες περιπτώσεις και σε άλλες μεγαλύτερες αλυσίδες είχαν συγκεκριμένη εντολή να αφήνουν μισοάδεια τα ράφια με τα είδη πρώτης ανάγκης προκειμένου να πανικοβληθεί ο κόσμος και εν τέλει να ψηφίσει «ναι».
XX
Η ιδιότητα του δημοψηφίσματος σαν αμεσο-δημοκρατική διαδικασία είναι προσχηματική. Άμεση δημοκρατία εντός ενός ταξικού συστήματος αποτελούμενου από άτομα με ριζικά διαφορετικό συμφέρον είναι αυτό – αναιρούμενη. Επιπροσθέτως με δεδομένο ότι βρισκόμαστε πλέον σε εποχές που η ταξική διάρθρωση δεν είναι αυστηρά οριοθετημένη (αστοί/προλετάριοι) και αντιθέτως έχουν εμφανιστεί ταυτόχρονα πολυπληθείς ομάδες συμφερόντων, η αρχή της πλειοψηφίας δεν αποτελεί εχέγγυο κοινωνικής δικαιοσύνης – το παράδειγμα στο οποίο δύο λύκοι και ένα πρόβατο ψηφίζουν τι θα φάνε το βράδυ μπορεί να διαφωτίσει την κατάσταση.
XXI
Η επικράτηση του «όχι» είναι ένα ακόμα επεισόδιο ενός κύκλου αγώνων στους οποίους τα υποκείμενα διατηρούν ανέπαφες τις, καπιταλιστικές ως προς το σκοπό και ειρηνιστικές ως προς το μέσο, αυταπάτες τους. Σύντομα αυτός ο κύκλος θα κλείσει και θα δώσει τη θέση σε έναν επόμενο που θα αναφέρεται σε αλλαγή του κοινωνικού συστήματος είτε προς το καλύτερο, είτε προς το χειρότερο. Η κομμούνα της Ροτζάβα και το Ισλαμικό Κράτος αποτελούν τις δύο αντιθετικές όψεις του τέλους των ψευδαισθήσεων.
XXII
Κάθε ιστορικό γεγονός κάθε φορά εξελίσσεται σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο. Η διαμάχη των ρεφορμιστών με την ηγεσία του παγκόσμιου κεφαλαίου συνέβη με φόντο την αδυναμία του καπιταλισμού να επεκταθεί περαιτέρω και μέσω αυτής της αδυναμίας της δομικής του κρίσης. Την ίδια στιγμή που η νέα εξουσία παραμυθιάζει τις υποτελείς τάξεις για πιθανή λύση του κοινωνικού προβλήματος χωρίς αίματα και επαναστάσεις το κτήνος τρώει τις σάρκες του στη Συρία, το Ιρακ, την Υεμένη, την Ουκρανία και τη Λιβύη για να ανοικοδομήσει στη συνέχεια πάνω στα πτώματα την καμένη γη.
ΧΧΙΙΙ
Η -εκ πρώτης όψης- ακατανόητη επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να πετάξει στα σκουπίδια την -παγκόσμιας εμβέλειας- πολιτική ισχυροποίηση που απέκτησε με το δημοψήφισμα και να προβεί σε ένα επαίσχυντο ιστορικό συμβιβασμό υπαγορεύεται από την ίδια τη φύση αυτού του πολιτικού μορφώματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκε για να καταλάβει την κενή θέση στο χώρο της κεντροαριστεράς, αξιοποιώντας τα πολιτικά της εργαλεία, την κομματική βάση της, τις διασυνδέσεις της, ακόμα και το στελεχικό δυναμικό της και εν τέλει να αποτελέσει το ρυθμιστή των κοινωνικών ισορροπιών που ουσιαστικά αποτελούν και το λόγο της ίδιας του της ύπαρξης. Η απροθυμία του να συγκρουστεί με οποιονδήποτε τρόπο με το βαθύ κράτος στην μέχρι τώρα παραμονή του στην εξουσία αρχικά φανερώνει ότι αυτός ο πολιτικός σχηματισμός έφτασε στα όρια του – ενώ η έλλειψη οποιουδήποτε σχεδιασμού για το ενδεχόμενο ρήξης το επιβεβαιώνει πλήρως. Συνεπώς η ουσιαστική ρήξη με την Ε.Ε. ξεπερνάει την πολιτική φύση αυτού του σχηματισμού, ο οποίος εν τέλει παραδίδεται άνευ όρων.
XXIV
Η αρχικά οριακή κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά το δημοψήφισμα αποκάλυψε και το ρόλο που σκοπεύει να διαδραματίσει ο κάθε πολιτικός χώρος. Τη στιγμή της πολιτικής κρίσης τα δεξιά κόμματα τοποθετήθηκαν απροσχημάτιστα με όρους ταξικούς -χωρίς συμφωνία «θα παρέμβουν οι δυνάμεις της αστικής τάξης» κατά δήλωση του νέου αρχηγού της Ν.Δ.- και η ρεφορμιστική αριστερά με όρους εθνικής συμφιλίωσης.
ΧΧV
H ψήφιση του τρίτου μνημονίου, χωρίς την έγκριση ούτε του πληθυσμού, ούτε της κεντρικής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε καν του απαραίτητου αριθμού βουλευτών της κυβέρνησης, αποτελεί μια κραυγαλέα κρίση πολιτικής εκπροσώπησης, η οποία και μένει να δούμε με ποιό ακριβώς τρόπο θα ξεπεραστεί. Οι κινήσεις τεχνητής αποσταθεροποίησης, όπως είναι η «αποκάλυψη» – από Βήμα και Αντέννα – της υποτιθέμενης συνομωσίας με την οποία η Αριστερή Πλατφόρμα θα εισέβαλλε στο Νομισματοκοπείο, είναι παράγωγα παρακρατικών σχεδιασμών που κινούνται στην κατεύθυνση του ξεπεράσματος αυτού του προβλήματος και της ομαλοποίησης μέσω μιας θεαματικού τύπου στρατηγικής της έντασης. Στην ίδια κατεύθυνση αλλά με δεδομένο ότι αποτελεί μακροχρόνιο σχεδιασμό, είναι και η αναπόφευκτη πλέον άνοδος των νεοναζί.
ΧΧVI
H Αριστερή Πλατφόρμα αποτελεί με τη σειρά της άλλη μια τυχοδιωκτική πολιτική δύναμη που θα βρεθεί μπροστά στις αντιφάσεις της. Με δεδομένο ότι δεν θίγει επ’ ουδενί την νομοτελειακή οικονομίστικη αφήγηση του κοινωνικού προβλήματος αλλά απλά τοποθετεί αποπροσανατολιστικά τη νομισματική αλλαγή σαν κεντρικό ζήτημα, αργά ή γρήγορα θα βρεθεί μπροστά στα ίδια διλλήματα που συνάντησε και η σημερινή ηγεσία των ρεφορμιστών.
ΧΧVII
Μετά τον ιστορικό συμβιβασμό της ηγεσίας των ρεφορμιστών, έρχεται λογικά και αναπόφευκτα και η πολιτική τους απαξίωση. Ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα στο οποίο θα μείνουν στην εξουσία, οι ρεφορμιστές αδυνατούν πλέον να συναινέσουν στην σύναψη -έστω και βραχυπρόθεσμου- νέου κοινωνικού συμβολαίου και μέσω αυτού στην οικοδόμηση της Ομαλότητας. Ουσιαστικά άλλη μια εφεδρεία του καπιταλισμού καίγεται και μάλιστα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, ανοίγοντας το δρόμο προκειμένου να λάβει χώρα η σύγκρουση των πραγματικών κοινωνικών δυνάμεων και όχι η ψευδής θεαματική αναπαράστασή της.
Βαγιάν
