Εδώ και 3 μήνες περίπου έχει ανοίξει το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης στη Θεσσαλονίκη. Το όραμα δημιουργίας ενός τέτοιου υγειονομικού χώρου, που αφορά στις ανάγκες ιατροφαρμακευτικής και οδοντιατρικής περίθαλψης των αποκλεισμένων από το σύστημα υγείας, προϋπήρχε της οικονομικής κρίσης ‒και μάλιστα χρόνια πριν‒ στο κεφάλι πολλών από τους αλληλέγγυους. Η δημιουργία του, όμως, έγινε εφικτή από μια ομάδα υγειονομικών που απάντησαν θετικά στο κάλεσμα για στήριξη και αλληλεγγύη των 300 μεταναστών, απεργών πείνας, που έγινε έναν χρόνο πριν. Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης, λοιπόν, είναι μια παρακαταθήκη αυτής της απεργίας πείνας, κατά τη διάρκεια της οποίας διαφάνηκε ότι η συνεργασία μας για την υλοποίησή του μπορούσε να πραγματωθεί.
Μέσα σε ένα σύστημα υγείας αποκλεισμού, ρατσισμού και εμπορευματοποίησης, που όλοι/ες βιώνουμε ως ασθενείς ή/και ως υγειονομικοί στους χώρους εργασίας μας, είναι καθημερινότητα η κατάργηση της αξιοπρέπειας των ατόμων που κάνουν χρήση των υπηρεσιών υγείας, και που δεν είναι «προνομιούχοι» του συστήματος. Ιδιαίτερη θέση κατέχουν οι μετανάστες/τριες, που είτε φοβούνται να καταφύγουν σε αυτές τις υπηρεσίες υγείας, είτε, όταν το προσπαθούν, αντιμετωπίζονται ως υπάνθρωποι. Η οικονομική κρίση των ημερών, με τις κοινωνικές συνθήκες που αυτή έφερε, δημιούργησε την ανάγκη διεύρυνσης του πληθυσμού-στόχου του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης.
Ξεκινήσαμε τη λειτουργία του με πολύ πάθος, και στην πορεία αγκαλιάστηκε από πλήθος ανθρώπων, που με τον τρόπο τους (υλικά, φάρμακα, χρήματα, τεχνική βοήθεια, άλλες υπηρεσίες) καταργούν έμπρακτα την κοινωνία αποκλεισμού που υπάρχει. Χωρίς υπερβολή, είναι εκατοντάδες οι συμμετέχοντες στο Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης. Καθημερινά δεκάδες ανασφάλιστοι ασθενείς προσέρχονται για να δεχτούν οδοντιατρική και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Πρόκειται για μετανάστες, χρόνια αποκλεισμένους χωρίς δικαίωμα στην υγεία, και πρώην ασφαλισμένους ταμείων που έχουν χάσει τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα, και πετιούνται έξω από τις υπηρεσίες υγείας.
Είναι βασικό να γνωρίζουν όλοι/ες που συμμετέχουν στο Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης είτε για να παρέχουν, είτε για να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες του, ότι δεν κάνουμε φιλανθρωπία, αλλά αλληλεγγύη σε έναν αγώνα για το δικαίωμα σε δημόσια, δωρεάν, αξιοπρεπή ιατροφαρμακευτική και οδοντιατρική περίθαλψη για όλους/ες ανεξαιρέτως. Επίσης είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι πρόκειται για έναν αυτοοργανωμένο υγειονομικό χώρο, και ότι δεν αμειβόμαστε ούτε αμείβουμε κανέναν. Ο αγώνας μας και η αλληλεγγύη μας δεν σταματά σε αυτό το εγχείρημα. Φυσικά δεν υπάρχει η πρόθεση αλλά ούτε και η αυταπάτη για υποκατάσταση του κράτους, που αποσύρεται από την ευθύνη της δημόσιας και δωρεάν υγείας σε όλους/ες.
Ο κύριος και πρωταρχικός στόχος του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης είναι πάντα να δημιουργηθούν εκείνες οι κοινωνικές συνθήκες που θα καταργήσουν την ανάγκη ύπαρξής του. Ακολουθεί το κείμενο που απευθύνεται σε κάθε έναν/μια που επισκέπτεται το κοινωνικό ιατρείο.
Καλωσήλθατε στο Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης ‒ λίγα λόγια για τη γνωριμία μαζί του
Ο χώρος στον οποίο μόλις έχετε έρθει δεν είναι κρατική υπηρεσία, ούτε μη κυβερνητική οργάνωση. Παραχωρήθηκε από το Εργατικό Κέντρο Θεσ\νίκης, που καλύπτει και τα έξοδα ηλεκτρικού και θέρμανσης, ενώ το τηλέφωνο, τα φάρμακα, ο ιατρικός εξοπλισμός και τα αναλώσιμα υλικά κάθε τύπου είναι προσφορές συνδικάτων, συλλογικοτήτων και μεμονωμένων ανθρώπων που στηρίζουν το κοινωνικό ιατρείο. Οργανώθηκε και λειτουργεί αποκλειστικά με εθελοντές αλληλέγγυους-ες. Όλοι οι υγειονομικοί (επαγγελματίες υγείας), αλλά και όσοι προσφέρουμε διοικητική υποστήριξη, και όποιοι άλλοι, βοηθούμε στην καθημερινή λειτουργία του ιατρείου, του οδοντιατρείου και του φαρμακείου, πιστεύουμε πως η υγεία είναι δικαίωμα και όχι εμπόρευμα. Διεκδικούμε ένα δημόσιο και δωρεάν σύστημα υγείας για όλους (έλληνες και μετανάστες), και καταγγέλλουμε τις σημερινές κυβερνήσεις πού όχι μόνο δεν το παρέχουν, αλλά αντίθετα φροντίζουν με κάθε τρόπο να το στερείστε όλοι εσείς οι ανασφάλιστοι. Εσάς τους ανασφάλιστους, που σήμερα σας ζητούν να πληρώσετε ακόμα και μέσα στα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας του ΕΣΥ, προσπαθούμε όλοι εμείς να στηρίξουμε. Και θέλουμε εδώ να ξεκαθαρίσουμε πως αν κάποιος/α από εσάς έχει κοινωνική ή ιδιωτική ασφάλιση και καλύπτεται για έξοδα περίθαλψης ‒αν έχει δηλαδή βιβλιάριο υγείας, ακόμα και απορίας (πρόνοιας)‒ δεν γίνεται δεκτός στο ιατρείο. Θέλουμε αυτό να το σεβαστείτε, γιατί οι ασφαλισμένοι έχουν άλλες δυνατότητες.
Δεν κάνουμε φιλανθρωπία, αλλά αλληλεγγύη σε έναν αγώνα για το δικαίωμά σας σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Το κάνουμε εντελώς δωρεάν, δεν θα πληρώσετε ποτέ και τίποτα εσείς, και δεν αμειβόμαστε από κανέναν γι’ αυτό. Αντίθετα, βάζουμε και κάποια χρήματα από την τσέπη μας. Επίσης, δεν αμείβεται κανένας από τους εξωτερικούς συνεργάτες στα ιατρεία ή στα εργαστήρια που σας στέλνουμε, αν και όταν χρειαστεί. Το κάνουμε με πολύ μεράκι, αλλά και κόπο, γιατί δεσμεύουμε αρκετό από τον λιγοστό ελεύθερο χρόνο που μας αφήνει η κανονική εργασία μας, από την οποία ζούμε. Και θα κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να εξασφαλίσουμε δωρεάν και τη νοσοκομειακή σας περίθαλψη, αν τη χρειαστείτε, πιέζοντας τις διοικήσεις των νοσοκομείων να μην εφαρμόσουν την απαράδεκτη νομοθεσία που απαιτεί εδώ και 2 χρόνια από τους ανασφάλιστους να πληρώνουν όλο το κόστος της νοσηλείας τους.
Δεν εγγυόμαστε όμως πως θα τα καταφέρουμε, όπως δεν εγγυόμαστε ότι θα έχουμε πάντα λύση σε οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας σας. Δεν μπορούμε να υποκαταστήσουμε ένα πλήρες σύστημα υγείας. Μπορεί μερικές φορές να μην έχουμε το κατάλληλο φάρμακο ή εμβόλιο στο φαρμακείο μας, να μην βρίσκουμε τον πιο κατάλληλο ειδικό γιατρό ή να καθυστερεί το ραντεβού μαζί του. Μπορεί πάλι, παρά το ότι λειτουργούμε με ραντεβού, να χρειαστεί να περιμένετε αρκετή ώρα, γιατί υπάρχει κάτι έκτακτο ή επείγον, ή γιατί ο/η γιατρός που περιμένετε να δείτε καθυστέρησε με κάτι σοβαρό στην κανονική του/της δουλειά. Πιστεύουμε ότι η όλη μας προσπάθεια αξίζει και την υπομονή σας μερικές φορές. Έχει ανάγκη εκτός από την ηθική σας στήριξη και την δική σας συμμετοχή, με χρήσιμες παρατηρήσεις και προτάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας του κοινωνικού ιατρείου. Και πάνω από όλα υπάρχει ανάγκη για τη συμμετοχή σας στον αγώνα για να δημιουργηθεί και πάλι ένα πραγματικά δημόσιο και δωρεάν σύστημα υγείας, που θα χρηματοδοτείται γενναία από το κράτος, και θα παρέχει δωρεάν και σε όλους τους ανθρώπους πλήρη και ποιοτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Για να είναι η ισότητα και η αλληλεγγύη ο κανόνας της κοινωνίας, και όχι η εξαίρεση.
Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης
Αισώπου 24 1ος όροφος
τηλ. 2310 520386
koinwniko.iatreio@gmail.com