Πριν από λίγες ημέρες η κυβέρνηση της αριστεράς και της προόδου, υπό την καθοδήγηση του ίδιου της του πρωθυπουργού, επισκέπτεται τη Ρωσία με σκοπό την αναζήτηση οικονομικών διεξόδων. Εκεί θα διεξαχθεί μια συζήτηση και διαπραγμάτευση περί ενεργειακών επενδύσεων. Ουσιαστικά η επαφή αυτή εξυπηρετεί ένα δίπολο, από τη μια τη Μόσχα λόγω των εξελίξεων στο παιχνίδι του ενεργειακού ανταγωνισμού μεταξύ των αγωγών του Νοτίου Διαδρόμου (Ευρωπαϊκών συμφερόντων) και του Turkish Stream (Ρωσικών συμφερόντων) και από την άλλη την Αθήνα, η οποία θα τη χρησιμοποιήσει έστω και συμβολικά, ως μοχλό πίεσης στη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη με τους Ευρωπαίους.
Η Ρωσία βλέποντας αρχικά τον ενεργειακό της αέρα να λιγοστεύει λόγω των Ευρωπαϊκών κυρώσεων και αποκλεισμών καθώς και της γρήγορης υλοποίησης του Νοτίου Διαδρόμου, αποφασίζει να προσεγγίσει τον αδύναμο κρίκο της Ευρώπης, την Ελλάδα. Έτσι η Μόσχα γεμίζει με φρούδες ελπίδες τους νέους εξουσιαστές της αριστεράς, οι οποίοι επιστρέφουν, έχοντας στις βαλίτσες τους, ένα Ρώσο-Ελληνικό παραλήρημα ανακοινώσεων και συνεντεύξεων, όπου η συνάντηση παρουσιάζεται ως λύση των προβλημάτων της χώρας από το οικονομικό αδιέξοδο. Οι ευνοϊκές προτάσεις του Πούτιν στην Ελλάδα για την συμμετοχή της στον αγωγό Turkish Stream, παρέα με τα «δώρα» που προσφέρει (περί επανέναρξης αγροτικών συναλλαγών και σβήσιμο ενεργειακών χρεών του γνωστού take or pay), μετατρέπουν την Ελλάδα σε ένα νέο Δούρειο Ίππο που θα σπάσει τον ενεργειακό αποκλεισμό της Ρωσίας από την Ευρωζώνη. Ο Turkish Stream είναι ο αγωγός που θα μεταφέρει το Ρώσικο αέριο (περίπου 60 δις κυβικά τον χρόνο), μέσω της Τουρκίας στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας την «προβληματική» Ουκρανία. Αυτή την «παράκαμψη» είναι που δεν θέλουν οι Ευρωπαίοι γιατί η Ρωσία πετυχαίνει κατά ένα τρόπο την άρση κάποιων αποκλεισμών και την επανατοποθέτηση της και πάλι στην ενεργειακή σκακιέρα της Ευρωπαϊκής αγοράς.
Μάλιστα σε επίσημες δηλώσεις του υπουργού Π. Λαφαζάνη γίνεται λόγος για πλήρη στήριξη της κυβέρνησης σε όλους τους αγωγούς. Τι σημαίνει όμως αυτό;
Η Ελλάδα στην προσπάθεια της να κερδίσει συμμάχους και επενδυτές, μετατρέπεται σε ένα διακομιστικό ενεργειακό κέντρο, επιχειρώντας να αποκτήσει έναν γεωπολιτικό ρόλο ανάλογο με αυτόν της Τουρκίας. Δηλαδή να επωφεληθεί και από τους δύο αγωγούς (Νότιο Διάδρομο και Turkish Stream), να πετύχει καλύτερες ενεργειακές συμφωνίες, αντισταθμιστικά οφέλη και γεωπολιτικούς στόχους. Φυσικά αυτό είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί, καθώς η Τουρκία ούτε μέλος της Ευρωπαϊκής ένωσης είναι, ούτε δεσμεύεται από ενεργειακές κυρώσεις ή συμφωνίες. Γι’ αυτούς τους λόγους, η ελληνική κυβέρνηση επιστρατεύει την πατριωτική αριστερά και τα εθνικά ιδεώδη για να υπερσκιάσει τους υπαρκτούς γεωπολιτικούς κινδύνους που κρύβουν τέτοιες ενεργειακές επενδύσεις. Έτσι, όπως παλαιότερα ο τούρκικός καφές μετονομάστηκε σε ελληνικός, τώρα θα επιχειρήσουν το ίδιο κόλπο (κάτι που ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στη Μόσχα) βαφτίζοντας το κομμάτι του αγωγού που περνά μέσα από την Ελλάδα σε Greek Stream.
Και τώρα για να εξετάσουμε λίγο πιο προσεκτικά το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλα αυτά. Η ενεργειακή ένωση είναι μια σκέψη των Βρυξελλών η οποία θα προσπαθήσει να εκπληρώσει ταυτόχρονα τρεις ετερόκλητους στόχους: αυτάρκεια, ανταγωνιστικές τιμές, αλλά και περιβαλλοντική ευσυνειδησία. Με το σκεπτικό αυτό, οι εξουσιαστές της Ευρώπης προσπαθούν δήθεν να κατεβάσουν την τιμή του φυσικού αερίου, αλλά ουσιαστικά αυτό που επιζητούν είναι να την ελέγχουν. Πέρα από τον οικονομικό έλεγχο των κρατών μελών, η Ε.Ε. προσπαθεί να αποκτήσει και τον ενεργειακό, ώστε να αποφύγει στο μέλλον χώρες εμπόδια όπως είναι η Ελλάδα και η Ουκρανία.
Το σενάριο αυτό επιβεβαιώνεται και από το στενό πρεσάρισμα που δέχεται η Ελλάδα από Ευρωπαίους και Αμερικανούς διπλωμάτες. Η ελληνική κυβέρνηση έστω και προσωρινά θα αρνηθεί τη συμμετοχή της στην Ενεργειακή ένωση και γι’ αυτό αρχικά, οι Έλληνες υπουργοί θα δεχτούν πίεση όταν θα προταθεί να περάσει από την Ελλάδα ο αγωγός Turkish Stream. Η απαίτηση της Δύσης να αποκλειστεί ο Ρωσικός αγωγός και γενικότερα ο ενεργειακός επεκτατισμός της Ρωσίας από την αγορά θα αυξάνεται σταδιακά βλέποντας την Μόσχα να βρίσκει διέξοδο στην Ελλάδα.
Στη συνέχεια όταν η αριστερή κυβέρνηση γνωστοποιήσει στην Ευρώπη ότι θα στηρίξει τον αγωγό ΤΑΡ, οι πιέσεις θα μεταφερθούν στον τρόπο αποθήκευσης και τη δημιουργία αποθεμάτων φυσικού αερίου μέσω των περιφερειακών ενεργειακών επενδύσεων.
Πιο συγκεκριμένα από την Βόρεια Ελλάδα καλούνται να περάσουν ο αγωγός ΤΑΡ ( μέρος του Νότιου Διαδρόμου με 20 δις κυβικά τον χρόνο) και ο Greek Stream (μέρος του Turkish Stream με περίπου 60 δις κυβικά τον χρόνο), με σκοπό και οι δύο την τροφοδοσία της Ευρώπης.
Ο Νότιος διάδρομος όμως από μόνος του δεν είναι αρκετός να καλύψει τις ανάγκες τις Ευρώπης σε σχέση με τον Turkish Stream. Μαζί με τον ΤΑΡ σχεδιάζονται (και πολλές από αυτές έχουν ήδη αδειοδοτηθεί), και οι ακόλουθες ενεργειακές επενδύσεις: Ο Κάθετος Διάδρομος (αγωγός σύνδεσης Ελλάδας- Βουλγαρίας- Ρουμανίας, με σύνδεση στην Κομοτηνή), ο διασυνδετήριος αγωγός IGI Poseidon (Ελλάδας Ιταλίας με σύνδεση επίσης από Κομοτηνή) και ο προς μελέτη διακρατικός αγωγός East Med Pipeline ( Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου). Σε αυτόν τον ενεργειακό χάρτη υπάρχει και ο ήδη ενεργός αγωγός Ρωσικών συμφερόντων που τροφοδοτεί την Ελλάδα με αέριο.
Όσο αφορά τώρα τις υπόλοιπες περιφερειακές επενδύσεις αυτές είναι οι πλωτές δεξαμενές αποθήκευσης και οι σταθμοί αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) σε Καβάλα και Αλεξανδρούπολη. Οι Σταθμοί συμπίεσης σε Αλεξανδρούπολη και Σέρρες, καθώς και η υπόγεια φυσική αποθήκη στην Καβάλα. Τέλος έχουμε την σιδηροδρομική ένωση του εμπορικού λιμανιού Καβάλας Φίλιππος Β’ με το δίκτυο του ΟΣΕ, της ενεργειακής γραμμής Καβάλας- Αλεξανδρούπολη- Μπουργκάς για την μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω τραίνων.
Έτσι ο Νότιος διάδρομος αποκτά μια δυναμική παροχής στο σύνολο περίπου στα 50-55 δις κυβικά τον χρόνο. Αυτό εξηγεί φυσικά και τη σύνδεση όλων αυτών των ενεργειακών επενδύσεων.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει πως μετατρέποντας την Ελλάδα σε ένα απέραντο ενεργειακό κέντρο, θα αναβαθμιστεί η γεωπολιτική και οικονομική ασφάλεια, καθώς και η πολιτική σταθερότητα της χώρας. Μια ορολογία που βαρεθήκαμε και αηδιάσαμε να ακούμε κάθε φορά που υπογράφεται μια μνημονιακή μαλακία. Ζωντανό παράδειγμα για την αμφισβήτηση αυτής της ασφάλειας και της σταθερότητας είναι η Ουκρανία. Η χώρα όμοια με την Ελλάδα από τα τέλη του ’90 αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα παρόλο που ήταν και είναι ο βασικός ενεργειακός κόμβος τροφοδοσίας φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Με την πάροδο των χρόνων ούτε ανέκαμψε οικονομικά, ούτε και σταθεροποιήθηκε γεωπολιτικά. Ίσα ίσα η χώρα καταστράφηκε εξαιτίας των πολιτικών διαφωνιών (φιλορωσική πρώην κυβέρνηση) και ενεργειακών ρήξεων μεταξύ εταιριών (Naftogaz με Gazprom), με αποτέλεσμα να φτάσουμε στον Ουκρανικό εμφύλιο, την άνοδο της ακροδεξιάς και την απόσχιση της Κριμαίας. Αν λοιπόν αυτή είναι η ενεργειακή ανάπτυξη που μας υπόσχονται, εννοείται πως δεν θα πάρουμε.
Ο Ελληνικός ενεργειακός ιμπεριαλισμός της δήθεν ριζοσπαστικής συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, για άλλη μια φορά αψηφά τους υπαρκτούς γεωπολιτικούς κινδύνους και διαπραγματεύεται το μέλλον της χώρας μετατρέποντας την σε ένα νέο Ουκρανικό ζήτημα. Ταυτόχρονα η φασιστερά αγνοεί επιδεικτικά και τους περιβαλλοντολογικούς κίνδυνους, κάτι που κάνει πλέον συστηματικά και με την Ελληνικός Χρυσός στην Χαλκιδική.
Πιο συγκεκριμένα στην περιοχή της Καβάλας η όδευση των υποψήφιων αγωγών περνά μέσα από την υψηλά γόνιμη καλλιεργήσιμη γη των Τεναγών Φιλίππων. Οι αντιστεκόμενοι κάτοικοι (κυρίως αγρότες) καθώς και διάφοροι φορείς της πόλης αμύνονται τελείως παθητικά απέναντι σε αυτά τα μεγαλεπήβολα σχέδια, αφού μοναδικό μέλημά τους είναι η αλλαγή όδευσης των αγωγών από τα Τενάγη στην περιοχή των Φιλίππων.
Το πρόβλημα είναι ότι με την αλλαγή όδευσης δεν επιτυγχάνεται τίποτα πέρα από την μεταφορά του προβλήματος σε τρίτους, ενώ με την αδειοδότηση των αγωγών θα ανάψει το πράσινο φως για όλα τα ενεργειακά σχέδια που προβλέπονται.
Με τα χρόνια αγωνιστήκαμε ενάντια σε κάθε επένδυση που ήθελε την υποβάθμιση της ζωής μας, από τις αποθήκες υγρών καυσίμων στη Βάσοβα και το εργοστάσιο του Λιθάνθρακα, μέχρι τις πλωτές δεξαμενές LNG στον κόλπο της Καβάλας. Σε καμία περίπτωση δεν αντισταθήκαμε με γνώμονα κάποια εναλλακτική επένδυση, γιατί γνωρίζαμε τα βρώμικα σχέδια τους και ξέραμε ότι αν προτείναμε κάτι εναλλακτικό θα υπογράφαμε την καταδίκη μας. Και πάνω απ’ όλα γιατί ήμασταν και είμαστε ενάντια σε κάθε προοπτική ανάπτυξης που καταστρέφει το περιβάλλον, καταπατά την αξιοπρέπεια και υποβαθμίζει την ζωή μας.
Βλέπουμε το μέλλον μας μέσα από τους αγώνες των κατοίκων της Χαλκιδικής να πλησιάζει ολοένα και περισσότερο. Η ποιότητα και το μέλλον της ζωής μας κρίνεται από αυτό το έργο.
Και για να ξεκαθαρίσουμε τη θέση μας, είμαστε έτοιμοι να συγκρουστούμε με οποιαδήποτε κυβέρνηση για να υπερασπιστούμε το δικαίωμα μας να ζούμε ελεύθεροι και με αξιοπρέπεια και είμαστε ενάντια σε κάθε μορφή ανάπτυξης που θα έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση των ζωών μας, τη διεξαγωγή πολέμων και τη μόλυνση του περιβάλλοντος.
Περισσότερες πληροφορίες στο «Ακάνθινο» Μαρτίου και στο: anarxikoikavalas.squat.gr
Αυτόνομο Στέκι Καβάλας
