28 Ιουνίου 1969. Σε μια γειτονιά του Μανχάταν της Νέας Υόρκης, η αστυνομία πραγματοποιεί κατασταλτική επιχείρηση στο μπαρ Stonewall Inn, ένα από τα σημεία αναφοράς και συνάντησης ομοφυλόφιλων και τρανς. Σκοπός της επιχείρησης η παρεμπόδιση δημόσιας συνάθροισης ατόμων με “περίεργο” σεξουαλικό προσανατολισμό. Η αστυνομία εισβάλλει στο μπαρ συλλαμβάνοντας δεκάδες άτομα. Οι ομοφυλόφιλοι, οι λεσβίες και οι drag queens διαφόρων εθνικοτήτων και χρώματος που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στο μπαρ, αντιστέκονται στην κρατική καταστολή και τον εξευτελισμό τους. Οι συγκρούσεις που ξεσπούν, συνεχίζονται για τρεις μέρες με κλιμακούμενη ένταση και μαζικότητα. Κάπως έτσι, με τις συγκρούσεις του Stonewall, γίνεται η αρχή για αυτό που σήμερα καλείται ΛΟΑΤΚΙ κίνημα (λεσβιακό, ομοφυλοφιλικό, αμφιφυλοφιλικό, τρανσεξουαλικό, κουίρ, διεμφυλικό).
Κομμάτι της κινηματικής αυτής παράδοσης αποτελεί και το 2ο «Φεστιβάλ Ορατότητας και Διεκδικήσεων για την Απελευθέρωση Φύλου, Σώματος και Σεξουαλικότητας: LGBTQI+ Κρήτης» που διοργανώνεται στο Ρέθυμνο στις 9 και 10 Ιουλίου. Αυτοοργανωμένο και αυτοχρηματοδοτούμενο, χωρίς ιεραρχίες και χορηγούς, το Φεστιβάλ θέτει στη σφαίρα του (πραγματικού) δημόσιου διαλόγου ζητήματα που αφορούν τις έμφυλες διακρίσεις, σε θεσμικό (εκπαίδευση, νομοθεσία κα.) και μικρο-κοινωνικό επίπεδο (οικογένεια, εργασία κα.). Επιχειρείται έτσι να αναδειχθεί, να συζητηθεί και να αναλυθεί, το πλέγμα εξουσιών που συγκροτείται από το παρόν καπιταλιστικό σύστημα αλλά και οι ταξικές, φυλετικές και έμφυλες διακρίσεις που το ίδιο γεννά.
Η διοργάνωση του Φεστιβάλ, για δεύτερη συνεχή χρονιά στην Κρήτη, αποσκοπεί να δώσει χώρο στην έκφραση και την ορατότητα των ατόμων που δεν χωράνε και αντιπαρατίθενται στο κυρίαρχο πατριαρχικό-ετεροκανονικό μοντέλο που επιβάλλεται σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Ένα εξουσιαστικό μοντέλο που συστηματικά κατασκευάζει και αναπαράγει ιεραρχίες και διαχωρισμούς με βάση το φύλο, το σώμα και τον σεξουαλικό προσανατολισμό.
Ο Δήμος
Τη Τετάρτη 16 Μαρτίου 2016, ο Δήμος Ρεθύμνου αρνήθηκε να παραχωρήσει τον χώρο του Κήπου για τη διεξαγωγή του Φεστιβάλ, μετά από το αίτημα του συντονιστικού του Φεστιβάλ στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Η πολιτική επιλογή της διοργάνωσης ενός φεστιβάλ, μη εμπορευματικού και ανεξάρτητου από κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς, κάνει εύκολο για Δήμο να αρνηθεί κατηγορηματικά την παραχώρηση του Δημοτικού Κήπου για την διεξαγωγή του. Φανταζόμαστε ότι η διοργάνωση του Φεστιβάλ στα –εμπορευματοποιημένα, απολιτίκ και τρανσφοβικά- πρότυπα του Pride της Αθήνας, ίσως και να έχαιρε ευνοϊκότερης αντιμετώπισης. Άλλο να μιλάς με επιχειρηματίες και χορηγούς του αφομοιωμένου γκέι θεάματος και άλλο με μέλη αυτοοργανωμένων, πολιτικών αντιομοφοβικών συλλογικοτήτων που δεν αποτελούν εκλογική πελατεία και δεν θα βάλουν τάλιρο στη τσέπη σου.
Τα “επιχειρήματα” που ακούστηκαν άλλωστε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, μας θύμισαν την περσινή εμπειρία από την διοργάνωση του Φεστιβάλ στο Ηράκλειο. Η δημοτική αρχή του Ρεθύμνου παρουσιάστηκε και αυτή ως αυτόκλητος προστάτης τόσο της δημοσίας αιδούς (μιλώντας για μαμάδες και παιδάκια που θα βλέπουν ‘’αίσχη’’ μέρα μεσημέρι) όσο και της σωματικής ακεραιότητας των ίδιων των διοργανωτών από φανατισμένους, ενώ εξάντλησε όλον της τον προοδευτισμό σε έναν οχετό ομοφοβικών σχολίων προς τα μέλη του συντονιστικού του Φεστιβάλ.
Η εν λόγω στάση βέβαια δεν μας εκπλήσσει: ας θυμηθούμε την θετική ανταπόκριση του Δήμου Ρεθύμνου και του δημάρχου του Γ. Μαρινάκη στο κάλεσμα της Χρυσής Αυγής το 2012, για παροχή των στοιχείων των παιδιών των μεταναστών που είναι εγγεγραμμένα στα δημόσια νηπιαγωγεία της πόλης. Όπως φαίνεται, ο διαχωρισμός των ανθρώπων σε πολίτες Α’ και Β’ κατηγορίας, οι αναχρονιστικές, ομοφοβικές και ρατσιστικές αντιλήψεις και η αυταρχική στέρηση του δικαιώματος έκφρασης στον δημόσιο χώρο, συνηθίζεται από τις δημοτικές αρχές του νησιού, με τις ευλογίες φυσικά των τοπικών βουλευτών, της εκκλησίας και άλλων επιχειρηματιών ‘’ιερών’’ ή μη.
Θα θέλαμε να ενημερώσουμε τη δημοτική αρχή, ότι το «Φεστιβάλ Ορατότητας και Διεκδικήσεων για την Απελευθέρωση Φύλου, Σώματος και Σεξουαλικότητας: LGBTQI+ Κρήτης», δεν είναι ούτε φεστιβάλ ερωτικής συνεύρεσης σε δημόσιο χώρο, ούτε νεανικό πάρτι, ούτε παρέλαση ημίγυμνων μοντέλων. Αυτά θα τα βρουν, στην εκχυδαϊσμένη μορφή τους, στα προεκλογικά σποτάκια των κομμάτων τους, τις τηλεοπτικές εκπομπές/διαφημίσεις ή τις διαφημιστικές ταμπέλες που βρίσκονται σε δημόσια θέα, στα καταστήματα και τους δημόσιους χώρους κάθε πόλης.
Οι ‘’μαμάδες και τα παιδάκια τους’’, έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες/α με τη χυδαιότητα και τον αγοραίο χαρακτήρα, με τον οποίο προβάλλεται το γυναικείο σώμα και η ερωτική επαφή, μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, στα ψώνια και τις βόλτες τους, μέσα από τα σεξιστικά εμπορεύματα του τηλεοπτικού και μη κεφαλαίου. Ας σταματήσει λοιπόν η υποκρισία.
Ο αποκλεισμός και η εκτόπιση των αγωνιζόμενων κομματιών της κοινωνίας από την δημόσια σφαίρα είναι ζωτικής σημασίας στρατηγική της εξουσίας. Η πλήρης αστυνόμευση των πόλεων, η απομόνωσή των μεταναστών σε κλειστά κέντρα κράτησης εκτός πόλεων, η καταστολή κάθε εργατικού, κοινωνικού αγώνα και η τροφοδότηση του κοινωνικού κανιβαλισμού, συνθέτουν αρμονικά την εικόνα της σημερινής δημοκρατικής Ευρώπης.
Ο δημόσιος χώρος όμως ανήκει σε όλους και όλες μας, νοηματοδοτείται και οριοθετείται από τις ανάγκες και τις επιθυμίες των καταπιεζόμενων και εκμεταλλευόμενων κομματιών της κοινωνίας• ήταν και θα παραμείνει κύριο πεδίο πάλης και συλλογικής διεκδίκησης ενάντια σε κάθε μορφής εξουσία.
Ταξικός και αντισεξιστικός αγώνας ενάντια σε κράτος και κεφάλαιο
Ο αγώνας ενάντια στις έμφυλες διακρίσεις, τον σεξισμό και την ομοφοβία, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των χειραφετητικών αγώνων και συμβάλλει καθοριστικά στην ανάδειξη και σύνδεση των επιμέρους μορφών καταπίεσης και εκμετάλλευσης˙ στο σπίτι, στο σχολείο, στον δρόμο, στον χώρο εργασίας.
Ο καπιταλισμός, με κύριο εργαλείο την πατριαρχία, επιχειρεί συστηματικά να διαιρέσει την εργατική τάξη κατασκευάζοντας ψευδή δίπολα (αντρική-γυναικεία δουλειά, φυσιολογικό-διαταραγμένο), προκειμένου να διασπάσει την ενότητα της εργατικής τάξης και να εξασφαλίσει την συνέχιση της κυριαρχίας του. Ακόμα κι όταν φαινομενικά αμφισβητεί τα δίπολα αυτά τηλεοπτικά (πχ. γυναίκες και γκέι παρουσιαστές/ριες), στην ουσία τα ανασκευάζει στην αλλοτριωμένη και θεαματική τους διάσταση. Μετατρέπει τη γκέι έκφραση σε εμπόρευμα, ενώ παράλληλα καθιστά τους γκέι αντιπαθητικές καρικατούρες στα μάτια των λαϊκών στρωμάτων, αναπαράγοντας την ομοφοβία και δημιουργώντας στο εσωτερικό τους τη ψευδή αφήγηση ότι ‘’το σύστημα προωθεί την ομοφυλοφιλία’’. Μέσω λοιπόν της πολυπλοκότητας του πλέγματος εξουσιών και διαιρέσεων που ο καπιταλισμός συγκροτεί, οι έμφυλες διακρίσεις συντηρούνται και αναπαράγονται και από τους εκμεταλλευόμενους, οδηγώντας σε περαιτέρω αποπροσανατολισμό από τα κοινά ταξικά μας συμφέροντα.
Η εκμετάλλευση όμως και το φάσμα των καταπιέσεων, έχει την ίδια ρίζα τόσο για τους ετεροφυλόφιλους όσο και για τους ομοφυλόφιλους: το κεφάλαιο και το κράτος. Είναι η κυρίαρχη καπιταλιστική οργάνωση της κοινωνίας που συντηρεί την καταπίεση στη βάση του φύλου προκειμένου να εξυπηρετήσει τις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου.
Η ομοφοβία και ο σεξισμός δεν έχουν συγκεκριμένο προσωπείο και δεν κάνουν πάντα ντόρο. Παρουσιάζονται ως μεμονωμένα περιστατικά (πχ. επίθεση εις βάρος ομοφυλόφιλου) αλλά δεν είναι. Δεν γίνονται «κατ’ εξακολούθηση» αλλά αντίθετα συνιστούν «διαρκή εγκλήματα». Δεν εκδηλώνονται μόνο σε τηλεοπτικά σποτ, που θα βγουν υποκριτικά να καταδικάσουν αριστερο-φιλελεύθεροι γιάπηδες που υπερασπίζονται δήθεν την ισότητα και τη διαφορετικότητα, την ίδια στιγμή που δεν λένε κουβέντα για τις (έμφυλες και μη) εργασιακές ανισότητες, την επισφάλεια, τις απολύσεις εγκύων εργαζομένων, τις ατομικές συμβάσεις κλπ. Ο σεξισμός και η ομοφοβία, ενυπάρχουν στις καθημερινές μας συναναστροφές, στον προφορικό μας λόγο, στις ιστορίες που διηγούμαστε, στα συνθήματα που φωνάζουμε στο γήπεδο. Συνήθως δεν γίνονται αντιληπτά, παρά μόνο από τα ίδια τους τα θύματα, που τις περισσότερες φορές δεν ξέρουν πως να αντιδράσουν γιατί ο σεξιστικός, ομοφοβικός λόγος δεν εκδηλώνεται πάντα με υβριστικό ή επιθετικό τρόπο. Είναι συχνά κεκαλυμμένος, αυτοματοποιημένος και περνάει από γενιά σε γενιά: διδάσκεται από την «ανδρεία» στα σχολικά εγχειρίδια, τις κούκλες και τα στρατιωτάκια, τα πιάτα της μαμάς, τη μπάλα του μπαμπά.
Η πατριαρχία δεν είναι ‘’φυσική’’. Είναι η θεσμική κληρονομιά της εξουσίας και της ταξικής διαίρεσης των ανθρώπινων κοινωνιών, όπως και ο καπιταλισμός, γι’ αυτό και πρέπει να καταστραφεί.
Απορρίπτοντας τη λογική της διάκρισης μεταξύ «σοβαρών» και «μη σοβαρών» μορφών καταπίεσης και κατανοώντας την πολυπλοκότητα των κοινωνικών σχέσεων, δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι ο αγώνας ενάντια στην πατριαρχία, τον σεξισμό, και την ομοφοβία, πρέπει να έχει ταξική αφετηρία και να συνδέεται άμεσα με τους ευρύτερους κοινωνικούς αγώνες, ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας, εκμετάλλευσης και καταπίεσης, αν θέλει να είναι αποτελεσματικός.
Ως αναρχικοί κομμουνιστές, προτάσσουμε το δικαίωμα στην ορατότητα και την ελεύθερη έκφραση, στηρίζοντας το εγχείρημα έμπρακτα και δυναμικά. Όπως πέρσι στο Ηράκλειο, έτσι και φέτος στο Ρέθυμνο, το «Φεστιβάλ Ορατότητας και Διεκδικήσεων για την Απελευθέρωση Φύλου, Σώματος και Σεξουαλικότητας: LGBTQI+ Κρήτης» θα διεξαχθεί ανεξάρτητα από τη θεσμική έγκριση των εκάστοτε τοπικών αρχόντων. Στις 9 και 10 Ιουλίου θα συναντηθούμε και πάλι στον Δημοτικό Κήπο του Ρεθύμνου με όλα εκείνα τα κομμάτια που αποστρέφονται την εξουσία και παλεύουν για την ανατροπή της.
Ταξικός, αντικρατικός και αντισεξιστικός αγώνας,
για τη καταστροφή της πατριαρχίας, του κράτους και του καπιταλισμού
Αυτοοργάνωση – αλληλεγγύη – μαχητικότητα
αναρχική συλλογικότητα
Οκτάνα
μέλος της Αναρχικής Ομοσπονδίας
