Η άνοδος της δεξιάς και η κινηματική άμπωτη

| Μας λένε κάτι οι αριθμοί;

Με μια πρόχειρη μάτια στα εκλογικά αποτελέσματα των δυο τελευταίων αναμετρήσεων, βλέπουμε ότι αυτό που καθόρισε το αποτέλεσμα και ανέδειξε την Ν.Δ. σε κυβερνόν κόμμα,  ήταν η εκλογική συσπείρωση των συντηρητικών, φιλελευθέρων και φασιστικών δυνάμεων, εκτός του ποσοστού που πήρε ο βελόπουλος,  γύρω από την Νέα Δημοκρατία. Σε αντιδιαστολή  με την αποσυσπείρωση ενός μεγάλου αριθμού ψηφοφόρων που είχε στήριξε τις ελπίδες του στο Σύριζα και  απογοητευμένος από την μηδαμινή πραγμάτωση των προσδοκιών του απείχε. Βέβαια, θα πρέπει να συνυπολογίσουμε στο εκλογικό αποτέλεσμα και την επιλογή για την διεξαγωγή των εκλογών μέσα στο καλοκαίρι. Μια επιλογή η οποία δημιούργησε ένα ταξικό φράγμα, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται όλοι και όλες όσοι δουλεύουν στην καλοκαιρινή σεζόν, οι οποίοι δεν είναι και λίγοι στις μέρες μας, και δεν μπορούσαν εκ των πραγμάτων να ψηφίσουν.
Ας δούμε όμως τα εκλογικά αποτελέσματα. Αν αθροίσουμε τα ποσοστά που πήραν στης εκλογές του 2015 η χρυσή αυγή(6.99%), το ποτάμι(4.09%) αλλά και οι ανεξάρτητοι έλληνες(3.68%) που στις τελευταίες εκλογές βρέθηκαν εκτός βουλής, το τελικό σύνολο προκύπτει 14.77%. Κοιτώντας τώρα τις εκλογές του 2019, βλέπουμε ότι η Ν.Δ. σημείωσε μια άνοδο της τάξης του 10.95%, η οποία της χάρισε και τη νίκη. Τέλος, αν αθροίσουμε το 10.95% δηλαδή την αύξηση της Ν.Δ., με το 3.75% που πήρε η ελληνική λύση, το  άθροισμα που προκύπτει είναι της τάξης του 14.7% Και εύκολα μπορούμε να συμπεράνουμε που ¨πήγε¨ το 14.77% των εκλιπόντων κομμάτων από τον χώρο της φιλελεύθερης δεξιάς, του φασισμού και της άκρας δεξιάς.

||Μερικά χρήσιμα συμπεράσματα.
 
Έτσι, ένα πρώτο ασφαλές συμπέρασμα που εξάγουμε από αυτές τις εκλογές, είναι η εκλογική απαξίωση του Σύριζα. Μια απαξίωση που  όπως βλέπουμε και στα εκλογικά αποτελέσματα,  δεν διοχετεύτηκε σε ψήφους στο έτερο κόμμα εξουσίας, την Ν.Δ., γεγονός το οποίο είναι για μας σημαντικό, γιατί μας δείχνει δυο πράγματα.  Κατά αρχάς ότι δεν βρισκόμαστε σε μια νέα περίοδο δικομματισμού, τουλάχιστον όπως την γνωρίσαμε τις προηγούμενες δεκαετίες, με την μεταφορά ψηφοφόρων ανάμεσα στα κόμματα εξουσίας . Και κατά δεύτερον ότι δεν μιλάμε για κάποιου είδους ξαφνική συντηρητικοποίησητης κοινωνίας . Ένα τέτοιο συμπέρασμα θα ήταν λάθος ούτως η άλλως, γιατί δεν θα μπορούσαμε να αποδώσουμε οικουμενικά χαρακτηριστικά ή μια γραμμική συνέχεια σε μια κοινωνία στην οποία δεν έχουμε όλοι τα ίδια συμφέροντα και στην οποία διεξάγονται από μικρές μάχες μέχρι πόλεμοι, εναντία στην εκμετάλλευση, την καταπίεση, την πατριαρχία και τον ρατσισμό.

|||Η προϊστορία της ανάδυσης του σύριζα. Μια κινηματική ήττα.

Ας αναλογιστούμε τις κοινωνικές και κινηματικές διεργασίες από την περίοδο του ’08 και μετά. Ξεκινάμε με αφετηρία την εξέγερση του 2008, όχι γιατί αγνοούμε τους προηγούμενους πολύ σημαντικούς αγώνες του 06  και του 07, αλλά γιατί το θεωρούμε σαν σημείο μηδέν όπου συναντηθήκαν τα ελευθεριακά και ριζοσπαστικά κομμάτια της κοινωνίας με ένα πλήθος νέου κόσμου. Παράλληλα άρχισε να διαχέεται η κουλτούρα του αγώνα, οι κινηματικές πρακτικές αλλά και να ανοίγει ένα πλήθος νέων χώρων και δομών του κινήματος, τόσο στις μητροπόλεις όσο και στην επαρχία δημιουργώντας  μια πρώτης τάξεως μάγια για το ευρύτερο κίνημα το οποίο ήρθε σαν απάντηση στην ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου κατά την δημιουργία της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Σε όλη την παραπάνω περίοδο μπορούμε να αναγνωρίσουμε κάποια κοινά χαρακτηριστικά ως προς την μαζικότητα και την μαχητικότητα του κινήματος, αλλά και την κοινωνική νομιμοποίηση των συγκρούσεων. Δυστυχώς όμως, παρ΄ όλη την ευρεία αποδοχή των παραπάνω χαρακτηριστικών, το ανατρεπτικό κίνημα δεν κατάφερε να αναδυθεί σαν το μέσο για την αλλαγή του υπάρχοντος. Κάτι το οποίο συνέβαλε στην ανάδυση του σύριζα σαν τον φορέα για την επίτευξη κάποιων από των προσδοκιών των από τα κάτω, όπως την αξιοπρεπή πρόσβαση στην υγεία και την παιδεία την αναπροσαρμογή προς τα πάνω των μισθών και την υπερασπίσει των εργατικών δικαιωμάτων, κ.α. Ενώ σταδιακά τα προηγούμενα κοινά χαρακτηριστικά που διακρίναμε στους αγώνες άρχισαν να φθίνουν.

||||Αυτοκριτική

Εκ των υστέρων και με την ασφάλεια που μας δίνει το πέρας του χρόνου και όντας ένα κομμάτι που συμμετείχαμε δυναμικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αν και το τότε κίνημα εκφράστηκε εξόχως υλικά μέσο των πορειών, τις απεργιών και των καταλήψεων, δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό δεν καταφέραμε ποτέ να ξεφύγουμε τον συμβολικό χώρο του κοινοβουλίου και να περάσουμε στον απτό κόσμου του καθημερινού και σε αγώνες για την στέγαση, την ανατίμιση εργασίας, την ανεργία και γενικότερα την κάλυψη των βασικών αναγκών. Αξίζει να αναφερθεί βέβαια και η προσπάθεια για την δημιουργεία συνελεύσεων γειτονίας, καθώς και μερικές φωτεινές εξαιρέσεις,  όπως π.χ. τους αγώνες για τα μ.μ.μ., την ενδυνάμωση αλλά και την δημιουργεία νέων σωματείων βάσης.
Στην απέναντι πλευρά πλέον ο Σύριζα με την ανάληψη της εξουσίας, εκμεταλλευόμενος την συμβολική στοχοθεσία του κινήματος, χρησιμοποίησε ανάλογους συμβολισμούς, προσπαθώντας να αφομοιώσει όσο μεγαλύτερο μέρος του κινήματος μπορούσε. Κάτι που φάνηκε ήδη από την αρχή της εκλογής του, με την συμβολική απόσυρση των κιγκλιδωμάτων από το κοινοβούλιο, αλλά την διατήρηση των μονάδων των ματ. Όπως επίσης και σε σχέση με το μεταναστευτικό, δίνοντας συμβολικά χαρτιά σε ένα μικρό μέρος μεταναστών που βρίσκονταν για χρόνια στην Ελλάδα και παράλληλα διατηρώντας άλλους τόσους και περισσότερους σε καθεστώς παρανομοποίησης καθώς και στα κέντρα κράτησης μεταναστών γνωστά σε όλους μας και ως στρατόπεδα συγκέντρωσης.

|||||Συμπερασματικά

Βλέπουμε ότι, η λογική ότι η εκλογική πτώση του σύριζα θα μπορούσε να δημιουργήσει μια άνοδο του κινήματος, είναι το ίδιο λανθασμένη με τη λογική πως η «εντατικοποίηση της καταστολής θα επιφέρει την αναζωπύρωση του κινήματος». Παρ’ όλο που ένα μεγάλο μέρος κόσμου μπορεί να απογοητεύτηκε από την εκλογική ανάθεση μετά την διακυβέρνηση σύριζα, καταλαβαίνοντας ότι δεν υπάρχει ο «από μηχανή θεός» και ότι η ιδιώτευση και η ανάθεση δεν προσφέρουν καμιά προσδοκία για την βελτίωση της ζωής. Αλλά αυτός o κόσμος που μπορεί να είχε βρεθεί και δίπλα μας στον δρόμο τις περιόδους της κινηματικής έξαρσης έχει αποστασιοποιηθεί και ενδεχομένως απογοητευτεί από το ανατρεπτικό κίνημα και ακριβώς για αυτό το λόγο δεν θα στραφεί νομοτελειακά πάλι πίσω στους δρόμους. Πολλώ δε μάλλον υπό το φόβο της ακραίας καταστολής. Είναι καιρός να εμπεδώσουμε ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε την κινηματική παλίρροια να έρθει  ούτε από την καταστολή ούτε από την απογοήτευση στην ανάθεση. Αλλά σαν προϊόν τον αγώνων, της καθημερινής κινηματικής δουλειάς αλλά και της στροφής από την συμβολική πολιτική σε κοινωνικά επίδικα σημαντικά για την φυσική ύπαρξη όχι μόνο του κινήματος αλλά και της ζωής των από τα κάτω.

*Ξαναδιαβάζοντας τις προεκλογικές δεσμεύσεις της  Ν.Δ, παρατηρούμε η πολιτική της να περιστρέφετε γύρο από τρείς άξονες το μακεδονικό, τους μετανάστες και την επίθεση στο κίνημα, κύριος το πιο ριζοσπαστικό μέρος του. Κοιτώντας την διακυβερνήσει της Ν.Δ. βλέπουμε να αναδιπλώνετε στον πρώτο άξονα ενώ ότι μένει στην ατζέντα της συνοψίζετε στην ευθεία επίθεση στο κίνημα και στους μετανάστες.  Ίσως το τελεσίγραφο που δόθηκε στις καταλήψεις για την οικιοθελή εκκένωση τους μέχρι της 5.12, δηλαδή μια μέρα πριν από την επέτειο της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου, να φαντάζει στα μάτια κάποιον κωμικό. Παρ’ όλα αυτά δεν θα έπρεπε να συμβαίνει αυτό, καθώς είναι ένα τελεσίγραφο βαθιά συμβολικό, καθώς προσπαθεί να γυρίσει το κίνημα και τις αντιστάσεις του στην εποχή πριν το 2008 και να εξαλείψει ότι ζυμώσεις πυροδότησε η εξέγερση εκείνης της χρόνιας. Και θεώρει ότι μπορεί να το κάνει, γιατί όσοι μεγαλώνουν σήμερα δεν έχουν ζήσει εκείνη την εποχή και ένα μεγάλο μέρος αυτών που μεγάλωσαν εκείνη την εποχή έχει πλέον αποστασιοποιηθεί από τα πολιτικά δρώμενα. Έτσι λοιπόν ρίχνει όλα της τα ζάρια και εξαπολύει όλη την κατασταλτική της λαίλαπα. Της ευχόμαστε ασσόδυο.

*για την ιστορία διαβάσαμε την Εισήγηση της εκδήλωσης “Δυνατότητες, όρια και πολιτικά συμπεράσματα του κύκλου αγώνα 2006-2013” που διοργανώθηκε από την πρωτοβουλία για έναν δημιουργικό αναστοχασμό και έλαβε χώρα στο αυτοδιαχειριζόμενο κυλικείο της Νομικής, στην Αθήνα στις 10/05/2018.

fv