Η αστραπιαία συσπείρωση μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας μετά την αναμόχλευση του μακεδονικού ζητήματος, και η αποτύπωση μιας, πρωτοφανούς για τα τελευταία χρόνια, κοινωνικής δυναμικής στα «συλλαλητήρια», αποτέλεσαν την αφορμή για την έκδοση ενός έκτακτου φύλλου της εφημερίδας.
Σκοπός είναι να αξιοποιήσουμε την εφημερίδα ως εργαλείο κοινωνικής παρέμβασης, και να διεκδικήσουμε στην πράξη δημόσιο χώρο και λόγο, όσον αφορά το «φλέγον ζήτημα». Η αναγκαιότητα ενός έκτακτου φύλλου πολλαπλασιάζεται σε μία τέτοια συγκυρία, που τα υποκείμενα που πλαισιώνουν τα συλλαλητήρια συγκροτούνται αποκλειστικά πάνω και γύρω από τον εθνικό κορμό, συνθέτοντας ένα εχθρικό περιβάλλον, για όλες και όλους εμάς που αντιλαμβανόμαστε ότι τα εθνικά συμφέροντα είναι τα συμφέροντα αυτών που ξεζουμίζουν τις ζωές μας. Την ίδια στιγμή που η επίθεση στους απανταχού εκμεταλλευόμενους αναβαθμίζεται (αντιαπεργιακός νόμος, πλειστηριασμοί Α’ κατοικίας, νέος σωφρονιστικός και ποινικός κώδικας, κ.α.), η -επιθετική- υπεράσπιση της φαντασιακής εθνικής κοινότητας στον δρόμο, επισημαίνει εμφατικά την ανάγκη (ή το στοίχημα) της αποδόμησης, σε κοινωνικό επίπεδο, της εθνικής αφήγησης. Θεωρούμε απαραίτητη τη συνολική και πολυδιάστατη τοποθέτηση από μία ανταγωνιστική-κινηματική σκοπιά, και φιλοδοξούμε αυτό να αντανακλάται στην ύλη του παρόντος φύλλου.
Ο γεωγραφικός άξονας στον οποίο κεντροβαρίζει αυτό το πανηγύρι είναι η γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας (κυρίως το ελληνικό και το μακεδονικό κομμάτι της). Μέσα σε αυτήν, η Θεσσαλονίκη έχει μία ιδιαίτερη βαρύτητα, ως το ιστορικό κέντρο της οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά. Βασικό στόχος αυτής της έκδοσης, λοιπόν, είναι να μοιραστεί στην πόλη πριν, μα κυρίως κατά τη διάρκεια της Πανβαλκανικής Διεθνιστικής Πορείας, στις 10 Μάρτη, ύστερα από κάλεσμα πλήθους συλλογικοτήτων και ομάδων του αναρχικού, αντιεξουσιαστικού, αντιφασιστικού κινήματος.
Και βέβαια, ως εφημερίδα δρόμου, που βλέπει τον εαυτό της ως εργαλείο του κινήματος για την ανάδειξη και προώθηση του λόγου του, θεωρούμε επιτακτική την έγκαιρη και στοχευμένη παρουσία μας στα γεγονότα, σε όσα περισσότερα σημεία του κοινωνικού πεδίου…
Στο παρόν έκτακτο φύλλο, θα προσπαθήσουμε από τη μεριά μας να ψηλαφίσουμε όλους αυτούς τους λόγους που κανένα όνομα δεν μας χωρίζει, και κανένα έθνος δεν μας ενώνει. Αλλά από την άλλη, και όλους αυτούς τους λόγους που τόσος κόσμος συμμετέχει στα εθνικιστικά συλλαλητήρια και συντάσσεται ενεργά στον λεγόμενο εθνικό κορμό.
Τα αφεντικά μας πρώτα από όλους δραστηριοποιήθηκαν. Η ελληνική αστική τάξη, σε συνεργασία με το ελληνικό κράτος, παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Μακεδονίας (ή πΓΔΜ, μικρή σημασία έχει). Η επιβολή του εμπάργκο από την πλευρά του ελληνικού κράτους το 1994, άνοιξε τον δρόμο στην ελληνική αστική τάξη, η οποία εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και έκανε οικονομική «απόβαση» στη γειτονική χώρα. Τα εγχώρια αφεντικά δεν ενδιαφέρθηκαν καθόλου για τα «εθνικά» ζητήματα, αλλά αντιθέτως αύξησαν μέσω αυτών την κερδοφορία τους, εις βάρος των Μακεδόνων εργατών και εργατριών.
Ο σημαντικός ρόλος των ελληνικών κεφαλαίων στη Μακεδονία διατηρείται, αφού μία από τις κεντρικότερες τράπεζες της χώρας είναι παρακλάδι της Εθνικής Τράπεζας και η Alpha Bank είναι ψηλά στη λίστα των τραπεζών.
Ενώ το κεφάλαιο βρίσκει τρόπους προς όφελός του και ξεπερνά σύνορα, οι καταπιεσμένοι των Βαλκανίων βρίσκονται σε έναν ατέρμονο εθνικιστικό πόλεμο μεταξύ τους. Ο εθνικισμός στην ευρύτερη περιοχή θεωρείται ως κάτι δεδομένο. Ακροδεξιές κυβερνήσεις ξεπηδούν χωρίς να ανακόπτεται η δυναμική τους, τα κλειστά σύνορα πληθαίνουν και ο εκφασισμός ολόκληρων χωρών πραγματοποιείται γοργά. Με αυτή τη συνταγή τα συμφέροντα των καταπιεστών μας (ακόμη και αν αυτά συγκρούονται ενίοτε) συνεχίζουν απρόσκοπτα την κερδοφορία τους, χωρίς «χασούρες», αφού η βρόμικη δουλειά γίνεται από «τρίτους».
Άλλωστε η ιστορία έχει δείξει ότι οι εθνικισμοί ήταν ανέκαθεν ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του καθεστώτος ώστε να συνεχίζει χωρίς αντιστάσεις να επιβιώνει πάνω στις πλάτες των «από τα κάτω».
Έτσι, η συσπείρωση γύρω από τα εθνικά θέματα δεν προκαλεί έκπληξη. Όπως και το 1992, οργανώνονται και πραγματοποιούνται συλλαλητήρια στα οποία συμμετέχουν χιλιάδες άνθρωποι. Στο 2018 ανασυγκροτείται σε επίπεδο δημοσίου λόγου και χώρου ο εθνικός κορμός. Αφενός ο εθνικός κορμός «από τα πάνω»: Μέσω της οργανωμένης δεξιάς και ακροδεξιάς, που βρήκε ευκαιρία να εξαπλώσει το εθνικιστικό δηλητήριό της, και να μετρήσει με όρους δρόμου την κοινωνική απήχησή της, αλλά και να κάνει ανοιχτή αντιπολίτευση στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, μέσω της εκκλησίας και του ρόλου που αυτή επιτελεί, αλλά και των συλλόγων με εθνικιστική ρητορεία, μέσω των πατριωτικών φορέων της αριστεράς που ξεπερνούν με ευκολία τη συνύπαρξή τους με του κεκαλυμμένους ναζιστές. Αφετέρου η «από τα κάτω» συγκρότηση του εθνικού, δηλαδή όλα εκείνα τα κοινωνικά κομμάτια που έχουν επιλέξει στρατόπεδο, θέτοντας τα εθνικά ζητήματα υπεράνω όλων -εν αντιθέσει με την περίοδο των αγανακτισμένων-, και λειτουργώντας «μέσα και ενάντια» στους καταπιεσμένους στην καθημερινότητα και όχι μόνο κατά τη διάρκεια των συλλαλητηρίων.
Είναι αυτονόητο ότι οι φασίστες, κάθε είδους, χρησιμοποιούν αυτή την ακροδεξιά συσπείρωση και επιχειρούν να διαδραματίσουν σημαίνοντα ρόλο, προσπαθώντας να πάρουν κομμάτι του κόσμου αυτού και μάλιστα με «ακομμάτιστα» χαρακτηριστικά. Πολύτιμη βοήθεια στη διαμόρφωση του κλίματος αυτού και στην νομιμοποίηση του, έχουν παίξει και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία με κάθε τρόπο προμοτάρουν αυτή τη «λογική» διαμαρτυρία.
Επιστρέφοντας στα της έκδοσης, το έκτακτο αυτό φύλλο είναι η δική μας συνεισφορά, η δική μας στάση και απάντηση, από κινηματική, αντιεξουσιαστική, και -ίσως το πιο σημαντικό- αντικρατική σκοπιά, σε όσα προτάσσει και επιχειρεί να φέρει στο προσκήνιο η οργανωμένη ανάδυση του μακεδονικού ζητήματος. Οι δρόμοι ανήκουν στον κόσμο του αγώνα, και είμαστε εδώ για να τους υπερασπιστούμε με τη φυσική παρουσία και τον λόγο μας, απέναντι στην εθνική ενότητα και την εθνικιστική λαίλαπα. Κανένα έθνος δεν μας ενώνει, και κανένα όνομα δεν μας χωρίζει.
Εφημερίδα Δρόμου Άπατρις