Βραζιλία: Εντομοκτόνο της Monsanto φέρεται υπεύθυνο για τις μικροεγκεφαλίες σε βρέφη
Μικροκεφαλία είναι μια εκ γενετής πάθηση, στην οποία το κεφάλι ενός μωρού αναπτύσσεται ασυνήθιστα μικρό. Μια διαφορετική εκδοχή για την έξαρση των περιστατικών μικροεγκεφαλίας σε νεογέννητα στη Λατινική Αμερική δίνουν Αργεντινοί και Βραζιλιάνοι γιατροί, οι οποίοι σε έκθεσή τους αμφισβητούν τους ισχυρισμούς ότι οφείλεται στον ιό Ζίκα.
Πρόκειται για μία τροπική μόλυνση που εμφανίζεται για πρώτη φορά στο δυτικό ημισφαίριο. Είναι επί της ουσίας μία λοίμωξη που μεταδίδεται με τα κουνούπια και συνδέεται με τον δάγκειο πυρετό, τον κίτρινο πυρετό και τον ιό του Δυτικού Νείλου. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ουγκάντα, το 1947, και αν και είναι κοινός στην Αφρική, δεν άρχισε να εξαπλώνεται ευρέως στο Δυτικό ημισφαίριο μέχρι τον περασμένο Μάη που ξέσπασε αρχικά στην Βραζιλία. Η πιθανότητα ο Ζίκα να προκαλεί μικροκεφαλία στα έμβρυα προέκυψε τον Οκτώβρη όταν οι γιατροί στην βόρεια Βραζιλία παρατήρησαν μία έξαρση. Με 1,5 εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν προσβληθεί από τον ιό μέσα σε μερικούς μόλις μήνες, οι αρχές της Βραζιλίας έχουν σημάνει συναγερμό ήδη από τον Νοέμβριο, αποδίδοντας στον Ζίκα τα αυξανόμενα κρούσματα νεογέννητων με μικροεγκεφαλία. Μετά τη δραματική αύξηση των συγγενών δυσπλασιών, το Υπουργείο Υγείας της Βραζιλίας κινήθηκε γρήγορα, για να συνδέσει τα φαινόμενα με την επιδημία του ιού Ζήκα.
Όμως σε μια πρόσφατη έκθεση από τους γιατρούς πόλεων όπου ψεκάζεται το καλαμπόκι (PCST), η ομάδα αποκάλυψε ότι η περιοχή στην οποία ζούσαν τα περισσότερα άτομα που είχαν πληγεί, είχε ψεκαστεί με νυμφοκτόνο κουνουπιών, γνωστό ότι προκαλεί γενετικές ανωμαλίες.
Το χημικό, pyriproxyfen, προστέθηκε στις δεξαμενές πόσιμου νερού του Περναμπούκο, το 2014, από το Υπουργείο Υγείας της Βραζιλίας, σε μια προσπάθεια να σταματήσει την εξάπλωση του ιού Ζίκα, που μεταφέρουν τα κουνούπια Aedes aegypti. Το pyriproxifen αποτελεί φάρμακο που καταστρέφει τις προνύμφες των κουνουπιών, του οποίου η χρήση συνίσταται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τη μάχη ενάντια στο δάγκειο πυρετό. Το εντομοκτόνο προκαλεί γενετικές ανωμαλίες στα κουνούπια ικανές να τα σκοτώσουν ή να τα καταστήσουν στείρα, μειώνοντας τον αριθμό τους. Το pyriproxifen, με την εμπορική ονομασία SumiLarv, παρασκευάζεται από τον «στρατηγικό εταίρο» της Μονσάντο, Sumitomo Chemical, μια ιαπωνική θυγατρική της Monsanto και χρησιμοποιείται στη Βραζιλία τους τελευταίους 18 μήνες. Μια ομάδα Αργεντινών ερευνητών σε έκθεσή της που δημοσιεύτηκε στις 3 Φεβρουαρίου υποστηρίζει ότι δεν είναι ο ιός Ζίκα υπεύθυνος για τη δραματική αύξηση στην κρανιοεγκεφαλική ατροφία των νεογέννητων. Σύμφωνα όμως με τους Αργεντίνους ερευνητές, «το γεγονός ότι οι μητέρες χιλιάδων παιδιών που γεννήθηκαν με ανωμαλίες κατοικούν σε περιοχές που η βραζιλιάνικη κυβέρνηση πρόσθεσε το εντομοκτόνο pyriproxifen στο πόσιμο νερό, σίγουρα δεν αποτελεί σύμπτωση». Η ομάδα των ερευνητών υποστηρίζει ακόμα ότι σε προηγούμενες εξάρσεις του ο ιός Ζίκα, που είναι γενικά πιο ήπιος από τον δάγκειο πυρετό, δεν προκάλεσε γενετικές ανωμαλίες ακόμα και σε περιοχές που προσβλήθηκε το 75% του πληθυσμού. Συσχετίζουν δε το φαινόμενο της μικροεγκεφαλίας με την πρόσφατη χρήση του χημικού pyriproxifen στη χώρα. Στο σχετικό πόρισμα τονίζεται ότι από τα περίπου 404 περιστατικά μικροεγκεφαλίας στη χώρα, μόλις 17 ήταν θετικά στον ιό Ζίκα.
Τα συμπεράσματα της έρευνας συμμερίζονται και οι ερευνητές της ABRASCO, επιστημονικής κοινότητας που αποτελεί σύμβουλο στην ανάπτυξη των πολιτικών για τη δημόσια υγεία στη Βραζιλία. Το πόρισμα του ABRASCO τονίζει την πιθανή υπαιτιότητα του pyriproxifen στην εμφάνιση της μικροεγκεφαλίας. Αναφέρει δε ότι το εν λόγω εντομοκτόνο μολύνει το περιβάλλον χωρίς καν να περιορίζει τον αριθμό των κουνουπιών. Επιπρόσθετα στην έκθεση του PCST, τον Ιανουάριο του 2016, η Ένωση Βραζιλίας Συλλογικής Υγείας (ABRASCO) δημοσίευσε μια ανοιχτή επιστολή προς τον λαό της Βραζιλίας, αμφισβητώντας τη γραμμική ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από το Υπουργείο Υγείας της Βραζιλίας, η οποία συνδέει τον ιό Ζήκα με τις αναδυόμενες συγγενείς δυσπλασίες.
Σύμφωνα με την έκθεση του PCST: «Προηγούμενες επιδημίες του ιού Ζίκα δεν προκαλούν γενετικές ανωμαλίες στα νεογέννητα, παρά το ότι μόλυναν το 75% του πληθυσμού στις χώρες αυτές. Επίσης, σε άλλες χώρες όπως η Κολομβία, δεν υπάρχουν αρχεία μικροκεφαλίας. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ιού Ζίκα».
Αφρική: Η χειρότερη περίοδος ξηρασίας σε 50 χρόνια απειλεί να καταστρέψει τον πληθυσμό σε αρκετές χώρες
Σαράντα εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη την Ανατολική και Νότια Αφρική κινδυνεύουν από την πείνα, τις ασθένειες και την έλλειψη νερού εξ αιτίας τού πιο ισχυρού Ελ Νίνιο στην ιστορία του πλανήτη. Το Ελ Νίνιο είναι ένα φαινόμενο που συνδέεται με την αύξηση της θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων στον Ειρηνικό Ωκεανό, συνήθως προκαλώντας ξηρασία σε ορισμένες περιοχές και σοβαρές πλημμύρες σε άλλες. Το Ελ Νίνιο θα γίνει πιο έντονο φέτος, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Οι προβλέψεις για φέτος είναι ότι θα είναι πιο ισχυρό από το 1997-1998, το ισχυρότερο στην ιστορία, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τούς κατ ‘εκτίμηση 23.000 θανάτους.
Η Unicef έχει προειδοποιήσει ότι 11 εκατομμύρια παιδιά στην Ανατολική και Νότια Αφρική κινδυνεύουν από την πείνα και την ασθένεια ως αποτέλεσμα του Ελ Νίνιο. Επίσης, δήλωσε στην έκθεσή της ότι οι επιπτώσεις του El Nino για τα παιδιά θα είναι τραγικές, με την κλιματική αλλαγή επιπλέον να είναι πιθανό να προκαλέσει πλημμύρες, καθώς και ξηρασία.
Οι Ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις για μια μεγάλη επισιτιστική κρίση και κάνοντας έκκληση για επείγουσα ανάγκη στη παγκόσμια κοινότητα να αναβαθμίσει την ανθρωπιστική ανταπόκριση στις χώρες που ήδη βρίσκονται σε κρίση. Σύμφωνα με τις έγκαιρες προειδοποιήσεις δικτύων και οργανώσεων, ένα μεγάλο μέρος της Ανατολικής Αφρικής, συμπεριλαμβανομένης ιδιαίτερα τού Νότιου Σουδάν, αλλά και το Σουδάν συνολικά, την Ζιμπάμπουε, την Ζάμπια, την Αγκόλα, την Μαδαγασκάρη, την Σουαζιλάνδη, την Μοζαμβίκη, την Αιθιοπία, το Μαλάουι, την Μποτσουάνα και τη Σομαλία, είναι ήδη σε θέση έκτακτης ανάγκης στην κλίμακα της πείνας. Εκατομμύρια βοοειδή, κατσίκες και οικόσιτα ζώα πεθαίνουν από την πείνα και δίψα με άμεσο τον κίνδυνο εξάπλωσης επιδημικών ασθενειών. Οι σοδειές του καλαμποκιού σε όλη την Νότια και Ανατολική Αφρική έχουν καταστραφεί από την λειψυδρία με αποτέλεσμα και οι εισαγωγές να κινούνται πολύ αργά εξ αιτίας εμφυλιακών συγκρούσεων αλλά και των χρηματικών «προμηθειών» πού δεσμεύονται από κρατικούς λειτουργούς.
Η Αιθιοπία, που παλεύει με τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 50 ετών, έχει 8,2 εκατομμύρια ανθρώπους πού έχουν ανάγκη έκτακτης επισιτιστικής βοήθειας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο οποίος δεν κάνει τίποτα φυσικά παρά μόνο ανακοινώσεις, ενώ οι τελευταίες εκτίμησεις τους ανεβάζουν σε 11 εκατομμύρια. Η κυβέρνηση που κατηγορείται για διαφθορά σε μια προσπάθεια να σώσει ότι μπορεί βγάζει τους ελέφαντες από την χώρα για να τούς σώσει από τον λιμό πουλώντας τους στην Κίνα, σε αμφιλεγόμενα «πάρκα αγρίων ζώων», κερδοσκοπώντας από την εμπορική συμφωνία και δίνοντας συγχρόνως ψίχουλα για την ανθρωπιστική βοήθεια, την ώρα που σε 400.000 παιδιά κινδυνεύει άμεσα η υγεία και η ζωή τους από υποσιτισμό.
Το χειρότερο όμως για την «πολιτισμένη Ευρώπη» και τον υπόλοιπο κόσμο που θα πληγούν επίσης από την κλιματική αλλαγή, είναι ένα νέο γιγαντιαίο μεταναστευτικό κύμα κλιματικών προσφύγων, που μπροστά του «το σημερινό κύμα προσφύγων πολέμου όπως και οικονομικών μεταναστών θα είναι ένα κυματάκι», λένε οι ανθρωπολόγοι.
Πηγή /africa news analysis