Η άνοιξη στην Γαλλία φαίνεται να αποκτά και έναν τέταρτο μήνα – “Vive les casseurs!”
Εδώ και κάποιους μήνες στη Γαλλία, ένα κοινωνικό κίνημα συγκροτείται για να αντιταχθεί σε έναν νόμο αντιδραστικό και προς το συμφέρον των αφεντικών, έναν νόμο ερχόμενο να εγκαθιδρύσει και να ενισχύσει το σχέδιο της λιτότητας που επιβάλουν οι καπιταλιστές σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Ο νόμος αυτός (με τα διάφορα ανάλογά του και σε άλλες χώρες) θέτει υπό αμφισβήτηση την νομιμότητα και τη χρηστικότητα του εργασιακού κώδικα, που πλαισιώνει την μισθωτή εργασία και δίνει τη δυνατότητα στους προλετάριους της υπεράσπισης του εαυτού τους απέναντι στην εργοδοσία. Ο εργασιακός κώδικας δεν είναι απλά ένα νομικό εργαλείο, είναι καρπός μαζικών ιστορικών εργατικών αγώνων οι οποίοι αποτυπώνονται σε αυτόν. Για να μην επαναλαμβάνουμε πράγματα που ίσως είναι ήδη γνωστά και χάριν συντομίας, αναφέρουμε επιγραμματικά ότι ο συγκεκριμένος «νόμος για την εργασία» (“Loi Travail“) επιτρέπει στις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν το δικό τους εργασιακό καθεστώς και τον δικό τους κώδικα εργασίας, στον οποίο καλούνται κατά περίπτωση να συμφωνήσουν τα μέλη της διαπραγμάτευσης (οικειοθελώς ή μη). Ένας εργασιακός κώδικας ανά επιχείρηση μπορεί λοιπόν να διευκολύνει τα αφεντικά, ανοίγοντας τον δρόμο των απολύσεων, της αύξησης του ωραρίου (περνώντας από τις 35 στις 45 ώρες την εβδομάδα), της μείωσης του χρόνου για ανάπαυση αλλά κυρίως να καταστήσει ανήμπορους τους εργαζόμενους απέναντι στους εργοδότες τους. Το κοινωνικό κίνημα που δημιουργείται και οι κοινωνικοί αγώνες που εκτυλίσσονται την ίδια στιγμή φουντώνουν την ταξική πάλη στη Γαλλία, που βρισκόταν σε σχετική ύφεση μετά την έλευση των σοσιαλιστών στην εξουσία και της αριστερής κυβέρνησης.
Οι νέες μορφές δράσης και εμφάνισης
Δύο κύρια χαρακτηριστικά αυτού του κινήματος, από την αρχή της δημιουργίας του, αποτελούν η δυνατότητά του για οργάνωση συγκρουσιακού τύπου με τις δυνάμεις της τάξης καθώς και η αυτονομία που διατηρεί σχετικά με την συνδικαλιστική γραφειοκρατία.
Οι διαδηλώσεις δομούνται συχνά με παρόμοιο τρόπο: ένα αυτόνομο μπλοκ διαδηλωτών (αποτελούμενο από μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενους, συνδικαλισμένους, και συνταξιούχους) βρίσκεται στην κεφαλή της πορείας, ή τελευταία, αμέσως πίσω από την κεφαλή του μπλοκ των συνδικάτων. Το συγκεκριμένο μπλοκ είναι αυτό από όπου ξεκινούν οι συγκρούσεις, ενώ είναι επίσης εκεί που ο καθένας μπορεί να διεκδικήσει χωρίς το βάρος μιας συγκεκριμένης συνδικαλιστικής ή πολιτικής οργάνωσης. Η ύπαρξη ενός τέτοιο τύπου συλλογικοποίησης είναι η συνέπεια μιας εντυπωσιακής κινητοποίησης από πλευράς των μαθητών (ενώ αντίθετα η συμμετοχή των φοιτητών αποδεικνύεται να είναι περισσότερο ασθενής). Κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα των κινητοποιήσεων, μαθητικές διαδηλώσεις οργανώνονταν το πρωί, ενώ το απόγευμα ακολουθούσαν μαζικές πορείες με έντονη κινητοποίηση του κόσμου. Αυτές οι διαδηλώσεις επέτρεψαν τη γέννηση συγκρουσιακών συνθηκών καθώς και της συλλογικής οργάνωσης για αυτοπροστασία των συμμετεχόντων απέναντι στην αστυνομική βία και την καταστολή. Ως εκ τούτου, αυτήν την περίοδο, το αυτόνομο μπλοκ καταλήγει να συσπειρώνει κάποιες χιλιάδες διαδηλωτών και συνεχίζει ακόμη να διογκώνεται. Έκτος από το γεγονός ότι μπόρεσε να διατηρηθεί ανεξάρτητο από την συνδικαλιστική γραφειοκρατία, κατάφερε ακόμα να εξασφαλίσει ενός τύπου αναγνωρισιμότητα στα ΜΜΕ, επιβάλλοντας τον εαυτό του και κάνοντας έντονα αισθητή την παρουσία του, παρόλο που κατά κανόνα αυτά αποσιωπούσαν απεργίες και άλλες κινητοποιήσεις που εν τέλει δεν έβλεπαν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Εγκαθίδρυσε ακόμη τη χρήση, κατά την διάρκεια της πορείας, τόσο επιθετικών όσο και αμυντικών μέσων, μην επιτρέποντας έτσι τη διάλυση των διαδηλώσεων με/μετά τη χρήση των δακρυγόνων.
Η εκτεταμένη αστυνομική βία προωθείται από το πλαίσιο περί ασφάλειας.
Ύστερα από την εγκαθίδρυση του κράτους έκτακτης ανάγκης (”état d‘urgence”) λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων στις 13 Νοέμβρη στο Παρίσι, το κράτος έχει πλέον τη δυνατότητα να συντρίψει παντελώς κάθε διαμαρτυρία, μέσω της ενίσχυσης των σωμάτων ασφαλείας και των δήμιων της δικαιοσύνης. Μέχρι στιγμής έχουν γίνει καταγγελίες για εκατοντάδες τραυματισμένους διαδηλωτές, πολλοί εκ των οποίων και βαριά. Οι δυνάμεις της τάξης επιστρατεύουν το οπλοστάσιό τους για τις δύσκολες μέρες, οπλοστάσιο προοριζόμενο για εκτεταμένες μάχες στον δρόμο και για την καταστολή πληθυσμών που βιώνουν τον ρατσισμό στις λαϊκές συνοικίες. Με τον τρόπο αυτόν, το κράτος αυξάνει το επίπεδο χρήσης της νομιμοποιημένης βίας, σε σημείο που για πολλούς η μάχη κόντρα στο νόμο για την εργασία να μην αποτελεί πλέον το μόνο κίνητρο αλλά και τη μόνη αιχμή και διεκδίκηση. Το διάσημο πλέον σύνθημα «Όλος ο κόσμος απεχθάνεται την αστυνομία» (“Tout le monde déteste la police“), που χρησιμοποιείται στις πορείες, συσπειρώνει κόσμο διαφόρων καταβολών υπό το μίσος απέναντι στο θεσμό της αστυνομίας. Ομάδες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σχηματίστηκαν μέσα στο μπλοκ των αυτόνομων διαδηλωτών για να δώσουν τις πρώτες βοήθειες στους τραυματίες, καθώς οι επίσημες ομάδες διάσωσης δεν μπορούν να προσεγγίσουν το σημείο. Οι ομάδες αυτές ενισχύονται όλο και περισσότερο τόσο σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού όσο και σε επίπεδο υλικών υποδομών, γεγονός που τις καθιστά όλο και πιο αποτελεσματικές στη δράση τους. Αυτές δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ο κόσμος συνειδητοποιεί τόσο τον κίνδυνο που αποτελεί η αστυνομία όσο και την ανάγκη οργάνωσης απέναντι σε αυτήν.
Οι συζητήσεις και οι συγκρούσεις στο εσωτερικό του κινήματος
Πρωταρχικό αντανακλαστικό του κράτους για να δαιμονοποιήσει το κίνημα, είναι να χρησιμοποιήσει τις ταραχές και τις συγκρούσεις ονομάζοντας ταραχοποιούς-μπάχαλους (“casseurs”: σε ακριβή μετάφραση “σπάστες”) όλους αυτούς που εκφράζουν τις απόψεις τους μέσα από την άμεση δράση της κοινωνικής αντιβίας. Αναγκαστικά ένα κομμάτι του κινήματος επωμίζεται το αντιδραστικό αυτό επιχείρημα. Η συζήτηση για τη χρήση ή μη της βίας συνεχίζει να διχάζει ανώφελα τον κόσμο, η κατάσταση όμως δεν είναι η ίδια με το παρελθόν. Ένα μεγάλο μέρος του κόσμου τάσσεται στο πλευρό της συγκρουσιακής λογικής, ακόμη και αν δεν συμμετέχει άμεσα στις συγκρούσεις, πράγμα που καθιστά αδύνατο το χαρακτηρισμό πολλών χιλιάδων διαδηλωτών ως “casseurs“-ταραχοποιούς. Οι συνδικαλιστικές γραφειοκράτες δεν διαχωρίζουν απόλυτα τη θέση τους από τις πιο ριζοσπαστικές μορφές δράσης, ενώ ταυτόχρονα δέχονται πιέσεις από τη βάση τους να πραγματοποιήσουν αποκλεισμούς παίρνοντας μέρος στον πολύμορφο αγώνα. Είναι βέβαια γεγονός ότι η αστυνομική βία κάθε στιγμή ξεπερνά κατά πολύ την όποια βία ασκείται από το κίνημα που περιγράφουμε.
Ωστόσο υπάρχει ήδη μια ζωντανή τάση στους κόλπους των συνδικάτων, που επιθυμεί τη σύγκρουση, και συχνά έρχεται ακόμα και σε φυσική αντιπαράθεση με την οργανωμένη περιφρούρηση του μπλοκ, με την ένταση ανάμεσα στην περιφρούρηση ορισμένων συνδικάτων και στους διαδηλωτές του αυτόνομου μπλοκ να φτάνει μέχρι και τις συγκρούσεις σώμα με σώμα μεταξύ των δύο. Θα υπήρχε η δυνατότητα να ξεπεράσουμε αυτές τις διενέξεις επιμένοντας στη συμμετοχή των συνδικαλισμένων διαδηλωτών στο μπλοκ των αυτόνομων, έτσι ώστε τα συνδικάτα να μη συμμετέχουν με κανέναν τρόπο, αν αυτό επιθυμούν, σε βίαιες πράξεις και τακτικές.
Οι αναρχικοί αποτελούν ενεργό κομμάτι του κινήματος αυτού από την απαρχή του, τόσο στις συγκρούσεις όσο και στο εσωτερικό διαφόρων συνδικάτων. Μπορούμε όμως να σημειώσουμε ότι η έλλειψη τους σε πολλές στιγμές και σε σημαντικά μέρη του κινήματος είναι εύκολα αισθητή. Πράγματι, σε κάθε περίπτωση οι δράσεις και προτάσεις μας με συγκεκριμένο αναρχικό προσανατολισμό εμφανίζονται με δυσκολία. Η μαύρη κουκούλα όπως και το κλασικό κόκκινο γιλεκάκι των συνδικάτων συχνά δεν διευκολύνουν την πραγμάτωση μιας πιο αποτελεσματικής προπαγάνδισης των θέσεων και των ιδεών μας.
Βρισκόμαστε σε μια συγκυρία που κυρίως οι πράξεις μιλάνε και μιλάνε δυνατά. Τη στιγμή που γράφουμε αυτές τις γραμμές, τα διυλιστήρια της Γαλλίας είναι κατειλημμένα και απεργούν, ενώ σε συγκεκριμένα μέρη διαδηλωτές σηκώνουν οδοφράγματα για να εμποδίσουν την παρέμβαση των σωμάτων της τάξης. Τη στιγμή που αρχίσαμε να πιστεύουμε ότι το κίνημα αρχίζει να φθίνει, οι απεργίες πολλαπλασιάζονται σε διαφόρους κλάδους σαν να δείχνουν ότι η μάχη μόλις ξεκίνησε.
Συλλογικότητα Regard noir Παρίσι.
Μετάφραση: μεταφραστική ομάδα ΆΠΑΤΡΙΣ